اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته سوم آبان ماه 1404مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

تأثیر منفی آب و هوای بد و سطح پایین آب در دریای خزر بر عملکرد بنادر در مانگیستائو

شرکت راه اهن ملی جمهوری قزاقستان (KTZ) گزارش داد که آب و هوای بد، تأثیر منفی بر پهلوگیری کشتی‌ها و تخلیه تانکرهای غلات دارد. در ماه اکتبر، شرایط نامساعد آب و هوایی برای بیش از نیمی از ماه ثبت شده و بنادر به مدت ۱۱ روز به روی پهلوگیری کشتی‌ها بسته بوده‌اند که دو روز بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ است. شرایط آب و هوایی مانع از فعالیت پایانه‌ها با ظرفیت کامل و تخلیه به موقع واگن‌های قطار می‌شود. برای جلوگیری از تجمع واگن‌های ریلی و کاهش ظرفیت زیرساخت‌های راه‌آهن، KTZ مجبور است تا زمان تثبیت وضعیت، حمل و نقل غلات به بنادر خزر را به طور موقت تنظیم کند. سطح پایین آب در اسکله‌های بندر آکتائو که ۳.۵ متر است، همچنین باعث کاهش کارایی زیرساخت‌ها و محدود شدن بارگیری کشتی‌ها می‌شود. این شرکت گزارش داد که بدون اقدامات اصلاحی، خطر از کار افتادن ناوگان تانکرهای غلات در طول دوره حمل و نقل انبوه وجود دارد و بنابراین، حمل و نقل‌ها مطابق با اجاره کشتی تنظیم می‌شوند.

در ده ماه اول سال ۲۰۲۵، کل حجم غلات حمل شده از طریق راه آهن به ۱۱.۲ میلیون تن رسیده که نسبت به سال قبل ۳۸ درصد افزایش داشته است. از این میزان، ۸.۴۵ میلیون تن صادر شده (افزایش ۳۹ درصدی) در حالی که محموله‌های داخلی ۳۴ درصد افزایش یافته است. حمل و نقل غلات قزاقستان از طریق راه آهن در چندین مسیر صادراتی رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد. محموله‌ها به ایران دو برابر شده و به ۷۷۳۰۰۰ تن رسیده است. KTZ اطمینان داد که محموله‌های صادراتی بدون ایجاد اختلال در کل فرآیند حمل و نقل، همچنان تضمین می‌شوند و هماهنگی مداوم با پایانه‌ها، بازرگانان و بنادر در حال انجام است.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/145555-plokhaia-pogoda-i-nizkii-uroven-vody-v-kaspii-negativno-vliiaiut-na-rabotu-portov-v-mangistau-ktzh.html

کاهش تورم قزاقستان در ماه اکتبر در کنار افزایش قیمت کالاهای اساسی

نرخ تورم سالانه قزاقستان برای اولین بار در سال جاری کاهش یافت و در ماه اکتبر به ۱۲.۶ درصد در مقایسه با ۱۲.۹ درصد در ماه سپتامبر رسید. تورم ماهانه نیز به شدت کاهش یافت و از ۱.۱ درصد در ماه قبل به ۰.۵ درصد رسید که پایین‌ترین نرخ از اوایل امسال است. این کاهش عمدتاً ناشی از کاهش شدید قیمت مسکن و خدمات رفاهی بود که در ماه اکتبر ۳.۵ درصد کاهش یافت. با این حال، تحلیلگران خاطرنشان می‌کنند که چنین کاهشی سوالاتی را ایجاد می‌کند، زیرا تعرفه‌ها در این بخش تنظیم شده و هیچ اعلام رسمی در مورد کاهش آنها صورت نگرفته است. دولت از ۱۶ اکتبر تا سه ماهه اول ۲۰۲۶، افزایش تعرفه‌های رفاهی را به حالت تعلیق درآورده است.

با وجود کاهش کلی تورم، قیمت مواد غذایی و غیرغذایی همچنان رو به افزایش است. قیمت مواد غذایی نسبت به سال گذشته به ۱۳.۵ درصد افزایش یافت و رکورد جدیدی را برای سال ۲۰۲۵ ثبت کرد. بیشترین افزایش در گوشت (۲۱.۱ درصد)، روغن پخت و پز (۱۸.۴ درصد) و نوشیدنی‌های غیرالکلی (۱۵.۲ درصد) مشاهده شد. اقلام غیرخوراکی نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافت که در صدر آنها سوخت (۱۴.۹ درصد)، کفش (۱۱.۲ درصد) و پوشاک (۱۰.۵ درصد) قرار داشتند. تحلیلگران فشارهای قیمتی مداوم را به کاهش ارزش قبلی تنگه و روبل قوی‌تر نسبت می‌دهند که به تورم ناشی از واردات کمک کرده است. اقتصاددانان پیش‌بینی تورم پایان سال خود را با استناد به انقباض مالی، توقف قیمت‌های تنظیم‌شده، تنگه قوی‌تر با پشتیبانی فروش ارز خارجی و استقراض خارجی، رشد کندتر اعتبار و تضعیف مورد انتظار روبل روسیه در اواخر امسال، بین ۱۲ تا ۱۲.۵ درصد حفظ می‌کنند.

