اخبار اقتصادی قزاقستان - آلماتی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته دوم آبان ماه 1404مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

شیمکنت میزبان سومین مجمع تجاری قزاقستان و افغانستان است

سومین نمایشگاه سالانه کالاهای افغانستان در شیمکنت افتتاح شده است. به طور سنتی، صنعتگران افغان محصولات چرمی و فرش، مصالح ساختمانی، شیرینی، میوه‌های خشک، نوشیدنی‌های غیرالکلی، میوه و سبزیجات، سنگ‌های قیمتی، جواهرات و صنایع دستی را در قزاقستان ارائه می‌دهند. همانطور که سریک ژومانگارین، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد ملی، در افتتاحیه نمایشگاه اشاره کرد، مقیاس نمایشگاه هر ساله در حال افزایش است: امسال، بیش از 180 نماینده از مشاغل افغانستان وارد شیمکنت شدند. در همان روز، مجمع تجاری قزاقستان و افغانستان برگزار شد و نمایندگان سازمان‌های دولتی، شرکت‌های صنعتی و جوامع تجاری از هر دو کشور را گرد هم آورد. سریک ژومانگارین: "افغانستان یکی از مهمترین شرکای تجاری قزاقستان در جنوب آسیا است. کشورهای ما پتانسیل گسترده‌ای برای توسعه همکاری چه به صورت دوجانبه و چه در سراسر منطقه دارند." تجارت متقابل بین دو کشور در سال گذشته به ۵۴۵.۲ میلیون دلار و در هشت ماه اول سال ۲۰۲۵ به ۳۳۵.۹ میلیون دلار رسید.

با وجود کاهش جزئی در صادرات برخی کالاها، امسال افزایش ۲.۹ برابری در صادرات گندم قزاقستان، افزایش ۳.۱ برابری در صادرات روغن آفتابگردان و افزایش ۱۰۰ درصدی در صادرات فرآورده‌های نفتی و کامیون‌ها مشاهده شده است.

سریک ژومانگارین: "طبق پیش‌بینی‌ها، پتانسیل صادرات گندم امسال به تنهایی ۹.۶ میلیون تن خواهد بود. قزاقستان علاقه‌مند به گسترش صادرات غلات، آرد، برنج و شکر با کیفیت بالا به افغانستان است." "حجم تولید این محصولات در قزاقستان به لطف استفاده از فناوری‌های مدرن کشاورزی سال به سال در حال افزایش است."

نورالدین عزیزی، وزیر تجارت و صنایع افغانستان، به نوبه خود، خاطرنشان کرد که انجمن‌ها و نمایشگاه‌های تجاری برگزار شده، انگیزه قدرتمندی برای توسعه روابط بین کشورها ایجاد می‌کنند و از سرمایه‌گذاران قزاق برای اجرای پروژه‌هایی در کشاورزی، انرژی، حمل و نقل، معدن و ساخت و ساز دعوت می‌کند. پروژه‌های مشترک: از مجتمع معدن و متالورژی تا مهندسی مکانیک

در این مجمع توجه ویژه‌ای به چشم‌انداز توسعه مشترک تولید در بخش‌های معدن و متالورژی، خودرو، شیمی و ساخت و ساز معطوف شد. طرف قزاقستانی تمایل خود را برای بررسی افزایش عرضه لوکوموتیوهای راه‌آهن و کامیون‌های تولید داخل به افغانستان ابراز کرد. مذاکرات در مورد توسعه مشترک مجتمع معدن و متالورژی در افغانستان ادامه دارد.

 در جریان سفر ماه آوریل هیئت قزاقستانی به کابل به رهبری سریک ژومانگارین، معاون نخست وزیر، کازاتومپروم و کازاخمس دو ماموریت زمین‌شناسی برای مطالعه ذخایر بریلیم و سرب انجام دادند. پس از این ماموریت‌ها، شرکت قزاق مس بارلاو LLC کار اکتشاف را در یک ذخیره معدنی در استان لغمان آغاز کرد. شرکت اکتشاف ERG در حال حاضر در حال مذاکره با طرف افغان برای کسب اطلاعات زمین‌شناسی بیشتر است. پس از تکمیل مطالعات لازم، ERG قصد دارد به پروژه‌های اکتشافی در افغانستان بپیوندد.

 https://dknews.kz/ru/ekonomika/373418-shymkent-prinimaet-tretiy-biznes-forum-kazahstan

 پروژه‌های بزرگی برای تضمین تامین برق مطمئن در مناطق مرزی ژتیسو در حال اجرا هستند.

