احتمال پذیرش اندونزی در بریکس (BRICS) و مزایای آن برای این کشور
در چند ماه گذشته گمانه زنیهایی درباره گسترش اعضای ائتلاف اقتصادی بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) مطرح شده است. اجلاس سران بریکس از تاریخ 22 لغایت 24 اوت 2023 در ژوهانسبورگ برگزار میشود. به گفته آنیل سوکلال سفیر آفریقای جنوبی در بریکس، 13 کشور به صورت رسمی و 6 کشور به طور غیر رسمی درخواست پیوستن به بریکس را ارائه داده اند. در این میان نام کشورهایی همچون اندونزی،ایران ، عربستان، آرژانتین، امارات، الجزایر، مصر، بحرین، بنگلادش، اتیوپی و بلاروس وجود دارد.
موضع اندونزی در خصوص احتمال پیوستن به بریکس
احتمال عضویت اندونزی در بریکس پس از سخنرانی (ویدئو کنفرانس) خانم رتنو مرسودی وزیر امور خارجه این کشور در نشست وزرای امور خارجه بریکس در تاریخ 2 ژوئن 2023 در کیپ تاون آفریقای جنوبی تقویت شد. وی در بیانیه خود از کشورهای بریکس خواست از حق توسعه کشورها و تقویت چندجانبه گرایی حمایت کنند. با این حال، اندونزی تاکنون به طور علنی در خصوص پیوستن خود به بریکس توضیحی ارائه نداده است. آقای فیض شاه سخنگوی وزارت امور خارجه اندونزی در تاریخ 1 اوت 2023 در پاسخ به سوالی درباره احتمال پیوستن اندونزی به بریکس، اظهار داشت: "پاسخ در این خصوص در زمان مقتضی ارائه خواهد شد." وی افزود به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه اندونزی قادر به پاسخ در این خصوص نیست و فرآیند مربوط به عضویت در یک سازمان میبایست سپری شود.
مزایای پیوستن به بریکس برای اندونزی
1- تقویت امنیت غذایی و دسترسی گسترده تر به بازارهای بین المللی:
این موضوع یکی از مسائل مهم مرتبط با رفاه مردم و تقویت حاکمیت اندونزی بویژه در سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری این کشور است. کشورهای عضو بریکس دارای تولیدات کشاورزی غنی هستند و این امر میتواند مورد استفاده اندونزی قرار گیرد. به عنوان مثال اندونزی میتواند نیاز خود به غلات و کود شیمیایی را از طریق این کشورها تامین نماید. اعضای بریکس بیش از 26 درصد از مساحت زمین و 41 درصد از جمعیت جهان را در اختیار دارند. در حال حاضر همکاریهای کشاورزی کشورهای عضو این سازمان از طریق آژانس پایگاه تحقیقات کشاورزی بریکس یا به اختصار BRICS-ARP در حال انجام است. علاوه بر این، اندونزی میتواند بازار صادرات محصولات غذایی خود را به پنج کشور عضو بریکس گسترش دهد.
2- کمک به توسعه اقتصادی اندونزی:
گروه بریکس، متشکل از کشورهای در حال توسعه است که رشد سریع اقتصادی را تجربه کرده اند. اعضای بریکس ابتکارات مختلفی مانند بانک توسعه جدید (NDB) و ذخایر احتمالی مالی (CRA) را برای حمایت از توسعه زیرساخت ها و تقویت ثبات مالی در اختیار دارند. اندونزی نیز قابلیت بالایی برای تبدیل شدن به یک اقتصاد پیشرفته دارد و در راستای تحقق اهداف توسعه ای، پیوستن به بریکس میتواند رشد اقصادی این کشور را تقویت نماید. اعضای بریکس همگی از شرکای تجاری بزرگ اندونزی به شمار می روند و در صورت پیوستن اندونزی به بریکس روابط این کشور با آنها گسترش خواهد یافت. علاوه بر این پیوستن اندونزی به بریکس به طور خودکار انگیزه بهبود کیفیت اقتصاد کشور را افزایش می دهد و این کشور برای اینکه بتواند با کشورهای عضو بریکس رقابت کند، ناچار خواهد بود که رقابت پذیری بخش های صنایع و خدمات خود را افزایش دهد.
3- دستیابی به فناوری و منابع سرمایه گذاری بریکس:
جذب سرمایه و بهره گیری از فناوری کشورهای بریکس از دیگر مزایای عضویت در این گروه برای اندونزی است که رشد و بهره وری تجارت این کشور را تقویت می نماید. بر اساس پیش بینیها پنج کشور عضو بریکس این قابلیت را دارند که تا سال 2050 به بزرگترین موتور محرکه اقتصادی جهان تبدیل شوند. بریکس به عنوان رقیبی در برابر گروه اقتصادی G7 متشکل از کشورهای آمریکا، انگلیس، کانادا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و ژاپن به شمار می رود. بر اساس دادههای صندوق بین المللی پول، در سال 2022، مجموع تولید ناخالص داخلی (GDP) بریکس به 22.5 تریلیون دلار رسید که 1.1 تریلیون دلار بیشتر از تولید ناخالص داخلی 21.4 تریلیون دلاری گروه G7 است.
4- کمک به کاهش بدهیهای خارجی:
استفاده از منابع مالی اعضای بریکس میتواند به کاهش بدهیهای اندونزی کمک کند. برای مثال به گفته رئیس مرکز مطالعات اقتصادی و حقوقی اندونزی (Celios)، بانک توسعه بریکس (NDB) میتواند تامین مالی زیرساخت ها و انتقال انرژی اندونزی را با نرخ های بهره مقرون به صرفه ارائه دهد. اندونزی بدهی قابل توجهی به چین دارد و میتواند از این فرصت برای شرکت در برنامه حذف بدهی یا کاهش بدهی خود به چین استفاده کند.
5- تقویت نفوذ بین المللی:
بریکس نقش مهمی در تقویت جایگاه کشورهای عضو آن در نظم اقتصادی جهانی دارد. آنها سعی کرده اند در مجامع بین المللی مانند گروه 20 و صندوق بین المللی پول برای توجه بیشتر به منافع کشورهای در حال توسعه تأثیر بگذارند و نقش خود را در تصمیم گیریهای جهانی گسترش دهند. اندونزی به عنوان بزرگترین اقتصاد در جنوب شرقی آسیا و با تاکید بر موضع این کشور بر تقویت چند جانبه گرایی میتواند از بریکس به عنوان یک پایگاه برای گسترش نفوذ خود در سطح بین المللی استفاده کند. به عنوان مثال، اندونزی میتواند از موقعیت خود برای ارتقای همکاریهای منطقه ای در چارچوب بریکس و همچنین حمایت از موضوعات مهمی مانند تجارت آزاد، توسعه پایدار، همکاریهای انرژی و زیرساخت بهره ببرد و نقشی فعال و سازنده در تأثیرگذاری بر سیاست های بریکس و استفاده از حمایت سایر اعضا در تقویت جایگاه این کشور در سطح جهانی ایفا کند.