افزایش واردات طلای بانک مرکزی قزاقستان

با توجه به شرایط موجود در مناطق مختلف جهان، طلا مورد توجه بانک های مرکزی کشورهای جهان قرار گرفته است و بانک مرکزی قزاقستان نیز در سال های گذشته سیاست های وارداتی را در دستور کار قرار داده است.

برای ۱۱ سال متوالی، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱، قزاقستان به طور پیوسته ذخایر طلای خود را افزایش داده و بیش از ۳۳۵ تن طلا خریداری کرده است. این روند در سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ تغییر کرد، زمانی که قزاقستان برای تنوع بخشیدن به ذخایر و پوشش نیازهای عمومی و سرمایه گذاری‌های زیرساختی خود شروع به فروش این فلز گرانبها کرد. در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، این کشور به ترتیب ۵۰.۷ تن و ۵۷.۴ تن طلا فروخت. سال گذشته، فروش به ۱۰.۲ تن کاهش یافت. در پنج ماه اول سال ۲۰۲۵، قزاقستان مسیر خود را معکوس کرد و دوباره به یک خریدار خالص تبدیل شد و ۱۴.۷ تن طلا برای بازسازی بخشی از ذخایر ارزی خود که تا حدی تخلیه شده بود، اضافه کرد. در فوریه ۲۰۲۵، بانک ملی قزاقستان (بانک مرکزی) فروش طلا از ذخایر ارزی خود را در بحبوحه آنچه که آن را «وضعیت پیچیده ژئوپلیتیکی در جهان» توصیف کرد، به حالت تعلیق درآورد. طبق گزارش شورای جهانی طلا، تا ماه ژوئن، ذخایر طلای قزاقستان به ۳۰۶.۲ تن رسید. ایالات متحده با ۸۱۳۳ تن، آلمان با ۳۳۵۰ تن و ایتالیا با ۲۴۵۲ تن در صدر ذخایر طلا قرار دارند.

این اقدام نشان می‌دهد که بانک مرکزی قزاقستان نیز با رفتار بانک‌های مرکزی جهانی همسو شده است، زیرا نهادهای نظارتی در سراسر جهان همچنان طلا را در اولویت قرار می‌دهند. در ماه ژوئیه، ذخایر ناخالص خارجی قزاقستان به ۵۲.۵ میلیارد دلار رسید که از این میزان، ۳۲.۸ میلیارد دلار آن به صورت پولی، طلا بود.

 تولید رو به رشد طلا در قزاقستان

قزاقستان از نظر تولید طلا در رتبه چهاردهم جهان قرار دارد. در سال ۲۰۲۴، این کشور ۸۷ تن تولید کرد، در حالی که همسایه‌اش ازبکستان با ۱۲۹.۱ تن تولید، رتبه دهم را به خود اختصاص داد. چین در سال ۲۰۲۴ بزرگترین تولیدکننده طلای جهان بود و تقریباً ۱۰ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داد.

طبق آمار اداره نظارت و تحلیل مرکز صنعت و صادرات QazIndustry، قرار است طی سه سال آینده، صنعت معدن طلای قزاقستان ۱۳ پروژه را اجرا کند که ۷۸۰ میلیارد تنگه (۱.۵ میلیارد دلار آمریکا) سرمایه‌گذاری جذب خواهد کرد. انتظار می‌رود این پروژه‌ها حدود ۳۴۰۰ شغل جدید ایجاد کنند.

از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸، ظرفیت فرآوری ترکیبی این پروژه‌ها به ۲۰.۶ میلیون تن سنگ معدن، معادل ۲۱ تن آلیاژ doré، خواهد رسید. این مرکز اعلام کرد: «این چشم‌اندازها به قزاقستان اجازه می‌دهد تا به طور پیوسته جایگاه خود را در بازار جهانی فلزات گرانبها تقویت کند. منابع غنی این کشور، که شامل ذخایر زیادی از طلا و سایر فلزات گرانبها است، جذابیت سرمایه‌گذاری برای پروژه‌های فرآوری طلای آینده را افزایش می‌دهد.»

در طول دهه گذشته، ۱۹ پروژه در قزاقستان برای ساخت، نوسازی و گسترش کارخانه‌های معدن و فرآوری با ظرفیت ترکیبی ۲۷.۲ میلیون تن راه‌اندازی شده است. حجم کل سرمایه‌گذاری به تقریباً ۴۶۰ میلیارد تنگه (۸۵۳.۴ میلیون دلار آمریکا) رسید که منجر به ایجاد ۴۴۰۰ شغل شد.

بیش از نیمی از سرمایه‌گذاری‌ها در این پروژه‌ها به ساخت کارخانه‌های بازیابی طلا، از جمله در معدن رایگورودوک در منطقه آکمولا، با ظرفیت سالانه پنج میلیون تن سنگ معدن، و در معدن باکیرچیک در منطقه آبای، با ظرفیت دو میلیون تن سنگ معدن، اختصاص یافت. بیشترین تعداد پروژه‌های در حال انجام و در شرف انجام در مناطق آکمولا و کاراگاندا است.

