افزایش ارزش واردات شکلات قزاقستان

طبق داده‌های دفتر آمار ملی، قزاقستان در نیمه اول سال 2025 به میزان 203.5 میلیون دلار شکلات وارد کرده است. از نظر پولی، واردات نسبت به سال گذشته 32.6 درصد رشد داشته است. در عین حال، حجم کل واردات در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 64 تن کاهش یافته است که نشان می‌دهد قیمت شکلات وارداتی به قزاقستان به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در مجموع، این کشور در شش ماه اول سال 2025، 41000 تن شکلات و سایر محصولات شیرینی کاکائویی وارد کرده است.

در همین مدت واردات از روسیه از نظر ارزش با ۳۱.۸ درصد افزایش به ۱۱۸.۳ میلیون دلار رسید، در حالی که حجم آن با ۱۰۰۰ تن کاهش به ۲۸۰۰۰ تن رسید. علاوه بر روسیه، قزاقستان حجم قابل توجهی از محصولات کاکائو را از اوکراین (۴۴۰۰ تن به ارزش ۳۱ میلیون دلار)، ترکیه (۳۳۰۰ تن به ارزش ۱۷ میلیون دلار) و آلمان (۱۴۰۰ تن به ارزش ۱۰.۳ میلیون دلار) خریداری نموده است.

نگاهی به آمار 4 سال گذشته حاکی از افزایش واردات  این محصول می‌باشد. واردات انواع کاکائو و فرآورده‌های کاکائویی قزاقستان اعم از دانه کاکائو در سال 2024 به میزان 454.182 میلیون دلار ، موازنه تجاری آن منفی 356 میلیون دلار و میزان رشد واردات این محصول در چهار سال گذشته 23 درصد به لحاظ ارزش رشد داشته و در سال گذشته رشد آن 37% بود. میانگین تعرفه اعمالی بر آن 3.6 درصد می‌باشد.

 از این میان به صورت خاص واردات شکلات و شیرینی کاکائویی در سال 2024 در هر شکلی حدود 372 میلیون دلار بود که رشد ارزشی آن در چهار سال گذشته مثبت 22 و به لحاظ حجمی رشد آن مثبت 8 و رشد ارزشی آن در یک سال گذشته 26 درصد می‌باشد. به صورت دقیق تر  میزان واردات شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکوئی در بسته بندی 195.148 میلیون دلار با رشد 15 درصد در چهار سال گذشته، شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکوئی به صورت بار و بلوک و غیر پرشده (180632)  71.910 میلیون دلار و شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکوئی به صورت بار و بلوک و پرشده (180631) 71.198 میلیون دلار می‌باشد.

روند رشد در دوره ۲۰۲۴–۲۰۲۰ نشان‌دهنده علاقه‌مندی قزاقستان به محصولات شکلاتی بسته‌بندی‌شده و پرشده‌ و غیر پرشده است، رشد ارزش سالانه بالا (۱۵تا۳۵ ٪ برای موارد مختلف) و حتی رشد زیاد ۷۹ ٪ در برخی گروه‌ها در سال ۲۰۲۳–۲۰۲۴ حاکی از میزان بالای تقاضا می‌باشد.

 

 رشد فوق‌العاده در خمیر کاکائو (کد 180310):

  رشد ارزش و مقدار به‌ترتیب بیش از ۶۵۰٪ و ۶۱۷٪ طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، که نشان‌دهنده افزایش شدید تقاضا برای تولید داخلی می‌باشد.  اکثر گروه‌های محصول در ۲۰۲۴ دارای تراز تجاری منفی بودند؛ یعنی واردات بسیار بیشتر از صادرات بوده است.

  تعرفه‌ها بین ۰٪ تا حدود ۹٪ متغیر بوده‌اند. برای مثال، بسته‌ بندیهای کوچک محصولات شیرینی کاکائو (۱۸۰۶۹۰) تعرفه حدود ۹.۲٪ داشته‌اند.  فاصله تأمین‌کنندگان بسیار متنوع است؛ برخی محصولات مانند خمیر کاکائو از بیش از ۸۰۰۰ کیلومتر دور تأمین شده‌اند، در حالی که برخی شکلات‌های بسته‌بندی‌شده از کشورهای نزدیک‌تر صورت گرفته است.