در استان ژتیسو، پروژه‌های بزرگی برای ساخت خطوط برق هوایی و پست‌های برق با ولتاژ بالا آغاز شده است تا تامین برق مطمئن برای مناطق مرزی آلاکول و پانفیلوف تضمین شود. علاوه بر این، دو نیروگاه برق آبی با ظرفیت کل ۳۴.۶ مگاوات در منطقه در حال ساخت است. مراحل اول و دوم دو نیروگاه توربین گازی با ظرفیت کل ۷۳ مگاوات در شهرهای تکلی و تالدیکورگان، که توسط سرمایه‌گذاری خصوصی تأمین مالی شده‌اند، آغاز به کار کرد.

 بنابراین، تا پایان سال ۲۰۲۵، ظرفیت برق منطقه تقریباً ۳۰۰ مگاوات خواهد بود. در همین حال، هشت نیروگاه برق آبی دیگر با ظرفیت کلی ۱۳۳.۷ مگاوات برای ساخت تا سال ۲۰۲۸ برنامه‌ریزی شده‌اند.این منطقه دارای ۱۳۸۰۰ کیلومتر شبکه توزیع و ۲۶۰۰ پست برق است. بیش از ۹۰٪ شبکه‌ها و تجهیزات متعلق به شرکت شبکه منطقه‌ای، JSC TATEK، به صورت خصوصی هستند.

https://gurk.kz/news/v-prigranichny-h-rajonah-zhet-su-realizuyutsya-krupny-e-proekty-dlya-obespecheniya-nadezhnogo-e-lektrosnabzheniya

 آلماتی انتظار دارد تا پایان امسال به رکورد بودجه ۲.۳ تریلیون تنگه برسد.

تا پایان نه ماه اول سال ۲۰۲۵، درآمد بودجه محلی آلماتی به ۱.۶ تریلیون تنگه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته است. تا پایان سال ۲۰۲۵، کل درآمد بودجه شهر می‌تواند از ۲.۳ تریلیون تنگه فراتر رود. این رقم در تاریخ این شهر بی‌سابقه است.

https://gurk.kz/news/almaty-ozhidaet-rekord-byudzheta-2-3-trln-tenge-k-konczu-e-togo-goda

 کاشت بذر با پهپاد در بستر دریای آرال

وزارت علوم و آموزش عالی قزاقستان اعلام کرد که این کشور در حال راه‌اندازی یک پروژه زیست‌محیطی برای احیای اکوسیستم بستر دریاچه آرال است. هدف از این پروژه بهبود بلندمدت اکوسیستم بستر خشک دریای آرال و آزمایش فناوری نوآورانه بذر الکترونیکی است که توسط دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی توسعه داده شده است.

این وزارتخانه توضیح داد: "این فناوری مبتنی بر کاشت هوایی با استفاده از پهپادهایی است که بذرهای مخصوص خود را در مواد زیست‌تخریب‌پذیر می‌کارند.این روش سرعت و مقیاس بالای سبز شدن را تضمین می‌کند، با قرار دادن بذر در عمق بیشتر، بقای گیاه را افزایش می‌دهد و هزینه‌های نیروی کار را به حداقل می‌رساند.

کاشت آزمایشی در زمینی به مساحت یک هکتار برای مارس-آوریل ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده است. اگر شواهد علمی میزان بقای بیش از ۲۰٪ را تأیید کند، مرحله دوم پروژه در سال ۲۰۲۷ به ۵۰ هکتار گسترش خواهد یافت.

رخت کورمانبایف، دانشیار دانشگاه کورکیت آتا قیزیلوردا، اظهار داشت: «استفاده از فناوری نوآورانه بذر الکترونیکی، ساختار خاک را تقویت می‌کند، انتشار گرد و غبار و نمک را کاهش می‌دهد و در نهایت تنوع زیستی منطقه را افزایش می‌دهد. تا سال ۲۰۴۰، ما قصد داریم اکوسیستم را در منطقه‌ای به مساحت حداقل ۵۰ کیلومتر تثبیت کنیم، دمای هوا را ۱-۲ درجه سانتیگراد کاهش دهیم و ریزاقلیم را بهبود بخشیم.

