بهبود بهره‌وری حمل و نقل در بالکان غربی

مطلب پیش رو برگردان یادداشت منتشر شده در مجله کرد دیپلماتیک (CORD) (آوریل 2021) به قلم خانم بیلیانا ووکسانوویچ، قائم‌مقام وزیر شهرسازی، حمل و نقل و ساختارهای زیربنایی صربستان با عنوان "بهبود بهره وری حمل و نقل در بالکان غربی" می‌باشد.

کاهش هزینه‌های تجارت و بهبود بهره‌وری حمل و نقل در بالکان غربی، و همچنین نوسازی نهادی، فیزیکی و عملیاتی بخش راه آهن ، به همگرایی اقتصادی سریعتر در منطقه کمک می‌کند ، همچنین گواهی روشن بر چشم انداز الحاق به اتحادیه اروپا خواهد بود.

 - پروژه‌های زیرساخت حمل و نقل منحصربه‌فرد اروپایی[1] که پروژه‌های بزرگراه‌های فرا اروپایی شمال - جنوب (TEM)[2] و راه آهن فرا اروپایی (TER)[3] را ادغام می‌کند، در واقع کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بلکه کشورهای کاندیدای عضویت اتحادیه اروپا را نیز گرد هم می آورد.

تمام پروژه‌های مربوط به زیرساخت‌های حمل و نقل که در جمهوری صربستان در حال اجرا یا برنامه ریزی شده هستند، هدف آنها گسترش بیشتر شبکه حمل و نقل اتحادیه اروپا به منطقه بالکان غربی و در نتیجه صربستان است.

 مطابق با برنامه اقتصادی و سرمایه گذاری و دستور کارِ سبز برای بالکان غربی، که در اکتبر 2020 توسط کمیسیون اروپا تصویب شد و شامل زمینه‌های اولویت دار برای سرمایه گذاری، بهبود و همکاری در زمینه حمل و نقل، از هر دو جنبه ملی و منطقه ای است، لذا صربستان در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا، به شدت در ساخت، و نوسازی زیرساخت‌های ریلی و نگهداری شبکه جاده ای سرمایه‌گذاری می‌کند. این سرمایه‌گذاری‌ها باید در دستیابی به هدف اتصال شهرهای پایتخت، بنادر و مراکز اقتصادی در منطقه، و در ارتباط دادن منطقه با اتحادیه اروپا، و در نتیجه بهبود تجارت از طریق خدمات ترابری کارآمدتر، بهبود ایمنی ترافیکی و کاهش تاثیر منفی حمل و نقل بر محیط‌زیست کمک نمایند.

به منظور نشان دادن اقدامات انجام شده، پروژه‌های زیربنایی که در تحقق اهداف اعلام شده در جمهوری صربستان نقش دارند، پروژه‌های مربوط به بازسازی قطعه راه آهن کریدور X هستند؛ مانند پروژه مدرنیزه کردن خط ریلی در امتداد «بلگراد - مسیر مرزی نووی ساد - سوبوتیتسا - مجارستان»، نوسازی خط راه آهن شهرهای نیش و میتروا Niš-Dimitrovgrad و بازسازی و نوسازی خط آهن در امتداد مسیر مرزی شهرهای والایوو، وربنیتسا و مونته نگرو Valjevo-Vrbnica-Montenegrin، همچنین پروژه‌هایی با هدف بهبود ناوبری در دانوب، مانند پروژه انجام کار در بخش‌های مهم رودخانه‌های دانوب و ساوا و تعمیرات اساسی Đerdap I و همچنین پروژه‌هایی برای ساخت و بازسازی جاده‌هایی که بخشی از گسترش شاخص شبکه حمل و نقل اساسی اروپای غربی به غرب را نشان می دهد. بالکان: احداث بزرگراه از «نیش» تا گذرگاه اداری Merdare و احداث کنارگذر بلگراد و بزرگراه Belgrade- Požega-Boljare Požega-Boljare (مرز مونته نگرو).

در کنار پروژه‌های فوق، اهمیت برابر برای سرمایه‌گذاری در توسعه راه‌حل‌های ترابری چند حالته و معرفی سیستم‌های حمل و نقل هوشمند (ITS) است که هدف آن تضمین خدمات حمل و نقل کارآمدتر و کاهش انتشار CO۲ است، و همچنین افزایش سطح ایمنی ترافیک. در دسترس بودن و استفاده گسترده از فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات در سیستم‌های حمل و نقل عمومی، این توانایی را دارد که آن‌ها را "هوشمندتر" نماید و تاثیر منفی کمتری بر روی محیط‌زیست داشته باشد و سازگار با نیازهای کاربران باشد. در دوره پنج ساله بعدی و با کمک بانک جهانی، منابع مالی قابل توجهی در پروژه‌هایی با هدف بهبود تجارت و حمل و نقل در بالکان غربی و همچنین پروژه نوسازی ریلی سرمایه گذاری خواهد شد.

کاهش هزینه‌های تجارت و بهبود بهره‌وری حمل و نقل در بالکان غربی، و همچنین نوسازی نهادی، فیزیکی و عملیاتی بخش راه آهن، به همگرایی اقتصادی سریع‌تر در منطقه کمک می‌کند، همچنین گواهی بر چشم انداز روشن الحاق به اتحادیه اروپا خواهد بود. جمهوری صربستان برنامه بلند پروازانه پنج ساله خود را برای زیرساخت‌های حمل و نقل با مجموعاً 9 میلیارد یورو به صورت پایدار و مطابق با دستورالعمل‌های اتحادیه اروپا برای توسعه شبکه‌های حمل و نقل اجرا خواهد کرد.

پروژه‌های زیربنایی فقط یکی از جنبه‌های کار در زمینه بهبود بخش حمل و نقل و ارتقاء سطح خدمات و استانداردهای حمل و نقل به سطح اروپا را نشان می دهد. فعالیت ها و همکاری‌های اصلی، هم از طریق پروژه‌های تأمین شده از اعتبارات اتحادیه اروپا و هم از طریق همکاری‌های منطقه ای در جامعه حمل و نقل و استراتژی‌های کلان منطقه ای اتحادیه اروپا برای منطقه دانوب و Adriatic-Ionian، با هدف بهبود ایمنی جاده‌ها و پیشبرد حمل و نقل ریلی و آبی انجام می‌شود، روش های حمل و نقلی است که برای حفظ محیط زیست مطلوب هستند.

در چارچوب همکاری‌های فوق، موضوعات اولویت‌دار برای اطمینان از بهبود چارچوب قانون‌گذاری و اجرایی، که علاوه بر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، به توسعه کل بخش حمل و نقل کمک خواهد کرد و آن را به سطح استانداردهای اروپایی و جهانی ارتقاء دهد، مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرند.

با استفاده از قوانین اتحادیه اروپا در بخش حمل و نقل، و به عنوان بخشی از روند پیوستن به اتحادیه اروپا، جمهوری صربستان مطمئناً از رهنمودهای توسعه شبکه‌های حمل و نقل بین اروپایی پیروی می‌کند. تصویب شبکه بین اروپایی از طریق تقویت ظرفیت های اداری و تعریف سیاست های حمل و نقل روشن و استراتژی‌های توسعه حمل و نقل عملی خواهد شد.

از طریق پرورش مشارکت ها در توسعه و نگهداری از شبکه فرا اروپایی در منطقه، پروژه‌های زیربنایی، هم چارچوب و هم بستر ارزشمندی برای تبادل دانش و تجربه خواهند بود.

[1] pan-European transport infrastructure projects

[2] (trans- European highways north-south (TEM

[3] (rans-European railways (TER