مکزیک و توافق اوپک پلاس در زمینه کاهش تولید نفت

روز پنجشنبه 21 فروردین‌ماه سال جاری 23 کشور عضو اوپک پلاس (کشورهای عضو اوپک و سایر تولیدکنندگان نفت) با توجه به افت شدید قیمت‌ها در یک نشست مجازی برای تصمیم‌گیری در خصوص مدیریت بازار نفت از طریق کاهش عرضه نفت گرد هم آمدند. افت شدید قیمت‌های نفت به دلیل کاهش شدید تقاضا و عدم چشم‌انداز مثبت برای تقاضای نفت به دلیل شرایط جهانی ایجادشده از همه‌گیری کووید-19 رخ داده است.

در این نشست پیشنهاد کاهش تولید در سه مرحله به مدت دو سال (تا آوریل 2022) موردبررسی قرار گرفت. تولیدکنندگان در این نشست در مرحله اول در خصوص کاهش تولید 10 میلیون بشکه‌ای (به میزان 23 درصد کمتر نسبت به میزان تولید در اکتبر 2018) برای دوماهه می و ژوئن سال 2020 به بحث و گفتگو نشستند. تمامی اعضاء حاضر در این نشست به‌جز مکزیک با سهیمه تولید در نظر گرفته‌شده برای آن‌ها موافقت کردند. خانم روسیو نهله وزیر انرژی مکزیک با سهمیه تعیین‌شده برای این کشور مبنی بر کاهش 400 هزار بشکه‌ای نفت مکزیک مخالفت کرد. خانم نهله در این نشست بر کاهش 100 هزار بشکه از سوی کشورش تأکید نمود.
این اختلاف مکزیک با سایر اعضاء نشست منجر به طولانی شدن و عدم دستیابی به توافق نهایی گردید. در بیانیه نشست اوپک پلاس همه‌چیز مشروط به حضور مکزیک در جنبش کاهش تولید نفت شد. با این‌حال مکزیک بر موضع خود مبنی بر کاهش 100 هزار بشکه‌ای تأکید نمود و خانم نهله با انتشار پیامی‌ در توییتر نوشت مکزیک تولید نفت خود را از 1.781 میلیون بشکه تولید در ماه مارس به 1.681 میلیون بشکه در روز کاهش می‌دهد.
امتناع مکزیک از کاهش تولید به میزان سهمیه تعیین‌شده برای این کشور و مشروط شدن توافق نهایی به همراهی مکزیک منجر به توجه رسانه‌های جهانی به مکزیک گردید. روز بعد از این نشست آقای آندرس مانوئل لوپز اوبرادور رئیس‌جمهور مکزیک از توافق مکزیک و آمریکا به‌منظور اجرای تعهدات مکزیک در چارچوب توافق اوپک پلاس سخن گفت وی در کنفرانس خبری روزانه خود اعلام کرد: کشورهای عمده صادرکننده نفت از مکزیک درخواست کردند که 23 درصد از تولید خود را همانند عربستان سعودی و روسیه کاهش دهد. این میزان برای مکزیک در حدود 400 هزار بشکه است. آن‌ها ابتدا از ما درخواست کاهش 400 هزار بشکه‌ای نمودند سپس درخواست 250 هزار بشکه‌ای داشتند. در گفتگویی که با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا داشتم با ایشان به یک توافقی رسیدیم مقرر شد، مکزیک همان 100 هزار بشکه را کاهش دهد و آمریکا متعهد شد که 250 هزار بشکه کاهش دیگر را از سمت مکزیک تقبل کند. آقای اوبرادور در این کنفرانس پافشاری مکزیک بر کاهش 100 هزار بشکه‌ای نفت را به دلیل برنامه دولت خود برای احیای شرکت ملی نفت مکزیک (پمکس) اعلام کرد.
پس از اعلام رئیس‌جمهور مکزیک مبنی بر توافق آمریکا برای جبران کاهش تولید مکزیک، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا این توافق را تأیید کرد. ترامپ در این خصوص گفت، مکزیک قصد دارد 100 هزار بشکه از تولید خود را کاهش دهد و این بدان معنی است که آن‌ها بین 250 هزارتا 300 هزار بشکه برای رسیدن به توافق موردنظر فاصله‌دارند. ما این تفاوت را جبران می‌کنیم و آن‌ها بعداً به ما پرداخت خواهند کرد.
کوتاه نیامدن مکزیک از موضع خود و با توجه به توافق صورت گرفته بین مکزیک و آمریکا منجر شد که کشورهای عضو اوپک پلاس در جلسه روز 24 فروردین توافق خود را مبنی بر کاهش تولید جهانی نفت در ماه می‌به میزان 9.7 میلیون بشکه اعلام کنند. بر اساس این توافق مکزیک 100 هزار بشکه از تولید نفت خود را کاهش خواهد داد و 300 هزار بشکه باقیمانده از 400 هزار سهمیه درخواست شده از مکزیک برای کاهش از سوی آمریکا جبران خواهد شد.

