اخبار اقتصادی بلغارستان
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی بلغارستان در هفتۀ دوم آبان 1403 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
افزایش 8 درصدی قیمت گاز طبیعی در بلغارستان
قیمت گاز طبیعی در بلغارستان به مناسبت شروع فصل زمستان تا 8 درصد افزایش خواهد یافت. این موضوع در جلسه علنی کمیسیون تنظیم مقررات انرژی و آب (KEVR) مشخص شد، جایی که پیشنهاد قیمت «بلغارگاز» برای یک ماه آینده مورد بحث و بررسی قرار گرفت. قیمت تعیینشده برای ماه اکتبر، 63.72 BGN بر مگاوات ساعت است و پیشبینی میشود که در نخستین ماه زمستان به حدود 68 BGN بر مگاوات ساعت برسد. دلیل این افزایش قیمت، افزایش تقاضا است که بر اساس قراردادهای منعقد شده «بلغرگاز» با مشتریان نهایی درخواست شده است. در هفتههای اخیر، قیمتها در بورس معیار TTF نیز بهطور قابلتوجهی افزایش یافته و شاخص قیمت نوامبر 11 درصد بالاتر از ماه اکتبر است.
لینک منبع
رتبهبندی بزرگترین شرکتهای بلغارستان و منطقه در سال 2024
بزرگترین شرکتهای جنوب شرقی اروپا با کاهش چشمگیر درآمد مواجه شدند و درآمدشان از 223.9 میلیارد یورو در سال گذشته به 198.4 میلیارد یورو رسید. با این حال، از طریق بهبود مدیریت هزینهها، سود کلی به 10.5 میلیارد یورو افزایش یافت. این اطلاعات در ویرایش جدید گزارش SEE Top 100 آمده است. در رتبه هفتم، «لوک اویل نفت و چیم بورگاس» قرار دارد که با نرخ رشد چشمگیر 297 درصدی، در صدر پویاترین شرکتهای جنوب شرقی اروپا برای سال 2023 قرار گرفته است. طبق گزارش، این شرکت درآمد خود را چهار برابر کرده و به 4.4 میلیارد یورو رسانده و به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در بخش انرژی جایگاه خود را تقویت کرده است. در سطح منطقهای، شرکتهای معدنی و انرژی همچنان سودآورترینها هستند. شرکت معدنی صربستان، که تحت مالکیت چین قرار دارد، حاشیه سود 60.48 درصدی را به خود اختصاص داده است. شرکتهای انرژی رومانیایی نیز عملکرد قویای از خود نشان میدهند، از جمله نیدروالکتریکا با بازده 49.87 درصدی، نوسلر با بازده 31.33 درصدی و رومگاز با بازده 28.52 درصدی در میان شرکتهای پیشرو قرار دارند. بزرگترین زیان در بخش انرژی متعلق به شرکت رومانیایی «رومپترول پالایشگاه» با 110.6 میلیون یورو زیان بوده است.
در میان شرکتهای بلغاری، AEC با بازده سرمایهگذاری 21 درصدی، بالاترین شرکت بلغارستان در رتبهبندی سودآورترین شرکتهای جنوب شرقی اروپا در سال 2023 شناخته شده و جایگاهی برجسته را در میان 10 شرکت برتر سودآور به خود اختصاص داده است. در سوی دیگر، دو شرکت بلغاری در فهرست زیاندهترین شرکتها نیز قرار دارند. شرکت «استارا بایوپلنت» با سود خالص 75 میلیون یورو در سال 2023، در جایگاه نخست سودآورترینها قرار دارد، اما سود آن نسبت به سال 2022، کاهش یافته است. این شرکت که در تولید بیودیزل تخصص دارد، شرایط اقتصادی نامساعد را عامل کاهش 45 درصدی سود خود میداند. «بل گاز» با زیان 26.8 میلیون یورو در رتبه هفتم زیاندهترین شرکتها قرار دارد، هرچند این رقم نسبت به زیان 47.8 میلیون یورویی سال قبل کاهش یافته است.
