اقتصاد دریا محور اندونزی

اندونزی به عنوان بزرگترین کشور مجمع الجزایر جهان دارای تنوع زیستی و طبیعی فراوانی است. منابع دریایی که مجموعه متنوعی از محیط دریایی را حفظ می‌کند و چشم اندازهای قابل توجهی را برای ایجاد بخش های جدید و نوظهور ارائه می دهد. آب های اندونزی فرصت های اقتصادی مختلفی در بخش هایی از جمله منابع زنده و غیر زنده دریایی، صنعت، گردشگری، حمل و نقل و تدارکات را ارائه می دهد.

اقتصاد دریامحور که در ادبیات جهانی عموماً با عنوان اقتصاد آبی یا Blue Economy  از آن یاد می‌شود, استفاده پایدار از ظرفیت منابع و گستره‌های آبی اعم از اقیانوس ها, دریاها, دریاچه‌ها و جزایر برای رشد اقتصادی, بهبود وضعیت معیشت و ایجاد اشتغال و درنهایت افزایش تولید ناخالص داخلی تعریف می‌گردد.

اندونزی به عنوان بزرگترین کشور مجمع الجزایر جهان – شامل 17504 جزیره و خط ساحلی به طول تقریبی 108000 کیلومتر - دارای تنوع زیستی و طبیعی فراوانی است. منابع دریایی که مجموعه متنوعی از محیط دریایی را حفظ می‌کند و چشم اندازهای قابل توجهی را برای ایجاد بخش های جدید و نوظهور ارائه می دهد. آب های اندونزی فرصت های اقتصادی مختلفی در بخش هایی از جمله منابع زنده و غیر زنده دریایی، صنعت، گردشگری، حمل و نقل و تدارکات را ارائه می دهد.

بانک جهانی ارزش سالانه اقتصاد اقیانوسی اندونزی را بیش از 280 میلیارد دلار تخمین زد که دو بخش عمده آن، ساخت و ساز دریایی و تولید است. تولید ماهیگیری صید دریایی در سال 2018 4.12 میلیارد دلار مازاد تجاری داشت که به تقاضای قابل توجه بین المللی اشاره دارد.

علیرغم اندازه بزرگ و ارزش تخمینی اقتصاد آبی، استفاده اندونزی از اقتصادهای اقیانوسی، با ماهیگیری صید دریایی، آبزی پروری و ماهی به بخش‌های معمولی محدود می‌شود. میانگین سهم بخش اقتصاد آبی در تولید ناخالص داخلی (GDP) در پنج سال گذشته پایین بوده و فقط در حدود 3.6 بوده است.

برنامه اقتصاد آبی اندونزی با «چشم انداز 2045 اندونزی» مطابقت دارد که در آن انتظار می رود سهم اقتصاد آبی تا سال 2045 به 12.45 درصد از تولید ناخالص داخلی ملی برسد.

 تولید مبتنی بر دریا

ماهیگیری و آبزی پروری صید دریایی:  اندونزی با داشتن منابع دریایی فراوان، پس از چین به دومین تولیدکننده بزرگ غذاهای دریایی در جهان تبدیل شده است. به گفته وزارت امور دریایی و شیلات، تولید ماهی صید شده اندونزی به 7.22 میلیون تن و تولید آبزی پروری به 14.65 میلیون تن در سال 2021 رسید و به منبعی برای تامین کنندگان غذای ملی و جهانی تبدیل شد. شیلات در سال 2022 حدود 32.11 میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی را با سهم 2.6 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور تشکیل داد. این بخش ها حدود 2.93 میلیون را شامل می‌شوند

اندونزی دارای تنوع کالاهای شیلاتی است. صید دریایی شامل محصولات اصلی ؛ لپه، ماهی اسکاد/پرنده، اسکاپ جک، ماهی مرکب و ماهی تن و تولید پنج محصول برتر آبزی پروری/کشت دریایی اندونزی جلبک دریایی، تیلاپیا، گربه ماهی، میگو و شیرماهی است.

