اقدامات دولت اندونزی برای تحرک بخشیدن به صنعت خودرو سازی

صنعت خودروسازی اندونزی که رتبه هفدهم در جهان، پنجم در قاره آسیا و دوم در بین کشورهای اتحادیه ملل آسیای شرقی ( ASEAN) را دراختیار دارد با شیوع ویروس کووید -19 همچون سایر صنایع تحت تاثیر قرار گرفت و با کاهش شدید فعالیت مواجه شد. دولت اندونزی برای تحرک بخشیدن به این صنعت مهم و نقش آفرین در اقتصاد کشور اقداماتی را صورت داده است که در این مطلب به آن پرداخته شده است.

صنعت خودروسازی اندونزی که رتبه هفدهم درسطح جهان و رتبه پنجم در قاره آسیا و رتبه دوم در بین کشورهای اتحادیه ملل آسیای شرقی ( ASEAN) را در اختیار دارد با شیوع ویروس کووید -19 همچون سایر صنایع تحت تاثیر قرار گرفت و با کاهش شدید فعالیت مواجه شد. این صنعت که طی یک دهه اخیر با رشد 10.16 درصدی در تولید ناخالص داخلی نقش مهمی در رشد اقتصادی اندونزی بازی کرده بود در سال 2020 بشدت با کاهش فروش 46.1 درصدی در مقایسه با سال 2019 روبرو شد. در بخش صادرات نیز در سال 2020 کمتر از 200 هزار دستگاه صادر نمود در حالی که صادرات در سال 2019 از مرز  265 هزاردستگاه گذشت.

با بهبود  اقتصاد این کشور و ایجاد امنیت بهداشتی و درمانی از طریق واکسیناسیون عمومی علیه همه گیری کرونا، صنعت خودروسازی نیز در تلاش است تا به دوران شکوفایی خود برگشته و تقاضای بازار را برآورده نماید هرچند که در این مسیر هنوز مشکلات اصلی تولید،کمبود جهانی قطعات سیستم های نیمه‌هادی خودروها ،کمبود تولید قطعات و لوازمی همچون باطری، سیستم های هوشمند، امکانات داخلی و سیستم های پایداری و کمک کننده به رانندگان بعلت همه گیری جهانی کووید- 19 وجود دارد.

دولت اندونزی برای تحرک بخشیدن به این صنعت مهم و نقش آفرین در اقتصاد کشور اقدام به کاهش شدید مالیات برفروش خودرو طی زمانبدی مشخص در سال 2021 نمود . بر اساس قانون وزارت دارایی تخفیف مالیات را برای اتومبیل های با ظرفیت موتور زیرCC 1500 از ماه مارس تا ماه می 2021 بمیزان 100% و برای خودروهای CC1500 تا CC 2500 را برای ماه‌های آوریل تا اگوست 50% کاهش داد. برای افزایش هزینه‌های مصرف کننده که بیش از 50% تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می دهد و عامل اصلی تحرک اقتصادی کشور می‌باشد و همچنین علاوه بر تحرک بخشیدن به صنعت خودرو ،در جهت کمک به بهبود اقتصاد، برنامه کاهش مالیات برای خودروها را بمرحله اجراء گذاشت.  

در اقدامی دیگر دولت اندونزی با سرمایه گذاری 116.5 میلیون دلاری درحال احداث بزرگترین سایت تست خودرو (آزمایشگاه) وسایل نقلیه جهت استانداردسازی وسایل نقلیه تولیدی طبق استانداردهای بین المللی  و با هدف تسخیر بازار کشورهای جنوب شرق آسیا قرار است تا سال 2024 فعالیت خود را شروع و در آن وسایل نقلیه شامل اتومبیل، موتورسیکلت، اتومبیل های سه چرخ، اتوبوس و مورد آزمایش قرار گیرند تا انطباق بیشتری با سایر بازارها بویژه بازار اتحادیه ASEAN داشته باشد .  

استفاده از خودروهای با سوخت 100% گیاهی (تحت عنوان B100) برنامه دیگر اندونزی می‌باشد که این سوخت حاصل از روغن خام نخل (پالم) می‌باشد و نه تنها آلودگی زیست محیطی ندارد بلکه میزان پیمایش هر لیتر آن بیشتر از سوخت های فسیلی است و از سوی دیگر استفاده ازآن نیز وابستگی اندونزی به واردات سوخت های فسیلی را کاهش می دهد. درکنار اینها بنوعی حمایت از 12 میلیون جمعیت کشور می‌باشد که درآمدشان ازطریق روغن پالم و کشاورزی درخت پالم می‌باشد .