لینک منبع
ارزیابی کارشناسان درباره سیاست مالی بلغارستان
پس از انتخابات پارلمانی در 27 اکتبر، دولت موقت باید پیشنویس بودجه سال 2025 را تا پایان ماه به پارلمان ارائه کند. مشکلات بودجهای از نیمه اول سال نمایان شده و اقتصاددانان خاطرنشان میکنند که طبق روند معمول، بیشترین هزینههای عمومی در دو ماه پایانی سال رخ میدهد که معمولاً دسامبر شاهد بیش از 10 میلیارد لوا (5.11 میلیارد یورو) هزینه است. تا پایان سپتامبر، کسری بودجه به 2.8 میلیارد لوا (1.43 میلیارد یورو) رسید و با سرعت بیشتری نسبت به ماههای قبل رشد کرد. این مسئله ضرورت افزایش درآمدهای بودجه در سال آینده را به شدت برجسته میکند. در این میان، موضوع افزایش مالیات بحثهای مهمیبین اتحادیههای کارگری و کارفرمایان به وجود آورده است. در یک سو، نظری وجود دارد که مالیاتها نباید تغییر کنند و تنها باید هزینهها بهینهسازی شوند. از سوی دیگر، با توجه به نابرابری اجتماعی آشکار در کشور، برخی معتقدند زمان آن رسیده که مالیات بر ثروت و سود اعمال شود تا به بخشهای عمومیکمبودجه کمک کند. گئورگی گانف، وزیر امور اجتماعی اشاره کرده است که بودجه 2025 شامل مبالغ بیشتری برای هزینههای اجتماعی خواهد بود.
لینک منبع
افزایش بدهی خارجی بلغارستان
بر اساس دادههای اولیه بانک ملی بلغارستان (BNB)، بدهی خارجی ناخالص بلغارستان تا پایان اوت امسال به 43.7 میلیارد یورو رسیده است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته که 42.7 میلیارد یورو بود، 2.3 درصد افزایش داشته است، اما نسبت به پایان دسامبر 2023، به میزان 1.3 میلیارد یورو یا 3 درصد کاهش نشان میدهد. البته اگرچه بدهی خارجی ناخالص بهطور مطلق در حال افزایش است و از سال 2021 بالای 40 میلیارد یورو باقی مانده، اما به صورت نسبی و به عنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی (GDP) بهطور چشمگیری کاهش یافته است و از تقریباً 60 درصد سه سال پیش به 43.7 درصد در پایان اوت رسیده است. این روند را میتوان با رشد تولید ناخالص داخلی بلغارستان طی سالهای اخیر توضیح داد. طبق دادههای موسسه ملی آمار (NSI)، تولید ناخالص داخلی از 139.6 میلیارد لو (BGN) در سال 2021 به 185.2 میلیارد لو در سال 2023 افزایش یافته است.
لینک منبع
تاریخ احتمالی ورود بلغارستان به منطقه یورو
بر اساس پیشبینیهایی که توسط چندین نهاد مالی، از جمله وزارت دارایی، انجام شده است، تاریخ احتمالی پیوستن بلغارستان به منطقه یورو 1 ژانویه 2026 تعیین شده است، در ژوئن سال جاری، لودمیلا پتکووا، وزیر دارایی موقت، اشاره کرد که 1 ژانویه 2026 نزدیکترین تاریخ برای پیوستن است. با این حال، یک ماه بعد، پارلمان بلغارستان وزارت دارایی را موظف کرد که با کمیسیون اروپا و بانک مرکزی اروپا (ECB) در مورد ورود به منطقه یورو از 1 ژوئیه 2025 مذاکره کند، مشروط به اینکه بلغارستان تا پایان سال معیارهای تورم را برآورده کند. طبق پیشبینیهای وزارت دارایی، این معیارها حداکثر تا پایان نوامبر یا دسامبر محقق میشوند، اما تغییر واحد پول در میانه سال مشکلاتی برای تجارت ایجاد خواهد کرد. این موضوع را والدیس دامبروسکیس، معاون اجرایی اتحادیه اروپا، نیز در سال 2023 مطرح کرد و اشاره کرد که به طور سنتی، کشورها در اول ژانویه به منطقه یورو میپیوندند. قوانین استثنایی را ممنوع نمیکنند، اما از لحاظ عملی، پیوستن در ابتدای سال راحتتر است. تاریخ انتخابشده توسط مجلس بلغارستان برای پیوستن به منطقه یورو بر این فرض استوار است که تورم تا پایان سال 2024 به حدی کاهش یابد که بلغارستان بتواند از اتحادیه اروپا درخواست گزارش همگرایی فوقالعاده کند. این در حالی است که برخی از بانکهای تجاری، افق زمانی طولانیتری برای دستیابی به معیار تورم و عضویت در منطقه یورو پیشبینی میکنند.
