تایید رتبه قزاقستان از منظر موسسه رتبه بندی فیچ
موسسه Fitch رتبه پیشفرض بلندمدت صادرکننده ارز خارجی قزاقستان (IDR) را در BBB با چشماندازی پایدار تأیید کرد. بر اساس تفسیر اقدام رتبه بندی منتشر شده در 15 نوامبر این رتبه نمایانگر پروفایل اعتباری متوازن کشور است که مطابق با استانداردهای سرمایهگذاری جهانی تقویت شده است.
Fitch رتبه پیشفرض بلندمدت صادرکننده ارز خارجی قزاقستان (IDR) را در BBB با چشماندازی پایدار تأیید کرده است. بر اساس تفسیر اقدام رتبه بندی منتشر شده در 15 نوامبر این رتبه نمایانگر پروفایل اعتباری متوازن کشور است که توسط بافرهای خارجی قابل توجه و داراییهای خالص خارجی، مطابق با استانداردهای سرمایهگذاری جهانی، تقویت شده است.
منابع مالی خارجی انعطاف پذیر ثبات را تقویت میکند
ذخایر خارجی بزرگ قزاقستان برای حفظ انعطافپذیری مالی آن نقش اساسی دارد. داراییهای صندوق ملی جمهوری قزاقستان (NFRK) در ماه اکتبر به 60.7 میلیارد دلار در مقایسه با 60 میلیارد دلار در سال گذشته افزایش یافت. در همین زمان، ذخایر رسمی ارز به ۴۵.۹ میلیارد دلار رسید. این ذخایر مجموعاً 38 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را نشان می دهد که در میان قوی ترین ذخایر در گروه همتایان خود قرار دارد.
انتظار می رود کسری حساب جاری (CAD) از 3.4 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2023 به 0.5 درصد در سال 2024 کاهش یابد که ناشی از واردات کمتر و قیمت بالاتر طلا است. با این حال، فیچ پیش بینی میکند که با بهبود واردات و کاهش قیمت نفت، کسری بودجه مجدداً تا سال 2026 به 2.9 درصد افزایش یابد. انتظار می رود تولید نفت در سال 2024 به دلیل تعطیلی تعمیرات به طور موقت کاهش یابد. با این حال، به گفته فیچ، با تکمیل توسعه میدان نفتی تنگیز، تا سال 2026 باید به 99 میلیون تن افزایش یابد.
با وجود این، انتظار میرود ذخایر خارجی قزاقستان، که شامل داراییهای غیر سهامی NFRK میشود، قوی باقی بماند و بیش از نه ماه پرداختهای خارجی را تا سال 2026 پوشش دهد و به طور قابلتوجهی از میانگین 5.5 ماهه BBB فراتر رود.
چالش های مالی در میان وابستگی شدید به نفت
در حالی که قزاقستان از درآمد نفتی قابل توجهی سود میبرد، اتکای آن به این بخش، آن را در برابر نوسانات قیمت آسیب پذیر میکند، زیرا نفت خام بیش از نیمی از صادرات آن را تشکیل می دهد. نزدیک به 80 درصد نفت خام این کشور از طریق روسیه از طریق کنسرسیوم خط لوله خزر (CPC) صادر میشود. اختلال در عملیات CPC در سال 2022، که توسط جنگ در اوکراین آغاز شد، روابط قزاقستان با روسیه را در آن زمان تیره کرد. با این حال، این روابط از آن زمان بهبود یافته و برخی از خطرات ژئوپلیتیکی را کاهش داده است. فیچ قزاقستان را در معرض خطر نسبتاً پایین تحریم های ثانویه گسترده غرب با توجه به تبعیت از بخش بانکی و کاهش صادرات مجدد به روسیه در سال جاری می داند.
