اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته دوم آبان ماه 1404مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
امضا قراردادهای سرمایهگذاری بزرگ استان مانگیستائو در KGIR-2025"
رویداد KGIR-2025 به ریاست نخست وزیر جمهوری قزاقستان در آستانه با حضور بیش از ۷۰۰ شرکتکننده از ۴۰ کشور، از جمله نمایندگان سازمانهای دولتی، شرکتهای بینالمللی و سرمایهگذاران بزرگ برگزار شد. این نشست، پلتفرم ملی اصلی قزاقستان برای سرمایهگذاری جهانی بوده و به بستری مهم برای گفتگو بین سرمایهگذاران و نمایندگان شرکتهای بینالمللی تبدیل شده است.
نورداولت کیلیبای، استاندارمانگیستائو، در این مجمع شرکت و چندین جلسه با سرمایهگذاران خارجی و نمایندگان شرکتهای چندملیتی برگزار کرد. در طول مذاکرات، او پتانسیل سرمایهگذاری، ذخایر منابع طبیعی و مسیرهای استراتژیک توسعه صنعتی منطقه را ارائه داد. هدف اصلی شرکت منطقه مانگیستائو در این مجمع، جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی، تنوعبخشی به اقتصاد منطقه و گسترش همکاری در بخشهای انرژی، پتروشیمی و صنعتی است. به عنوان بخشی از این مجمع، دو پروژه بزرگ مربوط به منطقه مانگیستائو ثبت شد:
* شرکت Qazaq LNG Mangistau LLP - ساخت یک کارخانه گاز طبیعی مایع؛
* شرکت Prime Methanol LLP - ساخت یک کارخانه متانول.
هر دو پروژه با مشارکت شرکتهای کانادایی Condor Energies Inc. و EurAsia Resource Value SE در حال اجرا هستند. حجم کل سرمایهگذاری تقریباً ۲۰۰ میلیون دلار خواهد بود. پس از بهرهبرداری، این تأسیسات سالانه ۱۴۵۰۰۰ تن گاز طبیعی مایع و ۱۰۰۰۰۰ تن متانول تولید خواهند کرد. اجرای این پروژهها به طور قابل توجهی به تقویت استقلال انرژی قزاقستان، افزایش پتانسیل صنعتی منطقه مانگیستائو و ایجاد مشاغل جدید کمک خواهد کرد.
https://otpannews.kz/ru/news/mangistauskaia-oblast-zakliuchila-krupnye-investitsionnye-soglasheniia-RU
بررسی تأمین مالی نیروگاه هیبریدی در مانگیستائو توسط بانک اروپایی (EBRD)
بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD) در حال بررسی امکان تأمین مالی برای یک پروژه نیروگاه هیبریدی در مانگیستائو است. در شرح پروژه آمده EBRD در حال بررسی ارائه وام تضمینشده و رهن اولیه تا سقف ۹۰ میلیون دلار برای توسعه، ساخت و بهرهبرداری از یک پروژه انرژی تجدیدپذیر هیبریدی متشکل از یک مزرعه بادی ۷۷ مگاواتی و یک نیروگاه خورشیدی ۵۰ مگاواتی واقع در منطقه مانگیستائو قزاقستان است. انتظار میرود این پروژه در اوایل دسامبر2025 تأیید شود.
وامگیرنده، شرکت هلندی Mangistau Renewables B.V. است که ۵۱٪ سهام آن متعلق به شرکت ایتالیایی Eni و ۴۹٪ آن متعلق به شرکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان(KMG) میباشد. این بانک انتظار دارد که این پروژه تا سقف ۱۰ میلیون دلار از صندوق فناوری پاک تأمین مالی شود. در مجموع، ارزش این پروژه ۱۵۰ میلیون دلار است.
