اخبار اقتصادی بلغارستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی بلغارستان در هفتۀ سوم اردیبهشت 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

امید به زندگی در بلغارستان

بر اساس داده‌های آژانس آمار اتحادیه اروپا (Eurostat)، امید به زندگی در بلغارستان در سال 2023 برابر با 75.8 سال بوده که مقایسه آن با میانگین سطح اتحادیه اروپا که 81.5 سال است، بیانگر آن است که بلغارستان همچنان کشوری با کمترین امید به زندگی در اتحادیه محسوب می‌شود. در 15 کشور، امید به زندگی از میانگین اتحادیه اروپا بیشتر است که بیشترین امید به زندگی در اسپانیا (84 سال)، ایتالیا (83.8 سال) و مالت (83.6 سال) ثبت شده و از سوی دیگر، کمترین امید به زندگی در کشورهای بلغارستان (75.8 سال)، لتونی (75.9 سال) و رومانی (76.6 سال) برآورد شده است.

با این حال، از نظر افزایش امید به زندگی نسبت به پیش از شیوع ویروس کرونا در سال 2019، بلغارستان جزو سه کشور برتر اتحادیه محسوب می‌گردد. در مقایسه با سطح قبل از شیوع کووید-19 در سال 2019، در 18 کشور اتحادیه اروپا امید به زندگی در سال 2023 افزایش یافته، در دو کشور ثابت مانده و در شش کشور کاهش یافته است. بیشترین افزایش در رومانی (1 سال) و سپس لیتوانی (0.8 سال)، بلغارستان، جمهوری چک، لوکزامبورگ و مالت (هرکدام 0.7 سال) ثبت شده و بیشترین کاهش در اتریش و فنلاند (هر کدام 0.4 سال) و سپس استونی و هلند (0.2 سال) تخمین زده می‌شود. بر اساس داده‌های اولیه برای سال 2023، امید به زندگی در هنگام تولد در اتحادیه اروپا نسبت به سال 2022 حدود 0.9 سال و نسبت به سطح قبل از شیوع کووید-19 در سال 2019 تقریبا 0.2 سال افزایش یافته است.

https://www.investor.bg/a/515-ikonomika-i-makrodanni/393625-balgariya-e-s-nay-niskata-prodalzhitelnost-na-zhivota-v-es-prez-2023-g

افزایش تعداد جوانان بیکار در بلغارستان

بر اساس آمار جدید یورواستات در مارس 2024، نرخ بیکاری جوانان زیر 25 سال در بلغارستان به 16 درصد افزایش یافته است که حاکی از افزایش 6 هزار نفری تعداد بیکاران در این گروه سنی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته و رسیدن آن به 19 هزار نفر است. بر اساس داده‌های یورواستات، نرخ بیکاری کل کشور بلغارستان در مارس 2024، در حدود 4.4 درصد بوده که معادل 134 هزار نفر و افزایش 5 هزار نفری در مقایسه با مارس 2023 است. به طور میانگین در اتحادیه اروپا سهم بیکاران در این گروه سنی 14.6 درصد بوده که معادل نزدیک به 2.8 میلیون جوان را شامل می‌شود. در منطقه یورو، نرخ بیکاری جوانان 14.1 درصد یا 2.26 میلیون نفر است. اسپانیا با نرخ بیکاری جوانان زیر 25 سال بدون شغل بالغ بر 27 درصد رکورددار است. در مقابل، آلمان با نرخ 5.8 درصد در طرف دیگر قرار دارد. بلغارستان در گروه کشورهایی همچون بلژیک، دانمارک، استونی، فرانسه و لیتوانی قرار دارد که نرخ بیکاری جوانان در آنها همچنان حدود 16 درصد می‌باشد.

https://news.bg/economics/evrostat-uvelichavat-se-bezrabotnite-mladezhi-v-balgariya.html

عملکرد بلغارستان در زمینه هوش مصنوعی

بر اساس تحقیقات انجام شده توسط BGNES، در زمینه پروژه‌های هوش مصنوعی، در بین کشورهای اتحادیۀ اروپایی، تنها هلند کمتر از بلغارستان سرمایه‌گذاری کرده و 0.62 درصد از بودجه دیجیتالی خود را به این فناوری اختصاص داده است. در حال حاضر، در سراسر اروپا ایجاد شغل‌های جدید مبتنی بر هوش مصنوعی در حال افزایش است؛ به عنوان مثال، گزارش یورونیوز نشان می‌دهد که مهندسان هوش مصنوعی در میان مشاغل در حال رشد در کشورهایی مانند سوئیس و ایتالیا هستند. ایتالیا، با اختصاص 42 میلیارد یورو به رشد دیجیتال، پیشتاز است ولی بلغارستان با وجود تخصیص 10.18 میلیون یورو توسط NGEU - که یک صندوق بازیابی 117 میلیارد یورویی با هدف ایجاد آینده ای انعطاف‌پذیرتر و دیجیتال‌تر در کشورهای عضو اروپایی است- هنوز با اهداف اروپایی هم‌سو نیست.

