اخبار اقتصادی آفریقای جنوبی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور آفریقای جنوبی در هفته سوم خرداد ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

 IOL- آفریقای جنوبی با رقم 32.85 میلیارد یورو به عنوان یک مرکز اصلی ترانزیت برای صادرات غیرقانونی طلا شناخته شد.

بر اساس تحقیقات الجزیره، در سال 2023 آفریقای جنوبی 110 تن طلا تولید کرد در حالی که میزان تولید زیمبابوه، 37 تن طلا اعلام شده بود. در گزارشی با عنوان «در مسیر طلای آفریقا» که روز جمعه منتشر شد، یک سازمان غیردولتی مستقر در برن (Swissaid)اعلام کرد که سالانه بین 321 تا 475 تن طلا از بخش غیررسمی‌به خارج از آفریقا قاچاق می‌شود. ارزش این میزان قاچاق طلا بین 22.5 تا 32.9 میلیارد یورو است که گفته شده قاچاق طلا از آفریقا به کشورهایی مانند امارات متحده عربی، ترکیه و سوئیس در حال افزایش است. در این گزارش تاکید شده قاچاق قسمت اعظم طلای تولیدی در کشورهای همسایه همچون زیمبابوه نیز از طریق آفریقای جنوبی صورت می‌پذیرد.

Swissaid با طرح این ادعا توجهات به آفریقای جنوبی را به دلیل نقش آن به عنوان قطب اصلی ترانزیتی برای صادرات غیرقانونی شمش از این منطقه معطوف ساخته است.

Swissaidگفت که بین سال‌های 2014 تا 2022، صادرات طلا از آفریقای جنوبی به کشورهای غیر آفریقایی، بیشتر از مجموع کل تولید طلای اعلام شده در آفریقای جنوبی بود. صادرات طلا از این کشور به کشورهای غیر آفریقایی مانند امارات نیز بیشتر از واردات و نیز تولید غیررسمی طلا در کشور بود.

این گزارش می‌افزاید اکثریت قریب به اتفاق صادرات طلا از کشورهای آفریقایی به آفریقای جنوبی شامل طلای صنعتی است که به پالایشگاه رند ارسال می‌شود. رند، پالایشگاهی مستقر در نزدیکی ژوهانسبورگ و تنها مرکز در آفریقا است که مورد تایید انجمن بازاریابان شمش لندن (LBMA) است. پالایشگاه رند، یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های پالایش و ذوب فلزات گرانبها در جهان، در هنگام تهیه این گزارش در توضیح مقادیر طلایی که در سال‌های اخیر پالایش کرده، اعلام نموده عملیات پالایش 302 تن طلا با خلوص متوسط 82% برای سال مالی سپتامبر تا آگوست 2017/2018 و 298 تن برای سال 2018/2019 را انجام داده است. این مرکز تاکید کرده برای سال 2019/2020 حدود 272 تن و برای سال 2020/2021 حدود 296 تن طلا را پالایش کرده است. این پالایشگاه توضیح داده که نیمی از طلای فرآوری شده از آفریقای جنوبی و نیمی از آن را از دیگر کشورها که اکثریت قریب به اتفاق آنها آفریقایی است، دریافت کرده است.

این گزارش نتیجه‌گیری می‌کند که سالانه 133 تا 149 تن طلای صادراتی کشورهای آفریقایی به آفریقای جنوبی بین سال‌های 2017 تا 2021 معادل نیمی از طلای فرآوری شده توسط پالایشگاه رند است.

بر اساس این گزارش، وزارت اقتصاد امارات متحده عربی به سویسید گفت که این کشور «نمی‌تواند در قبال سوابق صادراتی دولت‌های دیگر پاسخگو باشد» و تأکید کرد که «تدابیری برای جلوگیری از پولشویی در بخش طلا اتخاذ کرده است».

در حالی که آفریقای جنوبی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان طلا در این قاره است، JSE میزبان بزرگترین ذخایر شمش است.با این حال، اخیراً برخی شرکت‌ها، دفاتر و فهرست‌های خود را از JSE خارج کرده‌اند و در همین راستاAngloGold Ashantiنیز در سال گذشته فهرست اولیه خود را به نیویورک منتقل کرده است.

