اخبار اقتصادی بلغارستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی بلغارستان در هفتۀ دوم دی ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

کمک دولت به سیستم برق بلغارستان:

اپراتور سیستم برق (ESO) و سه شرکت توزیع برق در نهایت قرارداد کمک بلاعوض صندوق نوسازی را به مبلغ بیش از 327 میلیون لوا امضا کردند.

این قراردادها میان وزارت نیرو، "شبکه‌های توزیع برق غرب" (EAD)، "توزیع برق شمال" (AD)، "توزیع برق جنوب" (EAD)، و اپراتور سیستم برق منعقد شده است.

پروژه‌های اجرایی بر افزایش ظرفیت انتقال شبکه انتقال برق، نصب کنتورهای هوشمند، نوسازی سیستم‌های اطلاعاتی، و همچنین نوسازی شبکه با یکپارچه‌سازی ترانسفورماتورهای شبکه برای تنظیم خودکار ولتاژ تمرکز دارند.

به نقل از خبرگزاری BTA، ولادیمیر مالینوف، وزیر انرژی، تأکید کرد که این اقدامات مزایای غیرقابل انکاری هم برای بهبود کارایی اپراتورها و هم برای مشتریان آنها به همراه دارد. وی همچنین از صبر و همکاری نمایندگان سه شرکت ERA و ESO به دلیل تأخیر در فرآیند تأمین مالی که از سال 2023 آغاز شده است، قدردانی کرد.

گسترش شبکه

قرارداد منعقدشده با ESO با هدف "انطباق پایدار شبکه ملی انتقال برق برای ادغام کامل پتانسیل تولید انرژی‌های تجدیدپذیر" طراحی شده است. پروژه اپراتور بر افزایش ظرفیت انتقال سیستم با بازسازی شبکه 220 کیلوولت و ارتقای آن به سطح ولتاژ 400 کیلوولت متمرکز است. این طرح همچنین شامل بازسازی حدود 800 کیلومتر خطوط برق 110 کیلوولت است که به اتصال ظرفیت‌های جدید تولید انرژی‌های تجدیدپذیر (RES) کمک می‌کند.

مالینوف این پروژه را به‌عنوان یکی از نقاط کلیدی برای بهبود خدمات اپراتور و فراهم کردن امکان اتصال منابع بیشتری از انرژی‌های تجدیدپذیر برجسته کرد. او افزود: هدف اصلی این طرح افزایش ظرفیت انتقال شبکه و تسهیل اتصال ظرفیت‌های جدید RES است. از سال جاری، بیش از 4500 مگاوات ظرفیت در شبکه وجود دارد و انتظار داریم تا سال 2025 با بررسی درخواست‌ها، 1000 تا 1500 مگاوات ظرفیت جدید اضافه شود.

قرارداد با ERPها

قرارداد کمک مالی به "شبکه‌های توزیع برق غرب" (EAD) به ارزش 76.2 میلیون لوا (بدون مالیات بر ارزش افزوده) برای نصب کنتورهای هوشمند، زیرساخت‌های مرتبط، و یکپارچه‌سازی سیستم مدیریت داده‌های کنتور، به‌عنوان بخشی از پروژه زیرساخت اندازه‌گیری پیشرفته، اختصاص یافته است.

"توزیع برق شمال" (AD) در حال نوسازی سیستم‌های اطلاعاتی و زیرساخت‌های فیزیکی خود است تا برق‌رسانی را تسریع و فرآیند کربن‌زدایی مصرف و تولید برق را مدرن کند. میزان کمک مالی برای این شرکت 58.7 میلیون لوا (بدون مالیات بر ارزش افزوده) است.

"توزیع برق جنوب" (EAD) نیز از صندوق نوسازی مبلغ 62.4 میلیون لوا (بدون مالیات بر ارزش افزوده) دریافت خواهد کرد. این بودجه برای نوسازی و دیجیتالی‌کردن شبکه توزیع برق در جنوب شرقی بلغارستان، با ادغام ترانسفورماتورهای شبکه جهت تنظیم خودکار ولتاژ، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

 https://www.economic.bg/bg/a/view/erp-tata-i-eso-poluchiha-327-mln-lv-za-modernizacija-na-mrejata

افزایش بازدید خارجی‌ها از بلغارستان برای مقاصد رسمی در ماه نوامبر

سفرهای خارجی به بلغارستان با هدف کاری در نوامبر 2024 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، 9.3% افزایش یافته است. این اطلاعات بر اساس داده‌های مؤسسه ملی آمار در مورد سفرهای شهروندان بلغاری به خارج و بازدیدهای خارجی‌ها از بلغارستان در نوامبر 2024 می‌باشد.

در نوامبر، بازدیدهای خارجی‌ها از بلغارستان به 711.9 هزار نفر رسید که 2.5% بیشتر از ماه مشابه سال قبل است. بازدیدها با هدف گردشگری 7.7% افزایش یافته، در حالی که بازدیدها با سایر اهداف 2.7% کاهش یافته است. گذر ترانزیتی از کشور 37.8% (269.4 هزار نفر) از کل بازدیدهای خارجی‌ها از بلغارستان را تشکیل می‌دهد.

سهم شهروندان اتحادیه اروپا که به بلغارستان سفر کرده‌اند، 47.2% از کل تعداد خارجیان را تشکیل می‌دهد و به 336.2 هزار نفر می‌رسد که بیشترین بازدیدها مربوط به شهروندان رومانی با 42.7% و یونان با 25.0% است.

بازدیدهای شهروندان از گروه "سایر کشورهای اروپایی" به 311.6 هزار نفر رسیده است، که 43.8% از کل بازدیدها را تشکیل می‌دهد. بیشترین تعداد بازدیدها از ترکیه با 157.4 هزار نفر، یا 50.5% از بازدیدهای این گروه، ثبت شده است.

بیشترین بازدیدها به ترتیب توسط شهروندان ترکیه - 157.4 هزار نفر، رومانی - 143.6 هزار نفر، یونان - 84.0 هزار نفر، اوکراین - 53.7 هزار نفر، صربستان - 52.9 هزار نفر، مقدونیه شمالی - 31.9 هزار نفر، آلمان - 27.1 هزار نفر، ایتالیا - 16.1 هزار نفر، لهستان - 11.2 هزار نفر و بریتانیا - 9.5 هزار نفر انجام شده است.

سهم بیشتری از بازدیدها با اهداف دیگر - 49.7%، سپس بازدیدها با هدف استراحت و گردش - 31.5%، و بازدیدها با اهداف کاری - 18.8% صورت گرفته است.در نوامبر، 638.6 هزار بلغاری به خارج سفر کردند که 11.3% بیشتر از نوامبر 2023 است. افزایش سفرها برای همه اهداف مشاهده شده ثبت شده است.

بیشترین تعداد سفرها به ترتیب به ترکیه - 193.2 هزار نفر، یونان - 109.3 هزار نفر، صربستان - 68.5 هزار نفر، رومانی - 64.3 هزار نفر، آلمان - 32.7 هزار نفر، ایتالیا - 21.8 هزار نفر، اتریش - 20.6 هزار نفر، مقدونیه شمالی - 19.3 هزار نفر، بریتانیا - 18.6 هزار نفر و اسپانیا - 13.8 هزار نفر بوده است.

بیشترین سهم نسبی از کل تعداد سفرهای شهروندان بلغاری به خارج را سفرها با اهداف دیگر - 48.3%، سپس سفرها با هدف استراحت و گردش - 28.5% و سفرها با اهداف کاری - 23.2% تشکیل می‌دهند.

https://news.bg/economics/skok-na-poseshteniyata-na-chuzhdentsi-v-balgariya-sas-sluzhebna-tsel-prez-noemvri.html

 اختلاف نظر در مورد پیوستن به منطقه یورو:

بلغارها بر سر عضویت در منطقه یورو اختلاف نظر دارند: 46 درصد حمایت، 46 درصد مخالف

بلغاری‌ها در حال حاضر درباره پیوستن به منطقه یورو دچار تفرقه شده‌اند، به‌طوری که 46٪ موافق و 46٪ مخالف هستند. این آمار بر اساس آخرین گزارش "استاندارد یوروبارومتر" برای بلغارستان است که از 11 اکتبر تا 1 نوامبر نظر‌سنجی شده است. این آمار نشان‌دهنده افزایش 9 درصدی در حمایت از منطقه یورو نسبت به داده‌های قبلی است.

با وجود این حمایت رو به افزایش، بلغارستان همچنان در این مسئله تقسیم شده باقی مانده است. در مقابل، حمایت از واحد پول واحد در سراسر اتحادیه اروپا به 74٪ می‌رسد. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که دو سوم بلغاری‌ها توانایی حرکت آزادانه در سراسر اتحادیه اروپا را بزرگترین مزیت عضویت خود می‌دانند، با 85٪ از بلغاری‌ها که با اصل حرکت آزاد موافق هستند، که این مقدار کمی‌بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا با 84٪ است.

نگرش مثبت نسبت به اتحادیه اروپا در بلغارستان کمی قوی‌تر از میانگین اتحادیه اروپا است، با 52٪ از بلغاری‌ها که دیدگاه مثبتی نسبت به اتحادیه اروپا دارند، در مقابل 44٪ در کل اتحادیه.

