اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته چهارم مهرماه 1404مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

تولید 75.7 میلیون تن نفت و میعانات گازی درقزاقستان طی 9 ماه نخست سال 2025

بر اساس اعلام ارلان آکنژنوف، وزیر انرژی جمهوری قزاقستان، از ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۵، تولید نفت و میعانات گازی این کشور به ۷۵.۷ میلیون تن رسیده است. برنامه تولید برای سال ۲۰۲۵، حدود۹۶.۲ میلیون تن می‌باشد. میزان صادرات نفت برای نه ماه اول به ۶۰.۵ میلیون تن و حجم پیش بینی شده برای کل سال ۲۰۲۵، حدود ۷۰.۵ میلیون تن است. تولید فرآورده‌های نفتی به ۱۱.۶ میلیون تن و میزان در نظر گرفته شده برای کل سال ۱۳.۷ میلیون تن می‌باشد .همچنین، حجم تولید مواد پتروشیمی‌به ۴۷۷۲۰۰ تن رسید که کل حجم تولیدی برای سال ۲۰۲۵، مقدار۵۸۹۷۰۰ تن در نظر گرفته شده است.

https://azh.kz/ru/news/view/120723

حفاری اکتشافی چاه جدید نفتی در مانگیستائو

شرکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان (KMG)، حفاری اکتشافی در بلوک Ozen Severny در مانگیستائو را آغاز کرد. این اولین مرحله از یک پروژه بزرگ برای کشف پتانسیل نفت و گاز منطقه به دنبال دستورالعمل‌های رییس جمهور در سفر به استان مانگیستائو در آوریل 2025 می‌باشد.  شرکت KMG در ژوئن امسال قرارداد استفاده از زیر خاک را برای یک پروژه پیچیده در استان مانگیستائو دریافت کرد. حداقل برنامه کاری تحت این قرارداد شامل حفاری دو چاه اکتشافی در اعماق 2000 و 1650 متر است. شرکت KMG Barlau LLP مجری این پروژه است. پیش از این، یکی از شرکت‌های تابعه KMG یک بررسی لرزه‌نگاری سه‌بعدی کامل به مساحت 400 کیلومتر مربع را در پروژه Ozen Severny به عنوان بخشی از برنامه اکتشاف زمین‌شناسی خود انجام داده بود. اولین چاه اکتشافی، نقطه عطفی کلیدی در اجرای پروژه بوده و نتایج آن به روشن شدن ساختار زمین‌شناسی و تأیید پتانسیل نفت و گاز منطقه کمک خواهد کرد.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/144454-kazmunaigaz-pristupil-k-bureniiu-novoi-skvazhiny-v-mangistau.html

گردهمایی تولیدکنندگان داخلی تجهیزات نفت و گاز در آکتائو

نشستی با حضور تولیدکنندگان داخلی مهندسی نفت و گاز با حضور بزرگترین شرکت‌های نفت و گاز قزاقستان در 10 اکتبر2025 در آکتائو برگزار شد. نمایندگان سازمان‌های دولتی، اپراتورهای بزرگ نفت و گاز، انجمن‌های صنعتی و مؤسسات توسعه و همچنین شرکت‌های مهندسی نفت و گاز داخلی و خارجی در این رویداد شرکت کردند. در این مجمع، کودایبرگن آریمبک، معاون وزیر انرژی جمهوری قزاقستان، آسخات خاسنوف، رییس هیئت مدیره شرکت سهامی عام کازمونای‌گس، روسای اپراتورهای نفت و گاز( جیانکارلو رویو NCOC، مارکو مارسیلی KPO، ویلیام لاکوبی TCO، آلیک آیداربایف KKO )، رییس مجلس و استاندار منطقه حضور داشتند. نورداولت کیلی‌بای، استاندار مانگیستائو، در سخنرانی خود در این مجمع خاطرنشان کرد که منطقه مانگیستائو یکی از مناطق کلیدی پشتیبانی برای صنعت نفت و گاز قزاقستان است. او به دستورالعمل‌های رییس دولت برای تقویت پتانسیل صنعتی، افزایش سهم محتوای محلی و توسعه بخش تولید اشاره کرد.