UBB اعلام کرده است که تورم دوازدهماهه در بلغارستان در ماه اوت به 3.8 درصد کاهش یافته است، در حالی که مبنای مقایسه، که شامل میانگین تورم سه کشور عضو یورو با کمترین نرخ تورم به اضافه 1.5 درصد است، به 2.7 درصد رسیده است. در حال حاضر، امکان تحقق همگرایی ظرف سه تا شش ماه آینده نیز مورد بررسی است. پیشبینیهای آژانسهای رتبهبندی بینالمللی نیز بیشتر به سمت پذیرش نهایی یورو در سال 2026، بهجای ژوئیه 2025، که تاریخ هدف فعلی است، تمایل دارد.
لینک منبع
از بین رفتن 75 درصد از مزارع کشاورزی بلغارستان طی 15 سال
در سال 2005، تعداد مزارع در بلغارستان 500 هزار واحد بود، اما این رقم تا سال 2020 به 132 هزار واحد کاهش یافت، به این معنی که طی 15 سال، 75 درصد از مزارع بلغارستان از بین رفتهاند. به گزارش رادیو ملی بلغارستان (BNR)، این دادهها توسط پروفسور دکتر بوجیدار ایوانوف، مدیر مؤسسه اقتصاد کشاورزی، در جریان کنفرانس علمیبینالمللی اقتصاد کشاورزی ارائه شد. به گفته وی، علیرغم نوساناتی که عمدتاً به دلیل عوامل اقلیمی و طبیعی ایجاد شده، عملکرد کشاورزی در این بخش بسیار قوی است و به گفته وی، این روند حداقل در سالهای آینده ادامه خواهد داشت. وی در ادامه به بخشهایی اشاره کرد که تأثیر مستقیمیبر مصرفکنندگان و تولید مواد غذایی اصلی مانند شیر، گوشت، سبزیجات و میوهها دارند. ایوانوف خاطرنشان کرد که این بخشها طی بیش از 20 سال با چالشهایی مواجه بودهاند که همچنان پابرجا است. وی افزود که سهم تولید داخلی در بازار این محصولات افزایش نیافته و حتی در برخی موارد کاهش یافته است.
لینک منبع
پیشبینی کوفاس از اقتصاد بلغارستان در سال 2025
کوفاس بلغارستان در گزارش جدید خود که توسط مدیر آژانس، پلامن دیمیتروف، در کنفرانس نهم مدیریت ریسک با عنوان «خطرهای خوشبینی» ارائه شد، پیشبینی میکند که عملکرد کشورهای اروپای مرکزی و شرقی (CEE) در سال جاری با وجود مشکلات اقتصادی اتحادیه اروپا ثابت بماند و در سال آینده بهبود یابد. برای بلغارستان، دیمیتروف پیشبینی کرد که رشد اقتصادی امسال به 2 درصد برسد و در سال 2025 به حدود 2.8 درصد افزایش یابد. با وجود این پیشبینی مثبت، کوفاس به چالشهای پیش روی اقتصادهای اروپایی بهویژه در مواجهه با خطرات ژئوپلیتیکی اشاره کرد. در حوزه تورم، کوفاس پیشبینی میکند که نرخ تورم در منطقه یورو تا نیمه دوم سال 2025 به سطح 2 درصد، هدف بانک مرکزی اروپا (ECB)، برسد. در ایالات متحده نیز انتظار میرود که تورم به حدود 3 درصد کاهش یابد.
لینک منبع