صنعت معدن طلای آفریقای جنوبی به دلیل تحمل عواقب قطعی برق به وضوح در خطر است و به همین دلیل تنها توانسته 4% ازتولید جهانی شمش با 110 تن در سال 2022 را به خود اختصاص دهد که از 132 تن در سال 2018 کمتر است.

 

ارزیابی تولیدات در فصل زراعی تابستان:

Dailymaveric-کمیته برآورد محصول زراعی آفریقای جنوبی در چهارمین ارزیابی تولیدات برای فصل زراعی تابستانی 2024 پیش‌بینی برای تولید ذرت در فصل جاری را با 1% کاهش اعلام نمود. این در حالی است که کشور باید به اندازه کافی از این محصول برای پاسخگویی به تقاضای داخلی در اختیار داشته باشد. موضوع نگران کننده این است که چشم انداز روشنی در کشورهای همسایه نیز دیده نمی‌شود.

به گفته کارشناسان به دلیل موج گرمای مرتبط با الگوی آب و هوایی ال نینو، تولید ذرت سفید 25.4% در مقایسه با فصل گذشته کاهش یافته و به اندکی بیش از 6.43 میلیون تن رسیده است. اهمیت این ماده غذایی از آن رو بیشتر از جهت تامین امنیت غذایی است زیرا منبع کالری برای خانوارهای کم درآمد آفریقای جنوبی است. برابر داده‌های موجود، با وجود کاهش بهای بیشتر مواد غذایی، در حال حاضر قیمت ذرت سفید30% و قیمت ذرت زرد که عمدتاً مصارف دامی دارد 7% به نسبت سال پیش افزایش یافته است.

در عین حال، آفریقای جنوبی با وجود پدیده ال نینو، در موقعیت بسیار بهتری نسبت به همسایگان خود در مناطق گرمسیری که در آنها کشاورزی به مراتب کمتر تجاری و مکانیزه شده و به دلیل وقوع خشکسالی تلفات بیشتری را متحمل شده‌اند، قرار دارد.

دوره جدیدترین موج ال نینو پایان یافته ولی انتظار می‌رود پدیده مخالف آن، La Niña، تا سپتامبر شکل گیرد. ال نینو به طور معمول خشکسالی را در این منطقه حاکم می‌کند در حالی که لا نینا معمولاً بارش‌های خوبی به همراه دارد.

وضعیت حمل و نقل ریلی: 

Moneyweb- یک استاد دانشگاه اشتلنباخ طی اظهار نظری پیرامون وضعیت شبکه حمل و نقل ریلی کشور گفت برای تقویت حلقه اصلی 5 هزار کیلومتری شبکه داخلی، نیاز به 4 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری طی ده سال آتی وجود دارد.احداث این حلقه که شهرهای ژوهانسبورگ، دربان، کیپ تاون و پورت الیزابت را به هم مرتبط می‌سازد، منجر به افزایش 0.5% تا 1% GDP کشور خواهد شد. وی ضمن انتقاد از چگونگی وضع تعرفه‌های سامانه حمل و نقل ریلی گفت این اقدام باعث افت کارایی این سامانه شده به نحوی که هزینه حمل بار از کیپ تاون به ژوهانسبورگ 2.5 برابر هزینه حمل و نقل جاده‌ای است. به گفته وی سهم حمل و نقل ریلی از 150 میلیون تن در سال 1982 به 60 میلیون تن در سال 2022 رسیده است.

کاهش قیمت بنزین و گازوئیل: 

Gauteng.net- برابر اعلام صندوق مرکزی انرژی، قیمت‌های بنزین و گازوییل کاهش یافت. در اجرای تصمیم متخذه، گازوییل به ترتیب 90 سنت و 1 رند کاهش یافته و بنزین با اکتان 93 و 95 به ترتیب 24.09 و 24.43 رند در هر لیتر عرضه خواهد شد. از دلایل تنزل قیمت سوخت، کاهش بهای جهانی نفت‌خام و تقویت ارزش برابری رند در برابر دلار اعلام شده است.