در زمینه امنیت بین‌المللی، حدود نیمی از بلغاری‌ها تهاجم روسیه به اوکراین را تهدید مستقیم به کشور خود و اتحادیه اروپا می‌دانند. با این وجود، حمایت از ارسال کمک نظامی‌به اوکراین یکی از پایین‌ترین‌ها در اتحادیه اروپا است، با تنها 26٪ از بلغاری‌ها که موافق هستند. از سوی دیگر، اکثریت قاطع 75٪ از ارائه کمک‌های انسانی به افراد آسیب‌دیده از جنگ حمایت می‌کنند.

در زمینه دفاع و تولید نظامی، 54٪ از بلغاری‌ها معتقدند که اتحادیه اروپا باید ظرفیت تولید تجهیزات نظامی خود را افزایش دهد، که کمی‌کمتر از میانگین اتحادیه اروپا با 69٪ است. علاوه بر این، اجماع عمومی در بلغارستان وجود دارد که کشور باید بیشتر در هزینه‌های دفاعی سرمایه‌گذاری کند. در سطح ملی، مسائل اصلی ذهن بلغاری‌ها تورم (46٪) است، و سپس نگرانی‌ها درباره وضعیت اقتصادی (28٪) و روابط بین‌المللی (18٪) قرار دارد.

https://www.novinite.com/articles/230045/Bulgarians+Divided+on+Eurozone+Membership%3A+46+Support%2C+46+Oppose

پیش بینی: گرانی مسکن در 2025

املاکی که با قیمت‌های بالاتر از بازار فهرست شده‌اند، در طی ۱۲ ماه آینده در پیدا کردن خریداران با چالش‌هایی مواجه خواهند شد. پیش‌بینی ایموتکا برای ماه‌های آینده نشان می‌دهد که اگر تا به حال بازار تحت سلطه فروشندگان بوده و برخی از آن‌ها در نتیجه هیجان عمومی‌توانسته‌اند معاملات را در سطوح بالاتر انجام دهند، در سال ۲۰۲۵ دستیابی به این امر دشوار خواهد بود. امروز در BTA:

"سال ۲۰۲۵ توازن میان خریداران و فروشندگان را بازخواهد یافت. خریداران دیگر تحت فشار افزایش مستمر قیمت‌ها قرار نخواهند داشت، در میان پیشنهادات با دقت بیشتری انتخاب می‌کنند و به ویژه نسبت به خانه‌هایی که قیمت‌شان متورم و با کیفیت مطابقت ندارد، حساس خواهند بود." یاور پیچف، مدیر اجرایی ایموتکا می‌گوید: "این کیفیت ملک‌ها است که فروشندگان، به‌ویژه آن‌هایی که در بازار ثانویه هستند، را مجبور به رقابت می‌کند."

ایموتکا پیش‌بینی می‌کند که در سال ۲۰۲۵ بازار باثبات و فعالی خواهیم داشت، با حفظ تعداد معاملات در کشور و افزایش تک‌رقمی قیمت ملک در مراکز منطقه‌ای. در مناطقی که علاقه خریداران و سازندگان بالاست، افزایش دو رقمی نیز محتمل است.

به گفته یاور پیچف، وام بانکی حداقل در نیمه اول سال ۲۰۲۵ در دسترس خواهد بود که می‌تواند معاملات را بیشتر تحریک کند. ورود بلغارستان به منطقه یورو احتمالاً باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

پیچف توضیح می‌دهد: "فرآیندهای سنتی بازار، همچون پیوستن آینده بلغارستان به منطقه یورو، تاثیری بر قیمت‌ها در کشور ما نخواهد داشت. اگر این اتفاق طبق برنامه در جولای ۲۰۲۵ رخ دهد، احتمالاً شاهد افزایش بیشتر قیمت‌ها خواهیم بود."

تغییر در پروفایل خریدار

"در سال 2025، افرادی که سرمایه‌گذاری‌های مالی دارند، محتاط‌تر خواهند شد. این امر به دو شکل بر بازار ملک تأثیر می‌گذارد - برخی از مصرف‌کنندگان محافظه‌کار از خرید خانه برای مقاصد سرمایه‌گذاری خودداری کرده و پولشان را در بانک‌ها نگه می‌دارند. در حال حاضر، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های محبوب مانند سهام، طلا و ارزهای دیجیتال ضعیف‌تر شده است. یاور پیچف از "Imoteka" می‌گوید که احتمالاً این افراد روی سرمایه‌گذاری‌های کم‌خطرتر و قابل پیش‌بینی‌تر مانند املاک در طی ۱۲ ماه آینده تمرکز خواهند کرد.

مهاجرت به مراکز بزرگ منطقه‌ای ادامه خواهد داشت و بازار داخلی را تحت تأثیر قرار خواهد داد، در نتیجه تقاضا برای خرید و اجاره ملک افزایش خواهد یافت. پس‌انداز مردم در بانک‌ها به رشد خود ادامه می‌دهد و با توجه به پذیرش یورو، بخشی از آن در مسکن سرمایه‌گذاری خواهد شد.

عواملی که می‌تواند بازار را متوقف کند، افزایش نرخ سود سپرده‌ها در بانک‌ها به سطوح بالاتر - بیش از ۳ درصد - خواهد بود که ممکن است برخی از خریداران را از خرید ملک به منظور سرمایه‌گذاری بازدارد. همچنین، تغییرات در شرایط وام مسکن و قوانین و مالیات مربوط به مالکیت و تملک دارایی نیز می‌تواند مؤثر باشد.

این شرکت معتقد است که محیط کلی برای خریداران خانه اهمیت فزاینده‌ای خواهد داشت. به خصوص برای خانواده‌های جوانی که به دنبال خانه اول خود هستند، انتخاب مسکن تنها به ویژگی‌های آپارتمان محدود نخواهد شد. برای این گروه، کیفیت ساختمان، وضعیت مشاعات، زیرساخت‌های موجود در منطقه و وجود پارک‌ها و فضای سبز برای اطمینان از آسایش و کیفیت بهتر زندگی مهم است. به گزارش "Imoteka"، خانه‌های کم‌مصرف و سازگار با محیط زیست که عملکرد و پایداری را با هم ترکیب می‌کنند، بیشتر و بیشتر مورد توجه قرار خواهند گرفت.

https://bglobal.bg/112048-prognoza-nadcenenite-jilishta-u-nas

چرا غول های فناوری اینقدر روی انرژی هسته ای شرط بندی می‌کنند؟

مراکز داده‌ای که هوش مصنوعی و محاسبات ابری را پشتیبانی می‌کنند، تقاضا و تولید انرژی را به مرزهای جدیدی سوق می‌دهند.طبق گزارش وزارت انرژی ایالات متحده، با رشد جاه‌طلبی‌های هوش مصنوعی در صنعت فناوری، پیش‌بینی می‌شود که مصرف جهانی برق تا سال 2050 تا 75 درصد افزایش یابد.

این مراکز داده ممکن است به زودی به اندازه‌ای بزرگ شوند که بیش از مصرف برق کل شهرها انرژی نیاز داشته باشند. با پیشروی رهبران فناوری در مسابقه برای توسعه و استقرار هوش مصنوعی، بسیاری از آنها با چالشی روبرو هستند: نیازهای انرژی فزاینده‌ای که اغلب با اهداف پایداری آنها در تضاد است.

مارک نلسون، مدیرعامل گروه انرژی رادیانت، هشدار می‌دهد: «یک مرکز داده جدید که به اندازه کل شهر شیکاگو برق نیاز دارد، بدون درک عمیق از نیازهای انرژی خود، قادر به حل مشکلات انرژی نخواهد بود.» وی افزود که این نیازها ثابت بوده و در تمام ساعات شبانه‌روز و تمامی روزهای سال پایدار است.

نگاهی به سمت انرژی هسته‌ای

پس از سال‌ها تمرکز بر منابع انرژی تجدیدپذیر، شرکت‌های بزرگ فناوری اکنون به انرژی هسته‌ای روی آورده‌اند، زیرا این فناوری می‌تواند مقادیر زیادی انرژی را به شیوه‌ای کارآمدتر و پایدارتر تولید کند.

گوگل، آمازون، مایکروسافت، و متا از برجسته‌ترین شرکت‌های فناوری هستند که در حال کاوش یا سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی هسته‌ای هستند. این شرکت‌ها، با در نظر گرفتن نیازهای رو به رشد انرژی مراکز داده و مدل‌های هوش مصنوعی خود، روند آینده صنعت را شکل می‌دهند.

مایکل ترل، مدیر ارشد انرژی و آب‌وهوا در گوگل، در این باره اظهار داشت: «آنچه ما می‌بینیم، مزایای متعدد انرژی هسته‌ای است. این منبعی است بدون کربن، که به‌طور مداوم و پایدار قابل استفاده است و تأثیر اقتصادی عظیمی ایجاد می‌کند.»

