جذب سرمایه 443میلیون دلاری شرکت‌های استارتاپ اردنی
گزارش جدیدی از زیست‌بوم شرکت‌های استارتاپ در اردن که توسط پلتفرم شرکت زین برای نوآوری (ZINC) منتشر شد، نشان می‌دهد که شرکت‌های نوپای اردنی که در داخل و خارج کشور فعالیت می‌کنند، در فاصله سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴ موفق به جذب بیش از ۴۴۳ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده‌اند.
این گزارش که با همکاری پلتفرم زین و شرکای آن «ومضه» و صندوق سرمایه‌گذاری «بیاند کپیتال» تهیه شده است، بیان می‌کند که این سرمایه‌ها بین ۲۰۱ شرکت توزیع شده‌اند که ۱۷۸ شرکت در اردن مستقر هستند و ۲۳ شرکت در بازارهای دیگر فعالیت دارند.
گزارش یادشده – که نخستین گزارش از این نوع در اردن از نظر اطلاعات و داده‌های ارائه‌شده به‌شمار می‌رود – تأکید می‌کند که شرکت‌های فعال استارتاپ در داخل اردن در این مدت موفق به جذب ۲۸۸ میلیون دلار از طریق ۲۶۲ معامله شده‌اند، در حالی‌که شرکت‌های اردنی فعال در خارج از کشور ۱۵۵ میلیون دلار از طریق ۲۷ معامله جذب کرده‌اند.
گزارش می‌افزاید: «با وجود ثبات نسبی در سال‌های پیشین، سال ۲۰۲۱ با جهشی بی‌سابقه همراه بود که مجموع سرمایه‌گذاری آن به ۱۲۳.۴ میلیون دلار رسید، که عمدتاً حاصل چهار دور سرمایه‌گذاری بزرگ بود.»
این چهار سرمایه‌گذاری عمده در سال ۲۰۲۱ عبارت بودند از:
- سرمایه‌گذاری ۱۱ میلیون دلاری در شرکت بازی‌های ویدئویی "طماطم"
- سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیون دلاری در شرکت آموزشی "أبواب"،
- سرمایه‌گذاری ۲۴ میلیون دلاری در پلتفرم تجارت الکترونیکی «OpenSooq»،
- سرمایه‌گذاری ۲۶ میلیون دلاری در شرکت تجهیزات دندان‌پزشکی «Eon Dental».
از سوی دیگر، نتایج گزارش نشان می‌دهد که در میان ۲۰۱ شرکت نوپای اردنی که طی این مدت سرمایه جذب کرده‌اند، تنها ۲۰ شرکت توسط زنان تأسیس شده‌اند، در حالی‌که ۱۵۸ شرکت توسط مردان و ۲۳ شرکت نیز به‌صورت مشارکتی (زن و مرد) بنیان‌گذاری شده‌اند.
نتایج همچنین نشان می‌دهد که:
- ۴۰٪ از بنیان‌گذاران این شرکت‌ها بیش از ۱۰ سال سابقه حرفه‌ای دارند.
- ۵۴.۶٪ از این افراد برای نخستین بار در تأسیس شرکت‌های استارتاپ مشارکت کرده‌اند، که بیشتر آن‌ها در حوزه‌های فناورانه یا استفاده از فناوری برای بخش‌های اقتصادی کلیدی فعالیت دارند.
افزون بر این:
- ۳۲٪ از بنیان‌گذاران دارای مدرک کارشناسی در رشته‌های علوم انسانی و هنر هستند،
- و ۵۳.۸٪ از آن‌ها تحصیلات خود را در داخل اردن گذرانده‌اند.
در مورد مهم‌ترین نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در ارتباط با شرکت‌های استارتاپ اردنی، گزارش می‌گوید:
- ۶۸.۲٪ از سرمایه‌گذاران معتقدند این شرکت‌ها هنوز بلوغ کافی ندارند،
- ۵۴٪ می‌گویند که تیم‌های بنیان‌گذار فاقد مهارت‌های لازم هستند،
- و ۵۰٪ نگرانی اصلی خود را نبود مزیت رقابتی روشن در میان استارتاپ‌های اردنی می‌دانند.
گزارش همچنین به معرفی مهم‌ترین سرمایه‌گذاران فعال در اردن، مراحل سرمایه‌گذاری آن‌ها، و سرمایه‌گذاران محلی، منطقه‌ای و جهانی که در شرکت‌های استارتاپ اردن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، پرداخته است. همچنین، اطلاعاتی درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود در کشور و فعال‌ترین آن‌ها بر اساس مراحل سرمایه‌گذاری و میزان سرمایه‌گذاری آن‌ها طی هفت سال گذشته ارائه شده است.
در بخشی از گزارش نیز به بررسی نهادهای فعال در زیست‌بوم کارآفرینی اردن پرداخته شده، از جمله: صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شتاب‌دهنده‌ها، مراکز رشد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، نهادهای دولتی مسئول حوزه کارآفرینی، و سازمان‌های غیردولتی و حمایتی که به شرکت‌های استارتاپ کمک می‌کنند.
همچنین، گزارشی تطبیقی بین اردن و چند کشور دیگر با جمعیت، بازار و حجم سرمایه‌گذاری مشابه ارائه شده و تجربه‌های موفق اردنی، شامل نام شرکت‌ها و کارآفرینانی که در سطح ملی، منطقه‌ای یا جهانی به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند، معرفی شده‌اند.[1]
[1] -الغد شمارگان 2جولای 2025.