هدف اصلی این رویداد، توسعه جامع تولید داخلی با حمایت از مشارکت تولیدکنندگان قزاقستانی در پروژه‌های بزرگ ملی، کاهش وابستگی به واردات و فراهم کردن فرصت‌های جدید برای مشاغل منطقه‌ای بود. همچنین نمایشگاهی از محصولات 45 شرکت تولیدکننده قزاقی شامل سازه‌های فلزی، لوله‌ها، پمپ‌ها، تجهیزات پتروشیمی و شیمیایی و موارد دیگر برپا شد. در طول مراسم، تقریباً 40 قرارداد به ارزش مجموع 244 میلیارد تنگه بین NCOC، KPO و TCO و تولیدکنندگان و ارائه دهندگان خدمات تجهیزات نفت و گاز داخلی و19 تفاهم نامه نیز برای توسعه همکاری با تولیدکنندگان داخلی امضا شد. این اسناد با هدف گسترش قابلیت‌های تولید و خدمات و تحریک مشارکت تأمین‌کنندگان قزاقستانی در زنجیره تأمین پروژه‌های بزرگ تهیه شده‌اند.

https://web.telegram.org/a/#-1001444509026

امضا قرارداد خط لوله گاز طبیعی فرامرزی روسیه و قزاقستان

شرکت گازپروم روسیه و دولت قزاقستان، تفاهم‌نامه‌ای مبنی بر ساخت یک خط لوله گاز طبیعی جدید و بزرگ که دو کشور را به هم متصل می‌کند، امضا کردند تا همکاری‌های دوجانبه در حوزه انرژی را تقویت کرده و به تقاضای داخلی فزاینده قزاقستان رسیدگی کنند. این توافق‌نامه در چهاردهمین مجمع بین‌المللی گاز سن پترزبورگ (SPIGF)طی دیداری بین الکسی میلر، رِییس گازپروم، و رومن اسکلار، معاون اول نخست‌وزیر قزاقستان، نهایی شد. گازپروم اعلام کرد که این تفاهم‌نامه، چارچوب ساخت یک خط لوله گاز اصلی از روسیه به قزاقستان را برای ظرفیت اولیه انتقال 10 میلیارد متر مکعب در سال تعیین می‌کند. این پروژه خط لوله، در برنامه‌ریزی زیرساخت حمل و نقل فدرال روسیه ادغام شده و قرار است از چندین شهر در منطقه تیومن روسیه، که با استان قزاقستان شمالی، قزاقستان هم‌مرز است، عبور کند. علاوه بر توافق خط لوله، مقامات سندی را امضا کردند که فرآوری بلندمدت گاز قزاقستان در کارخانه فرآوری گاز مدرن اورنبورگ در روسیه را ممکن می سازد. این تأسیسات، گاز میدان کاراچاگاناک قزاقستان را تأمین و پیوندهای انرژی دو کشور را بیش از پیش تعمیق خواهد بخشید. با نگاهی به آینده، هر دو طرف همچنین در حال بررسی امکان‌سنجی توسعه یک زیرساخت گازی بسیار بزرگتر با قابلیت انتقال تا ۴۵ میلیارد متر مکعب در سال هستند. طبق این چشم‌انداز بلندمدت، ۱۰ میلیارد متر مکعب برای گازرسانی داخلی در قزاقستان ذخیره می‌شود، در حالی که ۳۵ میلیارد متر مکعب باقی‌مانده به چین صادر خواهد شد.

https://www.pipeline-journal.net/news/russias-gazprom-and-kazakhstan-sign-deal-major-cross-border-natural-gas-pipeline?mc_cid=fdae53062f&mc_eid=d6e1ece040

حمایت بانک اروپایی بازسازی و توسعه از بزرگترین پروژه برق آبی آسیای مرکزی

بانک اروپایی بازسازی و توسعه(EBRD) و وزارتخانه‌های انرژی قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان، تفاهم‌نامه‌های پیشبرد مقدمات نیروگاه برق آبی کمبر-آتا ۱(Kambar-Ata 1)، یکی از بزرگترین پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر در آسیای مرکزی، را امضا نمودند. این اسناد توسط یرلان آکنژنوف، وزیر انرژی قزاقستان، تالایبک ایبرایف، وزیر انرژی جمهوری قرقیزستان و جورابک میرزامحمودوف، وزیر انرژی ازبکستان در حاشیه مجمع جهانی دروازه در بروکسل به امضا رسید؛ جایی که قزاقستان همچنین یک توافقنامه همکاری جدید انرژی سبز با EBRD منعقد ساخت . آکنژنوف تأکید کرد که قزاقستان به دنبال تبدیل شدن به یک شریک انرژی قابل اعتماد و استراتژیک برای اروپا است و همکاری منطقه‌ای در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، مواد حیاتی و تولید هیدروژن سبز را ارتقا می‌دهد. انتظار می‌رود توافق‌نامه‌های امضا شده در بروکسل به جذب سرمایه‌گذاری بلندمدت اروپا در آینده‌ای پایدار برای انرژی آسیای مرکزی کمک کند.