بازگشت انرژی هسته‌ای به صحنه

در گذشته، نگرانی‌های ایمنی و اطلاعات نادرست در مورد انرژی هسته‌ای، رشد این فناوری را محدود کرده بود. با این حال، سرمایه‌گذاری‌های اخیر در این حوزه، توجه بسیاری از کارشناسان را به خود جلب کرده است. آنها معتقدند که "رنسانس هسته‌ای" در راه است و می‌تواند تحولی چشمگیر در زمینه انرژی، هم در ایالات متحده و هم در سراسر جهان، ایجاد کند.

https://www.economic.bg/bg/a/view/zashto-tehnologichnite-giganti-zalagat-tolkova-mnogo-na-jadrenata-energija

 بدهکاری 45 میلیاردی خانواده‌های بلغاری:

نقش مؤسسات مالی در توسعه اقتصاد بلغارستان به‌وضوح از طریق مطبوعات قابل مشاهده است. وام‌هایی که بانک‌ها و مؤسسات غیربانکی به بنگاه‌ها و افراد ارائه می‌کنند، به‌عنوان اصلی‌ترین دارایی حامی‌توسعه تجارت و بهبود توان خرید مردم عمل می‌کنند. این امر همچنین از طریق فروش کالا و خدمات، کسب و کار را پشتیبانی می‌کند.

از داده‌های آمار رسمی BNB برای ماه نوامبر می‌توان دریافت که وام‌ها در این سال برای توسعه کسب و کار از اهمیت بالایی برخوردار بوده‌اند.

در پایان نوامبر 2024، بودجه بخش غیردولتی بالغ بر 102.088 میلیارد لوا (51.2٪ از تولید ناخالص داخلی) بود، در مقایسه با 100.515 میلیارد لوا در نوامبر 2024 (50.4٪ از تولید ناخالص داخلی). در نوامبر 2024، این وام‌ها به‌صورت سالانه 13.8٪ افزایش یافتند (13.8٪ افزایش سالانه در اکتبر 2024). تغییر در نرخ بهره این وام‌ها نیز متاثر از عرضه خالص وام از سایر مؤسسات مالی بود که حجم آن در دوازده ماه گذشته 119.1 میلیون لوا بود. در آمار رسمی BNB آمده است که این تغییر در میزان اعتبارات نیز تحت تأثیر فروش خالص اعتبارات سایر مؤسسات مالی قرار دارد که حجم آن در دوازده ماه گذشته به 119.1 میلیون لوا رسید (0.6 میلیون لوا در نوامبر 2024).

به‌وضوح می‌توان دریافت که رشد نه‌تنها زیاد، بلکه شتابان است. در عین حال، باید توجه داشت که این رشد برای وام‌های خالص است - یعنی وام‌های تازه اعطا شده منهای وام‌های بازپرداخت شده. و افزایش ناخالص - تنها وام‌های تازه اعطا شده - چندین برابر بیشتر است. و همه این‌ها با نرخ‌های بهره نسبتاً پایدار و پایین. فقط برای مقایسه، ذکر می‌کنیم که دوازده ماه پیش، این رشد به‌طور قابل توجهی کمتر بود - 11.3 درصد.

طبق داده‌های BNB، وام‌های شرکت‌ها تا نوامبر 2024 به‌صورت سالانه 10 درصد رشد خواهد کرد (8.6 درصد افزایش سالانه تا اکتبر 2024) و در پایان ماه به 48.136 میلیارد لوا (24.1٪ از تولید ناخالص داخلی) خواهد رسید. داده‌ها نشان می‌دهند که رشد وام‌های شرکت‌ها دو برابر کمتر از رشد وام‌های خانوارها است. این امر با فضای نامطمئن سیاسی داخلی، هرج‌ومرج در مورد سیاست‌های دستمزد دولت، کاهش برنامه‌های سرمایه‌گذاری دولتی، دسترسی به وجوه اروپایی و مشکلات اقتصادی شرکای تجاری اصلی بلغارستان توضیح داده می‌شود. با این حال، رشد گزارش شده بیشتر از دوره مشابه در سال 2023 بود که 6.3 درصد بود.

وام به خانوارها حدود 45.815 میلیارد لوا (23٪ از تولید ناخالص داخلی) در پایان نوامبر 2024 رسید. در مقایسه با ماه مشابه در سال 2023، این وام‌ها 20.4٪ افزایش یافتند (20.6٪ افزایش سالانه تا اکتبر 2024).

در پایان نوامبر 2024، وام‌های مسکن به 24.629 میلیارد لوا رسید و به‌صورت سالانه 26.3٪ افزایش یافت (26.5٪ افزایش سالانه تا اکتبر 2024). وام‌های مصرفی بالغ بر 19.329 میلیارد لوا بود و 14.8٪ نسبت به نوامبر 2023 افزایش یافت (15٪ افزایش سالانه تا اکتبر 2024). به‌صورت سالانه، سایر وام‌ها 21.5٪ افزایش یافتند (19.2٪ افزایش سالانه تا اکتبر 2024) و به 484.8 میلیون لوا رسید. وام برای کارفرمایان و افراد خوداشتغال نیز به‌صورت سالانه در نوامبر 2024، 16.2٪ افزایش یافت (14.8٪ افزایش سالانه تا اکتبر 2024) و در پایان ماه به 538.6 میلیون لوا رسید.

وام‌های خانوار سالیانه افزایش بسیار زیادی را نشان دادند، اما مشاهده می‌شود که به‌صورت ماهانه - نسبت به اکتبر - رو به سردی است. داده‌های مقایسه‌ای نشان می‌دهد که این رقم مشابه دوره مشابه سال 2023 است، اما پس از آن روندی صعودی داشت. احتمال دارد که حفظ رشد اعتباری گزارش‌شده فعلی برای جمعیت به انقباض تدریجی سطوح رشد تبدیل شود، به‌ویژه اگر وضعیت داخلی منجر به عدم اطمینان درآمد و افزایش مشکلات در انجام تعهدات گروه‌های اجتماعی و حرفه‌ای خاصی از جمعیت شود.

تغییرات قانونی احتمالی که منجر به محدودیت در پتانسیل موسسات اعتباری برای اعطای وام می‌شود، جریان مالی خالصی را که برای مشاغل و شهروندان فراهم می‌کنند، کاهش می‌دهد. علاوه بر این، این تغییرات وام‌ها را گران‌تر می‌کند و به‌طور قابل توجهی تأثیر می‌گذارد. چنین روندهایی پتانسیل رشد اقتصاد بلغارستان را که در حال حاضر به دلیل مشکلات جذب سرمایه‌های اروپایی در معرض تهدید جدی قرار دارد، به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.لینک منبع

https://money.bg/credits/balgarskite-domakinstva-dalzhat-veche-nad-45-miliarda-leva-pod-formata-na-krediti.html

شل برای کشف نفت و گاز در دریای سیاه

ولادیمیر مالینوف وزیر موقت انرژی بلغارستان اعلام کرد که اکتشاف و تولید شل (96) B.V، یکی از شرکت های تابعه شل، در بلوک 1-26 خان ترول واقع در منطقه اقتصادی انحصاری بلغارستان در دریای سیاه، به اکتشاف نفت و گاز طبیعی خواهد پرداخت. این تصمیم در جلسه امروز هیات وزیران اتخاذ شد.

وزارت نیرو یادآوری می‌کند که روند اعطای مجوز اکتشاف نفت و گاز در دریای سیاه از 18 ژوئن 2024 با انتشار اسناد در مجله رسمی اتحادیه اروپا آغاز شد.لینک منبع

https://bnr.bg/en/post/102087600/shell-to-explore-for-oil-and-gas-in-the-black-sea

رشد 10 درصدی وام ها برای شرکت ها و 20.4 درصدی  برای خانوارها:

سهم مؤسسات مالی در توسعه اقتصاد بلغارستان به‌وضوح از طریق رشد وام‌دهی بیان می‌شود. وام‌هایی که موسسات بانکی و غیربانکی به شرکت‌ها و مردم ارائه می‌کنند، سوخت اصلی توسعه تجارت و قدرت خرید مردم است که از طریق تجارت کالا و خدمات نیز به کسب‌وکارها کمک می‌کند.

بر اساس داده‌های آمار پولی BNB برای ماه نوامبر، سهم وام‌ها در توسعه کسب‌وکار امسال اهمیت بالایی دارد. در پایان نوامبر 2024، وام به بخش غیردولتی به 102.088 میلیارد لوا (51.2٪ از تولید ناخالص داخلی) رسید که در مقایسه با 100.515 میلیارد لوا در اکتبر 2024 (50.4٪ از تولید ناخالص داخلی) افزایش یافته است. در نوامبر 2024، این وام‌ها به‌صورت سالانه 14.4 درصد افزایش یافتند (در مقایسه با افزایش سالانه 13.8 درصد در اکتبر 2024). تغییر در میزان اعتبارات بخش غیردولتی نیز متاثر از فروش خالص اعتبارات سایر مؤسسات پولی و مالی (سایر MFI) بوده است که حجم آن در دوازده ماه گذشته 119.1 میلیون لوا بوده است (در نوامبر 2024، 0.6 میلیون لوا).