نرخ رشد GDP در سه ماهه پایانی سال 2023: 

Citizen– نرخ رشد GDP کشور که در سه ماهه پایانی سال 2023 در سطح 0.3% بوده در سه ماهه نخست سال‌جاری با کاهش0.1% روبرو شده است. پیش از این اعلام نیز برخی از آگاهان مسائل اقتصادی بر این باور بودند که بر اساس داده‌های آماری مرتبط با صنعت که تاکنون منتشر شده، رشد اقتصادی می‌تواند کاهش یافته باشد. به باور آنان، موضوع قطعی برق بر بخش‌های معدنی، تولیدی و ساختمانی که انرژی‌بر محسوب می‌شوند، تأثیر منفی گذاشته است. رکود در این صنایع به نوبه خود بر بخش حمل و نقل بار تأثیر می‌گذارد. آنها می‌گویند که تولیدات کشاورزی عامل نوسان ارقام تولید ناخالص داخلی (GDP) خواهد بود و می‌تواند تاثیر به سزایی بر جای گذارد. آنان انتظار دارند ارزش افزوده  بخش کشاورزی پس از سقوط 9.7% در سه ماهه چهارم سال پیش، شاهد افزایش 1.5% باشد. در برآورد اداره آمار آفریقای جنوبی، شاخه‌های تولید، معدنکاری، ساخت و ساز کاهش قابل توجهی داشتند ولی در عین حال، اگرچه بخش کشاورزی که از همه‌گیری بیماری‌های دام و طیور تاثیر منفی فراوانی گرفت ولی رشد 13.5% داشته است. این بخش تقریباً 50% از GDPبخش کشاورزی را در بر می‌گیرد. در عین حال، احیای بازارهای صادراتی و تعدیل قیمت گوشت، نشان دهنده بهبود وضعیت در صنعت دام است.با این حال، آنان خاطرنشان می‌کنند که شرایط آب و هوایی خشک‌ و کم بارش، احتمالا تأثیر نامطلوبی بر تولید حبوبات و غلات داشته باشد. پیش‌بینی شده تولید ذرت 19%، سویا 36% و دانه آفتابگردان 10% کاهش یابد، در حالی که پیش‌بینی برای برداشت بادام زمینی و  لوبیا بیشتر از فصل قبل برآورد شده است. در حالی که در بخش تولیدات معادن نسبت به سه ماهه چهارم سال پیش شاهد کاهش 1.7%تولید هستیم، تولیدات صنعتی نیز 1% کاهش داشت و تولید برق پس از رشد 2.3% در سه ماهه چهارم 2023 از رشد 0.3% برخوردار شد. یک اقتصاددان ارشد آکسفورد اکونومیکس آفریقا می‌گویدبا توجه به ضعف‌های مشاهده شده و شرایط کنونی تقاضا، تولید ناخالص داخلی واقعی در سال 2024 به میزان 0.7% محقق می‌شود که از پیش‌بینی 1.1% پیشین کمتر خواهد بود.

 در طول پنج سال گذشته شمار تاسیسات خصوصی تولید برق نصب شده توسط بنگاه‌های تجاری افزایش قابل توجهی داشته است

Mybroadband - بر اساس داده‌های آماری سازمان ملی تنظیم مقررات انرژی آفریقای جنوبی (NERSA) در طول پنج سال گذشته شمار تاسیسات خصوصی تولید برق نصب شده توسط بنگاه‌های تجاری افزایش قابل توجهی داشته است.