برای افزودن ارزش به شیلات و محصولات دریایی، اندونزی هنوز فرصت های زیادی برای توسعه صنعت پردازش خود به عنوان یک گام به سمت محصولات دریایی پایین دستی دارد. چندین ماده خام به دست آمده از منابع دریایی، مانند ماهی، نمک، جلبک دریایی و سایر مواد خام، پتانسیل بالایی برای پردازش بیشتر برای افزایش ارزش افزوده دارند.

بخش تولید مبتنی بر دریا می‌تواند طیف وسیعی از صنایع دریایی مانند کشتی سازی و ساخت و ساز دریایی را شامل شود که بسیاری از آنها نقش مهمی در حمایت از توسعه و گسترش سایر بخش های اقتصاد آبی از جمله انرژی‌های تجدید پذیر دریایی و آبزی پروری ایفا می‌کنند.

 گردشگری مبتنی بر ساحل

سهم گردشگری در تولید ناخالص داخلی هنوز پایین است و تنها کمتر از 5 درصد است. این سهم کمتر از سایر کشورهای گروه 20 مانند اسپانیا (14 درصد)، ایتالیا (13 درصد)، ترکیه (11 درصد) و همچنین یک کشور آسه آن مانند تایلند (12 درصد) است. تخمین زده می‌شود که  10 درصد از نیروی کار ملی در حوزه گردشگری مشغول به کار هستند، در حالی که 16.1 میلیون گردشگر بین المللی در سال 2019 وارد شده اند. شیوع کرونا بخش گردشگری و گردشگران داخلی را در دو سال گذشته تحت تاثیر قرار داده است.

بیماری همه گیر (2018 و 2019) مانع ورود گردشگران بین المللی شده است. در سال 2022، وضعیت گردشگری شروع به بهبود کرد و گردشگران بین المللی را به 5.47 میلیون نفر رساند. برخی از تأثیرات مثبت در ترویج گردشگری برای افزایش ارزش اقتصادی جوامع ساحلی، درآمد دولت، ارتقای صنعت محلی، اشتغال و ایجاد بازاری برای محصولات اندونزی است.

 خدمات دریایی

خدمات دریایی برای اقتصاد آبی اندونزی ضروری است، حمل و نقل، توزیع و تجارت داخلی و بین المللی مهم و برای توسعه ارزش سهام. در میان مجمع الجزایر اندونزی خود اندونزی سه خط دریایی مجمع الجزایر اندونزی (ALKI) را تعیین کرده است که دارایی مهم حمل و نقل در منطقه جنوب شرقی آسیا و یکی از مهم ترین خطوط دریایی است.

مسیر تجارت بین المللی بین آسیا و اروپا تخمین زده می‌شود که آب‌های اندونزی و آب‌های سرزمینی منطقه ۴۰ درصد تجارت دریایی تجاری جهان را انجام می‌دهند و یکی از شلوغ‌ترین خطوط ارتباطی دریایی (SLOCs) در جهان محسوب می‌شوند.

اندونزی همچنین در بین ۲۵ کشور برتر از نظر مالکیت ناوگان جهانی قرار دارد که بر اساس ارزش تجاری میلیون‌ها دلار آمریکا و شامل انواع کشتی‌های اصلی رتبه‌بندی شده است. ارزش کل آن حدود 13953 میلیون 20 دلار است. همچنین در پرچم‌های ثبت بر حسب تناژ با 29332 هزار تن وزن پیشتاز است و با 11015 شناور ثبت شده با 10.7 درصد بیشترین سهم را در بین کشتی‌های جهان دارد. کشتی‌های کانتینری حدود 15648 به بنادر اندونزی وارد می‌شوند که یکی از بالاترین‌ها در جهان و در میان 25 اقتصاد برتر است.

اندونزی برای تسریع توسعه و پیشبرد رشد اقتصادی و برابری باید زیرساخت های دریایی خود را بیشتر ارتقا دهد. این باعث ایجاد مشاغل جدید و افزایش دسترسی به بازارها و سرمایه گذاری در توسعه اندونزی خواهد شد.

 بیوتکنولوژی و اقتصاد زیستی

اندونزی دارای یک منطقه دریایی گسترده با انبوهی از دارایی‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی متنوع دریایی است. همانطور که درک فرآیندهای دریایی افزایش می یابد، فرصت‌های بیشتری برای توسعه بخش بیوتکنولوژی دریایی که می‌تواند به سلامت انسان، رفاه و امنیت غذایی کمک کند. بیوتکنولوژی دریایی پتانسیل مقابله با چالش ها با امنیت غذایی، بهداشت محیط، سلامت و رفاه انسان و سبز کردن محصولات و فرآیندهای صنعتی را دارد.