به وضوح می‌توان دریافت که رشد نه‌تنها زیاد است، بلکه شتاب نیز دارد. در عین حال، باید توجه داشت که ما در مورد افزایش خالص وام‌ها صحبت می‌کنیم؛ وام‌های تازه اعطا شده منهای وام‌های بازپرداخت شده. افزایش ناخالص - فقط وام‌های تازه اعطا شده - چندین برابر بیشتر است. و همه این‌ها با نرخ‌های بهره پایین و نسبتاً پایدار. برای مقایسه، ذکر می‌کنیم که دوازده ماه پیش این رشد به‌طور قابل توجهی کمتر بود؛ 11.3 درصد.

طبق داده‌های BNB، وام‌های تنها برای شرکت‌ها در نوامبر 2024 به‌صورت سالانه 10 درصد رشد خواهد کرد (در مقایسه با افزایش سالانه 8.6 درصد در اکتبر 2024) و در پایان ماه به 48.136 میلیارد لوا (24.1٪ از تولید ناخالص داخلی) می‌رسد. داده‌ها نشان می‌دهند که رشد وام‌های شرکت‌ها دو برابر کمتر از رشد وام‌های خانوارها است. این امر با فضای نامطمئن سیاسی داخلی، هرج‌ومرج در مورد سیاست‌های دستمزد دولت، کاهش برنامه سرمایه‌گذاری دولت، دسترسی به وجوه اروپایی و مشکلات اقتصادی شرکای تجاری اصلی بلغارستان توضیح داده می‌شود. با این حال، رشد گزارش شده بیشتر از دوره مشابه در سال 2023 بود که 6.3 درصد بود.

وام به خانوارها در پایان نوامبر 2024 به 45.815 میلیارد لوا (23٪ از تولید ناخالص داخلی) رسید. در مقایسه با ماه مشابه در سال 2023، این وام‌ها 20.4٪ افزایش یافتند (افزایش سالانه 20.6٪ در اکتبر 2024).

در پایان نوامبر 2024، وام‌های مسکن به 24.629 میلیارد لوا رسید و به‌صورت سالانه 26.3٪ رشد داشتند (افزایش سالانه 26.5٪ در اکتبر 2024). وام‌های مصرفی بالغ بر 19.329 میلیارد لوا بود و 14.8٪ نسبت به نوامبر 2023 افزایش یافت (افزایش سالانه 15٪ در اکتبر 2024). به‌صورت سالانه، سایر وام‌ها 21.5٪ رشد کردند (افزایش سالانه 19.2٪ در اکتبر 2024) و به 484.8 میلیون لوا رسید. وام برای کارفرمایان و افراد خوداشتغال نیز به‌صورت سالانه در نوامبر 2024، 16.2٪ افزایش یافت (افزایش سالانه 14.8٪ در اکتبر 2024) و در پایان ماه به 538.6 میلیون لوا رسید.

وام به خانوارها رشد سالانه بسیار بالایی را ثبت کرد، اما مشاهده می‌شود که به‌صورت ماهانه، نسبت به اکتبر، رو به سردی است. داده‌های مقایسه‌ای نشان می‌دهد که رشد مشابه با دوره مشابه در سال 2023 است، اما پس از آن تمایل به افزایش داشت. احتمال دارد که حفظ رشد اعتباری گزارش‌شده فعلی برای جمعیت به انقباض تدریجی سطوح رشد تبدیل شود، به‌ویژه اگر وضعیت داخلی منجر به عدم اطمینان درآمد و افزایش مشکلات در انجام تعهدات گروه‌های اجتماعی و حرفه‌ای خاصی از جمعیت شود.

تغییرات قانونی احتمالی که پتانسیل موسسات اعتباری برای ارائه وام را محدود می‌کند، جریان مالی خالصی را که برای مشاغل و شهروندان ارائه می‌کنند، کاهش می‌دهد. علاوه بر این، این تغییرات وام‌ها را گران‌تر می‌کند و به‌طور قابل توجهی تأثیر می‌گذارد. چنین روندهایی پتانسیل رشد اقتصاد بلغارستان را که در حال حاضر به دلیل مشکلات جذب سرمایه‌های اروپایی در معرض تهدید جدی قرار دارد، به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.لینک منبع

https://news.bg/finance/kreditite-za-firmi-rastat-s-10-godishno-a-za-domakinstva-s-20-4-protsenta.html

نسبت حقوق و خانه داری: 

برای خانه‌های 100 متر مربع. در بلغارستان حدود 200 حقوق، در یونان بیش از 220 و در یونان بیش از 600 حقوق وجود دارد.

قیمت ملک در حال تغییر نیست. به عنوان مثال، طبق داده‌های آژانس املاک VULGARIAN، قیمت مسکن در فعال‌ترین بخش کشور - صوفیه - حدود 12 درصد بیشتر از سال گذشته است. قیمت بر اساس معامله به 1700 یورو در هر متر مربع می‌رسد. این بدان معناست که یک ملک در صوفیه به مساحت 100 متر مربع، 170000 یورو هزینه خواهد داشت.

چقدر برای این کار پرداختی؟

گزارش محلی در Vestbrokers.com. پاسخ این سوال را می‌دهد که قیمت ملک در اروپا و جهان چگونه تغییر می‌کند، زیرا می‌دانیم حقوق ماهانه زودرس چقدر است. آنها به قیمت مسکن، درآمد خالص ماهانه، تورم و نرخ‌های بهره وام مسکن در 62 کشور نگاه کردند.

کسانی که در دانمارک زندگی می‌کنند، به کمترین زمان برای جستجوی مسکن در اروپا نیاز دارند. میانگین قیمت ملک 100 متر مربع در این شهر اسکاندیناوی 114 حقوق خالص است که آن را به ارزان‌ترین شهر اروپا تبدیل می‌کند. به همین دلیل، دانمارک به عنوان گران‌ترین کشور اتحادیه اروپا در سال 2023 طبقه‌بندی شده است. (قیمت کالاها و خدمات در این کشور 43 درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا است، طبق Eurostat)، و درآمد سالانه قبلی این کشور در رتبه هفتم اروپا قرار دارد. این داده‌ها در یورونیوز نقل شده است.

کشورهای اول و سوم به ترتیب ایسلند و سوئد با 123 حقوق خالص و 129 حقوق خالص هستند که برای پوشش هزینه یک آپارتمان 100 متری کافی است. این معادل تقریباً 10 سال حقوق سالانه است.

اطلاعات در مورد بلغارستان نشان می‌دهد که 199 حقوق خالص برای خرید مسکن 100 مترمربعی مورد نیاز است که طی 16 سال ساخته می‌شود.

"قیمت‌ها و درآمدها در کشورهای مختلف به طور قابل توجهی متفاوت است و به همین دلیل تیم Best Brokers برای کمک به محافظت از اموال با دانستن اینکه چقدر حقوق ماهانه نیاز است، این گزارش را تهیه کرده‌اند. در این گزارش آمده است که خرید مسکن در کشورهای مختلف اروپایی، شامل سفر به اسپانیا، مسکن، مراقبت از کودکان و غیره نمی‌شود.

قبل از بلغارستان، کشورهای آلمان (185 حقوق)، رومانی (173 حقوق)، اسپانیا (132 حقوق) و دیگران قرار دارند.

در بخش جنوبی یونان، جایی که وضعیت قیمت ملک "مناسب‌تر" از بلغارستان نیست، قیمت‌ها به 228 حقوق خالص در هر 100 متر مربع می‌رسد. برای داشتن یک خانه نوع B، تعداد حتی بیشتر است، 631 حقوق، که معادل بیش از 52 سال است.

در کجای اروپا خرید ملک دشوارتر است؟

رتبه‌های بالا و پایین اروپا را جمهوری چک و اسلواکی اشغال کرده‌اند. در اسلواکی، یک آپارتمان 100 متری به 297 حقوق خالص نیاز دارد که در مدت حدود 25 سال می‌توان آن را پرداخت کرد. برای داشتن ملک در اسلواکی، به 50 سال پس‌انداز نیاز است.

گران‌ترین مسکن کجای جهان است؟

بالاترین هزینه زندگی در جهان مربوط به آفریقای جنوبی است، جایی که کارگران برای زنده ماندن به 71 برابر دستمزد روزانه خود نیاز دارند تا ملک 100 متر مربعی را خریداری کنند.

آمریکا در میانه این وضعیت قرار دارد. با این حال، قیمت ملک از ایالتی به ایالت دیگر بسیار متفاوت است، اما معمولاً حدود 76 حقوق ماهانه برای خرید خانه نیاز است. این معادل تقریباً شش سال حقوق سالانه است.

در پایین‌ترین طبقه‌بندی‌ها، نپال با 684 حقوق لازم برای پوشش هزینه مسکن قرار دارد.

https://money.bg/property/za-zhilishte-ot-100-kv-m-v-balgariya-sa-nuzhni-blizo-200-zaplati-v-gartsiya-nad-220-a-v-turtsiya-nad-600.html

صادرات به کشورهای اتحادیه اروپا و غیر اتحادیه اروپا کاهش می یابد

در دوره ژانویه تا سپتامبر 2024، صادرات کالا از بلغارستان به اتحادیه اروپا نسبت به سال قبل 3.6 درصد کاهش یافته و به 20.895 میلیارد یورو رسیده است. بر اساس داده‌های موسسه ملی آمار، شرکای تجاری اصلی بلغارستان شامل آلمان، رومانی، ایتالیا، یونان و فرانسه هستند که 62.2 درصد از صادرات به اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهند. در مقایسه با سال 2022، کاهش صادرات به اتحادیه اروپا 7.3 درصد بوده است.

