اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته سوم اسفند ماه 1403مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان ابتکارات توسعه و انرژی کاشاگان را با شرکت های آمریکایی پیش می‌برد.

آسخات خسنوف رئیس شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان Kaz Munay Gas (KMG) تعهد قزاقستان به توسعه کامل میدان نفتی کاشاگان و طرح های انرژی گسترده تر را طی جلسات کلیدی با رهبران صنعت در ایالات متحده مطرح نمود. به گزارش سرویس مطبوعاتیKMG، گفتگوها بر افزایش محتوای محلی در پروژه‌های بزرگ نفت و گاز، پیشبرد همکاری انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش کارایی عملیاتی متمرکز بود.

تقویت پروژه شمال خزر با شرکت توتال انرژی TotalEnergies

خسنوف طی جلسه 11 مارس با پاتریک پویان، رئیس و مدیرعامل توتال انرژی، بر اهمیت اقتصادی پروژه شمال خزر و بر تعهد شرکت KMG به افزایش مشارکت محلی در پروژه‌های بزرگ نفت و گاز که اولویت بخش انرژی قزاقستان است، تاکید کرد.

موضوع اصلی بحث، همکاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، استفاده از تخصص TotalEnergies بود. این شرکت‌ها ابتکاراتی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، از جمله پروژه نیروگاه بادی یک گیگاواتی میرنی در منطقه ژامبیل، که از اهداف کربن‌زدایی قزاقستان تحت موافقت‌نامه پاریس حمایت می‌کند، بررسی کردند. علاوه بر این،  KMG به پروژه‌های جذب، استفاده و ذخیره کربن TotalEnergies (CCUS) به ویژه طرح ابتکاری نورهای شمالی نروژ[i] ابراز علاقه کرد.

گفتگو با شرکت انی[ii] در مورد کاشاگان، فرآوری گاز و نیروگاه هیبریدی

در جریان سفر کاری به ایالات متحده، خاسنوف به همراه گیدو بروسکو، مدیر عملیات انی، بر روی میدان نفتی کاشاگان نیز تمرکز کرد. تا پایان سال 2024، محتوای محلی در کالاها، آثار و خدمات به 62.1 درصد یا 656.4 میلیون دلار در شرکت عملیاتی شمال خزر (NCOC) و 65 درصد یا 679.6 میلیون دلار در کنسرسیوم عملیاتی نفت کاراچاگانک (KPO) رسید.

طرفین درباره یک کارخانه فرآوری گاز در کاراچاگانک که می‌تواند سالانه 4.5 میلیارد متر مکعب گاز خام را فرآوری کند، گفتگو کردند.  شرکت کاز مونای گاز همچنین از Eni برای سرمایه گذاری مشترک در پروژه‌های جدید اکتشاف زمین شناسی دعوت کرده است.

طبق یک پروژه مشترک برای ساخت نیروگاه هیبریدی 247 مگاواتی (MW) در منطقه Mangystau ، قرار است نیروگاه خورشیدی در سه ماهه سوم سال 2025 و نیروگاه‌های برق آبی و بادی در سال 2026 تکمیل شود.

بهره وری عملیاتی و نوسازی پالایشگاه

خاسنوف همچنین با چارلز ریث، رئیس و مدیر عامل شرکت Solomon Associates، یک رهبر جهانی در مشاوره برای صنعت نفت و گاز، برای بحث در مورد بهبود کارایی عملیاتی ملاقات کرد.

از سال 2020، 109 توصیه سولومون برای پالایشگاه‌های KMG در آتیراو، پاولودار و شیمکنت مزایای اقتصادی به همراه داشته است. بازده سرمایه گذاری در کارخانه‌های آتیراو و پاولودار 2 تا 5 برابر از هزینه‌های اولیه فراتر رفت و طی هفت سال در رومپترول پترومیدیا به 306 میلیون دلار رسید.

