آشنایی با مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اندونزی

در این مطلب به معرفی مناطق ویژه اقتصادی، مناطق آزاد اندونزی و مزایای این مناطق برای فعالان اقتصادی پرداخته می‌شود.

طبق مقررات دولتی مصوب سال 2000 ، منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد منطقه ای است که در داخل خاک اندونزی قرار دارد که از منطقه گمرکی جدا شده است به طوری که از محدوده گمرکی آزاد است.

منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد در اندونزی که به عنوان منطقه آزاد نیز شناخته می‌شود، یک منطقه تجاری و بندری در قلمرو اندونزی است که در آن فرآیند انبارداری، جابجایی، ساخت و تولید مجدد انجام می‌شود. فعالیت های صادراتی بدون هیچ مانعی صورت می‌گیرد. توسط مقامات گمرکی در منطقه آزاد، سیاست‌ها از طریق لغو رژیم گمرکی و مالیات غیرمستقیم همراه با موانع غیرتعرفه‌ای و مالیات بر تجارت بین‌الملل در امور گمرکی رفتار می‌شود که همانند محصولات بخش تولید محلی در صورت فروش داخلی رفتار می‌شود.

در حال حاضر مناطق آزاد در قلمرو اندونزی در منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد باتام ؛ منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد سابانگ ، منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد بینتان و منطقه آزاد تجاری و بندر آزاد کریمون قرار دارند.

منطقه ویژه اقتصادی (SEZ)

منطقه ویژه اقتصادی (SEZ) - special economic zone  - منطقه ای است که قوانین تجارت در آن با سایر نقاط کشور متفاوت است. مناطق ویژه اقتصادی در داخل مرزهای ملی یک کشور قرار دارند و اهداف آنها شامل افزایش تراز تجاری، اشتغال، افزایش سرمایه گذاری، ایجاد شغل و مدیریت موثر است. برای تشویق مشاغل به راه اندازی در منطقه، سیاست های مالی معرفی شده است. این سیاست ها معمولاً شامل سرمایه گذاری، مالیات، تجارت، سهمیه بندی، مقررات گمرکی و کار می‌شود. علاوه بر این، ممکن است به شرکت‌ها تعطیلات مالیاتی پیشنهاد شود، جایی که پس از استقرار خود در یک منطقه، دوره‌ای از مالیات کمتر به آنها تعلق می‌گیرد.

اندونزی قرار است دو منطقه ویژه اقتصادی جدید را در شهر جزیره ای باتام پس از تایید رئیس جمهور جوکو ویدودو، افتتاح کند. هدف مناطق جدید توسعه تعدادی از صنایع در باتام با تاکید بر اقتصاد دیجیتال، مراکز داده، لجستیک، گردشگری و هوانوردی است. باتام از سال 2009 به همراه جزایر همسایه بینتان و کریمون یک منطقه آزاد تجاری بوده است و اولین منطقه ویژه اقتصادی آن در سال 2017 راه اندازی شد. این سه جزیره با هم به عنوان منطقه آزاد تجاری باتام شناخته می‌شوند. علاوه بر منطقه ویژه اقتصادی‌های جدید، باتام چندین پروژه دیگر از جمله ارتقاء بندر باتو آمپار و توسعه بخش مراقبت های بهداشتی را در دست اجرا دارد.

تا قبل از سال 2000 ، در اندونزی فقط یک منطقه آزاد تجاری در جزیره باتام وجود داشت. اندونزی شبکه ای متشکل از 15 منطقه ویژه اقتصادی در سراسر کشور دارد. این مناطق به دنبال جذب سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی مانند: ۱) تولید  ۲) کشاورزی  ۳) منابع طبیعی و 4) گردشگری هستند. در این مناطق شرکت هایی که حداقل 100 میلیارد روپیه (6.9 میلیون دلار آمریکا) در یک دوره 10 ساله سرمایه گذاری می‌کنند، دستمزد صفر می‌پردازند. مالیات بر درآمد شرکت ها در یک منطقه خاص با سرمایه گذاری بیش از 20 تریلیون روپیه (1.41 میلیارد دلار آمریکا) واجد اخذ مالیات می‌باشد. معافیت مالیاتی شرکت ها 20 ساله است و سایر شرکت ها در این مناطق که واجد شرایط معافیت مالیاتی نیستند ، 25٪ پرداخت می‌کنند.

