بازار کفپوش‌ها در قزاقستان

میزان مصرف سالانه بازار کفپوش‌ها در قزاقستان برابر 20.2 میلیون مترمربع است که 5.1 میلیون متر مربع در قزاقستان تولید می‌شود و بقیه از خارج (ترکیه 60%، چین 17.4%، ازبکستان 4.2% ... و ایران 0.5%) وارد می‌شود.

صنایع بافندگی فرش در قزاقستان از 2018 تاکنون هیچ رشدی نداشته و حتی دچار رکود نیز شده است. تا پایان دسامبر 2022 میزان 5.1 میلیون مترمربع فرش در کارخانجات قزاقستان به تولید رسیده است. در 5 ماهه نخست 2023 نیز تولید این کفپوش‌ها به 2.3 میلیون متر مربع رسیده که گرچه 25% از میزان سال گذشته بیشتر است ولی هنوز نمی‌توان در مورد رشد آن تا پایان سال نظر داد.

اما در عین حال بازار فرش در قزاقستان رو به رشد است. در 2017 میزان 11.9 میلیون متر مربع انواع کفپوش در قزاقستان به فروش رسید؛ عددی که در پایان 2021 معادل 20.8 میلیون مترمربع شد. اما در پایان 2022 این عدد با کاهش 0.6 میلیون مترمربعی به 20.2 میلیون مترمربع تنزل یافت.

هم‌اکنون حدود 15.1 میلیون متر مربع انواع کفپوش وارداتی در قزاقستان به فروش می‌رسد که معادل حدود 74.75 درصد بازار است. ترکیه ردیف نخست فهرست صادرات به قزاقستان با 60% مالکیت بازار قرار دارد. رتبه بعدی هم به چین متعلق است (17.5%). ازبک‌ها 4.2% بازار صادرات به قزاقستان را در اختیار دارند. جمهوری اسلامی ایران تنها 0.5% بازار کفپوش و فرش قزاقستان را در اختیار دارد.

در مقطع 5 ماهه نخست سال جاری میلادی همچنین 12.8% تولیدات بافندگان قزاقستانی معادل 290 هزار مترمربع به خارج از کشور صادر شده که عدد مهمی‌به حساب نمی‌آید.

تولیدکنندگان قزاقستانی اعتقاد دارند دولت باید تدابیری برای حفاظت از بازار فرش داخلی از جمله افزایش مالیات بر واردات یا تعیین قیمت‌های ویژه گمرکی اقدام کند. قزاق‌ها اعتقاد دارند گرچه محصولات ترکیه در این کشور به آسانی وارد می‌شود ولی ترکیه مالیات‌هایی را بر اقلام صادراتی از قزاقستان وضع کرده و مناسب است قزاقستان نیز به عنوان مثال مالیاتی معادل 10 دلار بر هر کیلوگرم فرش وارداتی وضع کند. این تولیدکنندگان، تاجیکستان را مثال می‌زنند که با وضع مالیات 30 درصدی به کفپوش‌های وارداتی، تولید داخلی خود را ظرف 5 سال 2.5 برابر افزایش داد.

قزاق‌ها در پایگاه مواد اولیه مشکل دارند. در حال حاضر در قزاقستان فرش از نخ مصنوعی درست می‌شود که این نخ نیز خود از دانه‌های پلی‌پروپیلن تشکیل می‌شود که محصولی از گاز طبیعی است. اما همین مواد نیز عمدتاً از ترکیه وارد می‌شود در حالی که قزاقستان یک کشور غنی در هیدروکربورها به شمار می‌رود. سایر مواد اولیه تولید نیز از چین و بنگلادش وارد قزاقستان می‌گردد. سال گذشته یک کارخانه تولید محصولات پتروشیمی‌با تمرکز روی پلی‌پروپیلن در آتیرائو شروع به کار کرد و قزاق‌ها امیدوار دارند محصولات این کارخانه به تولید نخ برای صنایع فرش قزاقستان کمک کند. ظاهراً در این رابطه توافقاتی نیز حاصل شده است.

 کمبود کارشناس فرش نیز از دیگر مشکلات قزاقستان است. این صنعت در این کشور صنعتی نو به شمار می‌رود. مشکلاتی از جمله مسائل لجستیکی حمل و نقل به دلیل بعد مسافت تا بنادر نیز از مشکلات عمومی فعالان حوزه فرش قزاقستان است.

 در زمینه قیمت نیز بازار فرش و کفپوش قزاقستان از روند افزایشی قیمت‌ها در این کشور مستثناء نبوده است؛ در ژوئن سال جاری در مقایسه با سال گذشته 14.6% افزایش قیمت به ثبت رسیده است. این افزایش قیمت‌ها در دسامبر گذشته البته معادل 18.8% سال گذشته بوده است.