توافقنامه حمل و نقل هوایی آسه آن و اتحادیه اروپا

توافقنامه جامع حمل و نقل هوایی اتحادیه آسه آن و اتحادیه اروپا (AE CATA) که به عنوان نخستین توافقنامه اتصال هوایی بین منطقه ای در جهان در بیست و هشتمین نشست وزرای حمل و نقل آسه آن (ATM) در اندونزی به امضا رسید، با بهبود اتصال مستقیم بین جمعیت 1.1 میلیارد نفری دو اتحادیه و ارتقای قوانین و استانداردهای پروازها، موجب ایجاد فرصت های جدیدی برای مصرف کنندگان، خطوط هوایی و فرودگاه‌ها در اروپا و کشورهای آسه آن خواهد شد. توافقنامه AE CATA جایگزین بیش از 140 قرارداد دو جانبه خدمات هوایی می‌شود و با ارائه مجموعه ای واحد از قوانین موجب کاهش تشریفات اداری خواهد شد.

توافقنامه جامع حمل و نقل هوایی اتحادیه آسه آن و اتحادیه اروپا (AE CATA) در تاریخ 17 اکتبر 2022 در بیست و هشتمین نشست وزرای حمل و نقل آسه آن (ATM) در اندونزی به امضا رسید. این توافق از تاریخ امضا قابل اجرا خواهد بود و در مرحله بعدی، طرفین رویه‌های مربوطه برای اجرایی کردن توافق آغاز خواهند کرد. این توافقنامه به عنوان نخستین توافقنامه اتصال هوایی بین منطقه ای در جهان که جایگزین بیش از 140 قرارداد دوجانبه خدمات هوایی است، با ارائه مجموعه ای واحد از قوانین و کاهش تشریفات اداری موجب تقویت مبادلات تجاری، گردشگری و ارتباطات مردم با مردم را میان 1.1 میلیارد نفر جمعیت دو منطقه می‌گردد. این توافقنامه تنها در بردارنده حقوق ترافیکی بین دو منطقه نیست، بلکه همکاری‌های گسترده تری در زمینه‌های ایمنی و امنیت هوانوردی، مدیریت ترافیک هوایی، حمایت از حقوق مصرف کنندگان و مسائل اجتماعی و زیست محیطی را نیز شامل می‌شود.

آسه آن یک پایگاه اقتصادی جهانی است که بازار هوانوردی آن به سرعت در حال رشد است. آسه آن در سال 2019، نهمین بازار بزرگ اتحادیه اروپا برای حمل و نقل و شانزدهمین بازار بزرگ مسافران جهان با بیش از 8 میلیون مسافر بود. امضای توافقنامه AE CATA به منزله چارچوبی مدرن برای توسعه خدمات هوایی با استانداردهای بالا میان اروپا و آسیا و سرمایه گذاری در بازار آینده منطقه آسه آن است.

به موجب این توافقنامه کشورهای عضو اتحادیه اروپا بدون نیاز به توافق دوجانبه با کشورهای آسه آن تحت پوشش یک چارچوب قانونی قرار می‌گیرند. تمام خطوط هوایی اتحادیه اروپا می‌توانند پروازهای مستقیم از هر فرودگاه در اتحادیه اروپا به تمام فرودگاه‌های کشورهای آسه آن و بالعکس برای خطوط هوایی آسه آن انجام دهند. این امتیاز موجب تقویت رقابت خطوط هوایی پر سود اتحادیه اروپا و آسه‌آن خواهد شد.

علاوه بر این، خطوط هوایی طرفین از این امکان بر خوردار می‌شوند تا تعداد 14 سرویس مسافری هفتگی به مقصد و یا از مبدا هر کشور عضو اتحادیه اروپا و نیز تعداد نامحدودی از خدمات باری را از طریق دو منطقه به هر کشور ثالثی انجام دهند. همچنین بر اساس این توافقنامه طرفین در مورد مسائل مسائل زیست محیطی و اجتماعی نیز همکاری دارند و قوانین کار و سیاست های اجتماعی خود را نیز بهبود خواهند بخشید.

بودی کاریا سوماردی وزیر حمل و نقل اندونزی، توافقنامه AE CATA را نقطه عطفی در حمل و نقل هوایی و توسعه همکاری‌های جامع در زمینه‌های ایمنی و امنیت هوانوردی، مدیریت ترافیک هوایی، حمایت از مصرف کننده و همچنین مسائل اجتماعی و زیست محیطی مرتبط با این بخش می داند. به عقیده وی امضای این توافق موجب تقویت مشارکت راهبردی بین آسه آن و اتحادیه اروپا، بهبود خدمات هوانوردی و حمایت از رشد پایدار صنعت هوانوردی جهانی خواهد شد و به نوعی بیانگر موقعیت راهبردی منطقه آسه آن در جهان است.

به گفته آدینا والین کمیسر حمل و نقل اتحادیه اروپا امضای این توافقنامه موجب ایجاد فرصت های بیشتر برای خطوط هوایی و فرودگاه‌ها، ارتقای استانداردهای پروازی و تقویت اتصال هوایی دو منطقه خواهد شد. علاوه بر این توافقنامه AE CATA، 37 کشور (اعضای آسه آن و اتحادیه اروپا) را متعهد به ایجاد رقابت منصفانه و بهبود شرایط حمل و نقل هوایی می نماید.

در بیانیه وزرای حمل و نقل اتحادیه آسه آن بیان شده است که توافقنامه AE CATA به احیای اقتصادی پساکرونا و نیز ایجاد فرصت‌های جدید برای رشد تجارت، سرمایه‌گذاری، گردشگری و روابط مردم با مردم کمک خواهد کرد.

لازم به ذکر است این توافقنامه در 45 امین سالگرد روابط دو اتحادیه به امضا رسید و بیانگر جایگاه مهم اتحادیه آسه آن در جهان و تعاملات راهبردی اتحادیه اروپا و اتحادیه آسه آن است. این توافقنامه فرصت های تجاری جدیدی را برای بخش های تجاری طرفین فراهم می‌کند و همکاری تجاری عادلانه و شفاف را در قالب یک چارچوب نظارتی روشن تضمین می نماید.

 کمیسیون اروپا در سال 2016 مجوز انجام گفتگو در خصوص این توافقنامه با اتحادیه آسه آن را از شورای اروپا دریافت نمود و مذاکرات به طور رسمی آغاز گردید. این مذاکرات در ماه ژوئن سال 2021 نهایی شد و نهایتا در اکتبر 2022 توافقنامه یاد شده به امضای طرفین رسید. توافقنامه AE CATA توسط مدیرکل حمل و نقل اتحادیه اروپا، دبیر کل اتحادیه آسه آن، دبیر کل وزارت حمل و نقل اندونزی، دبیر دائم وزارت حمل و نقل سنگاپور و سفیر چک در اندونزی و اتحادیه آسه آن امضا شد. شاهدان امضای این توافقنامه وزیر حمل و نقل اندونزی و نمایندگان کشورهای عضو آسه آن و برخی از شرکای گفتگویی این اتحادیه شامل ژاپن، کره جنوبی، اتحادیه اروپا و چین بودند.

همچنین توافق‌نامه‌های مشابهی در زمینه حمل و نقل هوایی میان اتحادیه اروپا و کشورهای آمریکا، کانادا، قطر، مراکش، گرجستان، اردن، مولداوی، اوکراین و ارمنستان وجود دارد.