کشورهای صادرکننده شکلات و فراورده‌های غذایی حاوی کاکائو (1806 کد نظام هماهنگ) به قزاقستان در سال 2024  به ترتیب (آمار به میلیون دلار) : روسیه 211.117 میلیون دلار، اوکراین 47.611،  ، آلمان 28.161، ترکیه25.540،  ایتالیا 13.865، لهستان 9.760، اتریش 7.757،  بلژیک 4.559، بلاروس 4.158، چین 2.713، فرانسه 1.610میلیون دلار می‌باشد. ایران نیز در سال 2024 به میزان 302 هزار دلار در این گروه کالایی به قزاقستان صادرات داشته است.

 

1- محصولات وارداتی از روسیه:  در سال ۲۰۲۴، قزاقستان بیش از نیمی از شکلات و محصولات کاکائویی خود (کد ۱۸۰۶) را از روسیه تأمین کرده است ۲۱۱ میلیون دلار از ۳۷۲ میلیون دلار کل واردات، در چهار سال گذشته رشد ارزشی واردات از روسیه+۱۲٪ است.  پودر کاکائو و  کره/روغن کاکائو نیز به مقدار کمتری به ترتیب 1.9 و 1.2 میلیون دلار از روسیه به قزاقستان صادر می‌شود.

 

2- اوکراین:  واردات شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکویی قزاقستان از اوکراین در سال 2024 به میزان 47.611 میلیون دلار بود.  بیشترین سهم واردات اوکراین به قزاقستان در گروه شکلات‌های بلاک ≤ ۲ کیلوگرم بدون پر شدن (کد ۱۸۰۶۳۲) بوده است.  رشد چشمگیر (+۹۰٪) در این گروه نشان می‌دهد که بازار قزاقستان به ویژه مصرف این نوع شکلات در حال افزایش است. تعرفه صفر درصدی قزاقستان برای این محصولات از اوکراین، رقابت‌پذیری آنها در بازار را تقویت کرده است.

3- آلمان: واردات شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکویی قزاقستان از آلمان در سال 2024 به میزان 22.246 میلیون دلار بود.  واردات قزاقستان از آلمان بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ رشد قابل توجهی را تجربه کرده — مخصوصاً برای شکلات‌های پرشده (کد 180631) که رشد سالانه ارزش آن ۷۲ ٪ بوده است.  سهم آلمان در بازار شکلات قزاقستان قابل توجه است،  مخصوصاً در حوزه شکلات‌های عمومی(HS 180690).تعرفه‌های پایین‌تر برای شکلات‌های پرشده (۳ ٪) نسبت به شکلات‌های بسته‌بندی عمومی (۸ ٪)، اعمال شده است. قیمت واحد برای نوع پرشده فله ای (~17,110 USD/تن) بسیار بیشتر از نوع بسته‌بندی عمومی (~6,619 USD/تن) است؛

 

4- ترکیه: افزایش واردات شکلات از ترکیه به قزاقستان در سال ۲۰۲۴

طبق داده‌های اخیر گمرک قزاقستان درباره واردات محصولات کاکائویی شامل شکلات و فرآورده‌های حاوی کاکائو، ترکیه به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان مهم این کالاها در سال ۲۰۲۴ عمل کرده است .ارزش واردات قزاقستان از ترکیه در این دسته به ۲۵.۵ میلیون دلار رسیده است.این رقم نشان‌دهنده رشد سالانه ۳۸٪ نسبت به دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ است، که موید افزایش تقاضا و تحولات مثبت در روابط تجاری بین دو کشور است.سهم ترکیه در واردات قزاقستان از این گروه کالایی حدود ۷٪ بوده و تعرفه اعمال‌شده توسط قزاقستان ۶٪ تعیین شده است.از لحاظ حجم، ۶,۴۱۴ تن شکلات و محصولات مشابه از ترکیه وارد قزاقستان شده که قیمت واحد آن نزدیک به ۳,۹۸۲ دلار به ازای هر تن برآورد شده است.

 

5- ایتالیا: میزان واردات شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکوئی قزاقستان از ایتالیا در سال 2024 بیش از 13 میلیون دلار بود. میزان رشد واردات از ایتالیا در دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ برای HS 180690 برابر ۸۸٪ و برای HS 180631 برابر ۱۶۱٪ است که نشان از افزایش قابل توجه تقاضا برای این نوع شکلات‌ها از ایتالیا دارد.

 

- نگاهی مقایسه ای به جدول وارداتی شکلات و فرآورده‌های غذایی کاکائوی (کد نظام هماهنگ 1806) قزاقستان نشان از روند افزایش آن در چهار سال گذشته داشته به گونه ای که از 173 میلیون دلار در سال 2020 به  بیش از 371 میلیون دلار در سال 2024 رسیده است و این نشان از تقاضای بالای این محصولات در قزاقستان دارد.