لازم به ذکر است، کمبر -آتا ۱ که در رودخانه نارین در جمهوری قرقیزستان واقع شده ، یک سرمایه‌گذاری مشترک سه جانبه بین قزاقستان، جمهوری قرقیزستان و ازبکستان است. این نیروگاه دارای چهار توربین با ظرفیت کلی ۱۸۶۰ مگاوات خواهد بود و انتظار می‌رود سالانه تقریباً ۵.۶ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند. حسین اوژان، مدیر عامل بانک اروپایی بازسازی و توسعه در آسیای مرکزی، در تاریخ ۱۰ اکتبر2025 گفت این پروژه نقش کلیدی در تقویت امنیت انرژی و آب منطقه ایفا خواهد کرد و به عنوان نقطه عطفی در همکاری منطقه‌ای برای توسعه پایدار زیرساخت‌ها تلقی می‌شود.

https://astanatimes.com/2025/10/ebrd-backs-trilateral-effort-on-central-asias-largest-hydropower-project/

بهره مندی تولید کنندگان از شرایط مناسب منطقه ویژه اقتصادی بندر آکتائو (SEZ)

کارخانه لوله پلی اتیلن فعال در منطقه ویژه اقتصادی "بندر آکتائو" با ظرفیت تولید بیش از ۲۱۰۰۰ تن در سال،کاملاً معاف از مالیات بوده و از فناوری پیشرفته آلمانی استفاده می‌کند. این کارخانه لوله‌هایی با قطر ۱۱۰ تا ۷۱۰ میلی‌متر با فرآیند تولید کاملاً کامپیوتری و با دقت بالا برای خطوط لوله فاضلاب، آب و گاز تولید کرده و در حال حاضر سفارشاتی از تمام مناطق قزاقستان دریافت می‌کند.

به لطف موقعیت مکانی این کارخانه در یک منطقه ویژه اقتصادی، این شرکت از مشوق‌های مالیاتی، از جمله معافیت از مالیات بر درآمد شرکت‌ها (CIT)، مالیات بر دارایی، مالیات بر زمین، عوارض گمرکی بر مواد اولیه وارداتی و مالیات بر ارزش افزوده بر معاملات بین ساکنان SEZ، برخوردار است. این مشوق‌ها به شرکت اجازه می‌دهد تا هزینه‌ها را کاهش داده و حجم تولید را افزایش دهد.

https://otpannews.kz/ru/news/kak-sez-morport-aktau-pomogaet-otechestvennym-proizvoditeliam-razvivat-proizvodstvo-RU

جذب بیش از یک تریلیون تنگه سرمایه‌گذاری در آتیرائو در9ماه اول سال2025

سریک شاپکنوف، استاندار آتیرائو، نتایج توسعه اجتماعی-اقتصادی منطقه را از ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد. بر اساس آمار 9ماهه، منطقه در شش شاخص کلیدی صنعت (٪ ۱۷.۶)، معدن(٪۱۹.۲)، حمل و نقل و انبارداری(٪۱۹.۱)، تجارت (٪۸.۶ )، کشاورزی(٪ ۸.۵ ) و تولید (٪ ۲.۴) از خود رشد نشان داد. با وجود تکمیل پروژه نفتی تنگیزشوراویل، سرمایه‌گذاری ثابت در مجموع ۱.۰۶۵ تریلیون تنگه (افزایش ۴۰.۲ درصدی در سایر صنایع) بود. در صنعت پتروشیمی، کار بر روی ۱۱ پروژه سرمایه‌گذاری اصلی به ارزش مجموع ۶.۸ تریلیون تنگه ادامه دارد و بیش از ۳۰۰۰ شغل ایجاد شده است. در طول دوره گزارش، ۴۷۵,۸۰۰ متر مربع مسکن به بهره‌برداری رسید که تقریبا در سطح  سال گذشته می‌باشد. برای دستیابی به اهداف برنامه‌ریزی‌شده تا پایان سال، قرار است ۲۸۰ هزار متر مربع مسکن دیگر از طریق بودجه و سایر منابع به بهره‌برداری برسد. در بخش ارتباطات، حجم خدمات به ۱۳.۸ میلیارد تنگه با شاخص حجم فیزیکی ۹۹.۴ درصد رسید. (در حال حاضر قیمت هر دلار به طور میانگین 535 تنگه می‌باشد.)

