موقعیت بندر آکتائو در قزاقستان

موقعیت ترانزیتی برجسته آکتائو این منطقه را به یک مرکز بزرگ لجستیک و حمل و نقل تبدیل کرده است که شبکه ای از کریدورهای هوایی، زمینی، ریلی و دریایی را یکجا در برمی­ گیرد. در این منطقه 3 بندر دریایی با ظرفیت بیش از 27.4 هزار تن در سال وجود دارد که در این میان بندر دریایی آکتائو نقشی کلیدی در دسترسی کشورهای منطقه به بازارهای جهانی ایفا می‌کند.

ظرفیت ها و فرصت های آکتائو:

1- اهمیت خطوط مواصلاتی آکتائو

خطوط ریلی استان مانگیستائو دارای نقشی بسیار پراهمیت در حمل و نقل محموله‌های متنوع از مسیرهای مختلف از جمله چین، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، مناطق اورال و سیبری و دیگر مناطق روسیه، ترکیه و اروپا می‌باشد. این مهم به قزاقستان اجازه می­ دهد درآمد حاصله از ترانزیت را به 5 میلیارد دلار در سال افزایش دهد. این بندر مطابق با آمار موجود 67 درصد کل مبادلات تجاری شامل واردات و صادرات ایران در دریای خزر را به خود اختصاص داده است و سایر بنادر موجود در این دریا از جمله بنادر روسیه، آذربایجان و ترکمنستان تنها 23 درصد حجم مبادلات ایران را پوشش می دهند.

2- وضعیت خطوط کشتیرانی در بندرآکتائو

خطوط کشتیرانی فعال در بنادر مانگیستائو قزاقستان امکان حمل و نقل بالای محصولاتی چون غلات، مصالح ساختمانی، فراورده‌های نفتی، کودها و مواد شیمیایی را به کشورهای همسایه در سواحل خزر فراهم کرده است. موقعیت مناسب جغرافیایی بنادر این منطقه باعث کاهش هزینه و زمان حمل و نقل شده است.

3- رونق بیشتر خطوط مواصلاتی آکتائو با شروع همه گیری کرونا

شیوع ویروس کرونا و بسته شدن مرزهای کشورها، باعث رونق بیشتر و ادامه دار ترانزیت از بندر آکتائو شده است. کالاهای ایرانی هم اکنون در بنادر شمالی ایران بارگیری و از طریق بندر آکتائو به مقاصد سایر کشورها منتقل می‌گردد. عمده این کالاها خشکبار بوده و شامل پسته، انواع آجیل و خرما می‌شود.

4- بندر آکتائو؛ حلقه اتصال چین به اروپا

قزاقستان اخیرا و برای اولین بار از طریق بندر آکتائو مسیرهای جاده­ ای و زمینی چین به اروپا را به یکدیگر متصل و امکان ترانزیت را فراهم نموده است. امروزه، این قابلیت وجود دارد تا کالاهای چینی از بنادر شرقی این کشور به غرب قزاقستان حمل شده و از طریق بنادر آکتائو و کوریک در فاصله زمانی 13 تا 16 روز به اروپا وارد شوند که این زمان حمل و نقل در مقایسه با گذشته به نصف کاهش یافته است. علاوه براین هم اکنون، فرودگاه بین المللی آکتائو رتبه سوم ترافیک هوایی قزاقستان را از آن خود کرده است.

5- اهمیت آکتائو به عنوان مسیر جایگزین دسترسی به آسیای میانه

 در همین خصوص نظر به مشکلات پیش آمده در قفقاز، محدودیت های موجود در آسیای میانه بویژه در ترکمنستان و ناآرامی ­های افغانستان یکی از مسیرهای مهم ترانزیتی که نیازمند توجه بیشتر است؛ کشور قزاقستان و بندر آکتائو می­ باشد. نظر به ظرفیت های موجود می‌توان از مسیر آکتائو به عنوان یک مسیر جایگزین و قابل اعتماد برای مبادلات تجاری، تامین نیازهای داخلی و ترانزیت استفاده کرد.

6- حضور گسترده و همه جانبه بازیگران مهم منطقه ای در آکتائو

اهمیت آکتائو، فرصت ها و ظرفیت های موجود باعث شده است بازیگران مهمی؛ چین، ترکیه، آذربایجان، امارات متحده عربی و ازبکستان به صورت جدی در این منطقه حضور پیدا کنند.