وزارت علوم و آموزش عالی همچنین گزارش داد که این پروژه ارتباط نزدیکی با ابتکاراتی دارد که تحت ریاست قزاقستان بر صندوق بین‌المللی نجات دریای آرال (IFAS) در سال‌های ۲۰۲۴-۲۰۲۶ اجرا می‌شود. در این دوره، جنگل‌کاری گسترده در بیش از ۱ میلیون هکتار از بستر خشک‌شده دریا برنامه‌ریزی شده است.

دریای آرال به نمادی از یکی از بزرگترین فجایع زیست‌محیطی جهان تبدیل شده است. مساحت آن ۹۰ درصد کاهش یافته و میلیون‌ها هکتار باتلاق نمکی در بستر خشک‌شده‌ی آن تشکیل شده است - منابع گرد و غبار سمی.

 متخصصان محیط زیست تخمین می‌زنند که ده‌ها میلیارد تن نمک در اینجا متمرکز شده و توسط باد هزاران کیلومتر  تا قطب شمال و هیمالیا - حمل می‌شود.این گرد و غبار، که با سموم و بقایای آفت‌کش‌ها اشباع شده است، خاک، آب و هوا را مسموم می‌کند و تهدیدی برای سلامت میلیون‌ها نفر و امنیت غذایی کل مناطق محسوب می‌شود.

https://kyzylorda-news.kz/ru/obshestvo/drony-vysadyat-semena-na-dne-arala-30-10-2025

ظرفیت فرودگاه قیزیل اوردا از ۳۰۰۰۰۰ به ۵۰۰۰۰۰ مسافر در سال افزایش یافت

این مرکز مطابق با استانداردهای بالای سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ICAO) و انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی (IATA) است. ایر آستانه، فلای‌آریستان و قزاق ایر ۲۹ پرواز در هفته از این فرودگاه انجام می‌دهند.

https://kyzylorda-news.kz/ru/politika/kyzylorda-propusknaya-sposobnost-aeroporta-uvelichilas-s-300-do-500-tysyach-passazhirov-v-god-30-10-202

منطقه ترکستان، پیشرو در بهبود منطقه‌ای در سرمایه‌گذاری دارایی‌های ثابت

 منطقه ترکستان منطقه‌ای پیشرو در جذب سرمایه‌گذاری ثابت است. این موضوع در جلسه‌ای به ریاست نخست وزیر اولژاس بکتنوف اعلام شد. به گفته وزارت اقتصاد ملی جمهوری قزاقستان، کل سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت در 9 ماه اول امسال به 13.8 تریلیون تنگه رسید که نسبت به مدت مشابه در سال 2024، 13.5 درصد افزایش داشته است. بیشترین رشد در انرژی، تولید، کشاورزی و حمل و نقل مشاهده شد.

 بخش عمده سرمایه‌گذاری به سمت املاک و مستغلات، حمل و نقل و معدن هدایت شد. در میان مناطق، بیشترین سرمایه‌گذاری در پایتخت، آستانه، و منطقه ترکستان ثبت شد.

از نظر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، حجم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در پایان سه ماهه دوم به ۵۴۳.۵ میلیون دلار رسید که از برنامه سالانه فراتر رفت. علاوه بر این، برای اطمینان از دستیابی به اهداف تعیین شده، مجموعه‌ای از ۱۱۱ پروژه سرمایه‌گذاری به ارزش مجموع ۲.۶ تریلیون تنگه تشکیل شد که بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸، ۲۳۹۱۵ شغل ایجاد خواهد کرد. تا پایان نه ماه اول، ۳۳ پروژه سرمایه‌گذاری راه‌اندازی شد، ۴۷۹۳ شغل ایجاد شد و ۱۶۱ میلیارد تنگه سرمایه‌گذاری خصوصی جذب شد.

https://gurk.kz/news/turkestanskaya-oblast-lidiruet-sredi-regionov-po-privlecheniyu-investiczij-v-osnovnoj-kapital