تا جولای 2020، 15 منطقه به عنوان مناطق ویژه اقتصادی ثبت شده اند که عبارتند از:

• SEZ Sei Mangkei
• SEZ Tanjung Lesung
• SEZ Tanjung Api-Api
• SEZ Morotai
• SEZ Mandalika
• SEZ Palu
• SEZ Bitung
• SEZ Maloy Batuta Trans Kalimantan (MBTK)
• SEZ Tanjung Kelayang
• SEZ Sorong
• SEZ Arun-Lhokseumawe
• SEZ Galang Batang
• SEZ Singhasari
• SEZ Likupang
• SEZ کندال

 مزیت های منطقه ویژه اقتصادی در اندونزی چیست؟

مناطق ویژه اقتصادی در اندونزی از مزایای متعددی مانند کاهش مالیات کسب و کار و مالیات بر درآمد و همچنین مشوق های سرمایه گذاری ویژه برخوردار هستند. آنها همچنین تمایل دارند زیرساخت های با کیفیت بالاتری داشته باشند و از خوشه بندی صنعت بهره مند شوند. در مقابل، مناطق آزاد تجاری قادر به ارائه مشوق های مالی نیستند.

مناطق ویژه اقتصادی جدید اندونزی در کجا قرار دارند؟

پارک دیجیتال Nongsa در حال حاضر بر فناوری دیجیتال و گردشگری متمرکز است و Batam Aero Technic در تعمیر و نگهداری، تعمیر و تعمیرات اساسی هواپیماهای مسافربری تخصص دارد. هر دو به وضعیت SEZ ارتقا خواهند یافت.

پارک دیجیتال نونگسا، واقع در شمال شرقی باتام، شاهد ارتقای وضعیت خود از یک پارک فناوری به یک SEZ خواهد بود. با این ارتقا، پارک بر زمینه‌های تحقیق و توسعه، آموزش ، صنایع خلاق و فناوری و گردشگری تمرکز خواهد کرد. این پارک ابتدا در سال 2018 پس از گفتگوهای دوجانبه بین اندونزی و سنگاپور برای ایجاد "پل دیجیتال" بین دو کشور افتتاح شد. مسافران می‌توانند با یک ساعت سواری با کشتی از سنگاپور به باتام برسند. در حال حاضر، 155.43 هکتار زمین این پارک بیش از 100 شرکت فناوری، عمدتاً سنگاپوری، با 1200 کارگر را در خود جای داده است.

به عنوان یک SEZ، این پارک با هدف جذب سرمایه گذاران بین المللی بیشتر، فراتر از گروه عمدتاً مستقر در سنگاپور در حال حاضر در این منطقه فعال است. هدف آن دریافت 16 تریلیون روپیه (1.1 میلیارد دلار) سرمایه گذاری و ایجاد 16500 شغل جدید است.

برای رسیدن به این هدف، این پارک امیدوار است که به مرکزی برای مراکز داده تبدیل شود، صنعتی که شرکت تحقیقاتی بازار تکنایو پروژه‌های آن را انجام می‌دهد بین سال‌های 2019 تا 2023 در آسیای جنوب شرقی 10.57 میلیارد دلار رشد خواهد کرد.

Batam Aero Technic در حال حاضر یک تاسیسات 30 هکتاری است که متعلق به گروه Lion Air، شرکت هلدینگ مالک بزرگترین شرکت هواپیمایی خصوصی اندونزی است. با ارتقاء وضعیت SEZ، Batam Aero Technic قصد دارد از تعمیر و نگهداری، تعمیر و تعمیرات اساسی هواپیماهای مسافربری به لجستیک و توزیع، تولید و پردازش و توسعه فناوری گسترش یابد. نزدیک ترین فرودگاه به Batam Aero Technic فرودگاه Hang Nadim است که تنها فرودگاه بین المللی منطقه است. در ماه مارس، شرکت فرودگاه بین‌المللی اینچئون کره برنده پروژه‌ای به ارزش 600 میلیارد KRW (519 میلیون دلار آمریکا) برای توسعه و بهره‌برداری از فرودگاه به مدت 25 سال، از جمله افتتاح دومین ترمینال مسافربری تا سال 2024 شد. هدف Batam Aero Technic دریافت 7.2 تریلیون روپیه (500 میلیون دلار آمریکا) سرمایه گذاری و ایجاد نزدیک به 10000 شغل جدید با ارتقا به وضعیت SEZ است.

بر اساس گزارش شرکت آماری Statista، قبل از کووید-19، اندونزی پس از چین دومین بازار هوانوردی در جهان بود که سریع‌ترین رشد را داشت. استاتیستا پیش‌بینی کرد که اندونزی به دلیل گردشگری، تجارت و جغرافیای جزیره‌ای این کشور تا سال 2034 به ششمین بازار بزرگ سفرهای هوایی در جهان تبدیل شود.

