عملکرد اندونزی در اجرای تعهدات ناشی از کنوانسیون تغییرات آب و هوایی پاریس
مطالعات انجام شده توسط موسسه ائتلاف جهانی آب و هوایی(CAT) نشان داده است که اندونزی در رسیدن به اهداف اقلیمی خود مبنی بر دستیابی به کربن صفر تا سال 2060 عقب مانده و از نظر رتبه بندی در رتبه "به شدت ناکافی" طبقه بندی شده است .
طبق مطالعات انجام شده توسط موسسه ائتلاف جهانی آب و هوایی(CAT)[1] ، رتبه اندونزی پایین ترین رتبه ممکن در مقیاس CAT میباشد. بطوریکه آقای آنیندیتا هاپساری، یکی از اعضای تیم ارزیابی کشوری CAT از موسسه اصلاح خدمات اساسی (IESR) [2] ، در این خصوص گفت: این رتبه بندی به این معنی است که "اگر همه کشورهای جهان از هدف اندونزی پیروی کنند، دمای جهانی تا 4 درجه سانتیگراد افزایش می یابد."
بر اساس تعهد کتبی که کشورهای شرکت کننده در توافقنامه پاریس در سال 2015 داده اند ، متعهد به کمک به حفظ دمای زمین از بیش از 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین قبل از صنعتی شدن هستند. در این خصوص اندونزی در آخرین تعهد خود (موسوم به تعهدنامه پیشرفته) متعهد شده است که انتشار گازهای گلخانه ای را تحت تواناییهای خود (بدون قید و شرط) تا 31.8 % و با حمایت بین المللی (مشروط) تا 43.2 % نسبت به انتشارات "تجاری معمول"تاسال 2030 کاهش دهد. دولت اندونزی در این مورد میگوید این هدف اخیر «جاه طلبانه تر» از اهداف قبلی است که به ترتیب برای سناریوهای بدون قیدوشرط و 41 % بود.اندونزی درتعهدنامه سال 2022راههایی را برای کاهش آلودگی برنامه ریزی کرده است.بعنوان مثال، می خواهد تا سال 2030 استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر را از 7.4 گیگاوات به 20.9 گیگاوات افزایش دهد.
تعهدنامه جدید این کشور همچنین به برنامه دولت برای نصب پانل های خورشیدی تولید برق در پشت بام ها اشاره میکند. همزمان دولت اندونزی بدنبال این است تا نرخ رشد سالانه جنگل های طبیعی را از 0.71 تن کربن در هکتار در سال به 0.98 تن کربن در هکتار در سال افزایش دهد. در کنار این برنامهها همچنین میتوان به اجرای طرح هایی همچون ساخت نیروگاه با سوخت زباله ، ساخت سیمان سازگار با محیط زیست و کاهش جنگل زدایی اشاره کرد.
از نظر کارشناسان با این حال، حتی اگر آن راهبردهای اندونزی طبق برنامه پیش بروند، باز هم برای رسیدن به هدف توافق پاریس کافی نیستند. طبق گزارشCAT، تا سال2030 انتشارسالانه گازهای گلخانه ای اندونزی بین 1710 تا 1805 میلیون تن معادل دی اکسید کربن خواهد بود. این بسیار بالاتر از میزان انتشار گازهای گلخانه ای است که با توافق پاریس مطابقت دارد، که بیش از 1000 میلیون تن معادل دی اکسید کربن در سال نیست.
به گفته یکی دیگر از اعضای تیم ارزیابی کشوری CAT ، اندونزی هنوز جا برای بهبود هدف آب و هوایی خود دارد. وی اعتقاد دارد که یکی از کلیدهای این امر کاهش چشمگیر استفاده از زغال سنگ است. در این خصوص از نظر متخصصین رویکرد به انرژیهای تجدیدپذیر میتواند انتشار گازهای گلخانه ای اندونزی را کاهش دهد. بر اساس طرح شرکت برق دولتی اندونزی( PT PLN)، در سال 2030، استفاده از برق حاصل از انرژی زغال سنگ به 64 % خواهد رسید ولی پس از آن، سهم زغال سنگ در انرژی به تدریج کاهش می یابد بطوریکه اندونزی قصد دارد تا سال 2050 زغال سنگ را به طورکامل از چرخه تولید انرژی حذف کند. به گفته این کارشناس این طرح همچنان نیاز به همسویی با اهداف توافقنامه پاریس دارد. اگر اندونزی قصد دارد در کاهش افزایش دمای جهانی به 1.5 درجه سانتیگراد کمک کند، استفاده از زغال سنگ در سال 2030 نباید از 10 درصد ظرفیت برق ملی تجاوز کند. وی میگوید که در سال2030 نباید بیش از 10% نیروگاههای زغال سنگ بدون کاهش وجودداشته باشد. نیروگاههای بدون کاهش سوخت زغالسنگ به نیروگاههایی اطلاق میشود که فاقد فناوری کاهش انتشار هستند.
