رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سوئد علیرغم همه گیری کرونا

به رغم همه گیری کرونا ، سوئد در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI ) عملکرد بسیار خوبی داشته و از رتبه 28 به رتبه 9 در بین کشورهای برتر از نظر جذب سرمایه گذاری خارجی در سال 2020 ، ارتقاء یافته است .

علیرغم همه گیری کرونا و تبعات منفی اقتصادی ناشی از آن در سال 2020 ، سوئد به طور شگفت انگیزی عملکرد خوبی در جذب سرمایه گذاری خارجی(FDI ) داشته  به طوریکه از  رتبه 28 به رتبه 9 در میان کشورهای برجسته جهان از نظر جذب سرمایه گذاری خارجی ، ارتقاء یافته است.

          با بررسی آمار و گزارشات مندرج در سایت بیزینس سوئدن  ( شورای سابق تجارت و سرمایه گذاری سوئد ) و با  استناد به گزارشات آنکتاد ، روند سرمایه گذاری مستقیم خارجی طی سالهای گذشته خصوصا سال 2020  به شرح زیر بوده است  که برخی از شاخص های کلیدی آن  عبارتند از:  

- در سال گذشته، همه گیری کرونا اثرات بسیار منفی بر روند سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سراسر جهان گذاشت. طبق برآورد آنکتاد  میزان سرمایه گذاری خارجی در سطح جهانی از 1.530 میلیارد دلار در سال 2019 به 999 میلیارد دلار در سال 2020 کاهش یافت که افت 35 درصدی را نشان می دهد.

-  سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اروپا به مراتب وضعیت بدتری داشت  و  با 77 درصد کاهش به 97 میلیارد دلار در سال 2020 رسید.  این روند در آسیا با 2 درصد کاهش به 540 میلیارد دلار  و در آمریکای شمالی نیز با کاهش 39 درصدی به 209 میلیارد دلار رسید.

- آسیا نیمی از میزان FDI  را دریافت کرد اما سرمایه گذاران به حضور گسترده خود در اروپا  ادامه دادند.

- سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سوئد در سال 2020 به 240 میلیارد کرون  ( حدود 24 میلیارد یورو) رسید که در مقایسه با سال 2019 رشد دو برابری داشته است.

- بخش خدمات 60 درصد و صنایع تولیدی 40 درصد سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در سال 2020 در سوئد به خود اختصاص داده است است.

          بر اساس برآوردهای اولیه بیزنس سوئدن،  سرمایه گذاری مستقیم خارجی  در سال 2020 در این   به 240 میلیارد کرون ( حدود 24 میلیارد یورو) رسید که در  مقایسه با سال 2019  ( 96 میلیارد کرون ) بیش از 2 برابر رشد داشته و بالاتر از میانگین سالهای 2001 الی 2020  (که حدود 108 میلیارد کرون بوده است) ، قرار گرفت . این رشد باعث شد که سوئد که از جایگاه 28 به رتبه 9 در میان کشورهای برجسته از نظر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی  ارتقاء یابد.

 به اعتقاد بیزینس سوئدن ، به احتمال زیاد این رقم ممکن است در برآوردهای نهایی ، کاهش یابد اما آنچه مسلم است این است که برخلاف جریان جهانی و در خلال همه گیری کرونا ، سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سوئد ، افزایش داشته است.

اکثریت قریب به اتقاق شرکتهای سرمایه گذار خارجی در سوئد ، اروپایی هستند . حدود 60 سرمایه گذاری‌ها در بخش خدمات نظیر امور مالی ، بیمه، خدمات تجاری، تجارت خرده فروشی، ، IT ، بازیافت ، مدیریت منابع آب و  املاک و مستغلات انجام شده است. 40 درصد سرمایه گذاریها نیز در بخش تولیدی مانند مواد شیمیایی ، دارو ، مواد غذایی ، کاغذ و چوب ، فلزات و وسایل نقلیه انجام گرفته است. شرکتهایی مانند Volvo Car  ، آسترازنکا و ABB از جمله شرکتهای سوئدی با صاحبان خارجی اند که از سرمایه گذاری مجدد ، بهره مند شده اند .