تقاضای جهانی طلا:

تقاضای جهانی طلا در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵ از نظر ارزش ۴۵ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت و به ۱۳۲ میلیارد دلار رسید که نقش قوی این فلز را به عنوان یک دارایی امن مجدداً تأیید می‌کند. قزاقستان با این روند جهانی هماهنگ شده و از بازار طلای خود و ذخایر قابل توجه آن بهره می‌برد، زیرا کارشناسان بر مقاومت طلا در برابر شوک‌های ژئوپلیتیکی و نوسانات بازار تأکید می‌کنند.

طبق گزارش شورای جهانی طلا، یک نهاد صنعتی مستقر در لندن، تقاضای طلا از نظر مقدار ۳ درصد افزایش یافته و به ۱۲۴۹ تن رسیده است. این شورا در آخرین گزارش خود می‌نویسد: "سیاست‌های تجاری جهانی نامشخص، آشفتگی‌های ژئوپلیتیکی و افزایش قیمت طلا، همگی باعث افزایش جریان‌های ورودی شده‌اند."

بانک مرکزی قزاقستان برای واردات طلای بیشتر اقدام به انتشار اوراق قرضه می‌کند.

بانک‌های مرکزی به مدت ۱۵ سال متوالی خریدار خالص طلا بوده‌اند و در سه سال گذشته، سالانه بیش از ۱۰۰۰ تن طلا خریداری کرده‌اند.طبق گزارش شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی تقریباً یک‌پنجم از کل طلای استخراج‌شده در طول تاریخ را در اختیار دارند. برای مثال، در سال ۲۰۲۴، بانک‌های مرکزی ۱۰۴۵ تن طلا خریداری کردند. بانک ملی لهستان سال گذشته بزرگترین خریدار طلا بود و ۹۰ تن به ذخایر طلای خود افزود.

شوک‌های ژئوپلیتیکی

شوک‌های ژئوپلیتیکی، پویایی بسیاری از بخش‌ها را تغییر می‌دهند و طلا نیز از این قاعده مستثنی نیست. طلا توسط بسیاری به عنوان یک دارایی امن در نظر گرفته می‌شود، از عدم قطعیت‌های ژئوپلیتیکی سود برده است.

تشدید درگیری در خاورمیانه در ماه ژوئن، قیمت طلا را به بالاترین حد تاریخی خود رساند، و در نتیجه طلا به ۳۴۳۲ دلار در هر اونس تروی افزایش یافت و بالاترین قیمت ثبت شده در ماه مه ۲۰۲۵ را تجدید کرد.

طبق تحقیقات گلدمن ساکس(مؤسسه مالی بین‌المللی بزرگ آمریکایی که عمدتاً در زمینه بانکداری سرمایه‌گذاری، مدیریت سرمایه و ارائه خدمات مالی به شرکت‌ها، دولت‌ها و افراد با دارایی زیاد فعالیت می‌کند)، بانک‌های مرکزی از سال ۲۰۲۲ خرید طلای خود را در بازار فرابورس لندن پنج برابر افزایش داده‌اند.

تضعیف روابط چین با ایالات متحده بر پویایی طلا تأثیر گذار بوده و بین ژانویه و مه، بانک خلق چین ۱۶.۸ تن طلا اضافه کرد، این رقم در مدت مشابه دو سال قبل ۴۴ تن و ۲۲۵ تن بود. در این زمینه، چین در حال فروش اوراق قرضه خزانه‌داری ایالات متحده و افزایش خرید طلا است. در آوریل ۲۰۲۵، این رقم به پایین‌ترین حد خود از فوریه ۲۰۰۹ رسید و به ۷۵۷.۲ میلیارد دلار رسید.

 چشم‌انداز

گلدمن ساکس در گزارش ماه مه خود همچنین اظهار داشت که افزایش اشتهای طلا در بین سرمایه‌گذاران، ناشی از نگرانی‌ها در مورد نوسانات بازار و وضعیت اقتصاد و همچنین تقاضای مداوم از سوی بانک‌های مرکزی، این فلز را به اوج‌های جدیدی خواهد رساند. طبق پیش‌بینی گلدمن ساکس، انتظار می‌رود قیمت طلا تا پایان سال 2025 به 3700 دلار در هر اونس تروی برسد. برای درک بهتر، فقط ۲۱۰ روز طول کشید تا طلا از ۲۵۰۰ دلار به ۳۰۰۰ دلار در هر اونس برسد، در حالی که افزایش‌های ۵۰۰ دلاری قبلی تقریباً ۱۷۰۰ روز طول کشید.

کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که این فلز گرانبها تنها در سال ۲۰۲۴، ۴۰ بار رکوردشکنی کرده و در نیمه اول سال ۲۰۲۵ نیز ۲۶ بار دیگر رکوردشکنی کرده است. نوسانات قیمت طلا به تنگه (پول ملی قزاقستان) تقریباً همیشه مثبت بوده است. در طول سال گذشته، قیمت طلا به تنگه ۴۸ درصد افزایش یافته است. در طول پنج سال، ۱۲۱ درصد و در طول ۲۰ سال ۲۹۵۵ درصد افزایش یافته است.

https://astanatimes.com/2025/09/why-safe-haven-asset-matters-and-how-kazakhstan-is-betting-on-gold/