اقتصاد، محور اصلی سیاست های دولت جدید نیوزیلند

اگر چه کارشناسان بیان کرده اند که استعفای جاسیندا آردرن به احتمال زیاد باعث بی ثباتی اقتصادی نیوزیلند نخواهد شد اما اقتصاد، تورم و مسائل معیشتی همچنان محور اصلی سیاست های دولت کریس هیپکینز، نخست وزیر جدید نیوزیلند خواهد بود.

طبق آمار منتشر شده، قیمت مواد غذایی در دسامبر 2022 در مقایسه با دسامبر 2021، حدود 11.3 درصد افزایش داشته است. به گفته مراجع رسمی، این بزرگترین افزایش سالانه قیمت مواد غذایی در 32 سال گذشته بوده است. تفکیک قیمت ها نشان می دهد که در مقایسه با دسامبر 2021، قیمت مواد غذایی 11 درصد، قیمت میوه و سبزی 23 درصد، وعده‌های غذایی رستوران‌ها و غذاهای آماده 7.8 درصد، قیمت گوشت، مرغ و ماهی 11 درصد و قیمت مشروبات غیر الکلی 7.3 درصد افزایش یافته است. این ارقام مسیر سیاست های نخست وزیر جدید را ترسیم خواهند کرد. در حال حاضر هیچ موردی بیش از هزینه‌های زندگی مردم نیوزیلند را مشغول نکرده است.

در حال حاضر اعتماد تجاری در بازار و جامعه نیوزیلند در سطح پایینی قرار دارد. شاخص اعتماد کسب و کار نیوزیلند که از سوی بانک ANZ  در دسامبر 2022  منتشر شد، کاهش قابل توجهی را تجربه کرد و 13 واحد نسبت به ماه قبل کاهش داشت و به پایین‌ترین حد خود در طی سال گذشته رسید. دلایل این اتفاق را می‌توان در عواملی مانند فشارهای تورمی مداوم، انقباض شدید پولی و پیش بینی رکود اقتصادی در سال 2023 جستجو کرد.

در دسامبر 2022، شاخص اعتماد مصرف کنندگان نیز به میزان 7 واحد نسبت به ماه قبل کاهش یافت و به پایین ترین حد خود از زمان شروع جمع آوری داده‌ها در سال 2004 رسید. در 17 ژانویه 2023، مؤسسه تحقیقات اقتصادی نیوزلند (NZIER)  جدیدترین یافته‌های نظرسنجی فصلی خود را رونمایی کرد. این نظرسنجی از 28 نوامبر 2022 تا 9 ژانویه 2023 انجام شده است. مطابق این گزارش، بخش ساختمان منفی ترین چشم انداز را در بین صنایع مورد بررسی داشت، به طوری که 77 درصد از شرکت ها، کاهش شرایط مناسب اقتصادی را در ماه‌های آینده پیش بینی کردند. بخش خرده‌فروشی نیز چشم‌انداز تیره‌ای داشت، به طوری که 76 درصد خرده‌فروشان پیش‌بینی می‌کردند که شرایط اقتصادی در ماه‌های آینده وخیم‌تر خواهد شد.

افزایش نرخ بهره یک استراتژی رایج  برای بانک های مرکزی برای مهار تورم است. تورم مداوم باعث افزایش متوالی نرخ بهره در نیوزیلند شده به طوری که این موضوع به ابزار اصلی سیاست پولی این کشور تبدیل شده است.  بانک مرکزی از سال 2021 به طور پیوسته نرخ بهره را افزایش داده است. این میزان در آگوست 2021 به 0.25 درصد و در آگوست 2022 به 3 درصد رسید و در اواخر نوامبر 2022 به 4.25 درصد افزایش یافت. پیش بینی می‌شود در نیمه اول سال 2023 نرخ بهره به 5.5 درصد برسد.

اداره آمار نیوزیلند طی گزارش جدید خود گفت که قیمت های مصرف کننده برای سه ماه منتهی به دسامبر 2022حدود 1.4 درصد افزایش یافت و نرخ سالانه بدون تغییر در 7.2 درصد بود که تا حد زیادی مطابق با پیش بینی‌ها بود. در این بین محرک های اصلی همچنان هزینه‌های خانوار، مانند اجاره و نگهداری، افزایش قیمت مواد غذایی و هزینه ساختمان برآورد شده است.  افزایش قیمت میوه و سبزیجات نیز رکورد های جدیدی را ثبت کرده اند. برای مثال میوه کیوی در یک سال گذشته 74 درصد و کلم 61 درصد افزایش یافت. همچنین در سال منتهی به دسامبر 2022، قیمت‌های ساخت‌وساز 14.1 درصد افزایش یافته که نشان می‌دهد هم هزینه‌های مواد اولیه و هم هزینه‌های نیروی کار افزایش پیدا کرده و در نتیجه و ساخت خانه گران‌تر شده است. تورم  محصولات وارداتی از خارج نیز به طور کلی با افزایش 8.2 درصدی رو به رو شد و تورم تولید داخلی رقم 6.6 درصد افزایش را تجربه کرده است.