نیوزیلند و توافق نامه همکاری اقتصادی جامع منطقه ای

توافق نامه همکاری اقتصادی جامع منطقه ای موسوم به RCEP که پیش بینی می‌شود 186 میلیارد دلار به اقتصاد جهانی اضافه کند، از منظر مقامات و تحلیلگران نیوزیلندی یکی از بهترین اتفاقات تجاری و اقتصادی ممکن برای این کشور است. 7 کشور (چین، استرالیا، ژاپن، سنگاپور، کره جنوبی، تایلند و مالزی) از 10 شریک مهم اقتصادی نیوزیلند در این توافق نامه حضور دارند.

خانم جاسیندا آردرن، نخست وزیر نیوزیلند در مورد این توافق نامه گفته است: "حصول توافق نامه تجارت آزاد[1] RCEP  بخش مهمی از استراتژی بازیابی تجارت نیوزیلند است که در اثر بحران کرونا آسیب فراوانی دیده است و از این جهت می‌تواند نیوزیلند را در بهترین موقعیت ممکن برای بازیابی اقتصاد خود قرار داده و فرصت های جدیدی را برای صادرات و سرمایه گذاری این کشور به ارمغان آورد. او همچنین اضافه کرد طیف وسیعی از صنایع نیوزیلند مستقیماً از این توافق نامه بهره مند می‌شوند و به ما کمک می‌کنند تا بهبود اقتصادی خود را تسریع کرده و بازسازی بهتری داشته باشیم. از طریق این توافق نامه فرصت های جدیدی برای دسترسی به اقتصادهای بزرگ آسه آن مانند اندونزی، تایلند و فیلیپین برای کشور نیوزیلند فراهم خواهد شد. حذف تعرفه‌های برخی از محصولات از جمله گوشت، ماهی، شیر مایع، پنیر، عسل و آووکادو به اندونزی یکی از بارزترین این موارد است. خانم جاسیندا آردن RCEP را یک توافق نامه تجارت آزاد با ارزش استراتژیک قابل توجه برای نیوزیلند برشمرد. او همچنین اضافه کرد نیوزیلند در سال منتهی به 31 دسامبر 2019 بیش از 36 میلیارد دلار کالا به کشورهای RCEP و نزدیک به 12 میلیارد دلار خدمات صادر کرده است. RCEP حدود 61 درصد از صادرات کالاهای نیوزیلند و 45 درصد از صادرات خدمات ما را پوشش می دهد.

چرا RCEP برای نیوزیلند مهم است؟

- مقامات نیوزیلندی به دلیل اینکه کشورهای RCEP تقریباً یک سوم جمعیت جهان را شامل می‌شوند، 30 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده اند و مقصد 56 درصد از کل صادرات کالاها و خدمات نیوزیلند است، این توافق نامه را بسیار راهبردی دانسته و آن را در کنار توافقنامه جامع و مترقی همکاری دو سوی اقیانوس آرام[2] (CPTPP)، بال دیگر جهش اقتصادی نیوزیلند و ادغام در معماری اقتصادی منطقه ای در حال ظهور می دانند. اساسا از اینکه نیوزیلند وارد بازارها و به عبارت دیگر بازی اقتصادی جهانی شود، باعث خرسندی و رضایت مقامات این کشور است. از آنجا که نیوزیلند کشوری دور افتاده و کوچک است، حضور در بازارهای بین المللی و گسترش مقاصد صادراتی برای کالاها و خدمات، به ویژه در دوران پسا کرونا، هیجان وافری را در دولتمردان این کشور ایجاد نموده است.

- به طور کلی این توافق نامه موجب افزایش تولید ناخالص داخلی نیوزیلند حدود 2 میلیارد دلار خواهد شد.در نتیجه آن فرصت های جدید صادراتی ایجاد شده و دسترسی صادرکنندگان نیوزیلندی را به بازارهای منطقه ای افزایش می دهد.

- شکل گیری یک سری قوانین و مقررات تجاری منسجم و سازگار در سراسر منطقه آسیا و اقیانوسیه و کاهش پیچیدگی‌های مقرراتی و پراکندگی‌های موجود، موجب رونق بازارهای صادراتی نیوزیلند خواهد شد.

- فرصت های دسترسی بیشتر به بازار، به ویژه برای خدمات و سرمایه گذاری در چین و برخی از کشورهای عضو آسه آن، از جمله مزایای غیر قابل انکار RCEP برای نیوزیلند است.

- افزایش سیاست رقابت و تجارت الکترونیکی و ارائه فرصت های شغلی بیشتر بخش مهمی از فواید این توافق نامه برای نیوزیلندی‌ها است.

- RCEP که دربرگیرنده 15 اقتصاد منطقه آسیا و اقیانوسیه است و تقریباً یک سوم جمعیت جهان را در خود جای داده، بیش از نیمی از صادرات نیوزیلند را به خود اختصاص می دهد.

اهمیت حضور چین در RCEP برای نیوزیلند

این توافق نامه شامل خدمات جدید و تعهدات دسترسی به بازار سرمایه گذاری توسط کشورهای عضو است که فراتر از توافق نامه‌های تجارت آزاد موجود است. از آنجا که از طریق RCEP چین و بزرگترین کشورهای آسه آن، برای اولین بار تعهدات سرمایه گذاری گسترده و مطابق با تجارت آزاد را در دسترس بازار نیوزیلند قرار می دهند، این توافق نامه برای اقتصاد بیمار ناشی از تبعات بحران کرونای نیوزیلند بسیار حیاتی به شمار می رود.