Eni به همراه KMG، سهامدار پروژههای نفت و گاز کاشاگان و کاراچاگاناک است. در سال ۲۰۲۴، این دو شرکت توافق کردند که بین سالهای ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ یک نیروگاه هیبریدی در ژانااوزن بسازند. این نیروگاه با ۱۲۰ مگاوات گاز، ۵۰ مگاوات انرژی خورشیدی و ۷۷ مگاوات انرژی بادی فعالیت خواهد کرد. این نیروگاه برق شرکتهای تابعه KMG در منطقه، از جمله OzenMunayGas JSC و KazGPZ LLP را تأمین خواهد کرد.
https://www.lada.kz/aktau_news/society/145495-ebrr-rassmatrivaet-finansirovanie-gibridnoi-elektrostantsii-v-mangistau.html
ساخت یک کارخانه تولید آند برای صنعت آلومینیوم در منطقه مانگیستائو توسط چین
نورداولت کیلیبای، استاندار مانگیستائو، در تاریخ ۴ نوامبر2025، با سونگ جیجی، مدیرعامل شرکت چینی Shandong Hongzhi Jeyie Chemical.، دیدار کرد. این شرکت یکی از شرکتهای شیمیایی پیشرو در چین است که تجربه زیادی در تولید مواد کربنی و محصولات رسانای الکتریکی دارد.
در این دیدار، طرفین در مورد افزایش پتانسیل سرمایهگذاری در منطقه و اجرای یک پروژه صنعتی جدید گفتگو کردند. این شرکت چینی قصد دارد کارخانهای برای تولید آندهای پیشپختشده برای صنعت آلومینیوم در منطقه ویژه اقتصادی بندر آکتائو بسازد. در این پروژه، سرمایهگذار چینی قصد دارد ۱۰.۷ میلیارد تنگه(20میلیون دلار) سرمایهگذاری کند. به گفته مدیرعامل شرکت، ظرفیت این کارخانه ۵۰ هزار تن محصول در سال خواهد بود. قرار است تولید در سال ۲۰۲۶ آغاز شده و پس از راهاندازی، ۲۶۰ شغل جدید، ایجاد شود.
https://otpannews.kz/ru/news/v-mangistau-kitaiskii-investor-planiruet-stroitelstvo-zavoda-po-proizvodstvu-anodov-dlia-aliuminievoi-promyshlennosti-RU
جذب بیش از 48میلیون دلار سرمایهگذاری در منطقه ویژه اقتصادی بندر آکتائو از ابتدای سال2025
بر اساس نتایج 9 ماه اول سال 2025، منطقه ویژه اقتصادی بندر آکتائو همچنان سهم قابل توجهی در توسعه پایدار اقتصاد منطقهای دارد. از ابتدای سال، این منطقه اقتصادی بیش از 25 میلیارد تنگه(48میلیون دلار) سرمایهگذاری، از جمله 6.6 میلیارد تنگه(13میلیون دلار) سرمایهگذاری مستقیم خارجی، جذب کرده است. در این دوره، شرکتها کالاهایی به ارزش ۵۸.۳ میلیارد تنگه(112میلیون دلار) تولید کردند که از این میزان ۱۰۸.۹ میلیون تنگه(210هزار دلار) صادر شد. این افزایش تولید به ایجاد ۳۰۵۲ شغل جدید کمک کرده و منبع درآمد پایداری را برای ساکنان منطقه فراهم کرده است. از زمان تأسیس این منطقه، کل سرمایهگذاری در اقتصاد منطقه به ۳۶۲ میلیارد تنگه (697میلیون دلار) رسیده که ۱۷۹.۲ میلیارد تنگه(344میلیون دلار) آن سرمایهگذاری خارجی است.
در حال حاضر، ۵۵ شرکت در منطقه ویژه اقتصادی ثبت شدهاند: ۲۷ شرکت کاملاً عملیاتی و ۲۸ شرکت در حال انجام است. این پروژهها به توسعه پتانسیل صنعتی منطقه، تنوع اقتصادی و تقویت تمرکز صادراتی آن کمک میکنند.به گفته کارشناسان، به ازای هر تنگهای که از بودجه اختصاص داده شده، ۴۶.۴ تنگه(هر 520 تنگه یک دلار) سرمایهگذاری خصوصی جذب شده است.
