اخبار اقتصادی پاناما (هفته سوم اسفند ماه 1399)

برخی از اخبار، تحولات و رویدادهای اقتصادی مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های کشور پاناما طی هفته سوم اسفند ماه 1399 به شرح زیر می‌باشد:

اقدام اتحادیه اروپا در گنجاندن پاناما در لیست گریزگاه‌های مالیاتی

 اتحادیه اروپا 4 اسفند لیست به‌روز رسانی شده خود از کشورهایی که از آن‌ها به عنوان «گریزگاه مالیاتی» یا اصطلاحا «بهشت مالیاتی»[1] نام برده می‌شود را منتشر نمود که در این لیست سیاه نام پاناما نیز به چشم می‌خورد. بر این اساس، از دید 27 کشور عضو این اتحادیه، پاناما هم‌چنان به عنوان یکی از کشورهای غیرهمکار، دارای شفافیت پائین و برخوردار از ریسک بالا جهت هرگونه همکاری مالی، بانکی و اقتصادی تلقی می‌گردد.

 پاناما در سال 2018 و پس از مذاکرات فشرده با اتحادیه اروپا و متعهد شدن جهت اجرای اصلاحات مالی، موفق شد تا از لیست سیاه کشورهای غیرهمکار خارج شود. ولی این کشور واقع در منطقه آمریکای مرکزی بار دیگر در فوریه 2020 بدلیل اجرایی نکردن اصلاحات مالی و عدم تطابق با معیارهای شفافیت مالی اتحادیه اروپا، در لیست سیاه قرار گرفت. دولت لائورنتینو کورتیسو در واکنش به این اقدام اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی را متهم نموده که از «معیارهای دوگانه» در ارزیابی‌ خود استفاده می‌کنند، چرا که میزان انطباق نظام مالی پاناما با استانداردهای بین‌المللی از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی[2] مورد قبول واقع شده است.  

 اجرایی شدن معاهده تجارت آزاد بین پاناما و کره‌جنوبی  

بر اساس اعلام وزارت بازرگانی و صنایع پاناما، معاهده تجارت آزاد با کره‌جنوبی از 11 اسفندماه به اجرایی خواهد گردید. توافق مزبور در سال گذشته از سوی دولت به مجلس ملی پاناما ارائه شد و به تصویب رسید. عملیاتی شدن معاهده تجارت آزاد بین پاناماسیتی و سئول، منجر به افزایش چشمگیر صادارت قهوه، روغن پالم و محصولات دریایی پاناما خواهد گردید و از سوی دیگر موانع و تعرفه‌های گمرکی برای واردات خودرو و ماشین‌آلات صنعتی کره‌جنوبی به این کشور آمریکای مرکزی از بین خواهد برد.

کره‌جنوبی، چهارمین شریک بزرگ تجاری پاناما در قاره آسیا می‌باشد و حجم روابط تجاری دو کشور در سال 2019 حدود 354 میلیون دلار بوده است. طبق اعلام وزارت بازرگانی و صنایع پاناما، همزمان با این کشور، معاهده تجارت آزاد کره‌جنوبی با چهار کشور دیگر آمریکای مرکزی یعنی کاستاریکا، نیکاراگوآ، السالوادور و هندوراس نیز اجرایی خواهد شد.

کوچک‌تر شدن اقتصاد پاناما به میزان 17.9% در سال 2020

بر اساس گزارش مؤسسه ملی آمار و سرشماری پاناما موسوم به اینک[3] میزان تولید ناخالص داخلی این کشور آمریکای مرکزی در سال 2020 در مقایسه با سال قبل از آن کاهش 17.9% داشته است. میزان تولید ناخالص داخلی پاناما در سال 2020 بالغ بر 43 میلیارد و 32 میلیون دلار بوده است. بیشترین میزان عملکرد منفی در اقتصاد کلان پاناما مربوط به بخش‌های زیر می‌باشد:

• هتلداری و رستوران‌داری: 55.8% 
• ساخت‌وساز: 51.9% 
• خدمات بنگاه‌های مسکن و آژانس املاک: 30.8% 
• صنایع تولیدی: 22.2%
• بازرگانی به صورت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی: 19.4% 
• حمل‌ونقل و ارتباطات: 6.2% 

