اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته اول شهریورماه 1404مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

بانک توسعه آسیایی بیش از 7.5 میلیارد دلار در زیرساخت‌ها و توسعه قزاقستان سرمایه‌گذاری می‌کند.

27 آگوست 2025 بانک توسعه آسیایی (ADB) طی سه دهه، پروژه‌هایی به ارزش بیش از 7.5 میلیارد دلار در قزاقستان تأمین مالی کرده و به شریک اصلی در حمل و نقل، انرژی، مسکن و بخش اجتماعی تبدیل شده است.

سریک ژومانگارین، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد ملی قزاقستان، در 26 آگوست با کومار اوتساو، مدیر کشوری بانک توسعه آسیایی در قزاقستان، دیدار کرد تا پروژه‌های در حال انجام را بررسی کرده و در مورد ابتکارات جدید، از جمله جاده کنارگذر ساریاگاش، تأمین مالی مسکن سبز و اصلاحات مالی، گفتگو کند.

سریک ژومانگارین، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد ملی قزاقستان، در 26 آگوست با کومار اوتساو، مدیر کشوری بانک توسعه آسیایی در قزاقستان، دیدار کرد. بانک توسعه آسیایی همچنین از ساخت بیمارستان‌های دانشگاهی در کاراگاندا، آکتوبه و سمی حمایت می‌کند، در حالی که مشارکت قزاقستان در برنامه همکاری اقتصادی منطقه‌ای آسیای مرکزی (CAREC) از سال ۲۰۰۱ تاکنون ۱۰ میلیارد دلار از طریق ۳۲ پروژه جذب کرده است. مقدمات برگزاری کنفرانس وزرای CAREC در بیشکک در حال انجام است.

مقامات بر تعهد خود برای تقویت همکاری و گسترش پروژه‌های مشترک برای حمایت از توسعه اقتصادی پایدار قزاقستان تأکید کردند.

https://astanatimes.com/category/business/

نیروی کار خارجی در قزاقستان با افزایش سهمیه‌ها به ۱۴۰۰۰ نفر رسید.

قزاقستان سهمیه جذب متخصصان خارجی را از آگوست ۲۰۲۵ به ۱۹۴۰۰ موقعیت شغلی افزایش داده است که ۰.۲۵٪ از نیروی کار را تشکیل می‌دهد، پس از آنکه فهرست مشاغل فصلی واجد شرایط گسترش یافت. سرویس مطبوعاتی وزارت کار و حمایت اجتماعی در ۲۶ آگوست گزارش داد که تا اول آگوست، ۱۴۱۳۰ شهروند خارجی رسماً تحت مجوزهای کار صادر شده توسط مقامات اجرایی محلی در قزاقستان مشغول به کار هستند. از میان مجوزهای صادر شده، ۵۴۹ مجوز به مدیران ارشد و معاونان آنها اعطا شده است و ۲۲۵۸ مجوز به روسای بخش‌های ساختاری اختصاص داده شده است. اکثر کارمندان خارجی در دسته متخصصان (۳۷۸۶) و کارگران واجد شرایط (۹۰۴) قرار می‌گیرند. حدود ۲۸۸۹ خارجی در کارهای فصلی مشغول به کار هستند و ۳۷۴۴ نفر تحت انتقال شرکتی کار می‌کنند. در حال حاضر، ۱۸۹۹ شرکت در قزاقستان کارگران خارجی را استخدام می‌کنند، در حالی که بیش از ۳۴۸۰۰۰ شهروند قزاق در کنار آنها کار می‌کنند که ۹۶٪ از کل نیروی کار را تشکیل می‌دهند.

