خورشید در حال اوج روابط هند و ژاپن

نخست وزیر ژاپن تعامل گسترده تر در حوزه هند و اقیانوس آرام را در اولویت های سیاست خارجی خود قرار داده است.

نخست وزیر ژاپن قصد دارد به زودی و اگر وضعیت شیوع کرونا اجازه بدهد پس از سفر آمریکا به کشور هند سفر نماید. اولین مورد احتمالی جهت طرح، ادامۀ متوازن کردن سیاست امنیتی در برابر چین است که از زمان دیدار آقایان مودی و آبه رهبران دو کشور در سال 2014 شروع شده است. آقای سوگا در تماس تلفنی با نخست وزیر هند از اقدامات "یک جانبه" چین در دریای چین شرقی و چین جنوبی، سین کیانگ و هنگ کنگ ابراز نگرانی کرد. دهلی نو و توکیو در طول یک دهه گذشته دیدار در سطوح عالی به ویژه در سطح وزیر و رزمایش های مشترک نظامی را افزایش داده اند. 

انجام ملاقات درسطح سران (مودی ـ سوگا) به همراه ملاقات در قالب 2+2 (وزرای امور خارجه و دفاع) با هدف اجرای نقش در روابط امنیتی می‌باشد و در همین حال، به پیش راندن همکاری‌های نوپای دو کشور در حوزه‌های فناوری‌های دفاعی و صادرات مد نظر دو طرف می‌باشد.

این دو قدرت به دنبال گسترش همکاری در بخش هایی مانند امنیت سایبری و فنآوری‌های در حال ظهور هستند. در طول سال های حکومت شینزو آبه، دهلی نو و توکیو همکاری در زمینۀ نوآوری‌ها و تحقیقات دیجیتال راتقویت کردند که طیف وسیعی از فنآوری‌های مختلف از هوش مصنوعی و 5G گرفته تا اینترنت اشیاء و تحقیقات فضایی را در بر می‌گیرد. اما هنوز معلوم نیست که آقای سوگا چه موضع ای در خصوص اصرار هند به محلی سازی دیجیتال و عدم تمایل برای پیوستن به پیمان‌های امنیت سایبری جهانی مثل کنوانسیون بوداپست اتخاذ می‌کند. 

روابط اقتصادی و توسعه امور زیرساختی نیز به احتمال زیاد در برنامه‌های دهلی نو و توکیو مطرح می‌گردد. در دو دهۀ گذشته، ژاپن حدود 34 میلیارد دلار در اقتصاد هند سرمایه گذاری کرده است. اما ژاپن دوازدهمین شریک تجاری هند است و حجم تجارت بین دو کشور یک پنجم حجم تجارت هند با چین می‌باشد. ژاپن از ایجاد شهرک های صنعتی در هند حمایت خواهد کرد و هند نیز مشتاق است تا سرمایه گذاری‌های زیربنایی در پروژه‌های ارتباطی استراتژیک حیاتی که در شمال شرق و جزایر آندامان و نیکوبار در حال انجام است را حفظ کند.

در نشست رهبران دو کشور، بدون شک توجه زیادی به تکامل استراتژی مشترک نسبت به کشورهای ثالث کلیدی و نهادهای چند جانبه خواهد شد. در سال های گذشته دهلی نو و توکیو در اجرای برخی پروژه‌های در آسیا و آفریقا با یکدیگر همکاری کرده اند؛ به میانمار و سریلانکا کمکهای حیاتی ارائه نموده اند و سیاست توسعه ای آ.سه.آن در تلاش برای مقابله با رشد و نفوذ در حال رشدِ چین در جهان را بصورت مشترک اصلاح نموده اند. به احتمال زیاد توکیو همچنین از جایگاه خود برای تأثیرگذاری بر تصمیم هند مبنی بر عدم پیوستن به آرسپ و تغییر آن برای پیوستن به این معاهدۀ تجاری عظیم استفاده نماید.

شینزو آبه در کتاب خود به نام (Utsukushii Kuni E) (به سوی یک کشور زیبا) گفت که متعجب نخواهد شد اگر 10 سال آینده، روابط هند و ژاپن از روابط ژاپن و آمریکا و ژاپن و چین پیشی بگیرد." 

[1] Competitiveness and Resilience Partnership

[2] Acquisition and Cross-Servicing Agreement

منبع:

* Harsh V. Pant is Director, Studies, at the Observer Research Foundation (ORF), New Delhi. Shashank Mattoo is a research intern at the ORF