معرفی 25 شرکت برتر بلغارستان از سوی موسسه بیمه اعتباری کوفاس

شرکت بیمه اعتباری کوفاس (Coface) شانزدهمین نظرسنجی سالانه خود از 500 شرکت بزرگ در اروپای مرکزی و شرقی را منتشر کرده است. این رتبه‌بندی، شرکت‌ها را بر اساس گردش مالی طبقه‌بندی کرده و عوامل متعددی را تجزیه‌ وتحلیل می‌کند، به‌طوری که نتایج اقتصادی آن به عنوان شاخصی از روند بازار در کل منطقه عمل می‌کند.

این گزارش بیانگر یک محیط اقتصادی ناپایدار برای بزرگترین شرکت‌های منطقه اروپای مرکزی و شرقی در سال 2023 است. این منطقه ضعیف‌ترین نرخ رشد خود را در این قرن به ثبت رسانده و رشد تولید ناخالص داخلی به 0.7 درصد کاهش یافته است. پس از سال‌ها تاب‌آوری، کسب‌وکارهای این منطقه با چالش‌هایی نظیر تورم بالا، تقاضای محدود، افزایش هزینه‌ها و تنش‌های ژئوپلیتیکی روبه‌رو هستند. این روند در سال 2024 نیز ادامه دارد، اگرچه تقاضای داخلی به میزان قابل‌توجهی بهبود یافته و تورم به سطح پایین‌تری کاهش یافته است. کارشناسان تأکید می‌کنند که تنها نیمی از کشورهای منطقه موفق به افزایش گردش مالی در بین 500 شرکت بزرگ شده‌اند که نشان‌دهنده تفاوت در عملکرد اقتصادی بین کشورها است.

یاروسلاو جاورسکی، مدیر عامل کوفاس در اروپای مرکزی و شرقی، اظهار داشت که منطقه مرکزی و شرقی اروپا در سال 2023 با چالش‌های اقتصادی بی‌سابقه‌ای مواجه شد؛ تورم بالا و کاهش تقاضای مصرف‌کننده حتی بر بزرگترین شرکت‌ها نیز تأثیر گذاشته است. باوجود این موانع، بسیاری از شرکت‌ها توانستند گردش مالی خود را حفظ کرده و انعطاف‌پذیری خود را در این محیط ناپایدار نشان دهند. گردش مالی کل 500 شرکت، 2.5 درصد رشد داشته و به 1.1 تریلیون یورو رسیده است. در بین این شرکت‌ها، 25 شرکت بلغاری نیز در رتبه‌بندی 500 شرکت بزرگ اروپای مرکزی و شرقی حضور دارند.

برای اولین بار طی سه سال گذشته، شاهد کاهش تعداد شرکت‌های داخلی در این رتبه‌بندی هستیم. این کاهش لزوماً به معنای وجود روندی منفی در بازار داخلی نیست، اما نشانه مثبتی هم تلقی نمی‌شود. در ابتدای سال 2022، افزایش قابل‌توجهی در قیمت انرژی برای کسب‌وکارها و همچنین برای کاربران نهایی در بلغارستان رخ داد. این افزایشِ قیمت، منجر به جهش گردش مالی شرکت‌های فعال در حوزه انرژی شد و به ارتقاء آن‌ها در رتبه‌بندی کمک کرد. اما در سال 2023، این شرکت‌ها جای خود را به شرکت‌های دیگری دادند. با توجه به شرایط فعلی، به نظر نمی‌رسد تغییرات عمده‌ای پیش رو باشد. استارت‌آپ‌های جدید زیادی وارد بازار نمی‌شوند، اما برخی استارت‌آپ‌های مستقر رشد قابل‌توجهی داشته‌اند. پلامن دیمیتروف، مدیر  کوفاس در بلغارستان، بیان کرد که برخی از شرکت‌ها افزایش چشمگیری در گردش مالی سالانه خود داشته‌اند، در حالی که برخی دیگر به دلیل شرایط بخشی که در آن فعالیت می‌کنند، کاهش قابل‌توجهی را گزارش داده‌اند.