بیشترین سهم کارمندان خارجی در بخش ساخت و ساز با ۴۹۴۹ نفر و پس از آن کشاورزی، جنگلداری و شیلات با ۲۹۳۰ نفر، معدن و استخراج معادن با ۱۳۶۹ نفر و تولید با ۱۲۱۰ نفر قرار دارند. چین با ۵۱۲۰ نفر همچنان منبع اصلی کارگران خارجی است و پس از آن ازبکستان با ۲۴۷۸ نفر، ترکیه با ۱۰۴۲ نفر و هند با ۱۰۳۱ نفر قرار دارند. برای محافظت از بازار کار داخلی، این وزارتخانه سالانه سهمیه‌هایی را برای جذب متخصصان خارجی تعیین می‌کند. سهمیه سال ۲۰۲۵ در ابتدا ۱۴۸۰۰ موقعیت شغلی یا ۰.۲٪ از نیروی کار ملی تعیین شده بود، اما در ماه مارس به دنبال افزایش تقاضا از سوی مقامات محلی به ۱۶۵۰۰ موقعیت شغلی افزایش یافت.

https://astanatimes.com/2025/08/adb-invests-over-7-5-billion-in-kazakhstans-infrastructure-and-development/

قزاقستان نزدیک به ۱۱.۵ میلیارد دلار در بخش ارتقاء بخش برق سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

۲۶ آگوست ۲۰۲۵، قزاقستان ۲۹ پروژه تولید انرژی با ظرفیت ترکیبی ۷.۳ گیگاوات (GW) تا سال ۲۰۲۹ به ارزش ۶.۲ تریلیون تنگه (تقریباً ۱۱.۴۸ میلیارد دلار آمریکا) را به عنوان بخشی از پروژه ملی نوسازی بخش انرژی و خدمات رفاهی راه‌اندازی می‌کند.

آسیلژان موسین، مدیر بخش توسعه انرژی برق، در یک نشست مطبوعاتی در ۲۵ آگوست در سرویس ارتباطات مرکزی، که توسط سرویس مطبوعاتی وزارت انرژی گزارش شده است، به‌روزرسانی‌هایی در مورد تحولات بخش انرژی ارائه داد. از کل بسته سرمایه‌گذاری، ۱.۷ تریلیون تنگه (۳.۱۵ میلیارد دلار آمریکا) به ۱۴ پروژه با هدف نوسازی دارایی‌های برق موجود اختصاص داده خواهد شد و ۲۰۵۰ مگاوات (MW) به ظرفیت ارتقا یافته اضافه خواهد شد. بخش قابل توجهی از این بودجه - ۴.۴ تریلیون تنگه (تقریباً ۸.۱۵ میلیارد دلار آمریکا) - به ۱۵ پروژه جدید اختصاص خواهد یافت که انتظار می‌رود ۵۲۵۹ مگاوات ظرفیت تولید اضافی در سراسر کشور ایجاد کند.

به گفته موسین، از جمله مهمترین اقدامات می‌توان به انتقال نیروگاه‌های CHP-2 و CHP-3 آلماتی از زغال سنگ به گاز طبیعی، ساخت یک نیروگاه توربین گازی سیکل ترکیبی ۱ گیگاواتی در منطقه ترکستان و توسعه یک نیروگاه ۱۶۰ مگاواتی در شرکت MAEK LLP در منطقه مانگیستائو اشاره کرد. به عنوان بخشی از این ابتکار، ۷۰۰ مگاوات ظرفیت قابل مانور در مناطق آتیرائو، آکتوب و ژامبیل ایجاد خواهد شد که ثبات و انعطاف‌پذیری شبکه برق ملی را افزایش می‌دهد. موسین تأکید کرد که اجرای این پروژه‌ها، فرسودگی کلی نیروگاه‌ها را در پنج سال آینده ۱۷ درصد کاهش می‌دهد و ظرفیت تولید نصب‌شده قزاقستان را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد و از توسعه اقتصادی و رشد فناوری این کشور حمایت می‌کند.

https://astanatimes.com/2025/08/kazakhstan-to-invest-nearly-11-5-billion-in-power-sector-upgrade/

قزاقستان در حال برنامه‌ریزی اصلاحات گسترده‌ای در قانون مالیاتی خود است.

