اندونزی در تکاپوی برگزاری اجلاس سران گروه 20

اندونزی در سال 2022 ریاست گروه 20 را بر عهده دارد و قرار است طبق برنامه اجلاس سران این گروه در ماه نوامبر در شهر بالی اندونزی برگزار شود اما جنگ روسیه و اوکراین، اختلافاتی را در میان اعضا درخصوص حضور روسیه در این اجلاس را به وجود آورده است.

اندونزی در سال 2022 ریاست گروه 20 را بر عهده دارد و قرار است طبق برنامه اجلاس سران این گروه در ماه نوامبر در شهر بالی اندونزی برگزار شود. اما تنها دو ماه از ریاست اندونزی بر این گروه سپری شده بود که با مناقشه روسیه و اوکراین و جبهه گیری کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا علیه روسیه برگزار اجلاس سران با هاله ای از ابهام مواجه شد. این ابهام زمانی بوجود آمد که  امریکا و برخی دیگر از همپیمانان اروپائی اش از اندونزی  درخواست نمودند تا روسیه از گروه 20  اخراج شود و اینکه اگر این اخراج عملی نشد از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه  برای حضور در اجلاس  دعوتی بعمل نیاید. چنین درخواست هایی با نگرانی عمده اندونزی بعنوان میزبان اجلاس مواجه شد. مقامات اندونزی که کشورشان برای اولین بار ریاست این گروه را بر عهده دارد در مقابل  دو درخواست امریکا و کشورهای اروپایی از خود مقاومت نشان داده و اظهار داشتند که اخراج روسیه از گروه 20 خارج از حیطه کاری آنها است و اینکه بعنوان میزبان وظیفه دارد ازسران تمامی‌کشورهای عضو گروه 20 برای حضور در اجلاس دعوت بعمل آورد. در این راستا دیپلماسی اندونزی با نگرانی خاصی که چنین تحولاتی می‌تواند برگزاری اجلاس سران این گروه در اندونزی را بخطر بیاندازد، بشدت فعال گردیده است .

 در پی این تلاش ها خانم رتنو مرسودی وزیر امورخارجه اندونزی به امریکا و چند روز بعد از آن نیز به سه کشور انگلیس، فرانسه و ترکیه سفر و در خصوص اخذ تضمین از سران این کشور ها برای حضور در اجلاس بالی مذاکره نمود. ایشان در دیدار با همتای بریتانیایی خود خانم لیز تراس در لندن در مورد نقشه راه دو ساله برای مشارکت دوجانبه که بر اقتصاد، امنیت و محیط زیست متمرکز است، توافق کردند. وزیر خارجه بریتانیا از ریاست اندونزی بر گروه 20 حمایت کرد و خانم مرسودی نیز از تأثیرات جنگ اوکراین بر اقتصاد جهانی صحبت نمود.

وزیر امور خارجه اندونزی در دیدار با همتای فرانسوی خود ژان ایو لودریان موضوعات مذاکرات تلفنی روسای جمهور دو کشور ( جوکووی و مکرون ) در ماه مارس را پیگیری و به همتای فرانسوی خود گفت:  اگر جنگ روسیه و اوکراین ادامه یابد، تأثیر اقتصادی آن برای همه کشورها، به ویژه در میان کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته، محسوس خواهد بود. ایشان تاکید نمود که توقف جنگ اوکراین و دستیابی به صلح از طریق مذاکره بسیار مهم است، زیرا جنگ تأثیر اقتصادی جدی از جمله بر افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی داشته است.

خانم مرسودی در ترکیه نیز با مولود چاووش اوغلو همتای ترکیه ای خود دیدار و متعهد شد که کشورش بعنوان رئیس گروه 20 در سال 2022 ارتباطات و دیپلماسی را در مورد وضعیت اوکراین و گروه 20 تشدید خواهد نمود . وی در ادامه از نقش ترکیه در میانجیگری مذاکرات صلح روسیه و اوکراین قدردانی کرد و گفت که همه کشورها مسئولیت ایجاد "محیط توانمند" برای تامین صلح را دارند.

متعاقب این تلاش ها ، آقای جوکووی رئیس جمهور اندونزی نیز در تماس تلفنی جداگانه  با روسای جمهور روسیه و اوکراین ضمن درخواست پایان دادن به جنگ و خشونت، از هر دوی آنها برای حضور در اجلاس بالی نیز دعوت بعمل آورد . وی اظهار داشت که مجددا تاکید می نمایم که حل و فصل بحران بصورت صلح آمیز باشد و اندونزی در این مورد آماده است برای تحقق آن در تلاش های موجود برای برقرار صلح مشارکت داشته باشد. وی در ادامه گفت که دعوت وی از پوتین بلافاصله مورد قبول واقع شد و ایشان حضور خود را در اجلاس تائید کردند و از دعوت بعمل آمده نیز قدردانی نمودند .

اما در جبهه غربی گروه 20 با رهبری آمریکا هنوز اختلاف نظرها در مورد حضور رئیس جمهور روسیه در اجلاس سران گروه 20 وجود دارد. در آخرین اعتراض، جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا که  گروهی از روسای مالی چندملیتی کشورش را در جریان نشست وزرای دارایی و روسای بانک های مرکزی کشورهای عضو گروه 20در واشنگتن را رهبری می‌کرد، بهنگام شروع سخنرانی(ویدئوکنفرانسی)همتایان روسی ، نشست مذکور را بهمراه مقامات انگلیس و کانادا ترک کرد. در این موردخانم مولیانی، وزیر دارایی اندونزی که ریاست نشست را عهده دار بود تاکید کرد که  ترک نشست از سوی  مقامات سه کشور مذکور هیچ مشکلی را در بحث درباره اصل جلسه ایجاد نکرد.

این اختلاف نظرها در بین تحلیلگران نیز در خصوص حضور پوتین در اجلاس و با تعلیق برگزاری آن وجود دارد. دیان تریانسیا جانی،  رئیس هماهنگ کننده برنامه‌های گروه 20 اندونزی، در این خصوص معتقد است که این کشور همچنان باید  فعالانه با اعضای گروه 20 مشاوره و رایزنی خود را با توجه به اهمیت این  گروه در پاسخ به بحران‌های جهانی، ادامه دهد. اگر ما واقعاً می‌خواهیم با هم بهبود پیدا کنیم، G20 باید نقش خود را بر این اساس انجام دهد.

با رویکرد کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا اندونزی با آزمونی سخت مواجه شده است. این کشور از یک طرف تحت فشار کشورهای غربی و آمریکاست که در واقع از سرمایه گذاران مهم و از شرکای مهم اقتصادی اندونزی محسوب می‌شوند و نمی‌تواند این امر مهم را نادیده بگیرد و از سوی دیگر روابط اندونزی با روسیه در حوزه‌های مختلف بسیارخوب است. روسیه مهمترین تامین کننده گندم و کودشیمیایی اندونزی می‌باشد دو محصولی که برای تامین مواد غذایی و تولید محصولات کشاورزی اندونزی راهبردی می‌باشند. چنین شرایطی اندونزی را در یک وضعیت پیچیده قرار داده است. بر این اساس طبق گفته مقامات این کشور، اندونزی همچون سایر کشورهایی که ریاست گروه 20را بر عهده داشتند در دعوت از همه اعضای گروه عمل خواهند نمود و در کنار آن به دیپلماسی فعال خود در این روند ادامه خواهد داد.