برنامه دیگردولت اندونزی در توسعه صنعت خودروسازی خود، تمرکز بر روی ساخت خودوروهای الکتریکی ( قابل شارژ ) می‌باشد. در این خصوص دولت اندونزی طرح تولید باتری‌های قابل شارژ را در دستور کار خود قرار داده است. برای تحقق این طرح زنجیره ای برای تولید و تامین داخلی این نوع باتری‌ها ایجاد و سرمایه گذاری بین12تا20 میلیارد  دلار اختصاص داده شده است. طبق برنامه ، تولید از حدود 2 تا 3 سال دیگر شروع خواهد شد.  مسئولان وزارتخانه شرکت های کوچک و متوسط اعتقاد دارند که همزمان باید برنامه تولید خودروهای الکتریکی در کشور افرایش یابد. در این راستا طبق برنامه دولت آقای جوکووی در دور دوم ریاست جمهوری اش صنعت خودروسازی داخلی تولید خودورهای برقی را از سال 2021 و یا سال 2022 آغاز خواهد نمود تا هدف صادرات 200 هزار دستگاه اتومبیل الکتریکی تا سال 2025 بر اساس برنامه دولت محقق شود. در واقع این تعداد حدود 20% از کل 1 میلیون دستگاه تولیدی این نوع خودرو مورد انتظار را شامل می‌شود.

وزیر صنعت اندونزی در خصوص این صنعت اظهار داشت :" بازگشت به رقم تولیدی 1 میلیون دستگاه در سال جاری هدف گذاری شده است و همزمان توجه بیشتر به افزایش صادرات از عمده اهداف می‌باشد که دولت دستیابی به صادرات یک میلیون دستگاه تا سال 2025 را برنامه ریزی نموده است." انجمن تولیدکنندگان خودرو نیز اعلام نموده است که هدف گذاری تا سال 2025 فروش 2 میلیون دستگاه خودرو در بازار داخلی و 1میلیون دستگاه صادرات می‌باشد.دراین زمینه توافقنامه تجارت آزاد با استرالیا که در مارس 2019بین دو کشور امضاء شد،فرصت های جدیدی را برای صنعت خودرو اندونزی جهت صادرات بیشتر به استرالیا فراهم می نماید.

برای اندونزی افزایش صادرات خودرو منبعی جهت تقویت مازاد تجاری می‌باشد بطوریکه علیرغم همه گیری کووید-19 و کاهش صادرات این بخش توانست در 9 ماه سال 2020 (ژانویه تا اکتبر) 1.07 میلیارد دلار درآمد نصیب کشور نماید که به نوبه خود در وضعیت رکود اقتصادی کمک شایانی به روند بهبودی اقتصادی نمود.

 داده‌های موسسه آمار اندونزی نشان می دهند که در مقایسه با سایر بخش های تولیدی ، صنعت خودروسازی اندونزی شدیدترین افت را بخاطر همه گیری کرونا بخود دیده است بطوریکه جمع تولید این کشور در سال 2020 تعداد 690,176 دستگاه بود که این رقم تقریبا نیمی از 1.2 میلیون دستگاه تولید شده در سال 2019 می‌باشد. طبق آمار مذکور، درسال 2018 نیز تعداد 1 میلیون 340 هزار دستگاه انواع خودرو به ارزش 13 میلیارد و 760 میلیون دلار تولید شد .

اندونزی در منطقه اتحادیه SAEAN بعد از تایلند دومین تولید کننده وسایل نقلیه موتوری می‌باشد و بعنوان رقیب جدی برای این کشور محسوب می‌شود اما همزمان ویتنام بعنوان کشوری با بهترین رشد اقتصادی بین کشورهای عضو اتحادیه با سرمایه گذاری مشترک استرالیا در این صنعت درحال تبدیل شدن به تولیدکننده خودرو در منطقه می‌باشد. انتظار می رود اقدام اندونزی درایجاد سایت تست خودرو رقابت ها دراین منطقه را در این صنعت تشدید نماید. طبق اعلام انجمن تولیدکنندگان خودرو این سایت بعد ازسایت خودروی تایلند دومین در منطقه خواهد بود و استانداردهای خودرو مانند صدا، دید آینه ، خروجی گازهای آلاینده ، ایمنی در تصادفات ، پایداری خودرو در وضعیت های مختلف و ... در آن آزمایش خواهند شد . این سایت 90 هکتار مساحت دارد و پیش بینی شده است اتومبیل های شارژی نیز در آینده در آن قابل آزمایش باشند .

هزینه‌های پایین نیروی کار و نرخ پایین تولید موتور فرصت را برای تعداد فزاینده ای از تولید کنندگان خودرو از جمله تویوتا، نیسان و جنرال موتورز و برخی دیگر ازشرکت های مهم تولیدکننده جهانی خودرو فراهم نموده تا با سرمایه گذاری مشترک با شرکت های اندونزی نسبت به تولید در خاک این کشور اقدام نمایند. از نظر تولید نیز بر اساس نوع خودرو، صنعت خودروسازی اندونزی ترجیح می دهد بیشتر بسمت تولید خودروهای دو دیفرانسیل برود.

بازار خودروی اندونزی تحت سلطه برندهای خودروی ژاپنی قرار دارد که در این بازار شرکت تویوتا پیشتاز است و از چند سال قبل برخی برندهای چینی به رقیب جدی شرکت های ژاپنی تبدیل شده اند. همچنین برندهای آلمانی مانند مرسدس بنز و BMW اقدام به صادرات اتومبیل های لوکس و ساخته شده به بازار اندونزی نموده اند گرچه برخی برندهای آلمانی نیز همچون برندهای ژاپنی در داخل مونتاژ می‌شوند.