استونی در میان هفت کشور برتر اروپایی در شروع و رونق استارت آپ ها

تفاوت هایی در میزان موفقیت هرکدام از کشورهای اروپایی در زمینه استارت آپ ها مشاهده می‌شود. در حالیکه کشورهایی مثل انگلیس و آلمان به عنوان قطب های اصلی اروپا به سلطه استارت آپی خود بر دیگر کشورها ادامه می دهند، چند کشور اروپایی دیگر از جمله استونی نیز به عنوان قهرمانان نوظهور عرصه استارت آپ در این قاره مطرح می‌باشند. در عین حال باید در نظر داشت که شیوع COVID-19 تأثیر خود را بر گردش مالی شرکت های استارت آپی دراین قاره از جمله استونی نیز گذاشته است.

هر کارآفرینی این را می داند موفقیت هر استارت آپ اغلب در گرو زمان سنجی و یا استفاده صحیح از مدیریت زمان است. نظر اکثر کارآفرینان استارت آپ ها این است که در اروپا این معیار، ( زمان بندی درست)  خوب انتخاب شده و کارآفرینان اروپایی بطورکلی در این جهت حرکت می‌کنند. اما تفاوت هایی در میزان موفقیت هرکدام از کشورهای اروپایی در زمینه استارت آپ ها مشاهده می‌شود. در حالیکه کشورهایی مثل انگلیس و آلمان به عنوان قطب های اصلی اروپا به سلطه استارت آپی خود بر دیگر کشورها ادامه می دهند، چند کشور مهم دیگری هم در اروپا هستند که به عنوان قهرمانان نوظهور عرصه استارت آپ در این قاره مطرح می‌باشند.

سوئد:

سوئد در زمینه استارت آپ ها خوب ظاهر شد، اما بازار استارت آپ در آن کشور خیلی داغ نیست. اگرچه کارآفرینان استارت آپ در سوئد در برندهای بزرگ تجاری مثل Spotify ، Skype و Soundcloud خوب درخشیدند، اما هنوز با مقیاس های برلین، لندن، و سان فرانسیسکو فاصله زیادی دارند. با این وجود، شرکت های کوچک استارت آپ در سوئد، مشاغل زیادی را ایجاد کرده اند.

گفته می‌شود که سوئدی‌ها در زمینه آموزش استارت آپ ها و ایجاد پیوند بین آموزش و کارآفرینی ( دانشگاه و صنعت) از استانداردهای بالایی برخوردار بوده و تقریبا در این زمینه کم نظیر هستند. شرکت های کارآفرین در این کشورِ نوردیک، یک نظام منظمی را در زمینه استارت آپ ها ایجاد کردند که همه کشورهای شمال اروپا نیز از آنها بهره مند هستند. بطور خلاصه، سوئد در کوتاه مدت یک سیستم تحسین برانگیزی را برای تقویت کارآفرینی استارت آپ ها ایجاد کرده است.

اسپانیا:

اگرچه اسپانیا هنوز از پیامدهای ویرانگر رکود اقتصادی رنج می‌برد، اما از کارآفرینان استارت آپی با آغوش باز استقبال کرده و نشان داده که توانایی تبدیل شدن به مرکز کارآفرینی مشاغل کوچک و متوسط (SME )(1ُ) را دارد. اسپانیا کشوری است که اخیرا پلتفورم اعتباری آنلاین اسپوتکاپ (Spotcap) آن با پشتیبانی اینترنتی راکت (Rocket) در مادرید پایتخت آن کشور، آغاز به کار کرده و از آن جا به همه کشورهای اروپایی خدمات استارت آپی می دهد. علاوه براین، کارآفرینان اسپانیایی در کشور خود نیز از این پلتفورم برای ایجاد اشتغال استفاده می‌کنند.

مشاغل کوچک و متوسط استارت آپی در اسپانیا حدود 65 درصد از تولید ناخالص داخلی ( GDP ) و 80 درصد از میزان اشتغال کل کشور را تشکیل می دهند. دولت اسپانیا ، ابتکارات زیادی با هدف بهبود شرایط کارآفرینی از قبیل : تخفیف مالیاتی، تامین مالی پروژه‌ها و برداشتن هزینه‌های اداری به عمل آورده است.

هلند:

تلاش های آهسته و پیوسته هلند در زمینه استارت آپ ، این کشور را به یک صحنه شکوفایی از استارت آپ ها تبدیل کرده اند. این صحنه که توسط یک نیروی کار متشکل از افراد چند ملیتی و چند زبانه بسیار واجد شرایط، مدیریت و تقویت می‌شود در صف مقدم صحنه استارت آپ دیجیتالی قاره اروپا قرار دارد.