به گزارش «آستانا تایمز» به قلم آایانا بیربایوا، در جلسه دولتی مورخ ۲۶ اوت ۲۰۲۵، تیمور سلی‌یمن‌اوف، رئیس بانک ملی قزاقستان (NBK)، از آماده‌سازی بسته‌ای جامع از اصلاحات قوانین مالی خبر داد که هدف آن تقویت رشد اقتصادی بلندمدت و پایداری مالی است.

تشویق بانک‌ها به حمایت از بخش واقعی اقتصاد: بانک ملی با ارائه مشوق‌های مالیاتی قصد دارد نقدینگی بانک‌ها را از ابزارهای خود به سمت وام‌دهی به شرکت‌ها هدایت کند. بازنگری در حوزه‌های مالی مختلف: اصلاحات شامل حوزه‌های بانکی، سیستم پرداخت، بازار اوراق بهادار، دارایی‌های مالی دیجیتال، زیرساخت مالی دیجیتال و توسعه بازار پرداخت‌ها می‌شود. تقویت موقعیت تنگه دیجیتال (digital tenge): این ارز دیجیتال در حوزه‌های مالی عمومی‌گسترش خواهد یافت.

https://astanatimes.com/2025/08/kazakhstan-plans-major-financial-legislation-reform/

قزاقستان رشد تجارت و تنوع صادرات را پیش می‌برد.

رشد تجارت و سرمایه‌گذاری: تجارت در بازه ژانویه تا ژوئیه ۸.۶٪ افزایش یافت. سرمایه‌گذاری در بخش تجارت در نیمه اول سال ۳۷٪ رشد کرد و به ۴۳۸ میلیارد تنگه (حدود ۸۲۲ میلیون دلار)رسید. بیش از ۸۰۰ هزار بنگاه تجاری فعال‌اند و بیش از ۱.۵ میلیون نفر در این بخش مشغول به کار هستند.

حمایت از بازار داخلی: اصلاح قوانین تعیین مبدا کالا و ایجاد ثبت واحد تولیدکنندگان داخلی، الزام اختصاص حداقل ۵۰٪ فضای قفسه فروشگاه‌ها به کالاهای قزاقستانی، بررسی بیش از ۴۷٬۰۰۰ وسیله نقلیه حامل محصولات دامی، بازگرداندن بیش از ۹۰۰ وسیله نقلیه و لغو بیش از ۱٬۰۰۰ مدرک تأییدیه برای حفظ کیفیت کالاها.

گسترش ظرفیت صادرات:آژانس اعتبار صادرات از طریق «مکانیزم خدمات یک‌مرحله‌ای» از صادرکنندگان حمایت می‌کند.در ۷ ماهه نخست سال، حمایت صادراتی ۲۰۰ میلیارد تنگه افزایش یافت و به ۳۹۴ میلیارد تنگه حدود ۷۳۹ میلیون دلار رسید. 71٪ از پروژه‌ها مربوط به SMEs و ۸۳٪ مرتبط با کالاهای با ارزش افزوده متوسط تا بالا هستند. حضور بین‌المللی قزاقستان در قالب پاویون‌های ملی، دفاتر شریک در چین و ازبکستان، و حضور در پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی مانند JD.com، Douyin و Alibaba توسعه یافته است.

شفافیت بازار ارز و قوانین بازار: قانون مبادله در دسامبر ۲۰۲۴ تصویب شد تا بازار را شفاف کرده و از سفته‌بازی جلوگیری کند.

قزاقستان با اجرای سیاست‌های ترکیبی شامل محافظت از بازار داخلی، حمایت مالی و ساختاری از صادرکنندگان، و وضع قوانین شفاف در بازار ارز، جهت تحقق رشد پایدار اقتصادی و تقویت جایگاه خود در زنجیره‌های تجارت بین‌المللی گام برمی‌دارد.

https://astanatimes.com/2025/08/kazakhstan-plans-major-financial-legislation-reform/

قزاقستان قصد دارد مجموعه ناوگان هوایی خود را تا سال ۲۰۳۰ دو برابر کند.

