اخبار اقتصادی سوئد

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفتۀ اول مرداد ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

پیوستن سوئد به جمع کشورهای لغوکننده مالیات گردشگری؛ تمرکز بر جذب گردشگران و احیای صنعت سفر

سوئد اکنون در کنار کشورهایی مانند مکزیک، اسپانیا، ایرلند، هلند، نیوزیلند و تایلند قرار گرفته است؛ کشورهایی که با لغو یا کاهش مالیات‌های گردشگری، در تلاش‌اند تا گردشگران بیشتری جذب کنند و به رشد مجدد صنعت توریسم پس از همه‌گیری کرونا کمک نمایند.

سوئد از ۱ ژوئیه رسما مالیات سفرهای هوایی خود را لغو کرد و به سیاستی شش‌ساله پایان داد که به کاهش پروازها و تضعیف فرودگاه‌های منطقه‌ای منجر شده بود. این مالیات از سال ۲۰۱۸ و در چارچوب حرکت‌های زیست‌محیطی مانند اعمال شده بود و براساس فاصله پروازها محاسبه می‌شد. اما با گذشت زمان، کاهش تقاضا برای پرواز، خروج شرکت‌هایی مانند رایان‌ایر از خطوط داخلی سوئد، و افت مداوم مسافران، دولت سوئد را بر آن داشت تا در قالب بودجه ۲۰۲۵، این مالیات را لغو کند. انتظار می‌رود با این تصمیم، هزینه بلیت‌ها تا ۳۲۵ کرون (حدود ۳۴ دلار) کاهش یابد و رقابت‌پذیری صنعت هوایی سوئد تقویت شود.

در عوض، مقامات سوئدی اکنون تأکید می‌کنند که آینده سفرهای هوایی نه در جریمه مسافران، بلکه در سرمایه‌گذاری بر سوخت پایدار هواپیماها و فناوری‌های کاهش‌دهنده آلایندگی نهفته است.

سوئد: مذاکرات تجاری با آمریکا متوقف شده؛ اتحادیه اروپا آماده اقدامات تلافی‌جویانه

در پی درخواست آمریکا برای افزایش تعرفه‌ها، مذاکرات درباره توافق تجاری جدید میان اتحادیه اروپا و آمریکا به کندی پیش می‌رود. دونالد ترامپ تهدید کرده در صورت عدم دستیابی به توافق تا اول اوت، تعرفه ۳۰ درصدی بر کالاهای اروپایی اعمال خواهد کرد. اتحادیه اروپا اعلام کرده بود ممکن است تعرفه ۱۰ درصدی را بپذیرد به شرط معافیت بخش‌هایی مانند داروسازی، مشروبات الکلی و نیمه‌هادی‌ها، اما ترامپ خواهان تعرفه‌هایی در سطح ۱۵ تا ۲۰ درصد است که برای اروپا قابل قبول نیست.

بنیامین دوسا، وزیر تجارت خارجی سوئد، تأکید کرده که اکنون «توپ در زمین آمریکا» است و شرکت‌های اروپایی در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند. او می‌گوید مذاکرات به‌صورت فشرده ادامه دارد و امید است تا قبل از ضرب‌الاجل به توافق برسند.

در همین حال، کمیسیون اروپا اقدامات تلافی‌جویانه‌ای را آماده کرده است. بسته اول شامل تعرفه‌هایی به ارزش ۲۱ میلیارد یورو قبلا تصویب شده و بسته دوم به ارزش ۷۲ میلیارد یورو نیز در انتظار تأیید کشورهای عضو است. این بسته‌ها شامل کالاهایی از جمله محصولات الکترونیکی، پلاستیکی و کشاورزی است. سوئد موفق شده پنج کالای مهم برای صنایع داخلی خود را از فهرست حذف کند، اما به دلیل ملاحظات بازار و حفظ اسرار تجاری، نام آن‌ها اعلام نشده است.

تجهیزات دفاعی نیز از این تعرفه‌های تلافی‌جویانه مستثنی شده‌اند، چراکه اروپا به آن‌ها برای تأمین امنیت خود نیاز دارد. افزون بر این، دولت سوئد پیشنهاد داده در صورت اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاهای آمریکایی، اتحادیه اروپا تعرفه همان کالاها را برای سایر اعضای سازمان تجارت جهانی کاهش دهد تا از افزایش قیمت برای مصرف‌کنندگان اروپایی جلوگیری شود. در عین حال، هشدار داده شده که اگر کشورهایی مانند چین از این وضعیت سوءاستفاده کنند، اتحادیه اروپا می‌تواند با ابزارهایی نظیر مقابله با دامپینگ یا یارانه‌های غیرقانونی واکنش نشان دهد.