طبق برنامه دولت ، سایر وظایف این کشور در کاهش آلایندگیهای جوی شامل افزایش استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی است که تنها در سال 2020 به 2300 دستگاه رسیده است . این رقم در مقایسه با هدف برنامه ملی انرژی (RUEN) یعنی 900000 خودروی برقی در سال 2020 بسیار کم است.
بنابراین، برای دستیابی به بخش انرژی پاک در سال 2030، اندونزی کارهای زیادی برای انجام دارد. به عنوان مثال، برق تولیدی از انرژیهای تجدیدپذیر در سال 2021 در مقایسه با سایر منابع انرژی هنوز حدود 13.5% باقی مانده است. در همین حال، طبق برنامه دولت، برق حاصل از انرژیهای تجدیدپذیر در اندونزی باید تا سال 2025 به 23 % برسد. در این روند اندونزی در حال حاضر سیاست هایی برای سرعت بخشیدن به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر دارد. در آیین نامه شماره 112 سال 2022 ریاست جمهوری، مقررات جدیدی در مورد تعرفه انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد که هدف آن تسهیل توسعه آن بر اساس قیمت سقف (بالاترین قیمت انرژیهای تجدیدپذیر) و مذاکرات بر اساس قیمت بر اساس فناوری و ظرفیت (نیروگاهها) است.
مقامات اندونزی از جمله آقای لوهوت پانداجایتان وزیر هماهنگ کننده امور دریایی و سرمایه گذاری بر تعهد اندونزی به تسریع انتقال انرژی به منظور دستیابی به هدف انتشار خالص صفر تا سال 2060 تاکید می نمایند بطوریکه وی ماه گذشته طی نشستی در شهر بالی گفت که اندونزی ظرفیت تولید انرژیهای جدید و تجدیدپذیر به میزان 437 گیگاوات (GW) دارد و این ظرفیت به احتمال زیاد هدف اندونزی را برای دستیابی به انتشار خالص صفر ( کربن ) تا سال 2060 محقق خواهد نمود. وی به نقل از رئیس شرکت برق دولتی اندونزی ( PLN) گفت که تا سال 2060، پتانسیل سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر حدود 700 میلیارد دلار با پتانسیل قابل توجه اندونزی برای انرژیهای جدید و تجدیدپذیر، لوهوت گفت که این میتواند به عنوان فرصتی برای همکاری بین کشورهای سراسر جهان برای کاهش مشترک انتشار کربن باشد.
لازم به ذکر است شرکت برق دولتی اندونزی (PLN) تلاش های مختلفی در دستور کار انتقال انرژی انجام داده است. علاوه بر ساخت شدید نیروگاههای جدید مبتنی بر انرژیهای تجدیدپذیر، همچنین رشد اکوسیستم خودروهای الکتریکی را تشویق میکند تا وابستگی انرژی به سوختهای فسیلی را در بحبوحه اهداف انتشار خالص صفر و بحران انرژی کاهش دهد. همزمان در کوتاه مدت، استفاده از گاز طبیعی یکی از راهبردهای مهم در انتقال انرژی علاوه بر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر از سوی شرکت مذکور است. در دراز مدت نیز PLN بر توسعه انرژی تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ همراه با ذخیره انرژی و اتصال متقابل تمرکز خواهد کرد.
بر اساس گزارش شرکت برق دولتی اندونزی این شرکت در سال 2022، توانست انتشار گازهای گلخانه ای را تا 35 میلیون تن کاهش دهد. با این حال، اگر حداکثر تلاش برای کاهش انتشار وجود نداشته باشد، انتشار کربن میتواند به 240 میلیون تن برسد. لذا اندونزی برای تحقق انتشار خالص صفر، نیاز به نوآوری تکنولوژیکی، تامین مالی و سیاست هایی دارد که امکان توسعه انرژیهای تجدیدپذیر را در مقیاس وسیع فراهم میکند.
[1] - Climate Action Tracker (CAT).
[2] - Institute for Essential Services Reform (IESR).