مقصت کالی اکپروف معاون وزیر حمل و نقل قزاقستان اظهار داشت:" امروزه ناوگان هوایی کشور شامل ۱۰۴ هواپیما است. در میان آنها ۶ ایرباس A320 جدید و یک بوئینگ 737 MAX 8 وجود دارد.این ناوگان تا سال ۲۰۳۰، با ۱۰۳ هواپیمای دیگر تکمیل خواهد شد .

وی خاطرنشان کرد: "امسال ۳۶ مسیر بین‌المللی جدید افتتاح شده و ۸ شرکت هواپیمایی خارجی وارد بازار شده‌اند. ۶۱ مسیر در داخل کشور با ۸۵۰ پرواز در هفته وجود دارد."

https://t.me/sputnikKZ/69688

 

فرودگاه نزدیک بندر خشک خورگوس توسط شرکت اسکای‌هانزا آلمان ساخته خواهد شد.

حجم کل سرمایه‌گذاری حدود ۲۵۰ میلیارد تنگه (397 میلیون یورو) خواهد بود.این فرودگاه در سه مرحله ساخته خواهد شد. در مرحله اول، تا سال ۲۰۲۷، یک ترمینال مسافربری، انبار سوخت و ترمینال باری ساخته خواهد شد. در مراحل دوم و سوم، تا سال ۲۰۳۲، زیرساخت‌های گردشگری و تفریحی ایجاد خواهد شد.

کریستین گروتزباخ:  ما نه تنها در حال ایجاد یک فرودگاه، بلکه یک قطب منطقه‌ای چندمنظوره با زیرساخت‌های توسعه‌یافته در سطح بین‌المللی هستیم: ترمینال‌های بار و مسافر، یک مجتمع سوخت‌گیری، یک مرکز خدمات فنی هوانوردی برای هواپیما (MRO)، یک مرکز تجاری، هتل‌هایی برای قابلیت‌های لجستیک چندوجهی.

 موقعیت آن - در نزدیکی مرز چین، در منطقه ویژه اقتصادی «خورگوس - دروازه شرقی» - شرایط استثنایی را برای توسعه تجارت بین‌المللی فراهم می‌کند و اتصال به شبکه‌های راه‌آهن و جاده، آن را به یکی از امیدوارکننده‌ترین قطب‌های لجستیک در جاده ابریشم جدید تبدیل می‌کند.

https://kapital.kz/economic/138299/skyhansa-postroit-mezhdunarodnyj-aeroport-vozle-horgosa.html

 

برای تعمیر شبکه‌های آب و برق در قزاقستان به 6.8 تریلیون تنگه (12.6 میلیارد دلار) نیاز است.

قزاقستان برای تعمیر و نوسازی ۸۶ هزار کیلومتر شبکه آب و برق و کاهش فرسودگی این شبکه‌ها به کمتر از ۵۰ درصد، به ۶.۸ تریلیون تنگه سرمایه‌گذاری نیاز دارد. به گفته تیمور کاسیمبایف، رئیس کمیته تنظیم انحصارات طبیعی وزارت اقتصاد ملی، بسیاری از زیرساخت‌های گرما، برق، آب و فاضلاب کشور بیش از ۵۰ سال قدمت دارند و سالانه حدود ۲ تا ۳ درصد (۴ تا ۵ هزار کیلومتر ) دچار فرسودگی می‌شوند.

در بخش گرما: ۲۲ شرکت انحصاری در ۱۱ منطقه، شبکه‌هایی با بیش از ۶۵٪ فرسودگی دارند.

در بخش برق: ۱۸ شرکت از ۴۶ شرکت در ۱۱ منطقه با فرسودگی بالای ۷۰٪ مواجه‌اند بیشترین در منطقه کستانای

در بخش آب و فاضلاب: حدود نیمی از نهادها در وضعیت بحرانی‌اند، به‌ویژه در مناطق کاراگاندا، آکمولا و کوستانای.