       علاوه بر حوزه‌های فوق ، سرمایه گذاری‌های  خوبی نیز در بخش های انرژی خصوصا انرژیهای سبز و حوزه‌های نوآوری از جمله در مجتمع های Northvolt   در شمال سوئد برای تولید و بازیافت باطری‌های خودروهای برقی که از آن به عنوان قطب تولید و بازیافت باطری خودروهایی برقی در اروپا نیز یاد می‌شود  و نیز مجتمع های تولید فولادِ عاری از سوخت فسیل ( موسوم به Hybrit   و H2 Green Steel    ) صورت گرفته است . از این منظر،  سوئد معتقد است قادر به جذب سرمایه گذاران بیشتری در آینده است. 

چشم انداز آینده :

          بیزنس سوئدن ، جریان سرمایه گذاری خارجی طی سه سال آتی در جهان را به شرح زیر ترسیم کرده است.

-  محدویتهای ملی و محلی برای جلوگیری از گسترش عفونت به تدریج در حال از بین رفتن است و ویروس کرونا فروکش می‌کند. عادی سازی جامعه و بسته‌های جامع مالی و پشتیبانی باعث رشد خواهد شد. شرکتها برنامه‌های متوقف شده خود را دوباره از سر می‌گیرند.

- براساس پیش بینی آنکتاد و به موازات رفع محدویتهایی کرونایی ، افزایش واکسناسیون و حمایت و پشتیبانی‌های مالی ، انتظار میرود سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2021 رشد 15 درصدی  و در 2022 رشد 20 درصدی را تجربه کند.

- سرعت بومی سازی تولید خصوصا در حوزه‌های صنعتی در کشورهای با دستمزد پایین  کند می‌شود  اما در عوض ، افزایش اتوماسیون و تقاضا برای تولید سریع یک محصول و مدت زمان کم ، شرکتها را به سمت تولید نزدیک به بازار  و منبع یابی برای کالاهای واسطه ای سوق می دهد. منطقه ای شدنِ تولیدِ شرکت های صنعتی و تجارت افزایش می یابد. شرکت ها  به گسترش شبکه‌های تامین خود به  منظور مقاومت پذیری در بحران‌ها شبه بحران کرونا  ادامه می دهند. بازگشت برخی از تولیدات ، به نتیجه سیاست های صنعتی آمریکا و اروپا  بستگی خواهد داشت. چین به ساخت زنجیره تامین خود در بخش های اولویت دار، ادامه خواهد داد.

- فراتر از همه گیری کرونا ، دیجیتالی شدن و تغییر مداوم فناوری در تولید ، با شتاب بیشتری  ادامه خواهد یافت. سرمایه گذاری کشورها به سمت انتقال سبز، فرصت های جدیدی را برای سرمایه گذاران خارجی فراهم خواهد نمود.

- تغییرات جدید در حوزه  خدمات با شتاب بیشتری در بخش  تجارت و تجارت بین المللی ، ادامه خواهد یافت. سرمایه گذاری‌های کلان در ماشین آلات و تجهیزات ، کمتر می‌شود. اما قراردادهای Cross border M&A  با شرکتهای با ارزش افزوده بالا  ( قراردادهای بین شرکتهای خارجی و شرکتهای داخلی در کشورهای هدف) ، منجر به افزایش سرمایه گذاری خارجی خواهد شد.

- بین المللی شدن تجارت در کشورهای درحال توسعه ادامه می یابد. شرکتهای چینی به گسترش خود در خارج از کشور ادامه می دهند  اما در داخل با قوانین سخت گیرانه تر و رویه‌های جدید در ارتباط با بازارهای خارجی مواجه می‌شوند. برای اولین بار شرکتهای چینی در جایگاه  برتر  به عنوان سرمایه گذاران خارجی پیشرو در جهان ، قرار می‌گیرند. 

منابع :

- سایت بیزنس سوئدن  business-sweden.com

- سایت DI.se