سایت ترجمه اینترنتی استارتاپ Tolq  و برند تجارت متوسط بالکپ (M-commerce brand Ballcapp ) در این کشور همچنان در جذب علاقمندان، نقش آفرینی می‌کنند.برابر آمار کمیسیون اروپا، میزان فعالیت کارآفرینی استارت آپی در هلند 6 درصد از میانگین کل اروپا بیشتر است.

آنچه که به ارتقاء این کشور در موقعیت استارت آپی کمک کرده، آگاهی و باور ملی کشور از اهمیت اقتصادی شرکت های کوچک و متوسط است که همواره در برنامه‌های وزارت امور اقتصادی هلند برای تشویق کارآفرینی به عنوان یک اولویت اصلی دیده شده اند.     

لهستان:

صحنه کارآفرینی استارت آپی داخلی لهستان، به دلیل دارا بودن استعداد فنی بسیار ماهر، به ویژه در زمینه برنامه نویسی، در محافل استارت آپ های جهانی معروف است. این عرصه در لهستان توسط استارت آپ هایی مثل mustache.pl و shwrm.pl و برند خرید مطمئن ZenCard  به تصویر کشیده می‌شوند.

این کشور با اشتیاق و آرزوی دستیابی به سیستم سرمایه داری کامل غربی خود را از دوره طولانی تحت حکومت شوروی سوسیالیستی خارج و به شکل یک کشور با اهداف غربی ظاهر شده است.

نه تنها فرهنگ پسامدرن لهستان (در دوره جدید)، اصول کارآفرینی استارت آپی را با آغوش باز پذیرفته و صاحبان استارت آپ ها در این کشور از شبکه‌های ارتباطی و همکاری بسیار بازتر از گذشته برخوردار شدند، بلکه لهستان همچنین با اغتنام از ابتکارات بین المللی و استفاده از استعداد فنی ملی، خود را برای رقابت های بین المللی آماده کرده است. صحنه‌های استارتاپی این کشور در مقایسه با کشورهای دیگر، متمرکز نبوده و در دیگر شهر های کشور مثل ورشو، کراکوف، پوزنان و گدانسک نیز پخش می‌باشند.

نکته قابل توجه در وضعیت استارتاپ ها در لهستان این است که تعداد فزاینده ای از رویدادهای ملی استارتاپ ها و ابتکارات کارآفرینی، این کشور را به کانون استارتاپ های مورد علاقه جهان سوق داده که بازیگران بزرگ و مطرح جهانی مثل Deutsche Telekom و Google از نزدیک، نظاره گر تحولات استارت آپی در این کشور هستند. 

ایرلند:
دوبلین یک پایتخت بزرگ اروپایی نیست، اما در عرصه استارت آپی بیش از وزن خود بر روی صحنه ظاهر می‌شود. به نقل از اداره توسعه صنعتی ایرلند (IDA) در سال 2012 حدود 140 دفتر تجارت خارجی یا برای اولین بار در ایرلند مستقر شدند و یا از قبل حضور داشته و در این سال، کسب و کار خود را توسعه دادند.
بیشترین اعتبار وضعیت خوب استارت آپی در ایرلند به عنوان یک قطب تکنولوژی، به میزان سرمایه گذاری در سازمان تشکیلات اقتصادی این کشور مربوط می‌شود. سازمانی که با برخورداری از حمایت های دولتی، به صورت یکی از بزرگترین صندوق های سرمایه گذاری در اروپا درآمده و با دسترسی خوب و قابل توجه به منابع سرمایه گذاران، از بودجه تسهیلات دهندگان معروفی چون Launchpad  برخوردار است.

اتریش:
کمیسیون اروپا، انعطاف پذیری بخش صنایع کوچک و متوسط (SME) اتریش را که از سال 2009 به طور مستمر در حال توسعه است، را می ستاید و نمایش پویای استارت آپی این کشور را که با عناوین جدید Sclable و Usersnap شروع شده است را تشویق می‌کند.
در راس فرصت های جدید سرمایه گذاری، اتریش، حداقل سرمایه دولتی را برای ایجاد یک شرکت سهامی خاص (محدود)، کاهش داده و از سنگینی بار بروکراسی اداری و مالیاتی در ایجاد این گونه شرکت ها کاسته است.
اتاق بازرگانی اتریش حتی برای حفظ تلاش های کارآفرینی، مرکزی را برای آزمایش و بررسی توان شرکت های صنایع کوچک و متوسط (SME ) ایجاد کرده است.
علاوه براین، موقعیت جغرافیایی استراتژیک اتریش و دسترسی آن به بازار کلیدی کشورهای اروپای مرکزی و شرقی و به ویژه همسایگی آن با آلمان، فرصت های عالی تجاری را برای این کشور فراهم نموده است.