واردات کالا به بلغارستان از اتحادیه اروپا از ژانویه تا سپتامبر 2024 نسبت به مدت مشابه در سال 2023، 5.4 درصد کاهش یافته و به 21 میلیارد یورو رسیده است. بیشترین واردات از آلمان، رومانی، ایتالیا، یونان و لهستان بوده است.

 واردات کالا به بلغارستان از کشورهای ثالث در بازه زمانی ژانویه تا اکتبر 2024 نسبت به سال 2023، 7.1 درصد افزایش یافته و به 17.865 میلیارد یورو رسیده است. بیشترین واردات از ترکیه، چین، اوکراین و صربستان بوده است. در دوره ژانویه تا اکتبر 2024، صادرات کالا از بلغارستان به کشورهای ثالث نسبت به سال 2023، 3.9 درصد کاهش یافته و به 13 میلیارد یورو رسیده است. صادرات بلغارستان عمدتاً به ترکیه، آمریکا و صربستان بوده است.

https://bnr.bg/en/post/102087926/export-to-eu-and-non-eu-countries-declines

قیمت گاز طبیعی در بلغارستان کمتر از حد انتظار در ژانویه افزایش یافت

گاز طبیعی برای مصرف‌کنندگان بلغارستانی کمتر از پیش‌بینی اولیه بولگارگاز افزایش خواهد یافت. قیمت آن از ابتدای سال حدود 8 درصد افزایش می‌یابد، نه 10 درصد، و به 82 لوا برای هر مگاوات ساعت خواهد رسید. این مطلب از جلسه علنی کمیسیون تنظیم انرژی و آب (KEVR) پیش از تصمیم نهایی برای قیمت در اول ژانویه مشخص شد.

وسلین سینابوف، مدیر اجرایی «بولگارگاز»، توضیح داد که دلیل دستیابی به قیمت پایین‌تر، کاهش شاخص مرجع TTF است. ایوان ایوانوف، رئیس KEVR، این موضوع را خبر خوبی دانست.

وی همچنین توضیح داد که به دلیل پیش‌بینی توقف عرضه گاز طبیعی از طریق اوکراین به چندین کشور اروپای شرقی، شاخص به 48.82 یورو برای هر مگاوات ساعت افزایش یافته بود، اما پس از یک ساعت به 47.60 یورو برای هر مگاوات ساعت کاهش یافت. به گفته ایوانوف، این نشان می‌دهد که انتظار می‌رود اروپا با این چالش کنار بیاید.

رئیس تنظیم‌کننده قاطعانه اعلام کرد که هیچ خطری برای امنیت عرضه گاز به بلغارستان وجود ندارد.

وی همچنین تأیید کرد: "در زمینه گاز طبیعی نباید هیچ‌گونه نگرانی وجود داشته باشد؛ انبار ما یکی از پرترین انبارها در اروپا است." انبار گاز در چیرن کمی‌بیش از 74 درصد پر است، در حالی که میانگین برای اتحادیه اروپا 73.53 درصد است.

در جلسه مشخص شد که بلغارستان پس از خاتمه قرارداد بین روسیه و اوکراین، یک کشور مهم برای ترانزیت گاز طبیعی است، زیرا اولین تحویل گاز از ایالات متحده به اوکراین پس از تخلیه از «رویتوسا»، از طریق قلمرو بلغارستان انجام خواهد شد.

https://www.economic.bg/bg/a/view/prirodnijat-gaz-poskypva-po-malko-ot-ochakvanoto-prez-januari

وزیر انرژی خواهان نظارت بیشتر بر اپراتورهای توزیع برق شد

جریمه‌های بالاتر، هزینه‌های ثابت برای سرمایه‌گذاری در شبکه، و یک بستر اطلاعات آنلاین. این‌ها اقدامات قانونی‌ای هستند که وزارت نیرو پس از مشکلات مربوط به تامین برق در بخش‌هایی از بلغارستان در تعطیلات، به مجلس ملی پیشنهاد خواهد کرد. این اقدامات توسط ولادیمیر مالینوف، وزیر انرژی، در یک جلسه توجیهی پس از نشست شورای وزیران ارائه شد.

در صورت عدم انجام فعالیت‌های پروانه و در صورت کشف تخلفات مربوط به آمادگی فنی برق، وزارت انرژی با تغییر قانونی، درخواست افزایش تحریم‌های املاکی را که در قانون انرژی پیش‌بینی شده است، خواهد کرد.

تحلیل ما نشان می‌دهد که تحریم‌هایی که در حال حاضر در قانون پیش‌بینی شده‌اند بسیار اندک هستند. ما پیشنهاد افزایش خواهیم داد.

اقدام دیگری که پیشنهاد می‌شود، این است که هزینه‌های نگهداری شبکه در برنامه‌های سرمایه‌گذاری ERPها ثابت شود. در حال حاضر، سرمایه‌گذاری آن‌ها برای یک دوره نظارتی شامل سایر هزینه‌ها مانند بهبود اندازه‌گیری، گزارش، هزینه‌های پیوستن به مشتریان جدید و غیره است. هدف از اصلاح قانون، الزام ERPها به صورت سالانه نسبت به درصدی از هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای نگهداری شبکه برق خواهد بود.

به عنوان سومین اقدام، قرار است یک پلتفرم آنلاین مجزا ایجاد شود که شهرداران و معاونان شهردار بتوانند اطلاعاتی را در قالب الکترونیکی به شرکت‌های توزیع برق در مورد قطعی و کمبود برق ارائه کنند.مالینوف امیدوار است که پیشنهادات وی توسط نمایندگان مردم به رسمیت شناخته شود.

او همچنین اضافه کرد که دستوری صادر کرده است که به موجب آن، 48 ساعت پس از این رویداد، EPR را برای تشخیص وجود فورس ماژور رد کرده است. وی گفت: وجود بارش برف در زمستان اتفاق خارق‌العاده‌ای نیست که قابل پیش‌بینی نباشد. مشخص شد که KEVR سه کارگروه ایجاد کرده است که بازرسی‌های فوق‌العاده‌ای را از سه شرکت توزیع برق انجام خواهند داد.

ایوان ایوانوف، رئیس کمیسیون تنظیم انرژی و آب (KEVR)، پس از این نشست اعلام کرد که پیشنهاد افزایش قیمت برق از اول ژانویه به طور متوسط 9 درصد همچنان به قوت خود باقی است، اما ممکن است کمی تعدیل شود.

او دوباره یادآوری کرد که جمعه، اکتبر 2023، اصلاحیه‌ای در قانون انرژی لازم‌الاجرا شد که در آن نوشته شده است که KEVR قیمت‌های تعیین شده برق را بیش از هر شش ماه یک بار تغییر می‌دهد، در صورت تغییر قابل توجه.

اگر شرط این تغییر اساسی محقق نمی‌شد، تغییر قیمتی وجود نداشت؛ باید 15 درصد باشد. این تغییر 30 درصد است - دو برابر بیشتر از حداقل مورد نیاز. او قاطعانه گفت که کمیسیون از قانونی پیروی می‌کند که این افزایش را الزامی‌کرده است.KEVR نه خودسرانه، بلکه به منظور رعایت مفاد قانون، تصمیم جدیدی صادر می‌کند.

به گفته وی، مسدود کردن قیمت برق (همانطور که رئیس DPS پیشتر دلیان پیوسکی اعلام کرد) به این معنی است که شرکت‌های بزرگ انرژی، تولیدکنندگان برق، در یک بحران مالی شدید قرار خواهند گرفت. ایوانوف توضیح داد که هزینه‌های تولید آنها به دلیل افزایش قیمت فلزات، سیم، تجهیزات مختلف و خدمات به طور مداوم در حال افزایش است.به گفته وی، شرکت‌های بزرگ انرژی که برق بلغارستان را تامین کرده‌اند، دلیلی برای سرزنش ندارند و نباید از قیمت آن محروم شوند.

ایوانوف افزود که با استفاده از تمام ابزارهای مجاز نظارتی، KEVR موفق شد افزایش قیمت را به 9 درصد کاهش دهد. اگر کار بسیار جدی کمیسیون نبود، این افزایش باید به میزان قابل توجهی بیشتر می‌شد.ما کمیسیون حمایت از مصرف کننده نیستیم، ما کمیسیونی هستیم که باید از منافع عمومی محافظت کند و بهترین تعادل را پیدا کند. رگولاتور توضیح داد که تصمیم نهایی قیمت در اول ژانویه اعلام خواهد شد و ممکن است تغییرات جزئی ایجاد شود.

https://www.economic.bg/bg/a/view/malinov-predlaga-po-visoki-sankcii-za-erp-tata-pri-problemi-s-toka

 

افزایش 8.42 درصدی قیمت برق برای خانوارهای بلغاری از اول ژانویه 2025

افزایش قیمت برق برای مصرف‌کنندگان خانگی از اول ژانویه 2025

کمیسیون تنظیم مقررات انرژی و آب (EWRC) در جلسه‌ای غیرعلنی افزایش متوسط 8.42 درصدی قیمت برق برای مصرف‌کنندگان خانگی را تصویب کرد که از اول ژانویه 2025 اجرایی می‌شود. تغییرات قیمت در میان تأمین‌کنندگان برق به شرح زیر است:

Electrohold: افزایش 8.42 درصدی

EVN: افزایش 8.39 درصدی

Energo Pro: افزایش 8.55 درصدی

این ارقام شامل هزینه‌های خدمات شبکه است که توسط EWRC اعلام شده است.