شرکت ملی نفت و گاز قزاقستان اکنون در حال بررسی معیارهای چرخش در پالایشگاه‌های خود برای انتقال به یک چرخه سه ساله است. این شرکت به پروژه‌های تحقیقاتی جدید در پالایشگاه نفت آتیراو، رومپترول پترومیدیا و کاسپی بیتوم ابراز علاقه کرده است.

در طول بزرگترین کنفرانس سالانه انرژی، CERAWeek، که توسط شرکت اطلاعاتی و تحلیلی S&P Global برگزار شد، خسنوف با معاون رئیس S&P Global، دانیل یرگین دیدار کرد تا در مورد چشم اندازهای توسعه بخش نفت و گاز قزاقستان در بحبوحه تغییرات جهانی گفتگو کند.

https://astanatimes.com/2025/03/kazmunaygas-advances-kashagan-development-and-energy-initiatives-in-us-meetings

رشد شدید درآمدهای منابع زیرزمینی قزاقستان، افزایش سرمایه گذاری خارجی

مزایده استفاده از منابع زیرزمینی قزاقستان در سال 2024 بیش از 5.7 میلیارد تنگه (11.7 میلیون دلار آمریکا) درآمد بودجه داشته است. طیف گسترده ای از سرمایه گذاران جهانی، از جمله ریوتینتو، FMGInternational،  Barrick و سایر شرکت ها وارد قزاقستان شده اند. در مجموع، شرکت‌های خارجی حدود 12 میلیارد تنگه (24.4 میلیون دلار آمریکا) برای اکتشافات زمین‌شناسی بین سال‌های 2021 تا 2023 سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با انتظار اکتشاف مناطق وسیع برای ذخایر معدنی. قابل توجه است که Rio Tinto و Fortescue  در حال کاوش در 13000 کیلومتر مربع هستند که سرمایه گذاری آنها در حال حاضر بیش از 9 میلیارد تنگه (18.4 میلیون دلار آمریکا) است.

شرکت‌های بین‌المللی هم در ذخایر شناخته‌شده و هم در مناطق اکتشاف نشده کار می‌کنند و هدفشان باز کردن پتانسیل منابع غنی زیرزمینی قزاقستان است. در مجموع، این سرمایه گذاران نزدیک به 41 میلیارد تنگه (84 میلیون دلار آمریکا) در سرمایه گذاری برنامه ریزی کرده اند که فعالیت های اکتشافی آن بیش از 25000 کیلومتر مربع است. بخش نفت و گاز کشور نیز شاهد تحولات قابل توجهی بوده است. در سال 2023، تولید نفت و میعانات گازی قزاقستان به 90 میلیون تن رسید که 70.5 میلیون تن آن صادر شد. علاوه بر این، چندین میدان جدید مانند میدان‌های Vostochny Urikhtau و Rozhkovskoye وارد تولید تجاری شده‌اند.

این پروژه‌های در حال انجام، رشد قزاقستان به‌عنوان یک بازیگر کلیدی در اکتشاف منابع جهانی و تعهد آن به تقویت سرمایه‌گذاری خارجی در صنایع معدنی و هیدروکربنی‌اش را برجسته می‌کند.

https://astanatimes.com/2025/03/kazakhstan-reports-strong-growth-in-subsoil-use-revenues-foreign-investment/

نیاز به سرمایه گذاری 52 میلیون دلاری برای ایجاد مرکز همکاری‌های صنعتی در مرز قزاقستان و ازبکستان

مرکز بین المللی همکاری‌های صنعتی «آسیای مرکزی» در مرز قزاقستان و ازبکستان ساخته می‌شود. به گزارش خبرنگار خبرگزاری کازینفورم، قانون مربوطه به تصویب نمایندگان مجلس سنا رسیده است.

به گفته علیشیر ساتوالدیف، نماینده پارلمان، مرکز همکاری‌های صنعتی در نزدیکی پست های بازرسی قزاقستان "آتامکن" و ازبکستان "گلستان" واقع خواهد شد.