استونی :  
استونی یک کشور کوچک بالتیک است که با ایجاد برندهای فناوری مثل Zerply  ، GrabCad و Skype که نرم افزار آنها توسط مهندسان استونیایی توسعه یافته است، خود را به عنوان یک کشور تازه کار در عرصه این نوع فناوری معرفی کرده و شرایط مناسب را برای ایجاد، رشد و تثبیت استارت آپ ها فراهم کرده است. پیشرفت استونی در زمینه استارت آپ ها به حدی قوی و قابل توجه است که این کشور توانسته خود را پاسخگوی نیازهای مشاغل کوچک بداند.
در سال 2013 ، آقای یوهان پارتز ، وزیر وقت امور اقتصادی و ارتباطات استونی ( طی سالهای 2007 تا 2014 ) ، برنامه بلند پروازانه خود را برای تبدیل استونی به یکی از بهترین کشورهای جهان در ایجاد شرکت های فناوری، اعلام و همچنین استراتژی رشد کارآفرینی در این کشور را برای یک دوره 6 ساله ( از 2014 تا 2020 میلادی ) تعریف کرده است. رشد و انعطاف پذیری استارتاپ ها در استونی این کشور را موفق نگه داشته است.

قطعا به دلیل کرونا، سال 2020 مانند همه کشورها برای استونی نیز سال پرچالشی است. تحولات غیر منتظره بحران کرونا آثار خود را در تمام بخش های جامعه برجای گذاشته است. مانند بسیاری از بخش های دیگر، راه اندازی صنعت قطعاً تحت تأثیر COVID-19 قرار گرفت. با این وجود ، علی رغم مشاهده بی ثباتی در وضعیت اقتصادی، بخش استارت آپ های استونی از نظر تعداد اشتغال، مالیات های اخذ شده از شاغلین، افزایش سرمایه گذاری‌ها و گردش های مالی رشد خوبی داشته اند. نگاهی به آمار و ارقام نیمه اول 2020 میزان موفقیت استونی را نشان می دهد :

استخدام

آمارهای اداره مالیات و گمرک استونی نشان می دهد که در پایان سه ماهه دوم سال 2020، تعداد 6084 نفر توسط استارت آپ های استونی به استخدام درآمدند. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ( 2019 ) که تعداد 5279 نفر بوده ، به میزان 15 درصد رشد داشته است.  با توجه به تاثیرات منفی کرونا بر اقتصاد جهان، رشد 15 درصدی در زمینه استخدام در استونی، مناسب و همچنان کافی به نظر می رسد. با این حال، نباید تاثیر پذیری قابل توجه اقتصاد استونی از COVID-19 را نادیده گرفت و رشد تنها 1 درصدی وضعیت اشتغال با محاسبه نقطه پایانی سال 2020 در مقایسه با سال 2019 ناشی از همین بحران است.

 اگر نگاهی به تعداد کل کارکنانی شود که در سال 2020 حداقل به صورت روزانه در بخش استارت آپ ها مشغول به کار بوده اند، متوجه می‌شویم که تعداد آنها حتی بیشتر از سال گذشته ( 2019 ) است. طبق آمار کشور، در طول 6 ماه گذشته تعداد 7164 نفر در استارتاپ های استونی فعالیت داشتند. و اگر نگاهی به همه افراد کشور بیندازیم می‌بینیم از هر 95 نفر حداقل یک نفر در 6 ماهه نخست 2020 به نحوی درگیر شغل در بخش استارت آپ های این کشور بوده است.

به عبارت دیگر در نیمه اول سال 2020 تعداد 20 استارت آپ برتر استونی به عنوان کارفرمایان برتر به میزان  56 درصد شغل جدید ایجاد کردند. از میان استارت آپ های برتر می‌توان به Transferwise با 954 کارمند و 61 استخدام جدید، Bolt با 547 کارمند و 48 استخدام جدید ، Pipedrive با 386 کارمند ، Veriff با 226 کارمند و Monese با 140 کارمند اشاره نمود.

درحالیکه استارت آپ ترانسفروایز (Transferwise) در میان شرکت های نوپا به عنوان کارفرمای برتر شناخته شده، استارت آپ کانتر ایمور (Kantar Emor ) در ایجاد اشتغال برای دانشجویان رشته‌های اقتصاد، فنی و مهندسی و IT نقش آفرینی می‌کند.

 

 مالیات بر اشتغال و درآمد

روند استخدام به میزان مالیات کسب شده از اشتغال تناسب دارد. در پایان ژوئن 2020 (یعنی 6 ماهه نخست  سال ) به میزان 47 میلیون یورو مالیات بر اشتغال حاصل شده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل ( 2019 ) که رقمی‌برابر با 35 میلیون و 200 هزار یورو بود از رشد 34 درصدی برخوردار بود.