https://azh.kz/ru/news/view/120764

اجرای14 پروژه بزرگ سرمایه‌گذاری در قزاقستان غربی

طی یک سفر تجاری سه روزه به چین، هیئتی از منطقه قزاقستان غربی تفاهم‌نامه‌هایی شامل ۱۴ پروژه سرمایه‌گذاری بزرگ به ارزش مجموع ۱۳۴ میلیارد تنگه در تعدادی از بخش‌های مهم، از جمله انرژی، کشاورزی و مراقبت‌های بهداشتی به امضا رسانیدند. طی چند روز، ساخت دو کارخانه آغاز خواهد شد. اولین دسته از کانتینرها با تجهیزات لازم از شهر ویفانگ چین به منطقه ارسال شده است. ابتدا، یک نیروگاه گازی ۳۴ مگاواتی در منطقه صنعتی ساخته می‌شود که هدف آن، تأمین انرژی پایدار برای تأسیسات تولیدی بعدی می‌باشد. علاوه بر این، ساخت یک کارخانه فرآوری کاتالیزور نفت نیز آغاز خواهد شد.

 هر 14 پروژه برنامه‌ریزی شده در منطقه توسط یک کنسرسیوم اجرا می‌شوند. جی جیان، مدیرعامل شرکت چینی VEGA Power، خاطرنشان کرد که این پروژه به صورت مرحله‌ای اجرا و در مرحله اول 30 میلیون دلار آمریکا سرمایه‌گذاری خواهد شد. در کنار پروژه‌های سرمایه‌گذاری، موضوع نیروی کار و آموزش پرسنل نیز در اولویت است. سرمایه‌گذاران چینی بر نیاز به متخصصان محلی که بر فناوری‌های مدرن برای تأسیسات تولیدی تسلط دارند، تأکید کردند. در این راستا، طرفین توافق کردند که یک برنامه آموزشی مشترک قزاقستان و چین را اجرا کنند. بر اساس نتایج نیمه اول سال 2025 میلادی، منطقه قزاقستان غربی از نظر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در رتبه سوم جمهوری قرار دارد.

https://kaz.inform.kz/news/prezident-tapsirmasi-ayasinda-bko-da-14-r-investitsiyalik-zhoba-zhuzege-asadi-a03eac/

مانگیستائو، یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری

بر اساس یک نظر سنجی با جامعه آماری 24 هزار نفری در ژانویه و ژوئیه ۲۰۲۵ از گردشگران خارجی، که توسط اداره ملی آمار جمهوری قزاقستان صورت پذیرفت، گردشگران به طور متوسط پنج روز را در قزاقستان می‌گذرانند. شرکت‌کنندگانی از ۷۱ کشور در این نظرسنجی شرکت کردند که بیشترین تعداد از کشورهای روسیه، ازبکستان و قرقیزستان بودند. از این تعداد، ۷۳.۱٪ برای گردش و بقیه برای تجارت این کشور را انتخاب کرده اند. بیشترین تعداد بازدید در آستانه، آلماتی و منطقه مانگیستائو ثبت شده است. گردشگران در درجه اول از راه آهن (۳۳.۳٪)، مسیرهوایی (۲۶.۶٪) و مسیرهای اتوبوس بین‌المللی (۲۲.۷٪) برای ورود و خروج از قزاقستان استفاده کرده اند. از نظر محل اسکان، آنها عمدتاً به صورت رایگان نزد اقوام یا دوستان خود (۴۸.۳٪) در هتل‌ها (۲۵.۷٪) و اقامتگاه‌های اجاره‌ای - آپارتمان‌ها و خانه‌ها (۲۱.۴٪) اقامت داشته اند. کل هزینه‌های گردشگران ورودی ۴.۶ میلیارد تنگه بود. اقلام اصلی هزینه، هزینه‌های حمل و نقل هنگام ورود و خروج از کشور (۲.۳ میلیارد تنگه)، هزینه‌های اقامت (۵۵۴.۵ میلیون تنگه) و وعده‌های غذایی در رستوران‌ها و کافه‌ها (۴۳۹ میلیون تنگه) می‌باشد.

لازم به ذکر است در ژوئن امسال، گزارش شد که مانگیستائو در میان شش منطقه برتر کشور از نظر ترافیک گردشگری قرار دارد. مسافران بین‌المللی شامل شهروندان روسیه، چین، ایتالیا، آذربایجان، بریتانیا، بلژیک، ترکیه، ازبکستان و ایالات متحده هستند. مقامات پیش‌بینی می‌کنند که جریان کلی گردشگران به این منطقه تا سال ۲۰۲۹ ، حدودا دو برابر شود.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/144580-mangistau-snova-stal-odnim-iz-samykh-populiarnykh-napravlenii-sredi-turistov.html