این مجموعه از سایت‌های تولید، انبارها و زیرساخت‌های حمل و نقل تشکیل می‌شود که باعث تسریع حمل‌ونقل کالا، کاهش هزینه‌های لجستیک، کاهش تعداد شرکت‌کنندگان در زنجیره تامین، کاهش قیمت تمام شده محصولات برای مصرف‌کننده نهایی و افزایش بهره‌وری تحویل خواهد شد. مساحت کل مرکز 100 هکتار تعریف شده است. طرفین 50 هکتار زمین اختصاص می دهند.

در نتیجه مناقصه استان ترکستان، شرکت "Trans Continental Logistic Gr" به عنوان سرمایه گذار تعیین شد. بر اساس برآوردهای اولیه، سرمایه گذاری‌های لازم حدود 27 میلیارد تنگه (52 میلیون دلار) خواهد بود. پس از امضای قراردادهای سرمایه گذاری، شرایط خاص و میزان تامین مالی مشخص می‌شود.

راه اندازی فنی برای سه ماهه چهارم سال 2026 و افتتاح رسمی‌برای نیمه اول سال 2027 برنامه ریزی شده است. این مرکز باعث ایجاد تسهیلات و مشاغل جدید تولیدی، فرآوری محصولات کشاورزی و صنعتی و همچنین توسعه تولید در صنایع دارویی، برق، شیمیایی، چرم، نساجی و پوشاک می‌شود. این معاونت افزود: همچنین قرار است طرحی برای تولید محصولات نهایی نساجی توسط شرکت نساجی جهانی اجرا شود.

نمایندگان مجلس پیشتر پیش نویس قانون «در مورد تصویب موافقتنامه بین دولت جمهوری قزاقستان و دولت جمهوری ازبکستان در مورد تنظیم فعالیت های مرکز بین المللی همکاری‌های صنعتی «آسیای مرکزی» را تصویب کردند.

https://www.inform.kz/ru/27-mlrd-tenge-neobhodimo-dlya-sozdaniya

 

رشد تولید ناخالص داخلی از ژانویه تا فوریه در قزاقستان به 5.4 درصد رسید.

بر اساس گزارش وزارت اقتصاد ملی، رشد تولید ناخالص داخلی برای دوره گزارش 5.4 درصد بوده است. پویایی بهبود یافته در تولید کالا و در بخش خدمات مشاهده می‌شود. کار انجام شده برای آشکارسازی پتانسیل صنعتی باعث افزایش 5.7 درصدی حجم تولید صنعتی شده است.

نرخ رشد در صنایع کلیدی عبارتند از:

مهندسی مکانیک 18.2%

تولید مواد غذایی 13.1%

تولید مصالح ساختمانی 21.6%

تولید محصولات فلزی 20.1%

صنایع شیمیایی 9%

در صنعت معدن، نرخ رشد 4.1 درصد است. نرخ رشد در ساخت و ساز همچنان بالا می‌باشد، جایی که حجم کار به 408.1 میلیارد تنگه (792 میلیون دلار)، در حوزه تجارت، پویایی رشد 6 درصد و خدمات حمل و نقل و انبارداری 21.3 درصد افزایش یافته است. به طور کلی، سهم بالایی از شرکت های عمده فروشی فروش غلات، بذر و خوراک دام (افزایش 5.8 برابر)، داروسازی (44.6٪)، اتومبیل و وسایل نقلیه سبک (38.8٪) مشاهده شد. حمل و نقل غلات 43 درصد افزایش یافت و به 2.4 میلیون تن رسید. وزیر اقتصاد ملی گزارش داد: حمل و نقل محصولات آسیاب شده 12 درصد افزایش یافته است.