تغییر 20 وزیر بهداشت در کشورهای آمریکای‌لاتین طی یک‌سال گذشته در دوره شیوع ویروس کرونا

از گزارش اولین مورد ابتلا به ویروس کرونا در منطقه آمریکای‌لاتین و آن هم در کشور برزیل در 26 فوریه 2020 تاکنون، 20 وزیر بهداشت در کشورهای مختلف آمریکای جنوبی، مرکزی و حوزه کارائیب به‌دلیل ناکارآمدی، مدیریت ضعیف، اختلافات اساسی با رؤسای جمهور بر سر نحوه مبارزه و مقابله، فساد، رشوه و ... یا از کار برکنار شده و یا استعفا داده‌اند:

• پرو: وزیر بهداشت پرو، در ماه مارس 2020، فقط چهارماه پس از انتصابش، به‌دلیل «آمادگی ضعیف و غیرقابل قبول وزارتخانه‌اش جهت مقابله با شرایط اضطراری بهداشتی» از سمتش کنار گذاشته شد. پیلار مازتی، وزیر بهداشت جایگزین وی نیز هفته گذشته به دلیل «رسوایی واکسیناسیون»[4] یا «واکسیناسیون افراد بسیار مهم»[5] به جای کادر درمانی مراکز بهداشتی و افراد مسن استعفا داد. به دنبال این رسوایی اعلام شد که در اولین مرحله ورود واکسن‌های کرونا به پرو، 478 نفر از چهره‌های سیاسی و افراد بانفوذ کشور از جمله رئیس‌جمهور ویسکارا بر خلاف مقررات اعلامی، ایمن‌سازی شدند.
• اکوادور: وزیر بهداشت اکوادور، نه ماه پس از عهده‌داری این سمت به‌دلیل «در اختیار نداشتن منابع لازم جهت رسیدگی به مشکل» استعفا داده و وزیر جدید نیز هفته گذشته به خاطر «اعمال نفوذ جهت واکسیناسیون اعضای خانواده و بستگان خود» تحت فشار افکار عمومی از کار کناره‌گیری کرد.
• برزیل: در دولت ژائیر بولسونارو در بازه زمانی کمتر از یک‌ماه دو وزیر بهداشت تغییر کردند.
• پاناما: رئیس‌جمهور لائورنتینو کورتیسو، در ژوئن 2020 خانم دکتر روساریو تورنِر را به خاطر «خستگی شدید و عدم توانایی مدیریتی» برکنار نمود.
• شیلی: وزیر بهداشت این کشور پس از انتقادات فراوان رسانه‌ای و فشار افکار عمومی‌به‌دلیل «قرنطینه هدفمند به جای قرنطینه عمومی» در اوج همه‌گیری کووید 19 از سمت خود استعفا داد.
• بولیوی: در دوره ریاست‌جمهوری موقت آنیس، وزیر بهداشت وقت به اتهام «خرید 170 دستگاه تنفس مصنوعی به قیمتی بسیار بالاتر از عرف بازار» از کار برکنار شد.
• السالوادور: رئیس‌جمهور نجیب بوکله[6] علیرغم حرفه‌ای بودن وزیر بهداشت کابینه‌اش، وی را به‌دلیل «اولویت داشتن جان شهروندان السالوادوری» از کار برکنار کرد.

در کشورهای دیگر منطقه نیز همانند باهاماس و جمهوری دومینیکن نیز مقامات مسئول وزرات بهداشت بدلیل ضعف مدیریتی از سمت خود برکنار شدند.

 شایان ذکر است، در میان کشورهای منطقه آمریکای‌لاتین، برزیل با بیش از 260 هزار فوتی در رتبه اول، مکزیک با 190 هزار فوتی رتبه دوم، کلمبیا با 60 هزار و آرژانتین با 53 هزار فوتی در رتبه سوم و چهارم قرار دارند.  

[1]. Paraiso Fiscal   

[2]. Organización para la Cooperación y el Desarrollo Económicos (OCDE)

[3]. Instituto Nacional de Estadistícas y Censo (INEC)

[4]. Vacunagate   

[5]. Vacunas VIP  

[6]. Nayib Bukele