آخرین اقدامات اندونزی، مالزی و تایلند در چهارچوب معاملات با ارزهای محلی
بانکهای مرکزی مالزی، اندونزی و تایلند، بانکهای تجاری بیشتری را برای مشارکت در چارچوب معاملات با ارز محلی منصوب کردهاند.
بانکهای مرکزی مالزی، اندونزی و تایلند، بانکهای تجاری بیشتری را برای مشارکت در چارچوب معاملات با ارز محلی منصوب کردهاند. این بانکها که بهعنوان معاملهگران تبادل ارزهای محلی (متقاطع)[1]ACCD شناخته میشوند. فرآیند تسویه فرامرزی تجارت و سرمایهگذاری بین این کشورها را تسهیل خواهند کرد. این موضوع در بیانیه مشترک بانک نگارا مالزی (Bank Negara Malaysia - BNM)، بانک اندونزی (Bank Indonesia) و بانک تایلند (Bank of Thailand) اعلام شد. در این بیانیه آمده است: شبکه گسترشیافته، دامنه دسترسی به مشتریان را تقویت کرده، دسترسی به نقدینگی ارز محلی در بازار را افزایش میدهد و گزینههای بیشتری برای انجام تراکنشهای فرامرزی میان مالزی، اندونزی و تایلند در اختیار کسبوکارها قرار میدهد.
بانکهای منصوبشده برای معاملات رینگیت-روپیه:
- AmBank (Malaysia) Bhd
- Bank of China (Malaysia) Bhd
- OCBC Bank Malaysia Bhd
- Standard Chartered Bank Malaysia Bhd
- Sumitomo Mitsui Banking Corporation Malaysia Bhd
بانکهای منصوبشده در اندونزی:
- PT Bank Danamon Indonesia Tbk
- PT Bank OCBC NISP Tbk
- PT Bank Pembangunan Daerah Jawa Timur Tbk
- شعبه جاکارتای Bank of China (Hong Kong) Ltd
بانکهای منصوبشده برای تسویه رینگیت-بات:
- AmBank (Malaysia) Bhd
- Bank of China (Malaysia)
- Hong Leong Bank Bhd
- OCBC Bank Malaysia
- Sumitomo Mitsui Banking Corporation Malaysia
- Bank of China (Thai) Public Company Ltd
بانکهای منصوبشده برای معاملات روپیه-بات:
- PT Bank OCBC NISP
- شعبه جاکارتای Bank of China (Hong Kong) Ltd
- Bank of China (Thai) Public Company Ltd
این اقدام، در ادامه اصلاحات اعلامشده با عنوان توافقنامه همسانسازی عملیاتی [2]LCTF در ۱۷ فوریه از جمله اتخاذ دستورالعملهای عملیاتی هماهنگشده و گسترش دامنه تراکنشهای فرامرزی مجاز در چارچوب این سازوکار صورت میگیرد. بانکهای مرکزی مالزی، اندونزی و تایلند همچنین اعلام کردند: ما همچنان از طریق همکاریهای نزدیک مالی، از رشد تجارت و سرمایهگذاری پشتیبانی خواهیم کرد. گسترش بانکهای شرکتکننده در ACCD به عنوان عاملی برای تقویت دسترسی به خدمات برای مصرفکنندگان در این سه کشور تلقی میشود.
لازم به ذکر است بانک اندونزی در سال 2019، اقدامات مشابهی را نیز با کشور ژاپن آغاز، که منتج به تفاهمنامه همکاری (Memorandum of Cooperation) بین BI و JMOF به منظور ترویج استفاده از ارزهای محلی جهت تسویه تجارت دوجانبه و سرمایهگذاری مستقیم شد. این بانک مکانیسم اجرایی آن را اینگونه توضیح می دهد: چارچوب تسویه با ارز محلی (LCS) توسط بانک اندونزی (BI) و وزارت دارایی ژاپن (JMOF) ایجاد شده تا استفاده از ارزهای محلی (یعنی روپیه اندونزی - IDR و ین ژاپن ( JPY در تسویه معاملات دوجانبه تجاری، درآمدهای اولیه و ثانویه (در چارچوب حساب جاری) و سرمایهگذاری مستقیم را گسترش دهد. در اجرای این چارچوب، چند بانک واجد شرایط در هر دو کشور بهعنوان معاملهگران ارز متقاطع منصوبشده (ACCDs) انتخاب شدهاند. این بانکهای ACCD مجاز خواهند بود تا معاملات IDR و JPY را بر اساس مبادله مستقیم IDR/JPY انجام دهند. این بانکها از انعطافپذیهای خاصی در قوانین و مقررات مرتبط با ارز خارجی در اندونزی بهرهمند هستند. انتظار میرود که این ACCDها بتوانند تسویه حسابهای مربوط به حساب جاری و سرمایهگذاری مستقیم بین اندونزی و ژاپن را تسهیل کنند.