حذف پنج کالای صنعتی سوئدی از فهرست اقدامات تلافی‌جویانه اتحادیه اروپا علیه آمریکا

پنج کالای صنعتی ساخت سوئد از بسته اقدامات تلافی‌جویانه اتحادیه اروپا در برابر تعرفه‌های آمریکا حذف شده‌اند. این اقدام در واکنش به توقف مذاکرات تجاری میان دو طرف صورت گرفته است.

این خبر را بنیامین دوسا، وزیر همکاری‌های توسعه‌ای و تجارت خارجی سوئد، در گفت‌وگو با خبرگزاری TT/Omni  تأیید کرده و گفته است: «موفقیت در دریافت این معافیت، موجب حفظ اشتغال در صنعت سوئد شده است.»

برای کاهش پیامدهای تعرفه‌های آمریکایی، کشورهای عضو اتحادیه اروپا - از جمله سوئد - درخواست حذف برخی کالاهای حساس را از فهرست اقلام مشمول اقدامات متقابل مطرح کرده‌اند.

سوئد پیش‌تر در سال جاری موفق شده بود اقلامی مانند کائولن (یک نوع خاک معدنی)، یک ماده شیمیایی سفیدکننده، و نوع خاصی از چوب بلوط را از این فهرست حذف کند. دوسا از افشای نام پنج کالای جدیدی که معاف شده‌اند خودداری کرده و تنها اشاره کرده که این تصمیم در راستای حمایت از منافع صنعت داخلی کشور اتخاذ شده است.

سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد دلاری آسترازنکا در آمریکا تا سال ۲۰۳۰

شرکت داروسازی آسترازنکا قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ مبلغ ۵۰ میلیارد دلار (حدود ۴۷۹ میلیارد کرون سوئد) در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند. این خبر را پاسکال سوریو، مدیرعامل این شرکت، در جریان سفر به واشنگتن اعلام کرد.

این سرمایه‌گذاری عظیم شامل ساخت یک کارخانه داروسازی جدید در ایالت ویرجینیا خواهد بود که بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری تولیدی تاریخ آسترازنکا محسوب می‌شود. همچنین توسعه فعالیت‌ها در ایالت‌های مریلند، تگزاس و ماساچوست نیز در برنامه قرار دارد.

به گفته سوریو، این طرح‌ها در راستای دستیابی آسترازنکا به هدف ۸۰ میلیارد دلار درآمد سالانه تا سال ۲۰۳۰ طراحی شده‌اند، که نیمی از آن قرار است از بازار آمریکا تأمین شود.

توسعه فعالیت‌های آسترازنکا در آمریکا نمونه‌ای دیگر از واکنش صنعت داروسازی به فشارهای سیاست تجاری دونالد ترامپ است؛ از جمله تهدید به اعمال تعرفه‌های وارداتی و درخواست برای تولید بیشتر در داخل آمریکا.

هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی ایالات متحده، در بیانیه‌ای که توسط آسترازنکا منتشر شد، اعلام کرد: «دولت ترامپ به‌وجود برنامه جدید آسترازنکا برای سرمایه‌گذاری معادل ۴۷۹ میلیارد کرونی در ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰ افتخار می‌کند.»

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ نیز سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد دلاری شرکت داروسازی آسترازنکا در ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰ را «مایه افتخار» خواند. در ویدیویی که کاخ سفید منتشر کرده و روزنامه اکسپرسن آن را بازتاب داده، ترامپ گفت: «این یک سرمایه‌گذاری فوق‌العاده خواهد بود، هیچ شکی در آن ندارم.»

واکنش سوئد به افزایش چشمگیر بودجه بلندمدت اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا پیشنهاد افزایش چشمگیر بودجه بلندمدت خود برای دوره ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۴ را مطرح کرده و رقم آن را حدود ۲ هزار میلیارد یورو (معادل ۲۲ هزار میلیارد کرون) اعلام کرده است؛ رقمی‌که حدود ۱.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی اتحادیه را شامل می‌شود و فراتر از برآوردهای اولیه رسانه‌هایی مانند بلومبرگ و پولیتیکو است. هدف از این افزایش بودجه، تقویت پروژه‌های آتی در حوزه‌هایی مانند امنیت، رقابت‌پذیری و تغییرات اقلیمی عنوان شده است.