پیشبینی میشود که موضع مالی قزاقستان به دلیل عملکرد ضعیف درآمدها، افزایش مخارج سرمایهای و نقل و انتقالات بودجه قابل توجه از NFRK به 2.9 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2024 و 3 درصد در سال 2025 افزایش یابد. فیچ نگرانیها را در مورد چارچوب مالی کشور، بهویژه فقدان محدودیت در نقل و انتقالات اختیاری، که اثربخشی قوانین مالی را کاهش میدهد، برجسته میکند.
بدهی عمومی طبق استانداردهای بینالمللی کم است و پیشبینی میشود در سال 2024 به 24.2 درصد تولید ناخالص داخلی و 28 درصد در سال 2026 افزایش یابد، که هنوز بسیار کمتر از میانگین BBB 55.8 درصد است. دولت برای اولین بار از سال 2019 به بازارهای بدهی بین المللی بازگشت و با انتشار یک اوراق قرضه 10 ساله یورویی 1.5 میلیارد دلاری، اعتماد سرمایه گذاران را نشان داد و قصد دارد بیشتر وام های آتی را از بازار داخلی تامین کند.
چشم انداز رشد اقتصادی و تورم
فیچ پیش بینی میکند که اقتصاد قزاقستان به طور پیوسته رشد کند و تولید ناخالص داخلی آن از 3.9 درصد در سال 2024 به 4.9 درصد در سال 2026 افزایش یابد که دلیل آن افزایش تولید نفت، سرمایه گذاریها و افزایش درآمد خانوارها است. با این حال، تلاشهای متنوعسازی همچنان محدود است، زیرا بخشهای حملونقل و انرژیهای تجدیدپذیر پتانسیل را نشان میدهند اما برای کاهش وابستگی به نفت کافی نیستند.
تورم که از اواسط سال 2024 به 8.5 درصد رسیده است، چالشی دائمی است. فیچ انتظار دارد تا سال 2026 به 6.8 درصد برسد، که همچنان بالاتر از هدف بانک ملی قزاقستان (NBK) 5 درصد و میانه BBB 2.8 درصد است. انتقال سیاست پولی در حال بهبود است، اگرچه وامهای یارانهای دولتی و قیمتهای تنظیمشده همچنان اثربخشی آن را مختل میکند.
نیازهای حکومتداری و اصلاحات ساختاری
شاخصهای حاکمیت قزاقستان همچنان یک محدودیت اساسی در رتبهبندی آن است. فیچ رتبه متوسطی را در شاخص های حاکمیت بانک جهانی به این کشور اختصاص می دهد که نشان دهنده ظرفیت نهادی متوسط، حاکمیت قانون و سطوح فساد است. فیچ اصلاحات را برای افزایش پیش بینی پذیری سیاست، شفافیت و تنوع اقتصادی به عنوان محرک های بالقوه برای ارتقاهای آینده برجسته میکند.
رتبه بندی فیچ نظرات آینده نگر در مورد توانایی واحدها یا تعهدات برای انجام تعهدات مالی ارائه می دهد. IDR ها به نهادهای مختلف، از جمله شرکت ها، کشورهای مستقل، بانک ها، شرکت های بیمه و دولت های محلی اختصاص داده میشوند. آنها به سرمایه گذاران و ذینفعان کمک میکنند تا ریسک اعتباری و احتمال بازپرداخت را تحت شرایط متعدد صدور ارزیابی کنند.
رتبهبندی اعتباری Fitch از مقیاس AAA تا D استفاده میکند، که رتبهبندیهای درجه سرمایهگذاری از AAA تا BBB نشاندهنده ریسک اعتباری پایین تا متوسط است و درجههای سوداگرانه از BB تا D نشاندهنده ریسک بالاتر یا نکول احتمالی است. در حالی که این رتبهبندیها اغلب احتمال نکول را اندازهگیری میکنند، اما ریسکهای بازار مانند نوسانات نرخ بهره یا مسائل نقدینگی را بررسی نمیکنند.
https://astanatimes.com/2024/11/fitch-affirms-kazakhstans-bbb-rating-with-stable-outlook-2/