https://astanatimes.com/2025/11/kazakhstans-inflation-slows-to-12-6-in-october/

 نرخ زاد و ولد بالا در آکتائو

آلکسی راکشا، جمعیت‌شناس روس، با اشاره به آکتائو و شیمکنت، از نرخ بالای زاد و ولد در قزاقستان ابراز شگفتی کرد. به گفته این متخصص، نرخ بالای زاد و ولد به ویژه در جنوب و غرب کشور جمهوری قزاقستان مشاهده می‌شود. زاد و ولد در قزاقستان، به طور کلی، با روسیه بسیار متفاوت بوده و تقریباً دو برابر بیشتر است. میانگین سنی جمعیت قزاقستان با ۳۲ سال، ۱۰ سال کمتر از روسیه می‌باشد. در نتیجه، قزاقستان در حال تبدیل شدن به یکی از کندترین کشورهای در حال پیر شدن در میان سایر کشورها است. این متخصص افزود که قزاقستان تعداد زیادی خانواده بزرگ دارد. به گفته وی، این همان چیزی است که الگوی رشد پایدار جمعیت را ایجاد می‌کند. در چند سال گذشته، منطقه مانگیستائو به عنوان منطقه پیشرو در کشور در میزان زاد و ولد شناخته شده است.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/145533-vsio-v-detiakh-demograf-voskhitilsia-rozhdaemostiu-v-aktau-na-interviu-u-iuriia-dudia.html

 حمل بیش از ۲.۵ میلیون تن نفت توسط نفتکش‌های قزاقستان از ابتدای سال

به نقل ازشرکت ملی حمل و نقل دریایی جمهوری قزاقستان(KMTF) دو فروند از بزرگترین نفتکش‌های این کشور به نام های آلتای و آلاتائو، در ده ماه اول سال ۲۰۲۵ بیش از ۲.۵ میلیون تن نفت حمل کرده اند. به گفته این شرکت، نفتکش آلتای بیش از ۱.۲۹۵ میلیون تن نفت حمل کرده که نسبت به سطح ۱.۱۸۴ میلیون تن برای مدت مشابه در سال گذشته، افزایش داشته است. نفتکش آلاتائو نیز با ۱.۲۸۳ میلیون تن در مقایسه با ۱.۲۲۲ میلیون تن برای مدت مشابه در سال2024 از خود رشد نشان می دهد.  از زمان بهره‌برداری از این دو نفتکش در سال ۲۰۱۱، هر دو کشتی بیش از ۱۰۰ میلیون تن نفت حمل کرده‌اند.

نفتکش‌های کلاس افراماکس، پرچمداران ناوگان ملی هستند و عرضه پایدار نفت قزاقستان به بازارهای جهانی را تضمین می‌کنند. KMTF خاطرنشان کرد که این نتایج، اعتبار قزاقستان به عنوان یک صادرکننده نفت و اهمیت استراتژیک ناوگان ملی در تضمین امنیت انرژی منطقه را تأیید می‌کند. این شرکت افزود به تقویت ناوگان خود و گسترش مسیرهای تأمین ادامه داده و لجستیک کارآمد و صادرات پایدار نفت قزاقستان به بازارهای بین‌المللی را تضمین خواهد کرد.

https://azh.kz/ru/news/view/121642

تلاش‌های KMG وExxonmobil  برای جلوگیری از کم‌عمق شدن دریای خزر

آسخات خاسانوف، رییس هیئت مدیره شدکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان(KMG) و پیتر لاردن، معاون ارشد رییس اکسون‌موبیل، چشم‌اندازهای همکاری چندجانبه در پروژه‌های بزرگ نفت و گاز، با تمرکز ویژه بر تلاش‌های مشترک برای جلوگیری از کم‌عمق شدن دریای خزر را مورد بحث و بررسی قرار دادند. در جریان این دیدار در ابوظبی، طرفین همچنین پیشرفت پروژه شمال خزر که شامل توسعه میادین کاشاگان، کیران و آکتوتی است، را بررسی کردند.