بازار جهانی بیوتکنولوژی دریایی در سال 2022 5.9 میلیارد دلار تخمین زده شد و تخمین زده می‌شود که در سال 203221 به 11.7 میلیارد دلار رشد کند. آسیای جنوب شرقی به طور بالقوه یکی از سریع ترین مناطق در حال رشد برای بیوتکنولوژی دریایی بیوتکنولوژی و اقتصاد زیستی در اندونزی هنوز در مراحل توسعه هستند.

با در نظر گرفتن فرصت های جهانی و منطقه بزرگ دریایی اندونزی و تنوع حیات دریایی به این معنی است که این کشور در موقعیت مناسبی برای بهره مندی از این گسترش و به طور بالقوه هدایت توسعه بخش بیوتکنولوژی دریایی در منطقه است.

 «برنامه ملی آبی»

وزارت هماهنگ کننده امور دریانوردی و سرمایه گذاری با حمایت سازمان ملل متحد، مشارکت اقدامات برنامه ملی آبی (NBAPP) را در اجلاس سران G20 در نوامبر 2022 راه اندازی کرد.

NBAAP به عنوان یک پلت فرم توسط دولت اندونزی برای گرد هم آوردن هشت آژانس سازمان ملل متحد و چندین شریک توسعه بین المللی برای حمایت از پایداری ایجاد شد.

توسعه با توجه به دستور کار آبی، شامل چهار ستون سلامت آبی، غذای آبی، نوآوری آبی و مالی آبی است. هدف ، تسریع دستیابی به اهداف مربوطه توسعه در RPJMN 2020-2024 و SDGs  اندونزی است. این مشارکت‌ها بر رشد پایدار بخش‌های دریایی و دریایی تمرکز دارند و در عین حال، رفاه محیط زیست دریایی اندونزی را بر اساس چهار رکن دستور کار آبی به شرح زیر تضمین می‌کنند:

Blue Health که حفاظت از آبی و تنوع زیستی، احیا، مدیریت اکوسیستم، و برنامه ریزی فضایی ساحلی و غیره را پوشش می دهد.

Blue Food که تولید، مصرف، آبزی پروری و دریایی، گسترش بازار و دسترسی به زنجیره تامین، سیستم امنیت غذایی، توانمندسازی تولیدکنندگان در مقیاس کوچک، گواهی پایداری و رقابت پذیری محصول، نوآوری و سرمایه گذاری و غیره را پوشش می دهد.

نوآوری آبی که کاربردهای علم و فناوری، توسعه انسانی، ظرفیت سازی، اشتغال، معیشت و برنامه الکترونیکی و غیره را پوشش می دهد.

Blue Finance که امور مالی خلاق، پرداخت برای خدمات اکوسیستم، اقتصاد آبی، باند ، پیوند آبی اسلامی، و شروع به انکوباسیون/توسعه آبی را پوشش می دهد.

 اوراق مالی آبی

در ماه مه 2023، اندونزی اولین اوراق قرضه آبی خود را در دوره‌های 7 ساله و 10 ساله در مجموع 20.7 میلیارد ین از طریق بازار اوراق قرضه سامورایی منتشر کرد. انتظار می‌رود که این یک اولویت مثبت ایجاد کند و تعهد قوی اندونزی را در پیشبرد اقتصاد آبی خود نشان دهد و به طور همزمان یک دستاورد قابل توجه برای تامین مالی اقتصاد آبی باشد.

این تلاش‌ها نتیجه یک فرآیند کسب تجربه در پنج سال گذشته بوده است که توسط اسناد متعددی هدایت می‌شود که منابعی را در توسعه تامین مالی پایدار ارائه می‌دهند. پروژه آبی واجد شرایط که در چارچوب اوراق بهادار دولتی SDGs فهرست شده است توسط سند استراتژیک تامین مالی آبی منتشر شده توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) اطلاع رسانی شده است.