همه‌گیری COVID-19 صنعت هوانوردی اندونزی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. طبق گزارش اطلاعات هوانوردی سیریوم، ظرفیت سالانه صندلی‌های اندونزی از نزدیک به 163 میلیون در سال 2019 به 130 میلیون در سال 2020 سقوط کرد که نشان‌دهنده کاهش 20 درصدی است.

منطقه ویژه اقتصادی جدید باتام، همراه با نزدیکی آن به سنگاپور و موقعیت مکانی آن در مسیر شلوغ کشتیرانی تنگه مالاکا، به این جزیره پتانسیل قوی برای رشد و جذب سرمایه گذاران بین المللی بیشتری، به ویژه سرمایه گذاران مستقر در سنگاپور می دهد.

شرکت‌های مستقر در سنگاپور همچنین می‌توانند از حمایت مصادره‌سازی سنگاپور-اندونزی و ارتقاء موافقتنامه‌های اجتناب از اخذ مالیات مضاعف که در سال 2021 لازم‌الاجرا شدند، بهره‌مند شوند و به بازار داخلی عظیم 270 میلیونی اندونزی دسترسی پیدا کنند.

منطقه باتام

در 19 ژانویه 2009 ، توسط رئیس جمهور اندونزی رسما منطقه Batam-Bintan-Karimun به عنوان منطقه آزاد تجاری باتام اعلام گردید. باتام یک منطقه صنعتی استراتژیک است که به سرعت در حال رشد است. از نظر جغرافیایی ، با مالزی و سنگاپور هم مرز است و در تنگه مالاکا ، که یک مسیر شلوغ کشتیرانی جهانی است ، واقع شده است. قوانین مالیاتی که برای سرمایه گذاران و کارآفرینان ارائه می‌شود ، بسیار جالب است. این حوزه از حقوق ورودی، مالیات فروش، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات کالاهای لوکس، واگرایی و گمرک معاف است. علاوه بر این، اگر یک کارآفرین محصولاتی را در منطقه تولید کند، مشوق های صادراتی زیادی خواهد داشت.

زیرساخت های باتام نسبت به سایر مناطق اندونزی مدرن تر است. یک بزرگراه آسفالته تمام فعالیت ها را به مرکز متصل می‌کند و دارای امکانات صنعتی کامل و حتی کارخانه‌های قابل سفارشی سازی است. این امر باعث می‌شود سرمایه گذاران و کارآفرینان به راحتی بتوانند یک تجارت را اداره کنند.

عوامل دیگر شامل نیروی کار شهری است. رشد اقتصادی فزاینده ناشی از اجرای مقررات منطقه آزاد تجاری FTZ رشد جمعیت بالایی را به دنبال خواهد داشت. این رشد جمعیت به دلیل تعداد شهروندانی است که مایل به یافتن کار در باتام هستند. این عوامل ارزش مکان یابی یک کسب و کار در باتام را افزایش می دهد، جایی که یک تجارت می‌تواند به هزاران شرکت برسد.

نقطه توریستی جذاب که بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب می‌کند، ساحل دریای نونگسا است. یک ساحل شنی سفید و آب شفاف کریستالی در شمال شرقی مرکز شهر واقع شده است. این نام از شخصیت مالایی Nongsa گرفته شده است که اولین بار این منطقه ساحلی را توسعه داد. کامپونگ نونگسا توسط مردم محلی بیشتر به عنوان کامپونگ نونگسا قدیمی‌شناخته می‌شود. حدود 30 درصد از گردشگران خارجی نیز از سرزمین اصلی (اندونزی) دیدن کردند. جای تعجب نیست که باتام بعد از دنپاسار بالی به دومین دروازه گردشگران خارجی به اندونزی تبدیل شده است.

سازمان منطقه آزاد باتام بر ادامه سرمایه گذاری از سوی سرمایه گذاران داخلی و خارجی خوشبین است. سازمان منطقه آزاد باتام در سالجاری توانست سرمایه گذاری از ژانویه تا ژوئن 2022، تحت تأثیر 40.36 درصد بخش مواد شیمیایی و دارویی در منطقه ویژه اقتصادی بهداشت و درمان بین المللی Sekupang را ثبت نماید.

در سال 2021، سازمان منطقه آزاد باتام ، پروژه زیربنایی از ساخت و ساز جاده تا احیای بندر را انجام داد. سرمایه گذاری مستقیم داخلی در باتام در سه ماه اول سالجاری به 6.17 تریلیون روپیه رسیده است. در مجموع، بیش از 1529 پروژه با 696 پروژه سرمایه گذاری خارجی به ارزش انباشته 5.11 تریلیون روپیه و 833 پروژه سرمایه گذاری داخلی با ارزش انباشته 1.05 تریلیون روپیه در این تعداد مشارکت دارند.