فرض کنید واردکننده اندونزیایی قصد دارد پرداخت واردات به صادرکننده ژاپنی را به ین ژاپن (JPY) انجام دهد:

واردکننده اندونزیایی که قبلاً حساب فرعی ین ژاپن (JPY sub-SNA) افتتاح کرده است، به بانک منتخب مبادله ارز (ACCD) در اندونزی مراجعه میکند تا با ارائه فاکتور وارداتی معتبر، از طریق معاملات نقدی/آتی/سوآپ، ین ژاپن بخرد و روپیه اندونزیایی (IDR) بفروشد. ین ژاپن به حساب فرعی JPY او واریز میشود. در همین حال، بانک ACCD اندونزی موقعیت خود را از طریق شریک بانکی ACCD ژاپنی خود با انجام معامله FX (خرید JPY و فروش ( IDR پوشش میدهد. ین ژاپن به حساب JPY SNA بانک ACCD اندونزی در بانک ACCD ژاپنی واریز میشود. در تاریخ پرداخت، بانک ACCD اندونزی ین ژاپن را از حساب فرعی JPY واردکننده برداشت کرده و به دارایی بانک ACCD اندونزی منتقل میکند. سپس بانک ACCD اندونزی به بانک ACCD ژاپنی دستور میدهد که حساب JPY SNA را بدهکار کند و ین ژاپن را به ذینفع نهایی (صادرکننده ژاپنی) از طریق «انتقال درونبانکی (overbooking)» منتقل کند. برای انتقال این مبلغ به ذینفع نهایی، بانک ACCD ژاپنی حساب JPY SNA متعلق به بانک ACCD اندونزی را بدهکار کرده و مبلغ را به حساب جاری صادرکننده ژاپنی که در بانک ACCD ژاپنی نگهداری میشود (از طریق انتقال درونبانکی یا تسویه داخلی بین بانکی) بستانکار میکند. صادرکننده ژاپنی مبلغ ین ژاپن را در حساب جاری خود دریافت میکند. فرآیند معکوس نیز ممکن است اعمال شود.
اگر پرداخت به روپیه اندونزی (IDR) انجام شود، جریان فرآیند به صورت زیر تغییر میکند: واردکننده اندونزیایی برای پرداخت واردات خود با استفاده از IDR از حساب جاری خود، به بانک ACCD اندونزی مراجعه میکند. بانک ACCD اندونزی، مبلغ IDR را از حساب جاری واردکننده برداشت میکند. بانک ACCD اندونزی، مبلغ IDR را به حساب IDR SNA که در بانک ACCD ژاپنی نگهداری میشود، واریز میکند و با دستور انتقال مبلغ به حساب جاری صادرکننده ژاپنی در بانک ACCD ژاپنی، فرایند را تکمیل مینماید.
نکته جالب، توضیحی است که بانک اندونزی برای ترویج مبادلات با ین ژاپن ارائه می دهد: در حال حاضر، بخش عمدهای از تجارت و سرمایهگذاری مستقیم بین اندونزی و ژاپن به جای استفاده از روپیه اندونزی (IDR) یا ین ژاپن (JPY)، با دلار آمریکا (USD) تسویه میشود. در خصوص معاملات ارزی، از جمله معاملات انجامشده در بازار بینبانکی، اغلب با تبدیل IDR/JPY به USD صورت میگیرد و نه از طریق معامله مستقیمIDR-JPY . در این شرایط، با فعالشدن معاملات و تسویه مستقیم IDR-JPY، شرکتهای درگیر در تراکنشهای حساب جاری و سرمایهگذاری مستقیم خواهند توانست بهراحتی تراکنشهای مبتنی بر IDR/JPY را پوشش ریسک (hedge) کنند، که این امر منجر به کاهش ریسکهای ناشی از نوسانات نرخ ارز در زمان تسویه خواهد شد. با افزایش تعداد مشارکتکنندگان در بازار، انتظار میرود هزینههای معاملات ارزی نیز کاهش یابد. از طریق این اثرات، ما باور داریم که تراکنشهای حساب جاری و سرمایهگذاری مستقیم به جای دلار آمریکا، به سمت تسویه با ارزهای محلی (IDR/JPY) سوق داده خواهند شد.
بانک اندونزی در پاسخ به معیارهای انتخاب بانکهای عامل ACCD اظهار داشته است، معیارهای انتخاب ACCDها در هر کشور بهصورت جداگانه تعیین میشوند. در مورد بانکهای تعیینشده ژاپنی، آنهایی انتخاب شدند که در اندونزی فعالیت اقتصادی دارند و دارای حجم قابلتوجهی از تراکنشهای تجاری با بانکها و شرکتهای محلی در اندونزی هستند. برای بانکهای تعیینشده اندونزیایی، بانکهایی انتخاب شدند که از نظر بنیادهای مالی مقاوم و سالم هستند، تجربه چشمگیری در تسهیل تسویه حساب تراکنش با شرکتهای ژاپنی دارند، و از شبکه گستردهای از شعب در اندونزی برخوردارند. این انتخاب توسط بانک اندونزی انجام شده است.
منابع:
https://theinvestor.vn/indonesia-malaysia-thailand-expand-local-currency-transaction-network-d16573.html?utm
https://www.cnbcindonesia.com/market/20250805153009-17-655257/ri-malaysia-thailand-makin-giat-buang-dolar-ini-bukti-terbaru
https://www.bi.go.id/en/publikasi/ruang-media/news-release/Documents/FAQ_LCS_08312020.pdf
https://theedgemalaysia.com/node/765346?utm
[1] (Appointed Cross-Currency Dealers)
[2] Local Currency Transaction Framework