مخالفت خانم نهله با میزان سهمیه کشورش در جلسه اوپک پلاس و خروج وی از این نشست در فضای مجازی مکزیک با واکنش‌های زیادی روبرو شد.واکنش‌ها در این خصوص حول محور عدم همراهی و ناتوانی دولت مکزیک با یک اجماع بین‌المللی بود.
 توافق انجام‌شده بین مکزیک و آمریکا در خصوص جبران سهمیه کاهشی مکزیک یک توافق تاریخی و بسیار سریع به‌حساب می‌آید. آقای ترامپ بر پرداخت هزینه این توافق از سوی مکزیک تأکید نموده اما چگونگی و جزئیات جبران آن مشخص نشده است. علی ایحال باید توجه داشت دونالد ترامپ یکی از طرفداران اصلی کاهش عرضه جهانی نفت بود. وی کاهش جهانی عرضه نفت را برای نجات صنعت حفاری ایالات‌متحده از سقوط در سالی که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در جریان است را بسیار با اهمیت می‌داند. همین موضوع می‌تواند دلیلی باشد که ترامپ با پذیرفتن کاهش تولید به‌جای مکزیک (واقعی یا غیرواقعی) هم ازیک‌طرف مکزیک را وام‌دار خود برای بهره‌برداری در آینده نماید و هم به توافق جهانی مدنظر خود برای کاهش تولید دست یابد.
 توافق به کاهش 9.7 میلیونی تولید در حالی است که اوپک پلاس در ماه مارس نتوانست برای کاهش 1.5 میلیون بشکه‌ای تولید به توافق برسد. شرایط ایجادشده به دلیل ویروس کرونا منجر شده است که تولیدکنندگان نفت به این توافق تاریخی که یک داروی تلخ اما ضروری برای بازار نفت است دست یابند. توافق اخیر  نشان داد که اگرچه برای کشورهای عضو اوپک قیمت نفت از اهمیت بالایی برخوردار است، اما با توجه به افزایش تولیدکنندگان جهانی نفت حفظ سهم بازاری برای آن‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است.
امتناع و عدم همراهی مکزیک با یک اجماع جهانی نشان داد که دولت مکزیک توجه ویژه‌ای به برنامه‌های داخلی خود و احساسات ناسیونالیستی نسبت به احیای بخش نفت و گاز این کشور دارد. احیای پمکس و افزایش تولید نفت از برنامه‌های اولویت‌دار دولت مکزیک است. دولت اوبرادور سرمایه‌گذاری‌های زیادی از ابتدای شروع به کار دولت برای احیای این شرکت در نظر گرفته است. به‌نحوی‌که تنها در سال جاری 65 میلیارد پزو از بار مالیات که بر دوش این شرکت بوده است را در جهت افزایش امکان سرمایه‌گذاری کاهش داده است. آقای اوبرادور کاهش 400 هزار بشکه‌ای در نظر گرفته‌ شده برای مکزیک در تولید نفت را مانع برنامه‌های مدنظر خود می‌دانست. از طرف دیگر آقای اوبرادور اجرای برنامه‌های اجتماعی بسیاری در دستور کار خود قرار داده است و در حال حاضر قیمت نفت مکزیک در حدود 17 دلار در هر بشکه معامله می‌شود که با قیمت در نظر گرفته در بودجه به میزان 49 دلار فاصله 32 دلاری داشته و با توجه به کسری بودجه قابل پیش بینی، کاهش بیشتر تولید به معنی بسته شدن دست دولت در اجرای برنامه‌های اجتماعی خود می‌باشد.
اگرچه توافق برای کاهش تولید و عرضه نفت صورت گرفته است اما با توجه به اقدامات قرنطینه‌ای که در سراسر جهان به دلیل کووید 19 اجرایی شده است، پیش‌بینی‌ها نشان از کاهش تقاضا بین 20 تا 35 میلیون بشکه‌ای نفت دارد و انتظار نمی رود که جهش قابل توجهی در قیمت نفت، پس از اجرای این توافق صورت گیرد.