 به گفته KMG ، سیزده ممیز شش(13.6) میلیون تن نفت در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۵ در میدان کاشاگان تولید شده که از هدف برنامه‌ریزی شده ۱۳.۴ میلیون تن فراتر رفته است. پیش‌بینی تولید کل سال ۱۸.۲۵ میلیون تن می‌باشد. در این جلسه همچنین به همکاری در فناوری‌های جدید پرداخته شد و فرصت‌های مشارکت چندجانبه بین شرکای پروژه برای کاهش کم‌عمق شدن دریای خزر، تضمین عملیات دریایی ایمن و حفظ اکوسیستم منطقه مورد بحث قرار گرفت.

https://menafn.com/1110292331/Kazmunaygas-Exxonmobil-Mull-Over-Efforts-To-Prevent-Caspian-Sea-Shallowing

 نقش پایانه شمالی بندرآکتائو در افزایش حجم صادرات قزاقستان

پایانه شمالی بندرآکتائو بخش مهمی از کریدورهای حمل و نقل بین‌المللی میانی و شمال-جنوب است. این مسیرها ارتباط مستقیم قزاقستان را با دریاهای خزر، سیاه و مدیترانه و همچنین منطقه بالتیک و خلیج فارس فراهم می‌کنند. طبق نتایج ده ماه اول سال 2025، گردش کالا در پایانه شمالی به طور قابل توجهی افزایش یافته به گونه ای که 697000 تن بار جابجا شده که نسبت به سال گذشته 187 درصد افزایش یافته است.

حجم صادرات به 537000 تن رسید که 304 درصد افزایش و واردات به 160000 تن افزایش پیدا کرده است. رشد مداومی نیز در انواع محموله‌های کلیدی مشاهده شد. حجم غلات با 279 درصد افزایش به 408000 تن و سایر محموله‌ها با 127 درصد افزایش به 289000 تن رسیدند. ترافیک کانتینر نیز دو برابر شد و به 17501 TEU رسید.

 پایانه شمالی ، واقع در منطقه ویژه اقتصادی بندر دریایی آکتائو، حمل و نقل بار، انتقال غلات، ارسال و پذیرش کشتی‌های دریایی و خدمات لجستیکی جامعی را ارائه می‌دهد. به گفته یرمک مولدابکوف، مدیر مهندسی و امنیت، این شرکت، سه پایانه دریایی را اداره می‌کند؛ دو پایانه برای محموله‌های خشک و یکی برای غلات. وی افزود این تأسیسات در سال ۲۰۱۸ راه‌اندازی شد و به تجهیزات مدرن، مجهز است. مساحت کل ترمینال ۳۹ هکتار بوده و ظرفیت طراحی آن ۳ میلیون تن در سال می‌باشد که شامل ۲ میلیون تن برای محموله‌های عمومی و ۱ میلیون تن برای غلات است. پایانه غلات می‌تواند تا ۶۰ هزار تن غلات را همزمان ذخیره کند.در حال حاضر، محموله‌ها به ایران، روسیه و آذربایجان ارسال می‌شوند. در آینده، این شرکت قصد دارد بهره‌وری تولید را بهبود بخشد، شرکای جدید جذب کند و جریان‌های بار را متنوع سازد.

https://otpannews.kz/ru/news/severnyi-morskoi-terminal-aktau-uvelichil-obem-eksporta-kazakhstana-RU

 کاهش شش برابری زمان ترخیص کالا از گمرک با خودکارسازی حمل و نقل ریلی قزاقستان

قزاقستان با اجرای یک پروژه آزمایشی اتوماسیون در مسیرهای چین-آسیای مرکزی و چین-اروپا، زمان ترخیص گمرکی برای محموله‌های ترانزیت ریلی را از سه ساعت به تنها 30 دقیقه کاهش داده است. کمیته درآمد دولتی وزارت دارایی در 4 نوامبر2025 گزارش داد که این ابتکار عمل، پردازش 2.5 میلیون تن بار را در ژانویه تا اکتبر ساده کرده و جایگاه قزاقستان را به عنوان یک قطب کلیدی حمل و نقل و لجستیک که چین را به اروپا و آسیای مرکزی متصل می‌کند، تقویت کرده است. این سیستم خودکار که در دسامبر 2023 معرفی شد، امکان ارسال و صدور الکترونیکی اظهارنامه‌های ترانزیتی برای محموله‌های ریلی که از طریق قزاقستان در حال حرکت هستند را فراهم می‌کند. این ارتقاء فناوری برای تضمین شفافیت، تسریع و ساده‌سازی رویه‌های گمرکی و بهبود کارایی حرکت قطارها در مسیرهای اصلی بین‌المللی طراحی شده است. به گفته این کمیته، حجم بار ترانزیتی از چین از طریق قزاقستان به کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اروپا و آسیای مرکزی به 11.04 میلیون تن رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 11 درصد افزایش داشته است.

https://astanatimes.com/2025/11/kazakhstan-cuts-customs-clearance-time-sixfold-through-rail-transit-automation/