 

 در میان استارت آپ ها، نرم افزار فین تک (FinTech ) با 13 میلیون و 200 هزار یورو، نرم افزار تجارت و خدمات (Business software, services & HR ) با 10 میلیون و 400 هزار یورو، نرم افزار حمل و نقل و تدارکات (Transportation & Logistics ) با 8 میلیون یورو، بیشترین مشارکت را در کسب مالیات بر اشتغال در سال 2020 داشتند. از میان شرکت های استارت آپی نوپا، شرکت ترانسفر وایز ( Transferwise ) با 6 میلیون و 700 هزار یورو، بولت (Bolt ) با 5 میلیون و 300 یورو، پایپ درایو (Pipedrive ) با 4 میلیون و 900 هزار یورو، وریف (Veriff ) با 1  میلیون و 800 هزار یورو و پاکسفول (Paxful ) با 1 میلیون و 700 هزار یورو بیشترین همکاری را در بین شرکت های نوپا در نیمه اول سال 2020 داشته اند.

مقایسه شرکت های استارت آپی با شرکت های دیگر در ایجاد اشتغال و درآمدهای مالیاتی

تصویر زیر به بررسی تعداد شرکت های استارت آپی و شرکت های غیراستارت آپی در استونی، تعداد افراد به کار گرفته شده توسط هر کدام از آن‌ها و همچنین میزان مالیات جمع آوری شده توسط آنها را در یک دوره 5 ساله نشان می دهد.

با وجود اینکه شرکت های غیراستارت آپی ( 42124 شرکت ) بیش از 48 برابر شرکت های استارتاپی ( 869 شرکت) است، معذالک در ایجاد اشتغال در مقایسه با شرکت های استارت آپی بسیار ضعیف ظاهر شدند. شرکت های استارت آپی علیرغم تعداد اندک خود، تقریبا بیش از دو برابر شرکت های غیراستارت آپی شغل ایجاد کردند. شگفت انگیز تر اینجاست که میزان گردش مالی از طریق شرکت های استارت آپی به میزان 15 درصد بیش از شرکت های غیر استارت آپی بود.

در مقایسه با میزان مالیات بر اشتغال نیز، شرکت های استارت آپی در مقایسه با شرکت های غیراستارت آپی موفق تر بودند. شرکت های استارت آپی و نوپا در ازای هر کارمند تقریباً دو برابر مالیات براشتغال پرداخت می‌کنند، و این امر ثابت می‌کند که استارت آپ ها در ایجاد شغل خوب در استونی موفق بودند.

 

حجم گردش مالی

در نیمه اول سال 2020 ، استارت آپ های استونی به میزان 364 میلیون و 500 هزار یورو گردش مالی ایجاد کردند که نسبت به مدت مشابه سال قبل (  2019 ) که به میزان 260 میلیون یورو بوده به میزان 40 درصد افزایش داشته است. در عین حال، باید در نظر داشت که شیوع COVID-19 تأثیر خود را بر گردش مالی شرکت های استارت آپی در استونی نیز گذاشته است. فقط مقایسه سه ماهه دوم با سه ماهه اول سال 2020 نشان می دهد که حدود 17 درصد از گردش مالی شرکت های استارت آپی در سه ماهه دوم کاسته شده است.

بر اساس گزارش سال 2020  اکوسیستم استارت آپ جهانی[2] ، تأثیر Covid-19 درآمد استارت آپ ها در سطح جهانی حتی بیشتر از این‌ها بود. گزارش اکوسیستم استارت آپ جهانی ( GSER ) ادعا می‌کند که حدود 72 درصد از استارت آپ ها از ابتدای بحران کرونا، با کاهش درآمد مواجه شدند که میزان متوسط آن کاهش 32 درصدی در شرکت های استارت آپی می‌باشد.

 

اما همانطوریکه در نمودار بالا مشاهده می‌شود در کشور استونی، شرکت بولت (Bolt ) با گردش مالی 132 میلیون و 700 هزار یورو ، شرکت پایپ درایو (Pipedrive ) با 30 میلیون و 600 هزار یورو، شرکت ادکش (Adcash ) با 16 میلیون و 500 هزار یورو، شرکت فناوری استارشیپ(Starship Technologies ) با 8 میلیون و 900 هزار یورو و شرکت فیزی (Fiizy ) با 7 میلیون و 700 هزار یورو بیشترین سهم را در اقتصاد این کشور داشتند.

     

[1] - small and medium-sized enterprises
[2] - Global Startup Ecosystem Report

منبع :

Study in Estonia   و  Startups in Estonia