فرصت های سرمایه گذاری در منطقه آزاد تجاری صنعتی BatamBatam - Cekindo

به عنوان یک منطقه آزاد تجاری تازه تشکیل شده در یک منطقه بسیار استراتژیک و امیدوار کننده، فرصت های سرمایه گذاری زیادی وجود دارد که منتظر کشف هستند.

صنعت کشتی سازی در باتام

مسولین جزیره باتام با توجه به موقعیت سودمند و استراتژیک دریایی آن، خود را به عنوان یک بازار در حال توسعه برای صنایع کشتی سازی می‌بینند و اکنون به بزرگترین سایت کشتی سازی در اندونزی تبدیل شده است.

بیش از 150 شرکت کشتی سازی، از جمله شرکت های چندملیتی معروف مانند McDermott International، Drydocks World و Keppel Corporation، تجارت خود را در آنجا راه اندازی کرده اند.

این صنعت با اجرای قوانین کابوتاژ در آب‌های اندونزی در سال 2011 تقویت شد که تقاضا برای کشتی‌های محلی را افزایش داد. به ویژه کشتیرانی داخلی، ناوگان تجاری اندونزی را از سال 2005 تا 2013 دو برابر کرده و از 6041 کشتی به 12536 کشتی رسیده است.

مناطق آزاد تجاری باتام، بینتان و جزیره کریمون از طریق حذف مالیات بر قطعات وارداتی کشتی که هنوز نمی‌توانند در داخل کشور تامین شوند، به عنوان سودمندترین مکان برای راه اندازی عملیات کشتی سازی برجسته می‌شود.

این نه تنها یک بازار داخلی پر رونق بلکه یک بازار منطقه ای است که به زودی در نتیجه ادغام اقتصادی آتی آسه آن افزایش تجارت را تجربه خواهد کرد.

صنعت ساخت الکترونیک در باتام

علاوه بر این، باتام خود را به عنوان مکانی امیدوارکننده برای صنعت تولید لوازم الکترونیکی معرفی می‌کند، زیرا تقاضا برای لوازم الکتریکی و تجهیزات صوتی/تصویری خانگی در میان مصرف‌کنندگان آسیایی رشد مداومی داشته است.

این امر شرکت های چندملیتی بزرگ را تشویق کرده است تا حضور خود را در منطقه افزایش دهند. به این ترتیب، باتام بسیاری از غول های صنعت الکترونیک از جمله سانیو، پاناسونیک، زیمنس، فیلیپس و سونی را برای راه اندازی کسب و کار در منطقه جذب کرده است.

باتام به عنوان یک منطقه آزاد تجاری رو به رشد، که همچنان به دنبال تحولات اساسی در آینده است، توسعه زیرساخت های خود را افزایش داده است.

بخش ساخت و ساز در باتام

برای اینکه انتظار داشته باشیم یک منطقه آزاد تجاری موفق با کشورهای دیگری مانند سنگاپور یا مالزی رقابت کند، باتام باید بر توسعه زیرساخت های خود تمرکز کند تا از وضعیت رو به رشد خود به عنوان منطقه آزاد تجاری حمایت کند.

شرکت‌های خارجی همچنین باید به دنبال تخصیص تخصص خود در ساخت پروژه‌های زیرساختی در مقیاس بزرگ برای رسیدگی به مسائل رایج در مناطق ویژه اقتصادی اندونزی باشند. در نتیجه، زمینه قابل توجهی برای آژانس های بین المللی ساخت و ساز برای مشارکت در فرصت های پروژه‌های زیرساختی آتی وجود دارد و این شامل پروژه‌های ساختمانی برای ساخت جاده‌های جدید، راه‌آهن، پل‌ها و خطوط لوله انتقال می‌شود.

شورای مناطق آزاد تجاری و بنادر آزاد

شورای مناطق آزاد تجاری و بنادر آزاد یا آنچه که به عنوان شورای منطقه نیز شناخته می‌شود توسط رئیس جمهور تعیین می‌شود. رئیس و اعضای آن توسط رئیس جمهور به پیشنهاد فرماندار و شورای نمایندگان منطقه منصوب می‌شوند. دوره خدمت رئیس و اعضای شورای منطقه 5 سال می‌باشد و می‌توانند برای یک دوره مجدد منصوب شوند. شورای منطقه وظیفه و اختیار ایجاد سیاست های کلی، تشویق، نظارت، ارزیابی دستیابی به توافقات عملکرد و هماهنگی را دارد.