وی همچنین به نتایج سیستم حمایت از صنایع تولید کننده محصولات فرآوری عمیق اشاره کرد. صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا به ویژه خوراک مرکب با افزایش 5 برابری به 273 هزار تن (56 هزار تن در سال 2024) و صادرات روغن نباتی با 28 درصد افزایش به 94 هزار تن رسید. رئیس دولت دستور داد تا نرخ رشد کاهش نیابد. در سال 2025، رشد تولید ناخالص داخلی قزاقستان 5.4 درصد بود.

https://www.inform.kz/ru/v-2025-godu-rost-vvp-kazahstana-sostavil-54-

افزایش نرخ پایه بانک ملی قزاقستان  

بانک ملی قزاقستان (NBK) نرخ پایه را از 15.25 درصد به 16.5 درصد افزایش داده است، یک افزایش بی سابقه 1.25 درصدی در میان عدم اطمینان اقتصادی فزاینده. به گزارش کازینفورم در 7 مارس، رسول ریزمبتوف، تحلیلگر مالی مستقل، این اقدام را پیشگیرانه توصیف کرد و بر نگرانی‌ها در مورد افزایش تعرفه‌ها، افزایش برنامه ریزی شده مالیات بر ارزش افزوده و مقررات زدایی اقتصادی تاکید کرد که می‌تواند تورم را تسریع کند. ریسمامبتوف این تصمیم را به سه عامل کلیدی نسبت داد. اول، تغییر در سیاست های ایالات متحده تحت دولت دونالد ترامپ، که تغییرات بالقوه در سیاست انرژی ایالات متحده، می‌تواند بر بودجه قزاقستان و چشم انداز تورم تأثیر بگذارد.

ثانیاً، رئیس جمهور قاسم ژومارت توکایف در ماه مه گذشته فرمانی را درباره آزادسازی اقتصادی امضا کرد که منعکس کننده روند کلی سیاست اقتصادی در مورد مقررات زدایی از قیمت ها و تعرفه‌ها است. ثالثاً، پیشنهاد دولت برای افزایش مالیات بر ارزش افزوده، انتظارات تورمی را افزایش داده است.

ریسممبتوف گفت: «اگر چنین تغییرات جدید در حوزه نفت و انتظارات تورمی مربوط به مالیات بر ارزش افزوده وجود نداشت، وضعیت می‌توانست بسیار باثبات‌تر باشد. ریسمامبتوف خاطرنشان می‌کند که هیچ کس نمی‌توانست آنچه را که امروز در جهان اتفاق می افتد پیش بینی کند.

جنگ تعرفه ای بین ایالات متحده، اروپا، کانادا، مکزیک و چین یک تغییر جهانی است که ما آن را به عنوان بخشی از اقتصاد جهانی احساس می‌کنیم. ما شاهد آغاز جنگ جهانی تعرفه بودیم. به عنوان یک کشور تولیدکننده نفت، قطعاً همه عواقب آن را احساس خواهیم کرد. بنابراین لازم است برخی از برنامه‌ها بررسی شود.

https://astanatimes.com/2025/03/national-bank-raises-base

قزاقستان با اکتشاف 8 میلیون دلاری لیتیوم، پروژه‌های فلزات کمیاب را گسترش می‌دهد.

آستانه - به گزارش کازینفورم، وزارت صنعت و ساخت و ساز قزاقستان پروژه‌های جدیدی را برای اکتشاف و استخراج فلزات کمیاب و خاکی کمیاب اعلام کرد.

این کشور قراردادهای استراتژیک با اتحادیه اروپا، بریتانیا، کره جنوبی، ژاپن و چین برای توسعه بخش معدن و تولید فلزات کمیاب و نادر امضا کرده است. به عنوان بخشی از این تلاش ها، شرکت آلمانی HMS Bergbau AG در حال انجام اکتشافات زمین شناسی در کانسار لیتیوم Akhmetkino با سرمایه گذاری تخمینی 8 میلیون دلار است. این وزارتخانه تخمین می زند که در صورت تایید ذخایر، کل سرمایه گذاری می‌تواند به 500 میلیون دلار برسد.