https://otpannews.kz/ru/news/spetsialnaia-ekonomicheskaia-zona-morskoi-port-aktau-privlekla-svyshe-25-mlrd-tenge-investitsii-RU
ساخت یک توربین گازی سیکل ترکیبی ۱۶۰ مگاواتی در مانگیستائو
نورداولت کیلیبای، استاندار مانگیستائو، با وو جینگکی، معاون رییس شرکت China Huadian، دیدار کرد. در طول این دیدار، طرفین در مورد اجرای یک پروژه سرمایهگذاری جدید با هدف افزایش پتانسیل انرژی منطقه گفتگو کردند. سرمایهگذار چینی قصد دارد یک توربین گازی سیکل ترکیبی(CCGT) با ظرفیت ۱۶۰ مگاوات در نزدیکی آکتائو بسازد. این پروژه از طریق شرکت آکتائو انرژی اجرا خواهد شد. سرمایهگذاری مشترک عبارتند از شرکت سرمایهگذاری چینی (۷۰٪)، شرکت سرمایهگذاری قزاقستان (۲۰٪) و شرکت MAEK (۱۰٪). هزینه کل این پروژه ۱۹۰ میلیون دلار بوده و راهاندازی آن برای سه ماهه دوم سال ۲۰۲۷ برنامهریزی شده است. علاوه بر این، این شرکت ابراز علاقه خود را به نوسازی تأسیسات اصلی کارخانه MAEK ابراز کرد.
https://web.telegram.org/a/#-1001444509026
ایجاد تأسیسات ذخیرهسازی سبزیجات و کارخانههای فرآوری شیر در مانگیستائو
باتیربک تاژیموخانوف، معاون رئیس اداره منطقهای کشاورزی و روابط ارضی مانگیستائو گفت امسال سه پروژه سرمایهگذاری در بخش کشاورزی در منطقه مانگیستائو در حال اجرا است. این پروژهها شامل ساخت کارخانه خوراک دام، ساخت تأسیسات ذخیرهسازی سبزیجات و توسعه مزرعه پرورش ماهی میشود. وی خاطرنشان کرد که 9 تأسیسات ذخیرهسازی میوه و سبزیجات برای این منظور در منطقه فعالیت میکنند.
تحت برنامه Auyl Amanaty، پنج پروژه سرمایهگذاری تحت برنامه "وام برای پروژههای کشاورزی" برنامهریزی شده است که سه مورد از آنها امسال اجرا خواهد شد. این موارد شامل فرآوری شیر شتر، ساخت تأسیسات فرآوری پشم و چرم، ساخت تأسیسات ذخیرهسازی سبزیجات و توسعه صنعت شیلات است. بیست شرکت بزرگ تولید و فرآوری مواد غذایی در این منطقه فعالیت میکنند. طبق آمار، ۳۵۸۲ خانوار روستایی و کشاورزی در این منطقه وجود دارد که ۳۴۳۵ خانوار به طور فعال در کار تولید مشارکت میکنند. علاوه بر این، ۵۴۵۶۴۰ راس دام در این منطقه ثبت شده ، در حالی که این رقم در سال گذشته ۵۲۶۶۸۳ راس بوده است. طبق اعلام اداره کشاورزی و روابط ارضی منطقهای، قرار است امسال ۹۰ هزار هکتار از زمینهای کشاورزی به مالکیت دولتی بازگردانده شود. تا به امروز، ۱۱۵۷۹۰ هکتار از این زمینها بازگردانده شدهاند.
https://otpannews.kz/ru/news/v-mangistau-v-etom-godu-postroiat-ovoshchekhranilishcha-tsekha-po-pererabotke-verbliuzhego-moloka-shersti-i-kozhi-RU
صادرات غلات قزاقستان
آیداربک ساپاروف، وزیر کشاورزی جمهوری قزاقستان اعلام کرد که صادرات غلات در سال جاری بهبود یافته است. وی گفت امسال، غلات قزاقستان به بلژیک (10.6 هزار تن)، پرتغال (14.2 هزار تن)، لهستان (4.9 هزار تن)، نروژ (13.6 هزار تن)، بریتانیا (3 هزار تن)، ویتنام (17.7 هزار تن)، امارات متحده عربی (1.6 هزار تن)، شمال آفریقا: مراکش (162 هزار تن)، الجزایر (181 هزار تن)، مصر (11.6 هزار تن) صادر ، آذربایجان (542.5 هزار تن)، ارمنستان (1 هزار تن) و گرجستان (76.3 هزار تن) از سر گرفته شده است. این صادرات در این چند کشور همسایه به طور قابل توجهی کاهش یافته بود. 2.2 میلیون تن غلات قزاقستان که تا کنون برداشت شده، صادر شد. این رقم 21 درصد بیشتر از سال گذشته است. وی افزود، طبق دستورالعملهای رئیس دولت، ۵ پروژه سرمایهگذاری برای فرآوری عمیق غلات در حال اجرا است. که در نتیجه این پروژهها، ۲.۵ میلیون تن غلات دیگر از بازار خارج خواهد شد.
