تاکید رئیس جمهور اندونزی برممنوعیت صادرات مواد خام معدنی
رئیس جمهور اندونزی صادرات خام سنگ نیکل را با هدف حفظ ارزش افزوده در داخل کشور ممنوع و بر پردازش و فرآوری آن از طریق سرمایه گذاری در زیرساخت ها تاکید نمود. تصمیم رئیس جمهور اندونزی با واکنش تند اتحادیه اروپا بعنوان بزرگترین وارد کننده سنگ نیکل اندونزی مواجه و شکایتی در سازمان تجارت جهانی ( WTO ) علیه اندونزی طرح نمود.
دو سال قبل آقای جوکووی ویدودو، رئیس جمهور اندونزی صادرات خام سنگ نیکل را با هدف حفظ ارزش افزوده در داخل کشور ممنوع و بر پردازش و فرآوری آن از طریق سرمایه گذاری در زیرساخت ها تاکید نمود. تصمیم رئیس جمهور اندونزی با واکنش تند اتحادیه اروپا بعنوان بزرگترین وارد کننده سنگ نیکل اندونزی مواجه و شکایتی در سازمان تجارت جهانی ( WTO ) علیه اندونزی طرح نمود. سازمان مذکور یک ماه قبل رای بر محکومیت اندونزی صادر نمود. اگرچه مقامات اندونزی معتقدندکه تصمیم WTO هنوز دارای اعتبار قانونی دائمی نیست و فرصت تجدیدنظر وجود دارد ولی لازم است با تسریع در ساخت کارخانه‌های ذوب از سیاست پایین دستی [توسعه] نیکل خود دفاع کنیم. در این خصوص آقای جوکووی در سخنرانی خود در مراسمی متعهد شد که هر گونه حکم سازمان تجارت جهانی علیه ممنوعیت صادرات سنگ نیکل این کشور را به چالش بکشد و نه تنها نسبت به حکم سازمان تجارت جهانی معترض می‌شویم ، بلکه پس از نیکل، دولت برای جذب سرمایه گذاری خارجی در صنایع پایین دستی اندونزی، صادرات سایر مواد خام مانند بوکسیت و قلع و حتی قهوه را نیزممنوع خواهد کرد. رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه صادرات مواد خام طی دهه‌ها بوده است، افزود: این صادرات حداکثر سود را برای اندونزی به همراه نداشته است. اندونزی دارای ثروت طبیعی فراوانی در قالب معدن، کشاورزی و مزارع است که باید برای افزایش رفاه مردم به نحو مطلوب استفاده شود.
رئیس جمهور در این سخنرانی که در یک مجمع سرمایه گذاری در جاکارتا انجام شد، گفت:" اندونزی مناقشه نیکل در سازمان تجارت جهانی را از دست داده است اما این امر دولت را از توقف صادرات کالاهای خام به نفع صنایع پایین دستی داخلی و کالاهای فرآوری شده با ارزش بسیار بالاتر منصرف نخواهد کرد. اگرچه پس از شکایت اتحادیه اروپا، بحث نیکل را در سازمان تجارت جهانی باختیم، اما اشکالی ندارد. من به وزرای خود در دور دوم گفتم که روی صنایع پایین دستی بوکسیت کار خواهیم کرد. این بدان معناست که بوکسیت‌های خام باید در داخل فرآوری شوند تا ارزش افزوده ایجاد کنند."