عوامل تأثیرگذار بر افزایش قیمت

EWRC این تعدیل را به چند عامل کلیدی نسبت داده است:

افزایش قیمت بازار سالانه برق

o        قیمت پیش‌بینی‌شده بازار برای بار پایه برق در دوره ژوئیه 2024 تا ژوئن 2025 بیش از 23 درصد افزایش یافته است.

o        قیمت تخمینی از 173.09 لوا/MWh به 212.12 لوا/MWh افزایش یافته است (بر اساس داده‌های 30 نوامبر 2024 و پیش‌بینی‌های باقی‌مانده تا ژوئن 2025).

هزینه‌های بالاتر تأمین برق

o        افزایش قیمت به دلیل هزینه‌های بیشتر تأمین‌کننده عمومی، ناشی از افزایش مقادیر برق تخصیص‌یافته برای بازار تنظیم‌شده است.

o        در مجموع 927,000 MWh برق برای این بازار تخصیص داده شده است.

o        بخش عمده‌ای از این عرضه توسط "TPP Maritsa Iztok 2" EAD بر اساس دستور وزیر انرژی تأمین خواهد شد.

یکی دیگر از عوامل مؤثر بر افزایش قیمت، تعدیل قیمت ترجیحی برق و حق بیمه برای تولیدکنندگان ترکیبی حرارت و برق است. این تعدیل ناشی از نیاز به انعکاس قیمت‌های بالاتر گاز طبیعی است. قیمت گاز تأمین‌شده و برآوردشده برای ماه‌های باقی‌مانده، بیش از 17 درصد بالاتر از پیش‌بینی‌های اولیه برای دوره قیمت‌گذاری بوده است.

با وجود این تغییرات، EWRC تأیید کرد که قیمت انرژی گرمایی بدون تغییر باقی خواهد ماند.

این تصمیم پس از یک بحث عمومی اتخاذ شد که در تاریخ 18 دسامبر 2024 برگزار شد. در این جلسه، از تمام طرف‌های ذینفع دعوت شد تا نظرات و پیشنهادات خود را ارائه دهند. ایوان ایوانوف، رئیس EWRC، بر اهمیت ایجاد تعادل در زنجیره تأمین - از تولید تا انتقال و توزیع و در نهایت مصرف‌کننده نهایی - تأکید کرد

 

https://www.novinite.com/articles/230101/Electricity+Prices+for+Bulgarian+Households+Rise+by+8.42+Starting+January+1%2C+2025

 

بررسی خرید مسکن در 2025

سال 2024 که پشت سر گذاشتیم، به عنوان سالی پر از چالش و ابهام آغاز شد. اولین روزهای سال با نگرانی‌هایی درباره حفظ ثبات اقتصادی و پیش‌بینی‌هایی درباره نرخ بهره، پذیرش در منطقه یورو، تورم و افزایش احتمالی قیمت‌ها همراه بود.

در پایان سال، مشخص شد که بسیاری از این انتظارات منفی برای اقتصاد تحقق نیافت. نرخ جریان نقدی بیت‌کوین در پایین‌ترین سطح باقی ماند و نرخ رشد وام بانکی برای 9 ماه اول سال 36 درصد بود. این نرخ بالا نه‌تنها منجر به رکود نشد، بلکه سرعت رشد قیمت‌ها، به‌ویژه در نیمه گرم سال، را افزایش داد.

در حال حاضر، بازدهی سالانه در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور به 10 تا 15 درصد رسیده است که به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از نرخ تورم سالانه حدود 2 درصد است.

نرخ سود وام مسکن چگونه تغییر خواهد کرد؟

بخش بزرگی از بازار املاک و مستغلات با فعالیت بانک‌ها در اعطای وام‌های رهنی مرتبط است. به همین دلیل، تغییرات در نرخ سود وام‌های مسکن می‌تواند تأثیر مستقیمی‌بر قیمت املاک داشته باشد و جهت‌گیری آن‌ها را مشخص کند.

بانک‌های مرکزی جهانی همچنان به کاهش نرخ بهره اولیه خود ادامه می‌دهند. در نشست اخیر خود در 18 دسامبر، فدرال رزرو نرخ بهره را 0.25 درصد کاهش داد. همچنین، بانک مرکزی اروپا پیش‌تر نرخ بهره را با کاهش 0.25 درصد به سطح 3 درصد رسانده بود.

این تغییرات با کاهش نرخ تورم در دو سال گذشته همراه بوده است. با این حال، بسیاری از اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که در سال آینده، سرعت کاهش نرخ‌ها ممکن است به طور قابل توجهی کاهش یابد. این موضوع می‌تواند خبری نگران‌کننده برای خریداران املاک باشد.

کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی اروپا تأثیر مثبتی بر نرخ سود وام‌های مسکن داشت و آن را به سطوحی در بازه 2.4 تا 2.8 درصد رساند که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بود.

از 1 اکتبر، شرایط جدیدی برای اعطای وام‌های رهنی توسط بانک‌ها اعمال شده است که بهبود نسبی در دسترسی خریداران به وام‌ها ایجاد کرده است. این شرایط شامل محدودیت پرداخت ماهانه به 50 درصد درآمد، پرداخت اولیه حداقل 15 درصد قیمت ملک، و تأمین حداکثر 85 درصد ارزش ملک توسط بانک می‌شود. مدت قرارداد وام نیز به حداکثر 30 سال محدود شده است.

با این حال، انتظار کاهش قابل توجه در نرخ سود وام‌های رهنی دشوار به نظر می‌رسد. دلیل این امر نه تنها به سیاست‌های نرخ بهره بانک مرکزی اروپا مرتبط است، بلکه به سرعت کاهش تورم و احتمال توقف در بهبود آن نیز بستگی دارد.

نظارت بر بازار مسکن

اگر فرض کنیم قیمت املاک در سال آینده بدون تغییر باقی بماند (با استثنای تغییرات قابل توجه در نرخ وام‌های مسکن)، احتمالاً حرکت قیمت‌ها بیشتر تحت تأثیر سطح تقاضا و عرضه قرار خواهد گرفت.

با این دیدگاه، می‌توان به آمار جدید ساخت‌وساز مسکن به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی بازار توجه کرد. طی سه‌ماهه اول سال جاری، ساخت 4,654 ساختمان مسکونی با زیربنای مجموع 2.93 میلیون مترمربع آغاز شده است.

در مقایسه، طی سه‌ماهه اول سال گذشته، 4,315 ساختمان مسکونی با زیربنای 2.57 میلیون مترمربع و دو سال پیش در مدت مشابه، 4,199 ساختمان مسکونی با زیربنای 2.76 میلیون مترمربع احداث شده بودند.

این آمار نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی در فعالیت‌های ساخت‌وساز مسکونی وجود داشته است. این افزایش به طور مصنوعی فشار بر هزینه‌های اولیه و در نتیجه قیمت مسکن وارد کرده است.

در نتیجه، می‌توان پیش‌بینی کرد که این فشار در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت، هرچند احتمالاً تغییرات آنچنان چشمگیر نخواهد بود.

آیا املاک قابل دسترس است؟

افزایش قیمت املاک و مستغلات دسترسی به آن‌ها را برای خریداران، به‌ویژه خریدارانی که برای اولین بار اقدام به خرید می‌کنند، دشوارتر کرده است. طبق داده‌های HCI، در سه‌ماهه سوم سال گذشته، قیمت املاک نسبت به مدت مشابه سال قبل 16.5 درصد افزایش داشته است.

با وجود تابستان گرم امسال، بیشترین افزایش قیمت مسکن تا پایان سپتامبر در شهرهای وارنا و پلوودیو ثبت شده است که رشد آن بیش از 5 درصد بود.

در کل، قیمت مسکن در این شهرها تا سه‌ماهه سوم سال، نسبت به سه‌ماهه قبل، حدود 4 درصد افزایش یافته است. در میان شهرها، بیشترین تغییرات قیمت مربوط به استارا زاگورا و بورگاس بود که رشد اندکی بیش از 4 درصد گزارش شده است.

برای خریداران آینده، عامل کلیدی دسترسی به مسکن است که اهمیت بیشتری از داشتن سرمایه اولیه دارد. این دسترسی را می‌توان با مقایسه میانگین درآمد خریداران بالقوه با قیمت‌های موجود اندازه‌گیری کرد.

برای بررسی سطح دسترسی به املاک، داده‌های شهرهای مختلف مقایسه شده است. به عنوان نمونه، اطلاعات مربوط به صوفیه را در نظر می‌گیریم. طبق داده‌های Numbeo.com، متوسط قیمت فروش یک آپارتمان در خارج از مرکز شهر 5,802 لوا در هر مترمربع است، در حالی که متوسط درآمد خالص ماهانه یک شهروند 2,607 لوا است.