علاوه بر اکتشاف لیتیوم، قزاقستان در حال توسعه تولید تنگستن خود است. در 1 نوامبر 2024، یک کارخانه فرآوری تنگستن در منطقه آلماتی راه اندازی شد. عملیات احداث مجتمع معدنی و بهره‌برداری به پایان رسیده و عملیات بهره‌برداری از معادن در حال انجام است. ارزش این پروژه 300 میلیون دلار است.

https://astanatimes.com/2025/03/central-eurasias-tech-future-takes-shape-in-silicon-valley

 واگذاری  سهام پالایشگاه‌های نفت آتیراو و پاولودار را به سرمایه گذاران خصوصی

مارات عمروف، رئیس آژانس حفاظت و توسعه رقابت (APDC)، اخیراً پیشنهاد فروش سهام پالایشگاه نفت آتیراو و کارخانه پتروشیمی‌پاولودار، هر دو متعلق به KazMunayGas (KMG) را به سرمایه گذاران خصوصی داده است. او این ایده را در جریان بازدید از پالایشگاه نفت شیمکنت، یکی دیگر از کارخانه‌های بزرگ که متعلق به شرکت KMG و شرکت ملی نفت چین (CNPC) است، مطرح کرد.

افزایش ظرفیت پالایشگاه نفت شیمکنت از 6 میلیون تن به 12 میلیون تن در سال برنامه ریزی شده است. این پروژه به عنوان الگویی برای دو پالایشگاه دیگر ما عمل می‌کند. به دنبال این مدل، ما پیشنهاد فروش سهام این دو پالایشگاه را به سرمایه گذاران خصوصی داده ایم.

پیش از این، آسخات خاسنوف، مدیرعامل KMG اعلام کرده بود که هیچ برنامه ای برای فروش سهام سه پالایشگاه بزرگ کشور وجود ندارد. با این حال،  APDC بارها برای خصوصی سازی شرکت های دولتی در بخش های مختلف فشار آورده است. در اوایل فوریه، پالایشگاه نفت شیمکنت به دلیل کار تعمیر و نگهداری در واحد تصفیه آب، تولید سوخت دیزل را موقتاً متوقف کرد. در حال حاضر این کارخانه سالانه 6 میلیون تن نفت فرآوری می‌کند. در سال 2024، 5.74 میلیون تن را به شرح زیر پالایش و تولید کرد:

 2.09 میلیون تن بنزین

1.78میلیون تن سوخت دیزل

31900 تن سوخت جت

335000  تن گاز مایع

در ابتدا، دولت قصد داشت ظرفیت پالایشگاه را در محدوده 9 تا 12 میلیون تن افزایش دهد، اما سپس آن را به 12 میلیون تن در سال اصلاح کرد. این پروژه قرار بود تا سال 2029 تکمیل شود، اما مهلت آن تا سال 2030 تمدید شد. برآوردهای اولیه حاکی از آن است که این گسترش تولید را با موارد زیر افزایش خواهد داد:

700 هزار تن بنزین موتور

700 هزار تن سوخت جت

 3.9 میلیون تن سوخت دیزل

https://kz.kursiv.media/en/2025-03-14/engk-yeri-kazakhstan-offers-shares-in-

ورود برند جدید خودرو چینی به قزاقستان

برند چینی خودرو Lynk & Co، زیرمجموعه گروه هلدینگ جیلی چین و ولوو کارز سوئد، به قزاقستان آمده است زیرا Orbis Auto به عنوان توزیع کننده رسمی این برند در این کشور انتخاب شده است. همانطور که در بیانیه مطبوعاتی این شرکت گزارش شده است، شروع فروش خودروهای Lynk برای سه ماهه دوم سال 2025 برنامه ریزی شده است.

دو مدل در زمان عرضه در دسترس خواهند بود :  Lynk & Co 03 یک سدان اسپرت با موتور 2 لیتری بنزینی، و Lynk & Co 09، یک کراس اوور ممتاز با فناوری هیبریدی ملایم

در ابتدا، این خودروها در نمایندگی‌های Zeekr که توسط Orbis Auto اداره می‌شوند در دسترس خواهند بود و استانداردهای یکپارچه برای فروش و خدمات را تضمین می‌کنند. مشتریان به خدمات رسمی و پشتیبانی گارانتی دسترسی خواهند داشت .