این پیشنهاد با واکنش شدید سوئد مواجه شده است. جسیکا روسنکرانتس، وزیر امور اتحادیه اروپا در دولت سوئد، این بودجه را «بیش از حد سخاوتمندانه» دانسته و خواستار کاهش آن شده است. او ضمن استقبال از تمرکز بودجه بر امنیت و رقابت‌پذیری، تأکید کرده که به‌جای افزودن هزینه‌های جدید، باید اولویت‌بندی و صرفه‌جویی صورت گیرد. وی پیشنهاد کرده که از هزینه‌های مربوط به سیاست کشاورزی و حمایت‌های منطقه‌ای کاسته شده و این منابع به حوزه‌های راهبردی مانند جابجایی نظامی و ذخایر کالاهای حیاتی اختصاص یابد.

همزمان، حزب دموکرات‌های سوئد (SD) نیز خواستار موضع‌گیری سخت‌تر دولت شده و از دولت خواسته است در صورت عدم توجه به منافع مالیات‌دهندگان سوئدی، تهدید به وتو کند. نماینده این حزب در پارلمان اروپا، چارلی ویمرس، هشدار داده که در غیاب تهدید جدی، سوئد ممکن است بازنده اصلی این بودجه باشد.

اولف کریسترسون نخست‌وزیر سوئد، ، همراه با الیزابت سوانتسون وزیر دارایی و روزنکرانتز، وزیر اتحادیه اروپا نیز تأکید کرده‌اند که اتحادیه اروپا باید چالش‌های پیش‌رو را نه با افزایش بودجه و پرداخت‌های اعضا، بلکه با استفاده هوشمندانه‌تر از منابع موجود مدیریت کند.

تولید مدل XC60  ولوو – انتقال از سوئد به آمریکا

شرکت خودروسازی ولوو اعلام کرده است که از اواخر سال ۲۰۲۶ تولید شاسی‌بلند میان‌رده XC60 را در کارخانه خود در چارلستون، ایالت کارولینای جنوبی آمریکا آغاز خواهد کرد. این تصمیم راهبردی با هدف کاهش اثرات تعرفه‌های گمرکی آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ اتخاذ شده، چرا که در حال حاضر اکثر خودروهای هیبریدی و برقی ولوو از اروپا به آمریکا صادر می‌شود.

مدل XC60 با استقبال زیادی در بازار آمریکا روبرو بوده و فروش آن در نیمه اول سال ۲۰۲۵ نزدیک به ۲۳ درصد رشد داشته است. شرکت ولوو که متعلق به هلدینگ چینی جیلی است، اخیرا در گزارش مالی سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵، بابت تأثیر تعرفه‌ها و تأخیر در عرضه مدل‌های ES90 و EX90، زیانی معادل ۱۱.۴ میلیارد کرون سوئد (حدود ۱.۱۷ میلیارد دلار) اعلام کرده است.

در حال حاضر، تنها مدل EX90 در تأسیسات آمریکایی ولوو تولید می‌شود، که بر نیاز به گسترش تولید داخلی در آمریکا تأکید دارد. مدیرعامل شرکت، هوکان ساموئلسون، بر اهمیت افزایش تولید منطقه‌ای در آمریکا تأکید کرده و اذعان داشته که این روند در کوتاه‌مدت ممکن است موجب افزایش قیمت‌ها و فشار بر حاشیه سود شود، چرا که توسعه خطوط تولید طی دو سال آینده به تدریج انجام خواهد شد.

وزیر دارائی سوئد: ضرورت واکنش سریع و قاطع اتحادیه اروئا در برابر مذاکرات تجاری با آمریکا

الیزابت سوانتسون، وزیر دارایی سوئد، در گفت‌وگو با بلومبرگ تأکید کرد که مذاکره‌کنندگان اتحادیه اروپا در گفت‌وگوهای تجاری با ایالات متحده باید صریح و زیرک باشند. او گفت: «نباید هیچ گزینه‌ای را از روی میز حذف کنیم، اما باید قاطع باشیم.»

سوانتسون ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات به‌زودی منجر به توافق تجاری شود. در عین حال، او تأکید کرد که اتحادیه اروپا باید آمادگی استفاده از تمام ابزارهای فشار موجود در مذاکرات را داشته باشد.