بنابراین، هزینه خرید یک آپارتمان با مساحت 85 مترمربع به 493,170 لوا می‌رسد. بر اساس درآمد خالص سالانه متوسط 31,284 لوا، این نشان می‌دهد که خرید یک آپارتمان متوسط، معادل 15.8 سال درآمد خالص سالانه برای یک فرد ساکن پایتخت است.

برای دو نفر شاغل، مدت‌زمان موردنیاز برای پرداخت هزینه این آپارتمان به 7.9 سال کاهش می‌یابد. این عدد، همچنان بسیار بالاتر از شاخص 5.1 سال است که نشان‌دهنده عدم دسترسی مناسب به ملک در بازار است.

کارشناسان املاک برای بازار در سال 2025 چه پیش‌بینی می‌کنند؟

Anac Xamid - مدیر دفتر Yavlena:

انتظار می‌رود در سال 2025، بازار املاک و مستغلات در بلغارستان با ثبات، رشد و سرعت متوسط‌تری در فروش مواجه شود. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که قیمت‌ها حدود 5 تا 10 درصد افزایش خواهند یافت که نتیجه تعامل چندین عامل اقتصادی است. این درصد می‌تواند فشار بر خریداران، به‌ویژه کسانی که قصد خرید خانه اول خود را دارند، کاهش دهد. تلاش‌های مفید منجر به تقاضای بیشتر خواهد شد و انتخاب‌های متنوع‌تری را برای خریداران فراهم می‌کند.

پیوستن بالقوه بلغارستان به اتحادیه اروپا نیز عاملی کلیدی است که می‌تواند باعث افزایش سرمایه‌گذاری خارجی شود و به پویایی بیشتر بازار کمک کند. اگرچه انتظار می‌رود در مقایسه با چند سال گذشته، شرایط بازار پایدارتر باشد، اما روند افزایشی در هر دو بخش داخلی و خارجی همچنان جذاب خواهد بود.

در دو سال گذشته، بازار اجاره بیشترین پویایی را نشان داده است و این روند احتمالاً ادامه خواهد داشت. با این حال، در سال 2025 ممکن است فشار بر قیمت‌ها کمی‌کاهش یابد. باوجود این، تقاضا همچنان از عرضه بیشتر خواهد بود و از روند افزایشی در سطح اجاره‌ها حمایت خواهد کرد. به‌طور کلی، پیش‌بینی می‌شود که اجاره‌خانه‌ها در شهرها تا سال 2025 حداقل 10 درصد افزایش یابند.

Elizabet Tsenova - مدیر ارشد Hovo Cititeltvo در آژانس املاک و مستغلات Mipela:

قیمت‌ها با رشد حدود 10 درصد به روند انقباض خود ادامه خواهند داد. به‌ویژه املاک قدیمی‌تر و آن‌هایی که به استانداردهای جدید شهرها پاسخ نمی‌دهند، تحت فشار قرار خواهند گرفت.

خریداران فعال به دنبال ویژگی‌هایی همچون امکانات اضافی (جاده‌ها، مسیرهای دویدن و پیاده‌روی، فضای سبز و سایر امکانات در فضای باز) و ویلاها هستند که نشان‌دهنده شیوه زندگی سالم‌تر باشد.

در این زمینه، افزایش تقاضا برای آپارتمان‌های بزرگ‌تر و با اتاق‌های بیشتر، همچنین املاک با ویژگی‌های پایدارتر و بهره‌وری انرژی بالاتر گزارش شده است. 

حجم وام‌های رد شده در سال 2024 افزایش یافته و احتمالاً این روند در سال 2025 نیز ادامه خواهد داشت. در بخش بانکی، تغییراتی در سطح سپرده‌ها مورد انتظار است، روندی که تا اکتبر 2024 ادامه خواهد داشت و در این راستا، بانک‌ها قوانینی سختگیرانه‌تر برای اعتباردهی اعمال خواهند کرد.

به نظر می‌رسد که این تغییرات بر بخش‌های خاصی از بازار تاثیر گذاشته و مشتریان با نقدینگی بالا و وام‌های معتبر بیشتر در بازار باقی خواهند ماند. در حال حاضر، شاهد این هستیم که ارزش‌گذاری املاک مسکونی به سختی به قیمت‌های فروش می‌رسد که به‌طور خودکار خریداران را از خرید ملک منصرف می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که این روند در سال آینده نیز ادامه یابد.

https://money.bg/property/dobar-moment-li-shte-e-2025-a-godina-za-pokupkata-na-imot-u-nas.html

اختصاص ۲ میلیون لوا برای حمایت از خانوارهای بدون برق:

اختصاص ۲ میلیون لوا برای حمایت از خانوارهای بدون برق در شرایط پیچیده زمستانی، کابینه تصمیم گرفته است ۲ میلیون لوا برای حمایت از خانوارهایی که در شرایط سخت زمستانی بدون برق مانده‌اند اختصاص دهد. این تصمیم پس از مذاکرات نخست‌وزیر دیمیتر گلاوچف با معاون نخست‌وزیر و وزیر دارایی، لیودمیلا پتکووا، و وزیر انرژی، ولادیمیر مالینوف، گرفته شد. این کمک شامل حمایت از بیش از ۲۰,۰۰۰ خانوار در شرایط بحرانی خواهد بود.

نخست‌وزیر با شهرداران گابروو، ترویان و تتون درباره نیاز به حمایت دولت صحبت کرده و کابینه نیز در تماس مستمر با فرمانداران مناطق آسیب‌دیده قرار دارد. وزارت کشاورزی و غذا، وزارت دفاع، و آژانس زیرساخت راه آماده حضور در محل‌های بحران با تجهیزات سنگین هستند.

به دستور نخست‌وزیر گلاوچف، جلسه‌ای عملیاتی در تاریخ ۲۸ دسامبر در وزارت نیرو برگزار شد تا اقدامات تکمیلی لازم بررسی شود. وزیر انرژی، ولادیمیر مالینوف، با نمایندگان سه شرکت توزیع برق دیدار کرد تا از وضعیت فعلی مطلع شود و همکاری‌های لازم برای کمک به مناطق آسیب‌دیده مشخص گردد. تیم‌های آژانس زیرساخت راه، اداره کل ایمنی و حفاظت از آتش‌نشانی، و شرکت‌های دولتی مدیریت مناطق جنگلی و ESO EAD در تلاش برای دسترسی به مناطق صعب‌العبور و رفع مشکلات همکاری خواهند کرد.

حمایت از مشترکان خانگی و غیرخانگی

علاوه بر حمایت از مصرف‌کنندگان خانگی که در روزهای اخیر بدون برق مانده‌اند، امکان کمک به مشترکان غیرخانگی نیز بررسی خواهد شد.

سه شرکت توزیع برق موظف به پرداخت جریمه‌های تعیین‌شده در شرایط عمومی قراردادهای خود هستند. مشتریانی که بیش از ۴۸ ساعت بدون برق باشند، ۳۰ لوا جریمه دریافت خواهند کرد. همچنین، برای هر ۲۴ ساعت اول پس از این مدت، و اگر وقفه بیش از ۳۶ ساعت باشد، برای هر دوره ۱۲ ساعته ۲۰ لوا پرداخت خواهد شد.

دولت تصمیم گرفته است این غرامت را دو برابر کند و به خانوارهایی که بیش از ۲۴ ساعت بدون برق بوده‌اند، ۳۰ لوا و برای هر دوره ۱۲ ساعته بعدی ۲۰ لوا پرداخت کند. انتظار می‌رود بیش از ۲۰,۰۰۰ خانوار مشمول این طرح شوند که در مجموع هزینه‌ای بالغ بر ۲ میلیون لوا خواهد داشت.

بازرسی از شرکت‌های توزیع برق

پس از گفتگو با رئیس کمیسیون تنظیم انرژی و آب، ایوان ایوانوف، و به درخواست وزیر انرژی، مالینوف، مقرر شد KEVR در تاریخ ۲۸ دسامبر، بازرسی‌هایی درباره اجرای برنامه‌های سرمایه‌گذاری برای نگهداری و تعمیر شبکه‌های توزیع برق در سه شرکت توزیع برق انجام دهد. این بازرسی‌ها در دوره تنظیمی جاری صورت خواهد گرفت تا عملکرد و تعهدات این شرکت‌ها بررسی شود.

https://www.economy.bg/bulgaria/view/60355/Pravitelstvoto-otpuska-2-mln-lv-v-podkrepa-na-domakinstvata-ostanali-bez-tok

حداقل دستمزد 1077 لوا و خط فقر 638 لوا

با وجود آغاز سال بدون تصویب بودجه جدید، حداقل دستمزد در کشور از امروز به 1077 لوا افزایش یافته است. این افزایش ۱۵.۴ درصدی، بر اساس مصوبه دولت که در اکتبر سال گذشته در روزنامه دولتی منتشر شد، لازم‌الاجرا شده است. مصوبه تعیین حداقل دستمزد برای سال ۲۰۲۵، مطابق با قانون کار تصویب شده که حداقل حقوق را معادل ۵۰ درصد میانگین حقوق کشور در ۱۲ ماه گذشته تعیین می‌کند. حداقل دستمزد ساعتی جدید برابر با ۶ لوا و ۴۹ سنت برای یک روز کاری عادی هشت‌ساعته و یک هفته کاری پنج‌روزه است. افزایش خط فقر از اولین روز سال جدید، خط فقر نیز به ۶۳۸ لوا افزایش یافته است.