NERSA در سال 2023 بیش از 4490 مگاوات تاسیسات برق خصوصی با حداقل ظرفیت 100 کیلووات را ثبت کرده که بسیار بیش از دو برابر ظرفیت ثبت شده در سال 2022 است. مجموع ظرفیت ثبت شده برای سال 2023 معادل مقدار چهار مرحله قطعی برق است. ظرفیت ثبت شده در سال 2022 دوازده برابر بیشتر از سال 2021 بوده و از 134 مگاوات به 1646 مگاوات رسیده است. همه این اعداد بسیار فراتر از ظرفیت ناچیز 23 مگاواتی برق خصوصی که در سال 2019 اضافه شده، می‌باشد. بعلاوه، طی پنج سال گذشته ارزش کل سرمایه‌گذاری‌ها در امر تولید برق توسط افراد از 23.2 میلیون یورو به بیش از 4.24 میلیارد یورو  افزایش یافته است. برابر اعلام انجمن صنایع انرژی خورشیدی آفریقای جنوبی (SAPVIA) در حالی که خانوارها 621 مگاوات از ظرفیت 5659 مگاواتی نصب شده در سه ماهه اول سال 2023 را به خود اختصاص داده بودند، سهم تاسیسات تجاری، صنعتی، در مقیاس بزرگ و در مقیاس شهری، 5038 مگاوات بوده است. Eskom تخمین زده که در آوریل 2024 حدود5490 مگاوات برق خورشیدی توسط خانوارها و صاحبان مشاغل نصب شده است که این میزان نسبت به آوریل 2023 بیش از 2100 مگاوات افزایش داشته است. این ظرفیت شامل 2287 مگاوات برق خورشیدی در مقیاس شهری و 500 مگاوات انرژی خورشیدی متمرکز است.

آخرین برآورد سازمان آمار حاکی است تا پایان سال 2023 حدود 475 هزار خانوار در آفریقای جنوبی از تاسیسات برق خورشیدی بهره‌مند بوده‌اند. اگرچه از توان تولیدی آنها اطلاع دقیقی در دست نیست ولی با فرض ظرفیت تولید 3 کیلووات برای هر واحد منصوب، ظرفیت ترکیبی آنها حدود 1425 مگاوات خواهد بود.

 

پس انداز خانواده‌ها برای ادامه تحصیل فرزندان در دانشگاه‌های خارج از کشور: 

Businesstech-روند قابل توجهی در میان والدین در آفریقای جنوبی مشاهده می‌شود که به دنبال پس‌انداز برای ادامه تحصیل فرزندان‌شان در دانشگاه‌های خارج از کشور هستند زیرا نگران آینده کشورند و اگر به شاخص‌های عملکرد در 30 سال گذشته نگاه کنید، قابل سرزنش نیستند. زمانی که رامافوزا در فوریه 2018 قدرت را در دست گرفت، مردم بسیار خوشبین بودند. از این دوره به عنوان "رامافوریا" یاد می‌شد و آحاد جامعه و محافل تجاری، امید زیادی داشتند که رامافوزا اصلاحات قابل توجهی را به ارمغان آورد. با این حال، این خوش‌بینی با روند رو به زوال سریع زیرساخت‌ها، بنگاه‌های دولتی و نهادهای حاکمیتی کاهش یافت.قطعی برق به یک اتفاق روزمره تبدیل شد، شبکه ترنس نت دچار مشکل شد، آمار جرم و جنایت به سطح بی‌سابقه‌ای رسید و اعتماد به دولت در میان سایر بحران‌های جهانی، از جمله همه‌گیری کووید-19، درگیری‌های ژئوپلیتیکی و سطوح بالای تورم، همچنان کاهش یافت. فقدان رشد اقتصادی قابل توجه و افزایش سریع جمعیت باعث شد مردم آفریقای جنوبی در مقیاس دلار آمریکا بسیار فقیرتر شوند.

به گفته یک کارشناس مسائل مالی، این روند باعث نگرانی خانواده‌های جوان شده است. وی با فرض اینکه فرزندی در سال 2024 متولد شده باشد، نگرانی‌های خود را با بررسی عملکرد نرخ مبادله رند دلار در 18 سال گذشته و پیش‌بینی آن را در 18 سال آینده نشان داد و خاطرنشان ساخت که رند در 18 سال گذشته سالانه 5.9% کاهش ارزش داشته، به این معنی که اگر همین ارقام تکرار شوند، ارزش برابری رند در برابر دلار در 18 سال آینده 51.57 خواهد بود. وی با خطرناک شمردن این روند گفت این امر پرداخت هزینه‌های تحصیلات عالیه را غیرممکن می‌سازد.