الگوی اقتصادی سوئد، روزنه‌ای از امید در بحران صنعتی اروپا

در حالی که آلمان و بخش بزرگی از اروپا با بحران صنعتی مواجه هستند، نگاه‌ها به‌سوی الگوی اقتصادی سوئد به‌عنوان منبعی الهام‌بخش معطوف شده است. جرومین تسِتلمایر، رئیس اندیشکده معتبر بروگل، تاب‌آوری اقتصادی سوئد را نشانه‌ای از امید برای آلمان توصیف کرده و می‌گوید: «سوئد یکی از معدود کشورهای ثروتمند اتحادیه اروپاست که رشد بهره‌وری آن هم‌پای ایالات متحده پیش رفته. بنابراین سوئد دارد کاری را درست انجام می‌دهد. بخشی از این موفقیت مربوط به دیجیتالی‌سازی است، اما فکر می‌کنم در زمینه بازارهای سرمایه نیز نکات قابل یادگیری وجود دارد.»

او افزود: «به آمارها نگاه کنید، سوئد عملکرد بهتری دارد. ساختار صنعتی‌اش شبیه آلمان است، اما نسخه‌ای چابک‌تر و با رشد سریع‌تر از اقتصاد آلمان است. این برای آلمان مایه امیدواری است.»

این تغییر نگاه، فاصله‌ای قابل‌توجه با تمرکز منفی رسانه‌ها بر بحران بازار مسکن سوئد در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ دارد. موفقیت کنونی سوئد را نتیجه دیجیتالی‌سازی پیشرفته و بازارهای سرمایه قوی می‌دانند که آن را از روند کلی اروپا - که گرایش به پس‌اندازهای کم‌ریسک دارد - متمایز می‌کند.

اتحادیه اروپا اکنون به‌دنبال الگویی اقتصادی برای مقابله با چالش‌های موجود است، از جمله بحران انرژی سال ۲۰۲۲ و مشکل ظرفیت مازاد صنعتی در چین. ماریو دراگی، رئیس پیشین بانک مرکزی اروپا، فقدان رشد سریع دیجیتال و سرمایه‌گذاری‌های کافی را از موانع اصلی پیشرفت اقتصادی اروپا معرفی کرده است.

با این حال، سوئد در این زمینه‌ها استثنا محسوب می‌شود. این کشور از فضای مطلوب کسب‌وکار و فرهنگ کارآفرینی برخوردار است. اتحادیه اروپا در تلاش است تا بازارهای سرمایه‌ای خود را یکپارچه سازد - کاری که ممکن است به سیاست‌های مالی متمرکزتری نیاز داشته باشد.

تستلمایر در پایان تأکید می‌کند که اگرچه نقطه شروع اروپا دشوار است، اما این قاره توانایی آن را دارد که با تغییرات جهانی و سیاسی، فاصله خود را با ایالات متحده کاهش دهد.

سوئد‌- دومین طول عمر کاری بالا در اتحادیه اروپا

طبق آمار جدید منتشرشده توسط یورواستات، طول عمر کاری مورد انتظار در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ به ۳۷.۲ سال رسیده است؛ افزایشی معادل ۲.۴ سال نسبت به یک دهه گذشته.

در این میان، سوئد با ۴۳.۰ سال در جایگاه دوم قرار دارد و پس از هلند با ۴۳.۸ سال، یکی از طولانی‌ترین دوره‌های کاری پیش‌بینی‌شده در اروپا را داراست.

در مقابل، کشورهایی مانند رومانی (۳۲.۷ سال) و ایتالیا (۳۲.۸ سال) کوتاه‌ترین طول عمر کاری مورد انتظار را دارند.این شاخص نشان‌دهنده تعداد سال‌هایی است که یک نوجوان ۱۵ ساله به‌طور متوسط انتظار می‌رود در طول عمر خود در بازار کار فعال باشد.

پرداخت ۱.۶ میلیارد یورو از سوی کمیسیون اروپا به سوئد؛ صدرنشینی دوباره در نوآوری اروپا

وب‌سایت گزارشگر اتحادیه اروپا[3] گزارش داده که کمیسیون اروپا نخستین پرداخت خود در قالب صندوق بازیابی و تاب‌آوری[4] را به سوئد انجام داده است. این پرداخت به مبلغ ۱.۶ میلیارد یورو انجام شده و بخشی از طرح گسترده‌تر NextGenerationEU برای حمایت از بهبود اقتصادی پس از همه‌گیری کروناست.

در همین حال، بر اساس برخی گزارش‌ها کشورهای شمال اروپا همچنان عملکرد خوبی در زمینه نوآوری در اروپا دارند. طبق جدیدترین نسخه جدول امتیاز نوآوری اروپا[5]، سوئد بار دیگر به‌عنوان نوآورترین کشور اتحادیه اروپا معرفی شده است.