https://kaz.inform.kz/news/ministr-astik-eksporti-turali-iran-azerbayzhan-armeniya-gruziya-nariktarin-ozmzge-kaytardik-bd4836/
آمار 9 ماه ابتدای سال 2025میلادی شرکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان
شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان(KMG) در تاریخ 30 اکتبر، نتایج تولید خود را برای 9 ماه اول سال 2025 اعلام کرد که نشان دهنده افزایش قابل توجه تولید ناشی از گسترش پروژههای بزرگ و افزایش حجم پالایش است. طبق گزارش این شرکت، تولید نفت و میعانات گازی 10 درصد افزایش یافته و به 19.84 میلیون تن (معادل 553000 بشکه در روز) رسیده است. تولید گاز همراه و طبیعی نیز 20.1 درصد افزایش یافته و 8.65 میلیارد متر مکعب میباشد. حجم پالایش نفت در پالایشگاههای قزاقستان و رومانی 11.7 درصد افزایش یافته و به 15.77 میلیون تن رسیده است.
رشد تولید تا حد زیادی ناشی از عملکرد پروژههای بزرگ نفت و گاز قزاقستان بوده است. تولید در میدان تنگیز با ۴۱.۸ درصد افزایش به ۶.۰۹ میلیون تن، معادل ۱۷۹۰۰۰ بشکه در روز رسید. تولید گاز همراه در تنگیز با ۴۹.۵ درصد افزایش به ۳.۵ میلیارد متر مکعب و تولید در میدان کاشاگان به ۲.۲۶ میلیون تن، معادل ۶۶۰۰۰ بشکه در روز رسید که به دلیل نسبت بالاتر گاز به نفت، کاهش جزئی ۲ درصدی را نشان میدهد. تولید گاز طبیعی در این میدان ۱.۴۸ میلیارد متر مکعب بوده که با نتایج سال ۲۰۲۴ مطابقت دارد. در کاراچاگاناک، تولید نفت و میعانات با ۳.۲ درصد افزایش به ۸۲۳۰۰۰ تن رسید، در حالی که تولید گاز با ۱۰.۸ درصد افزایش به ۱.۸۹ میلیارد متر مکعب رسید. این افزایش به حجم بیشتر تزریق مجدد گاز به مخزن نسبت داده شد.
در بخش حمل و نقل، حجم کل نفت خام منتقل شده از طریق خطوط لوله اصلی با 2.8 درصد افزایش به 54.25 میلیون تن رسید که ناشی از افزایش حمل و نقل نفت تنگیز از طریق سیستم کنسرسیوم خط لوله خزر(CPC) پس از پروژه توسعه و همچنین افزایش تحویل داخلی به پالایشگاههای محلی بود. حجم حمل و نقل دریایی نفت با 20.7 درصد کاهش ، 8.26 میلیون تن شد. این کاهش ناشی از تعلیق موقت حمل و نقل در مسیر آکتائو-باکو به دلیل محدودیتهای فنی در خط لوله باکو-تفلیس-جیحان بود. نوسازی برنامهریزی شده تانکرهای تاراز و لیوا که در حال ارتقاء برای نصب سیستمهای گاز بیاثر هستند نیز بر شاخصها تأثیر گذاشت. این شرکت گزارش داد که تغییرات در تخصیص محمولههای تانکرهای افراماکس توسط CPC از مارس 2025 بر حجم حمل و نقل دریایی آزاد تأثیر گذاشته است. با وجود این، گردش مالی کلی حمل و نقل نفت با 6.8 درصد افزایش به 49.56 میلیون تن-کیلومتر رسید که نشان دهنده صادرات بیشتر از طریق سیستم CPC و افزایش تحویل داخلی به پالایشگاهها است.