به گفته دینارا ایسکاکووا، مدیرعامل اوربیس اوتو برند خودرو چینی Lynk & Co  نوآوری، سبک و فناوری پیشرفته را در هم می آمیزد. مارس چن، معاون  Zeekr، تاکید کرد که مشارکت با Orbis Auto موقعیت جهانی این شرکت را تقویت می‌کند 

  Lynk & Co از زمان تاسیس خود در سال 2016 ده مدل را منتشر کرده است. این شرکت تاکنون بیش از 1.3 میلیون خودرو را به بازار چین عرضه کرده است. شایان ذکر است، خودروهای آن هفت عنوان قهرمانی را در مسابقات جهانی خودروهای تورینگ کسب کرده اند. در سال 2024، این سازنده بخشی از گروه Zeekr شد و به این ترتیب موقعیت خود را در بازار خودروهای ممتاز چین تقویت کرد.

https://kz.kursiv.media/en/2025-03-12/engk-nknk-new-car-brand-enters-

 

عدم ظرفیت فراوری 500 هزار تن چغندر قند در کارخانه‌های قزاقستان

در سال 2024، کشاورزان قزاقستان رکورد برداشت محصول چغندرقند را به میزان 1.2 میلیون تن ثبت کردند. این در حالی است که کارخانه‌های داخلی تنها 700 هزار تن توانستند فرآوری کنند. امسال وزارت زراعت خواستار کاهش یک چهارم کاشت چغندر شد.

دولت در سپتامبر 2022 برنامه جامع توسعه صنعت قند و شکر را تا سال 2026 تصویب کرد که این طرح شامل: توسعه سطح زیر کشت چغندرقند از 11 هزار هکتار به 38 هزار هکتار، افزایش برداشت چغندرقند از 300 هزار تن به 2 میلیون تن، افزایش حجم فرآوری کارخانه‌ها از 7 درصد به 43 درصد می‌باشد.

در مورد تولید چغندرقند، سطح زیر کشت در سال 2024 به 25 هزار هکتار رسید، کشاورزان بیش از 22 میلیارد تنگه یارانه دریافت کردند. تا پایان فصل، بیش از 1.2 میلیون تن چغندرقند برداشت شد.

اما ظرفیت پردازش ناکافی می‌باشد و از چهار کارخانه قند در قزاقستان، تنها سه کارخانه چغندر قند را فرآوری می‌کنند. آنها توانستند تنها 700 هزار تن را برای فرآوری تحویل بگیرند.

چندین تن چغندرقند کشت شده در مزارع باقیمانده است و مقداری برای فرآوری به قرقیزستان ارسال شد. مشکل اصلی این است که ظرفیت تولید موجود در کارخانه‌های قند در کشور اجازه پردازش کل محصول تولیدی را نمی‌داد.

دولت به طور منظم بودجه ای را به کارخانه‌های قند اختصاص می دهد. در سال 2024، کارخانه‌ها وام ترجیحی به مبلغ 25.8 میلیارد تنگه (49 میلیون دلار) دریافت کردند. وزارت کشاورزی در نظر دارد سطح زیر کشت چغندر قند را در سال جاری کاهش دهد و در منطقه ژامبیل، قرار است سطح زیر کشت چغندرقند به نصف کاهش یابد.

https://eldala.kz/novosti/ovoshchi-i-frukty/21576-zavody-kazahstana-ne-

 

[i] . Norway’s Northern Lights initiative.

[ii] .ENI

[iii] . کنفرانس انرژی برتر جهان

[iv] . یک شرکت سهامی عام آمریکایی است که مقر آن در منهتن، شهر نیویورک است. حوزه‌های اصلی کسب و کار آن اطلاعات مالی و تجزیه و تحلیل است. این شرکت مادر S&P Global Ratings، S&P Global Market Intelligence، S&P Global Mobility، S&P Global Sustainable1، و S&P Global Commodity Insights، CRISIL است. همچنین مالک اکثریت سرمایه گذاری مشترک S&P Dow Jones Indices است. "S&P" کوتاه شده "Standard and Poor's" است.

[v] . Honeywell