روزنامه پرسه اتریش
رکود اقتصادی دوران پسا کرونا سبب ایجاد شکاف در همبستگی میان کشورهای اروپایی شده است.
تاثیرات اجتماعی و اقتصادی همه گیری جهانی کرونا و رکود اقتصادی پیش رو موجب ایجاد شکاف بزرگی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا به ویژه در زمینه صندوق احیاء اروپا گردیده است. در روزهای نخست ماه می ۲۰۲۰، کمیسیون اتحادیه اروپایی آمار اولیه خود را در خصوص عمق مشکلات اقتصادی ایجاد شده منتشر نمود. تنها در فاصله دو ماه پس از آن، این کمیسیون آمار قبلی خود را تغییر داد و در گزارش اخیر، شرایط را بسیار وخیم تر از گمانه زنی‌های اولیه در ماه می ارزیابی نموده است.
به طور خاص تصور نسبت به احیاء شرایط اقتصادی در سال ۲۰۲۱، نیز نیازمند بازنگری جدید میباشد و بدون شک حتی درصورت عدم رخداد موج دوم کرونا، سال ۲۰۲۱، هیچ روزنه ای را برای بهبود شرایط اقتصادی وخیم کنونی فراهم نمی آورد. در شرایط این چنینی، زخم های قدیمی و شکاف موجود میان کشورهای شمال و جنوب اروپا سرباز کرده اند و این مساله سبب شده تا درگیری‌های جدیدی در سطح سیاست داخلی اروپا نیز جان تازه ای بگیرند. بسیاری از کارشناسان اقتصادی، بیش از مساله بحران و رکود اقتصادی کنونی، نگران از بین رفتن اتحادیه اروپا و به دنبال آن سیاست منسجم و بازارهای داخلی اروپایی هستند که در بیش از ۳ دهه شکل گرفته اند.
- کدام کشوها بیشترین آسیب را از رکود کرونا متحمل شده اند و چرا ؟
بدون شک کشورهای جنوب و جنوب غربی اروپا مانند ایتالیا و اسپانیا. میزان کاهش رشد اقتصادی در ایتالیا به 11.2 درصد و در اسپانیا به 10.9 درصد رسیده است. به دنبال این کشورها، کرواسی و فرانسه هستند که به ترتیب با رکودی بالغ بر 10.8 و 10.6 درصد روبرو می‌باشند. کشورهای یادشده وابستگی زیادی به حوزه حمل و نقل و گردشگری دارند و اعمال محدودیت های سه ماهه، اقتصاد این کشورها را به گروگان گرفته است. اسلواکی در این میان با آنکه ۹ درصد کاهش در میزان تولید ناخالص داخلی داشته اما به دلیل آنکه آسیب بیشتر در بخش صنعت خودرو که بخش اصلی از صنایع این کشور محسوب می‌گردد، بحران اقتصادی کنونی در این کشور پیامدهای گسترده تری خواهد داشت.
- وضعیت اتریش با توجه به شرایط وخیم اروپا، چگونه است ؟
لزوما شرایط خوبی نیست اما به وخامت دیگر کشورها نیز نمی رسد. میزان رکود اقتصادی سال ۲۰۲۰، برای اتریش به منفی ۷ درصد خواهد رسید، این آمار در حالی ارائه می‌شود که کمیسیون اتحادیه اروپایی دو ماه پیش میزان رکود را منفی 5.5 درصد اعلام کرده بود، از این رو هنوز نمی‌توان حتی به ۷ درصد نیز اطمینان کامل داشت. حتی درصورتی که همین امروز نیز این بیماری در سطح جهانی درمان گردد، اتریش تا پایان سال ۲۰۲۱، حتی قادر به جبران نیمی از این منفی ۷ درصد نخواهد بود. تا قبل از نیمه ماه آوریل که دولت برخی از ممنوعیت ها را ملغی نمود، تاثیرات رکود به وضوح قابل لمس می نمود. شرایط کاملا به اتریش اثبات نمود که به چه میزان به تجارت خارجی وابسته است. اتریش دو سوم درآمد ناخالص خود را از جایگاه مصرف داخلی تامین می نماید و یک سوم دیگر را از جایگاه صادرات. از این رو صادرات برای اتریش امری حیاتی میباشد. طبق آمار میزان کاهش صادرات اتریش در این مدت، بیشتر از میزان واردات این کشور بوده است.
- بدترشدن شرایط از زمان اولین پیش بینی‌های کمیسیون اقتصادی چه تاثیری بر عملکرد و تصمیم گیری‌های صندوق احیاء اروپا دارد ؟
شورای اروپایی هفته آینده در بروکسل جلسه بسیار سختی خواهد داشت. نخست آنکه کشورهای جنوبی اروپا، بر موضع خود بر سر دریافت دو سوم از صندوق ۷۵۰ میلیارد یورویی که در جلسات پیشین شورا به تصویب رسیده بود، پا فشاری خواهند کرد. نکته دیگر این که با روند افزایش وخامت اوضاع این نگرانی وجود خواهد داشت که آیا این ۷۵۰ میلیارد یورو واقعا پاسخ مناسبی برای حل مشکلات اولیه این کشورها خواهد بود یا خیر . از سوی دیگر جلسه پنجشنبه آینده سران کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در بروکسل و مذاکرات آنان بر سر میزان دریافت و پرداخت کشورها در ارتباط با صندوق احیاء اروپا، جلسه بسیار پیچیده و سختی خواهد بود. اما از همه مهمتر، تفاوت دیدگاه جدی در اهداف کشورها از دریافت این کمک هزینه‌ها میباشد. گروهی به دنبال توسعه فناوری‌های جدید و سرمایه گذاری در حوزه آب و هوا و حفاظت از محیط زیست می‌باشند در حالی که گروه دیگر، تنها به دنبال نجات اقتصاد و رشد اقتصادی از دست رفته می‌باشند.
- بهبود چه زمانی فرا می رسد ؟ آیا رشد اقتصاد جهانی برای همیشه از شیب کمتری برخوردار است ؟
رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸، اقتصاد جهانی را به مدت ده سال درگیر کرد. در شرایط کنونی، عمق مشکلات بسیار بیشتر از بحران سال ۲۰۰۸ میباشد، از این رو برای جبران شرایط نیازمند تصمیم گیری سریع تر و عملکرد همه جانبه و سریع تری نیز می‌باشیم. کارشناسان موسسه پژوهش های اقتصادی اکونومیکا معتقد به قطبی شدن جهان چه در سطح کشورهای بزرگ و چه در سطح کشورهای کوچکی همچون اتریش می‌باشند. حتی در اتریش نیز، غرب اتریش که وابستگی بیشتری به گردشگری دارد، مدت زمان بیشتری را نسبت به مناطق صنعتی اتریش دارد تا بتواند به مسیر رشد اقتصادی بازگردد. کشورهایی که در آنها سرمایه گذاری‌ها و کارکنان بخش های غیرتولیدی مانند گردشگری بتوانند به بخش هایی با رشد بیشتر مانند صنعت و کارخانجات هدایت شوند، می‌توانند در طولانی مدت میزان پنج تا شش درصد از رشد از دست رفته را جبران نمایند.
نویسندگان :
- اولیور گریم : خبرنگار روزنامه پرسه در کمیسیون اتحادیه اروپا – بروکسل
- ماتیاس آوئر : سردبیر سرویس اقتصادی روزنامه پرسه اتریش
منبع : روزنامه پرسه چاپ وین / ژوئیه ۲۰۲۰