دانمارک که از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ در رتبه اول قرار داشت، در این رتبه‌بندی به جایگاه دوم سقوط کرده است. سایر کشورهای نوردیک نیز عملکرد خوبی در این رتبه‌بندی که در ماه جاری منتشر شد، داشته‌اند. این نتایج بر جایگاه پایدار منطقه نوردیک در نوآوری و بهره‌وری علمی-تکنولوژیک تأکید دارد.

تمایل شرکت‌های سوئدی به انتقال تولید به آمریکا در واکنش به تهدید تعرفه‌ای ترامپ

طبق گزارش رویترز، چندین شرکت بزرگ بین‌المللی، از جمله شرکت‌های سوئدی، در حال بررسی انتقال بخشی از تولیدات خود به ایالات متحده هستند تا از آثار احتمالی تعرفه‌های پیشنهادی دونالد ترامپ در امان بمانند. از جمله این شرکت‌ها، آسترازنکا است که روز گذشته اعلام کرد قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، مبلغ ۵۰ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری کند، از جمله ساخت یک کارخانه جدید در ایالت ویرجینیا.

شرکت بهداشت و مراقبت شخصی اسیتی[9] نیز در ژانویه اعلام کرده بود که ممکن است بخشی از تولید خود را از مکزیک و کانادا به آمریکا منتقل کند.

شرکت ولوو[10] نیز در فهرست این شرکت‌ها قرار دارد. جیم روآن، مدیرعامل سابق ولوو، در ماه مارس گفته بود که این شرکت آماده انتقال بخشی از تولید خود به آمریکا است. پس از آن، ولوو اعلام کرد که تولید مدل XC60 را از کارخانه تورس‌لاندا در سوئد به آمریکا منتقل خواهد کرد.

این روند نشان‌دهنده تغییر جهت جهانی سرمایه‌گذاری صنعتی به‌سوی آمریکا در واکنش به سیاست‌های حمایت‌گرایانه دولت ترامپ است.

حمایت سوئد از بسته‌ تلافی‌جویانه گسترده‌تر اتحادیه اروپا علیه تعرفه‌های آمریکا

بنیامین دوسا، وزیر همکاری‌های توسعه‌ای و تجارت خارجی سوئد، اعلام کرد که سوئد در رأی‌گیری اتحادیه اروپا به نفع گسترش بسته اقدامات تلافی‌جویانه در برابر تعرفه‌های آمریکا رأی داده است.

او در بیانیه‌ای نوشت هدف از این اقدام، افزایش فشار بر دولت آمریکا برای دستیابی به توافق تجاری با اتحادیه اروپا است. دوسا همچنین افزود که سوئد موفق شده چند کالای واسطه‌ای مهم برای صنایع داخلی و اشتغال کشور را از فهرست تعرفه‌های تلافی‌جویانه حذف کند.

هشدار درباره انزوای اقتصادی و سیاسی؛ لزوم پیوستن سوئد به منطقه یورو

به گزارش روزنامه داگنز اینداستری، شرکت‌های سوئدی در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ به‌شدت از تقویت ارزش کرون آسیب دیده‌اند و زیان‌های سنگینی ناشی از نوسانات ارزی متحمل شده‌اند. به گفته او، نوسانات شدید کرون- از بسیار ضعیف تا بسیار قوی- موجب بی‌ثباتی در اقتصادی شده که وابسته به صادرات است.

در این گزارش آمده است که پیوستن سوئد به منطقه یورو می‌تواند این بی‌ثباتی را کاهش داده و شرایط رقابتی یکسانی با سایر رقبای اروپایی برای شرکت‌های سوئدی فراهم کند. مهم‌تر از مزایای اقتصادی، عضویت در یورو موجب تقویت نفوذ سیاسی سوئد در اتحادیه اروپا خواهد شد؛ جایی که تصمیمات کلیدی در حوزه‌هایی مانند دفاع، تغییرات اقلیمی و صنعت گرفته می‌شود.

 یر پایه این گزارش، باقی‌ماندن در بیرون از منطقه یورو باعث می‌شود صدای سوئد در اتحادیه ضعیف‌تر شود، به‌ویژه حالا که روند یکپارچگی اروپا در حال تعمیق است. با وجود این واقعیت‌ها، به گفته والنور، بحث سیاسی درباره یورو در سوئد تقریبا وجود ندارد و این وضع باید تغییر کند.

[1] Rheinmetall

[2] Europaportalen

[3] EUreporter

[4] Recovery and Resilience Facility (RRF)

[5] European Innovation Scoreboard

[6] Dagens industri

[7] EFN

[8] Dagens Nyheter

[9] Essity

[10] Volvo Cars