موانع موجود در توسعه هوش مصنوعی در بلغارستان، ترکیبی از عوامل مختلف از جمله موانع نظارتی تا مسائل مربوط به وجود اعتماد را شامل می‌شوند. اندازه بازار کوچک این کشور از جذابیت آن به‌عنوان یک مقصد برای سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی کاسته و در عین حال، مهاجرت گسترده از بلغارستان باعث کمبود مهارت‌های دیجیتالی در شرکت‌های داخلی شده است. بلغارستان، که مدت‌ها سریع‌ترین کشور در حال کوچک‌شدن جهان بوده است، به‌طور پیوسته سعی دارد این فرار مغزها را معکوس کرده و افراد با استعداد را به کشور بازگرداند.

https://www.novinite.com/articles/225927/Bulgaria+Trailing+behind+in+AI+Development+despite+EU+Financial+Backing

ثروتمندترین و فقیرترین کشورهای اروپا

سایت تخصصی ویژوال کاپیتالیست با استفاده از شاخص تولید ناخالص سرانه و با استفاده از اینفوگرافی منتشر شده بر اساس داده‌های صندوق بین‌المللی پول در سه ماهه اول سال 2024، ارزیابی می‌نماید که به طور متوسط یک نفر در اروپا 44 هزار دلار درآمد دارد. ثروت در اروپا به شدت نابرابر توزیع شده است؛ در حالی که برخی کشورها از سرانه تولید ناخالص داخلی تا 3 برابر بیش از میانگین قاره اروپا برخوردارند، این میزان برای برخی کشورها تا 90 درصد کمتر از این میزان متوسط می‌باشد.

در بین 20 کشور برتر اروپای غربی، لوکزامبورگ با تولید ناخالص داخلی 131380 دلار به ازای هر نفر، به عنوان ثروتمندترین کشور شناخته می‌شود. پس از آن، ایرلند و سوئیس با حدود 100 هزار دلار قرار دارند. در میان 10 کشور برتر، کشورهای شمالی از جمله نروژ، ایسلند و دانمارک با درآمد بین 70 تا 90 هزار دلار قرار دارند. همچنین، سوئد با 58530 دلار در رتبه دهم و فنلاند با 55130 دلار در رتبه دوازدهم این لیست قرار دارند.

بزرگترین اقتصادهای اروپا، یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا، با تولید ناخالص داخلی حدود 50 هزار دلار سرانه در میان 20 اقتصاد برتر جهان قرار دارند. در نیمه پایین رده‌بندی کشورهای اروپای شرقی، در بالکان، یونان با درآمد ناخالص داخلی 23970 دلار، به عنوان ثروتمندترین کشور شناخته می‌شود و پس از آن کرواسی با 22970 دلار و رومانی با 19530 دلار قرار دارند. بلغارستان با درآمد ناخالص داخلی 16940 دلار در رتبه 33 قرار دارد. این کشور در اتحادیه اروپا در انتهای این شاخص قرار دارد و در اروپا تنها کشورهای بالکان غربی، اوکراین (5660 دلار)، بلاروس، ترکیه و روسیه وضعیت بدتری دارند.

https://www.economic.bg/bg/a/view/koi-sa-naj-bogatite-i-naj-bednite-strani-v-evropa

کاهش 79 درصدی صادرات برق بلغارستان از ابتدای سال 2024

به گزارش بی‌ان‌تی، اپراتور سیستم برق بلغارستان (ESO) از کاهش نزدیک به 79 درصدی صادرات برق در چهار ماه اول سال و نیز کاهش تولید و مصرف داخلی برق در این کشور خبر داد. یکی از دلایل کاهش رکورد صادرات، ارزان شدن برق در کشورهای همسایه است که عضو اتحادیه اروپا نیستند و سهمیه‌ای برای انتشار کربن در تولید برق ندارند. بر این اساس، بلغارستان به جای صادرات برق، زغال سنگ خود را به صربستان صادر کرده و سپس برق تولید شده در صربستان، به بلغارستان وارد می‌شود.

کاهش تولید برق هم به دلیل کاهش صادرات و هم به دلیل کاهش مصرف است. به گزارش AIKB، در چهار ماهه اول سال، مصرف برق در کشور 4.5 درصد کاهش یافته و دلایل آن به عوامل اقلیمی و اقتصادی مرتبط می‌شود. متوسط دمای هوا نسبت به 5 سال گذشته حدود 7 درجه افزایش یافته که به معنای مصرف کمتر برق برای مصرف‌کنندگان داخلی و غیرخانگی است. علاوه بر این، بسیاری از شرکت‌ها با سرمایه‌گذاری در منابع انرژی خود، مقدار قابل توجهی برق را تولید کرده‌اند که باعث کاهش مصرف از شبکه ملی می‌شود. به گفته وزارت نیرو، کاهش تولید برق از زغال سنگ در کشور توسط نیروگاه‌های فتوولتائیک جبران می‌شود. قیمت نیروگاه‌های فتوولتائیک حدود 45 یورو در هر مگاوات ساعت است که به طور قابل توجهی پایین‌تر از نیروگاه‌های حرارتی است. در حال حاضر، سهم انرژی سبز در تولید برق در کشور بلغارستان نزدیک به 55 درصد از منابع انرژی تجدیدپذیر و 44 درصد از نیروگاه‌های برق آبی است.

https://news.bg/energy/rekorden-spad-sas-79-v-iznosa-na-tok-ot-stranata-otchita-eso-ot-nachaloto-na-2024-g.html