این رقم نشان‌دهنده افزایش ۱۱۲ لوا یا ۲۱.۳ درصد نسبت به سال ۲۰۲۴ است. با این افزایش، مزایای اجتماعی و حمایت‌های مالی مرتبط، که طبق قوانین کمک‌های اجتماعی، معلولیت و حمایت از کودکان پرداخت می‌شود، نیز افزایش خواهد یافت. تغییرات در سن بازنشستگی و مدت خدمت در سال جاری، سن بازنشستگی و مدت خدمت همچنان افزایش خواهد یافت. برای زنان: هر دو شاخص نسبت به سال ۲۰۲۴ دو ماه افزایش یافته و به ۶۲ سال و ۴ ماه و ۳۶ سال و ۸ ماه رسیده است.

برای مردان: سن بازنشستگی نسبت به سال قبل یک ماه افزایش یافته و به ۶۴ سال و ۸ ماه می‌رسد. مدت خدمت نیز با افزایش دو ماهه به ۳۹ سال و ۸ ماه رسیده است. حداقل و حداکثر درآمد بیمه در غیاب بودجه جدید تصویب‌شده، حداقل درآمد بیمه برای افراد خودبیمه‌شده همچنان ۹۳۳ لوا و حداکثر آن ۳۷۵۰ لوا باقی می‌ماند.

 

https://news.bg/society/i-bez-byudzhet-ot-dnes-1077-lv-minimalna-zaplata-i-638-lv-liniya-na-bednost.html

10 شهرداری بیش از 734 میلیون دریافت می‌کنند:

ده شهرداری بزرگ کشور اکنون می‌توانند برای پروژه‌هایی که تحت سیاست انسجام اتحادیه اروپا تأمین مالی می‌شوند، درخواست بدهند. این روش با بودجه کل 734.3 میلیون لوا توسط وزارت توسعه منطقه‌ای گزارش شده است که تحت برنامه توسعه منطقه‌ای تأمین مالی می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های مختلفی از جمله بهره‌وری انرژی و تحرک شهری پایدار تحت این بودجه پوشش داده می‌شود.

این روش در مناطق کمتر توسعه‌یافته بلغارستان است که طبق مشخصات اروپایی، پنج منطقه از شش منطقه برنامه‌ریزی را شامل می‌شود. در این راستا، شهرداری‌های بورگاس، پلوودیو، استارا زاگورا، وارنا، روسه، ولیکو تارنوو، پلون و ویدین به طور خاص انتخاب شده‌اند. علاوه بر این، صوفیه و بلاگووگراد نیز به عنوان بخشی از منطقه در حال گذار (جنوب غربی) تأمین مالی خواهند شد.

این روش با هدف اجرای ایده‌های پروژه‌ای است که قبلاً در مرحله اول فرآیند درخواست تأیید شده است. فعالیت‌هایی که هدف آن‌ها اجرای اقدامات زیرساختی برای ارتقاء فعالیت‌های اقتصادی، بهره‌وری انرژی و نوسازی ساختمان‌های مسکونی و عمومی چند خانواری و تک خانواری، از جمله خوابگاه‌های دانشجویی و دانشجویی، و همچنین تحرک پایدار است، واجد شرایط تأمین مالی هستند.

اقداماتی برای بهبود وضعیت زیرساخت‌های جاده‌ای، ارتباطات عملکردی و ایمنی جاده‌ها و همچنین زیرساخت‌های شهری سبز و امنیت در فضاهای عمومی نیز می‌تواند مورد حمایت قرار گیرد.

پروژه‌های نوسازی زیرساخت‌ها و تجهیزات آموزشی، زیرساخت‌های بهداشتی و اجتماعی، مسکن، فرهنگی، ورزشی و گردشگری نیز می‌توانند برای دریافت بودجه درخواست دهند.

الزام کلیه پروژه‌ها این است که با اهداف و اولویت‌های طرح توسعه یکپارچه شهرداری‌های مربوطه مطابقت داشته باشند.

میزان بودجه چقدر است؟

مجموع مبلغ کمک مالی تحت این روش 734.3 میلیون لوا است. از این تعداد، 538.6 میلیون لوا برای تأمین مالی پروژه‌های شهرداری‌ها یا خوشه‌هایی از مناطق کمتر توسعه‌یافته در نظر گرفته شده است. 195.7 میلیون لوا باقیمانده برای مناطق در حال گذار - صوفیه و بلاگووگراد است. مناطق در حال گذار ممکن است تا 70 درصد از پروژه‌های خود و مناطق کمتر توسعه‌یافته تا 85 درصد کمک مالی دریافت کنند.

https://www.economic.bg/bg/a/view/10-obshtini-poluchavat-nad-734-mln-lv-po-kohezionnata-politika-na-es

بلغارستان از نظر سرمایه گذاری در نوآوری عقب است

بلغارستان در شاخص‌های کلیدی اهداف توسعه پایدار سازمان ملل، مانند ارزش افزوده در صنعت، پوشش 5G و توسعه‌های زیست‌محیطی، پیشرفت نشان داده است. با این حال، در زمینه‌هایی مانند هزینه‌های تحقیق و توسعه، بهره‌وری صنعتی و پرسنل شاغل در حوزه علمی همچنان از میانگین اتحادیه اروپا عقب است.

یافته‌ها در دومین بررسی ملی اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد در کشور برای دوره 2015-2024 گنجانده شده است. به گزارش BTA، این بررسی برای بحث در پورتال مشاوره عمومی منتشر شده است.

از جمله روندهای مثبت، افزایش 38.25 درصدی ارزش افزوده سرانه صنعت است. اگرچه ارزش افزوده اسمی‌کمتر از میانگین اتحادیه اروپا باقی مانده است، اما رشد قابل توجه آن حاکی از بهبود کارایی بخش صنعتی از طریق نوسازی فرآیندهای تولید و تقویت صنایع صادرات‌محور است.

رشد شاخص نوآوری زیست‌محیطی نیز به عنوان یک روند مثبت گزارش شده است. این به دلیل افزایش بودجه برای پروژه‌های زیست‌محیطی و تلاش برای کاهش ردپای کربن در بخش صنعتی است.

روند مثبت دیگر، رشد مستمر سهم نسبی ارزش افزوده ایجاد شده توسط صنایع متوسط و پیشرفته است که نشان‌دهنده تحول ساختاری اقتصاد است. با این حال، این سهم هنوز کمتر از مقادیر متوسط اتحادیه اروپا است و نشان‌دهنده نیاز به سرمایه‌گذاری فعال‌تر در فناوری، تحقیقات علمی و صلاحیت نیروی کار است.

چالش بزرگ در این دهه، پیشرفت بسیار محدود در تحقیق و توسعه (R&D) و شاخص‌های نوآوری است. هزینه تحقیق و توسعه به عنوان سهم تولید ناخالص داخلی به طور متوسط 0.8 درصد بوده که با تغییر منفی 2.92 درصد همراه بوده است. مخارج در بخش "تشکیلات" حتی کمتر و معادل 0.6 درصد بود که نشان‌دهنده پیوند ضعیف بین تحقیق و تجارت است. اگرچه هزینه‌های بودجه برای تحقیق و توسعه به 417.5 میلیون لوا در سال 2023 افزایش یافت، اما سرمایه انسانی محدود باقی مانده است. تعداد محققان 2235.5 در هر میلیون نفر است که کمتر از میانگین اتحادیه اروپا است.

https://bglobal.bg/112112-bylgariq-izostava-v-investiciite-v

کاهش جدید نرخ بهره:

کاهش نرخ بهره پایه توسط BNB از اول ژانویه 2025

بانک ملی بلغارستان (BNB) اعلام کرد که از اول ژانویه 2025 نرخ بهره پایه (سود سالانه ساده) به 2.95 درصد کاهش یافته است. این میزان نسبت به نرخ تعیین‌شده در دسامبر، که 3.04 درصد بود، کاهش نشان می‌دهد.

روند تغییرات نرخ بهره پایه در سال گذشته:

نوامبر 2024: نرخ بهره 3.22 درصد

اکتبر 2024: نرخ بهره 3.43 درصد

سپتامبر 2024: نرخ بهره 3.54 درصد

اوت 2024: نرخ بهره 3.53 درصد

ژوئیه 2024: نرخ بهره 3.63 درصد

ژوئن و مه 2024: نرخ بهره 3.78 درصد

ژانویه تا آوریل 2024: نرخ بهره 3.79 درصد

مارس 2024: نرخ بهره 3.8 درصد

این روند نشان‌دهنده کاهش تدریجی نرخ بهره پایه در نیمه دوم سال 2024 است که همچنان در سال 2025 ادامه دارد.

https://www.economy.bg/economy/view/60375/Nov-spad-na-osnovniya-lihven-procent-u-nas-