https://astanatimes.com/2025/11/kazmunaygas-boosts-oil-output-by-10-increases-gas-production/
آغاز مذاکره قزاقستان با اکسون موبیل برای توسعه میدان نفتی کاشاگان
قزاقستان در حال مذاکره با شرکت اکسون موبیل برای توسعه بخش غربی دست نخورده میدان نفتی کاشاگان بوده که هدف آن افزایش تولید در بزرگترین پروژه انرژی این کشور است. مذاکرات توسعه به عنوان بخشی از مذاکرات گستردهتر بین قزاقستان و اکسون موبیل انجام میشود. دولت همچنین به دنبال تمدید مجوز اکسون برای میدان تنگیز است که در سال ۲۰۳۳ منقضی میشود. در عوض، قزاقستان میخواهد سهم خود را در آن پروژه افزایش دهد.
مرحله فعلی توسعه کاشاگان، که به عنوان پروژه شمال خزر شناخته میشود، تنها بخش شرقی این میدان را پوشش میدهد. در حال حاضر، کاشاگان حدود ۴۵۰ هزار بشکه نفت در روز تولید میکند. انتظار میرود تولید در سال ۲۰۲۶ به ۵۰۰ هزار بشکه و تا سال ۲۰۳۱ به ۷۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد که با راهاندازی تأسیسات جدید فرآوری گاز که در حال ساخت هستند، پشتیبانی میشود. با این حال، این مذاکرات در بحبوحه اختلافات داوری جاری در حال انجام است. دولت قزاقستان به دنبال دریافت غرامتی تا سقف ۱۶۰ میلیارد دلار برای آنچه که آن را سود از دست رفته ناشی از تأخیر در راهاندازی کاشاگان مینامد، میباشد. شرکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان(KMG) پیش از این اعلام کرده که اگر شرکای فعلی تمایلی به تسریع هزینهها نداشته باشند، ممکن است سرمایهگذاران جدیدی را جذب کند.
کاشاگان که در حدود ۸۰ کیلومتری جنوب غربی آتیرائو در شمال دریای خزر واقع شده با ذخایر تخمینی حدود ۴.۵ میلیارد تن، همچنان یکی از مهمترین اکتشافات نفتی چهار دهه گذشته است. این میدان که در سال ۲۰۰۰ کشف شد، حاوی حدود ۹ تا ۱۳ میلیارد بشکه نفت قابل بازیافت بوده که آن را به بزرگترین کشف هیدروکربنی در بخش قزاقستانی دریای خزر تبدیل کرده است.
https://caspiannews.com/news-detail/kazakhstan-and-exxon-mobil-in-talks-to-expand-kashagan-oil-field-2025-10-31-25/
افزایش حجم تجارت قزاقستان در TITR کریدور میانی
آیژان بیژانووا، معاون اول وزیر تجارت قزاقستان، درتاریخ 30اکتبر2025 درمجمع فرانشیز اوراسیا گفت که مسیر حمل و نقل بینالمللی ترانس خزرTITR) ) که به آن کریدور میانی نیز گفته میشود، پتانسیل عظیمی دارد و اکنون به ستون فقرات تجارت اوراسیا تبدیل شده است. بیژانووا تأکید کرد که قزاقستان در طول پنج سال گذشته، توان تجاری خود را در امتداد این کریدور شش برابر افزایش داده است. وی افزود این مسیر سال گذشته گردش مالی 4.5 میلیون دلاری را تجربه کرده و پیشبینی میشود تا پایان سال 2025 به 5 میلیون دلار برسد.
مجمع فرانشیز اوراسیا یک رویداد تجاری است که رهبران فرانشیز، سرمایهگذاران و کارآفرینان را از سراسر منطقه اوراسیا گرد هم میآورد تا روندهای فرانشیز را بررسی کنند، مشارکتهای تجاری جدید را تقویت کنند و نقش دیجیتالی شدن را در این بخش مورد بحث قرار دهند. این مجمع که توسط انجمن فرانشیز آذربایجان با حمایت سازمانهای دولتی سازماندهی شده، شامل پنلها، جلسات B2B و یک نمایشگاه است که هدف آن توسعه صنعت فرانشیز و تقویت ادغام اقتصادی است.
https://www.trend.az/business/4110753.html