آقای جوکووی مدعی شد که سیاست های دولت او برای محدود کردن یا ممنوعیت صادرات مواد خام برای اقتصاد ملی مفید بوده است. بطوریکه صادرات نیکل خام پنج سال پیش تنها یک میلیارد دلار درآمد برای کشور ایجاد کرد ولی در سال 2021 اندونزی 20.8 میلیارد دلار از صادرات نیکل فرآوری شده منتفع شده است . بر این اساس ما 18 برابر ارزش افزوده دریافت کردیم. علاوه بر این، این کشور برای 29 ماه متوالی از مازاد تجارت بین‌المللی برخوردار بوده است که پیش از این هرگز به دست نیامده بود.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به روند صنعتی شدن کشور اظهار داشت که اما اتحادیه اروپا از فشار صنعتی شدن اندونزی راضی نیست زیرا بسیاری از کارخانه‌های فرآوری آنها بدون تامین مواد خام از اندونزی در معرض خطر تعطیلی قرارگرفته اند. اگر کار پردازش در داخل کشور انجام شود، نرخ بیکاری در آنجا [اتحادیه اروپا] افزایش خواهد یافت و بسیاری از کارخانه‌ها و صنایع تعطیل خواهند شد.اما ما می‌خواهیم کشوری توسعه‌یافته شویم، می‌خواهیم شغل ایجاد کنیم. اگر شکایت WTO ما را بترساند، نمی‌توانیم به آن دست یابیم. بنابراین به وزرایم گفتم بیایید ادامه دهید، به نیکل بسنده نکنید. ،"
بر اساس گزارش وزارت هماهنگ کننده اموردریایی وسرمایه گذاری، ممنوعیت صادرات نیکل موجب سه برابر شدن سرمایه گذاری در زیرساخت های این صنعت شده است و در حال ثبت رقم 18میلیارد دلار میباشد. آقای لهوت پانجایتان وزیرمربوطه دراین خصوص اظهار داشت:" هزینه پروژه‌ها در پارک صنعتی Morowali دراستان سولاوسی در سال 2022 به 18 میلیارد دلار در مقایسه با 6.7 میلیارد دلار در سال 2019 که ممنوعیت اعمال شد، خواهد رسید. وی اضافه کرد؛ اقتصاد اندونزی در حال تغییر است. دیگر به کالاهای خام متکی نخواهد بود، بلکه به سمت صنایع با ارزش افزوده بیشتر تغییر خواهد کرد." به گفته پانجایتان، در مرحله بعد، دولت بر روی مجموعه ای از قوانین کار خواهد کرد تا اجازه دهد تا واردات باتری لیتیومی ( قابل شارژ) استفاده شده در صنعت بازیافت مورد استفاده قرار گیرد واندونزی می خواهد صنعت نیکل خود را با دعوت از بازیگران صنعت در بازیافت باتری برای سرمایه گذاری در اینجا پایدار کند.
اندونزی که بزرگترین تولید کننده نیکل جهان میباشد و این ماده معدنی در فولادسازی و تولید باتری خشک (لیتیومی) استفاده می‌شود، ممنوعیت صادرات فلزات خام را راهی برای تقویت توسعه در صنعت پایین دستی می داند، حتی پس از اینکه این اقدام اعتراض خریداران را برانگیخت. پانجایتان گفت، تسریع توسعه مجتمع صنعتی Morowali به اندونزی کمک می‌کند تا از هدف تولید سالانه 1.4 میلیون تن نیکل فراتر رود، زیرا کارخانه‌های ذوب بیشتر ساخته می‌شوند.
یکی از عمده ترین مزایای ممنوعیت صادرات سنگ خام نیکل وصادرات محصولات پایین دستی فرآوری شده این فلز تاثیر آن بر بهبود تراز تجاری اندونزی میباشد که همیشه با کسری بوده است .در این خصوص بر اساس گزارش وزارت تجارت در 29 ماه گذشته، تراز تجاری اندونزی همیشه مازاد بوده وصادرات نیکل عامل آن میباشد.
لازم بذکر است که پارک صنعتی Morowali محل تولید آهن نیکل، فولاد ضد زنگ و فولاد کربنی میباشد و در کنار آن همچنین محل استقرار کارخانه‌هایی است که سنگ معدن نیکل کم عیار را به مواد مورد استفاده در ساخت باتری خودروهای الکتریکی تبدیل می‌کنند. در این خصوص چندین تاسیسات فرآوری و تولید مواد شیمیایی برای استفاده در باطری لیتیومی ( قابل شارژ) در این پارک صنعتی با سرمایه گذاری خارجی فعال می‌باشند.