لهستان در صدر این رتبه‌بندی قرار دارد و بخش خودروسازی در حال بهبود است. شرکت PKN Orlen با افزایش 34 درصدی گردش مالی، پس از رشد 111 درصدی در سال 2022، جایگاه برتر خود را تثبیت کرد. در میان ده شرکت برتر رتبه‌بندی، نام‌هایی مانند Skoda Auto از جمهوری چک (رتبه دوم)، شرکت نفت و گاز چندملیتی MOL از مجارستان (رتبه سوم)، خرده‌فروش Jerónimo Martins Polska (رتبه چهارم)، شرکت انرژی لهستانی PGE (رتبه پنجم)، و MVM Energetika مجارستان (رتبه ششم) به چشم می‌خورند. فولکس‌واگن اسلواکی (رتبه هشتم) بار دیگر به جمع ده شرکت برتر بازگشته است. سایر شرکت‌های خودروسازی نیز در حال تقویت جایگاه خود و ثبت گردش مالی بالاتر در شرایط افزایش قیمت‌ها هستند.

علاوه بر شعبه فولکس‌واگن اسلواکی، تازه‌واردان به ده شرکت برتر شامل شرکت شرط بندی دولتی لهستان Totalizator Sportowy (رتبه هفتم) و شرکت‌های برق لهستانی ENEA (رتبه نهم) و Tauron Polska Energia (رتبه دهم) هستند. هر یک از این شرکت‌ها رشد دو رقمی در گردش مالی خود به دست آورده‌اند. چندین شرکت به دلیل رشد چشمگیر خود در سال 2023 مورد توجه قرار گرفته‌اند. بزرگترین پیشرفت متعلق به شرکت برق لهستانی ENIQ (رتبه 111) است که با افزایش 183 درصدی در گردش مالی، 315 پله در رتبه‌بندی صعود کرده است. همچنین، شرکت لوک اویل بلغارستان و شرکت BYD مجارستان که قطعات الکترونیکی برای یکی از بزرگترین خودروسازان چین تولید می‌کند، دستاوردهای قابل توجهی داشته‌اند.

برخلاف سال‌های گذشته، تمام بخش‌ها در سال 2023 افزایش گردش مالی را ثبت نکردند. بخش‌هایی مانند تاسیسات و خدمات عمومی، و صنایع انرژی‌بر مانند متالورژی، کاغذ و چوب، با چالش‌های قابل توجهی مواجه بودند. بخش خودرو و حمل و نقل با افزایش 16.8 درصدی در گردش مالی و 40.8 درصدی در سود خالص، به رتبه نخست رسید و رشد فروش را نیز تجربه کرد. فروش خودرو در اتحادیه اروپا برای اولین بار از سال 2019 افزایش یافت. در سال 2023، در حالی که خانوارها و مشاغل هزینه‌های خود را برای کالاهای بادوام کاهش دادند، هزینه‌ها برای وسایل نقلیه حفظ شد. صنایع شیمیایی و دارویی، که به طور سنتی بزرگترین بخش بود، امسال به رتبه دوم سقوط کرد. با وجود رشد گردش مالی در این بخش، سود خالص شرکت‌های نفت و گاز با کاهش 42.8 درصدی مواجه شد. تجارت غیرتخصصی نیز با بهبود تقاضای مصرف‌کننده، کاهش بیکاری و افزایش دستمزدها در رتبه سوم قرار گرفت.

میانگین رشد گردش مالی در بزرگترین شرکت‌های منطقه CEE در سال گذشته 2.5 درصد بود، اما از رشد ضعیف تولید ناخالص داخلی (0.7 درصد) قوی‌تر بود. اقتصادهای منطقه در سال‌های 2024 و 2025 به لطف بهبود مصرف خانوارها در حال بهبود هستند. با این حال، چالش‌ها همچنان پابرجاست. گرگور شیلویچ، اقتصاددان ارشد Coface برای اروپای مرکزی و شرقی، توضیح داد که در حالی که بازارهای کار داخلی به دلیل کمبود نیروی کار حتی با افزایش دستمزدها همچنان فشرده هستند، تهدید اصلی همچنان از عوامل خارجی ناشی می‌شود که تولید و صادرات اروپای مرکزی و شرقی را محدود می‌کند.

منبع:

https://www.coface.bg/novini-ikonomicheski-analizi-i-s-bitiya/kofas-cie-top-500-2024-klasirane-na-vodeschi-kompanii-v-predizvikatelna-ikonomicheska-sreda#klasaciata-coface-cee-top