بروز اختلاف های متعدد طی چند سال گذشته و به ویژه در سال 2020 بین نیوزیلند و چین، در نتیجه سیاست های مقابله جویانه دولت ترامپ علیه چین و تحت فشار قرار دادن نیوزیلند برای همراهی با این روند، که بروز آن را در موضع گیری‌های مقامات نیوزیلندی به دفعات شاهد بودیم، نگرانی‌های زیادی را در بین برخی از احزاب، تجار و به طور کلی اقتصاد نیوزیلند ایجاد کرده بود. با توجه به اینکه چین اولین شریک تجاری نیوزیلند به شمار می رود و بیشترین صادرات این کشور به چین است، و از سوی دیگر با توجه به سرمایه گذاری‌های عظیم چین در صنایع متعدد به ویژه صنایع غذایی نیوزیلند، هر گونه خللی در روابط این دو کشور، آسیب بسیار شدیدی را متوجه اقتصاد نیوزیلند می‌کند. از این رو توافق همکاری‌های اقتصادی جامع منطقه ای، دورنمای روابط تجاری این دو کشور را در سایه یک اجتماع بزرگتر، روشن و پیشرو می سازد..

موضع نیوزیلند در قبال پیوستن احتمالی هند به RCEP

نیوزیلند نشان داده است که علاقه بسیار زیادی به بازار هند دارد. از این رو با توجه به این که هند در توافق نهایی RCEP حضور نداشت ابراز تاسف کرد و علاقه وافر خود را برای حضور این کشور به طرق مختلف ابراز داشته است. حضور جمعیت بالای 250 هزار نفری هندی‌ها در نیوزیلند پیوند رو به گسترشی را بین این دو ملت ایجاد می‌کند. هندی‌ها دومین اقلیت مهاجران نیوزیلند را تشکیل می دهند و این جمعیت روز به روز در حال افزایش و در نتیجه اثر گذاری بیشتر در جامعه نیوزیلند است.

معاهده وایتانگی[3] Waitangi 

مقامات نیوزیلندی این اطمینان را داده اند که در جریان این توافق نامه شرایط مربوط به بومیان این کشور یعنی مائوری‌ها را مبتنی بر قرارداد وایتانگی، رعایت کرده و از این رو این توافق نامه در جهت منافع مائوری‌ها نیز حرکت می‌کند.

جذب سرمایه گذاری از طریق RCEP

دولت نیوزیلند جذب سرمایه گذاری جدید با کیفیت خوب را برای رشد و شکوفایی نیوزیلند بسیار مهم می داند. چنین سرمایه گذاری‌های جدیدی باعث ایجاد شغل و رشد درآمد می‌شود و ایده‌های جدید و سرمایه جدیدی را به اقتصاد وارد می‌کند. نیوزیلند امیدوار است از کانال RCEP سرمایه گذاری‌های گسترده ای را از سوی کشورهای آ سه آن و چین جذب کند.

تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیکی (تجارت الکترونیکی) فرصت های مهمی را برای یک کشور کوچک و دور از بازار جهانی، مانند نیوزیلند فراهم می‌کند. مقامات نیوزیلند اعلام کرده اند در این زمینه برای تامین حقوق و منافع مردم و مصرف کنندگان خود هرگونه پادمان ضروری را در توافق جامع اقتصادی منطقه ای در نظر گرفته و بر اساس آن عمل خواهد کرد.

روند قانونی اجرایی شدن RCEP

تجزیه و تحلیل منافع ملی[4] (NIA): وزارت امور خارجه و تجارت، با مشورت سایر نهادهای مربوطه، سند تجزیه و تحلیل منافع ملی را تهیه کرده که همراه با متن نهایی RCEP برای تصویب به هیئت دولت ارائه شده است. بر طبق اعلام مقامات نیوزیلندی، این سند مزایا و معایب تصویب توافقنامه RCEP برای نیوزیلند را مشخص می‌کند.

بررسی و امضای کابینه: هیأت وزیران NIA و متن نهایی توافق نامه RCEP را تأیید کرده و به نیوزیلند اجازه امضای توافق نامه را داده است. پس از امضا، متن NIA و RCEP منتشر خواهد شد.

روند بررسی معاهده پارلمانی: متن امضا شده RCEP و NIA به مجلس ارائه می‌شود. سپس متن و NIA توسط کمیته امور خارجه، دفاع و تجارت (یا معادل آن) مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس گزارش مجدداً به مجلس ارائه می‌شود.

تصویب: پس از آنکه نیوزیلند روند بررسی معاهده پارلمانی را به پایان رساند و تغییرات قانونی داخلی را انجام داد، تصویب صورت می‌پذیرد.RCEPT شصت روز پس از تاریخی که حداقل سه امضا کننده غیر از کشورهای آ سه آن، و شش امضا کننده از آ سه آن مراحل داخلی خود را به اتمام رساندند و اعلام کردند، لازم الاجرا می‌شود.

پی نوشت :

[1] . The Regional Comprehensive Economic Partnership

[2]  the Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership

[3] . رؤسای قبایل مائوری و نمایندگان بریتانیا در روز ششم فوریه ۱۸۴۰ پیمانی را به نام پیمان وایتانگی به امضا رساندند که در نتیجه آن نیوزیلند تحت پادشاهی بریتانیا درآمد. در این پیمان حقوق مائوری‌ها قید شده است.

[4] . National Interest Analysis