این پروژه ملی در دسامبر ۲۰۲۴ تصویب شده و یک وظیفه استراتژیک برای تضمین عملکرد پایدار بخش‌های حیاتی انرژی و خدمات شهری محسوب می‌شود.

https://www.inform.kz/ru/68-trln-tenge-nuzhni-dlya-remonta-kommunalnih-setey-v-kazahstane-2762da

ورود رسمی‌شرکت خودروسازی لی‌آتو (Li Auto) چین به بازار قزاقستان

شرکت Li Auto Inc.، تولیدکننده پیشروی خودروهای هیبریدی و برقی لوکس در چین، به طور رسمی فعالیت خود را در بازار قزاقستان آغاز کرد. این اقدام در قالب تفاهم‌نامه همکاری میان شرکت خودروسازی قزاقستانی «Allur» و Li Auto صورت گرفته است. نمایندگی رسمی نخستین بار در آستانه افتتاح خواهد شد و سه مدل محبوب Li Auto در این نمایندگی عرضه می‌شوند: Li L6، Li L7 و Li L9.

پیش‌فروش خودروها از سپتامبر ۲۰۲۵ در مرکز خودرو Allur در آستانه شروع می‌شود. افتتاح رسمی نمایندگی نوامبر ۲۰۲۵  خواهد بود.

نستور وو، مدیر بین‌الملل Li Auto:

قزاقستان ظرفیت بسیار بالایی دارد و ورود به این بازار گام استراتژیک است. تمرکز ویژه‌ای بر مقابله با واردات غیررسمی (gray imports) گذاشته‌ایم و سامانه‌ای برای شناسایی خودروهای واردشده از چین خارج از کانال رسمی اجرا خواهد شد.

محمد علیمخانوف، مدیر خرده‌فروشی:  Allurهمکاری با Li Auto یک افتخار است. مشتریان رسمی‌به خدمات کامل، قطعات یدکی اصل و گارانتی دوساله یا ۱۰۰ هزار کیلومتر دسترسی خواهند داشت.

ورود Li Auto بخشی از روند تنوع‌سازی برندها و توسعه بازار خودروهای برقی در قزاقستان است. این همکاری جایگاه قزاقستان را در نقشه جهانی صنعت خودروسازی تقویت می‌کند Allur.به دنبال گسترش برندهای بین‌المللی در کشور است تا گزینه‌های متنوع‌تری برای مشتریان داخلی فراهم کند.

درباره Li Auto: تأسیس در ۲۰۱۵ در چین صورت گرفت. این شرکت پیشگام در خودروهای هیبریدی با برد افزوده (Extended-Range Hybrid). و تولید انبوه آن در 2019 آغاز شد.

https://www.zakon.kz/ekonomika-biznes/6488937-Li-Auto-ofitsialno-vykhodit-na-rynok-kazakhstana.html

آغاز طرح کوپن گاز در قزاقستان برای اقشار کم‌درآمد

دولت قزاقستان از ۲۸ اوت ۲۰۲۵ یک پروژه آزمایشی (پایلوت) را آغاز کرده که هدف آن کاهش فشار هزینه‌های انرژی بر خانوارهای کم‌درآمد و دریافت‌کنندگان کمک‌های اجتماعی است. این برنامه تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت.

چه کسانی مشمول طرح می‌شوند؟ افرادی که کمک‌های اجتماعی هدفمند (ASP) دریافت می‌کنند.خانوارهایی که از کمک‌های مسکن بهره‌مند هستند.

این افراد به‌طور پیش‌دستانه شناسایی می‌شوند، یعنی نیازی به ثبت‌نام اولیه ندارند؛ اطلاعات آن‌ها از طریق سامانه  Smart Data Ukimet و کارت دیجیتال خانواده (Digital Family Card) استخراج می‌شود. برای هر فرد یا خانوار واجد شرایط، یک کوپن الکترونیکی گاز در Social Wallet کیف پول اجتماعی ایجاد می‌شود. فعال‌سازی کوپن از روز ۷م تا ۲۹م هر ماه امکان‌پذیر است.

پس از فعال‌سازی، اطلاعات کوپن به شرکت‌های گاز ارسال می‌شود. این شرکت‌ها مصرف واقعی گاز خانوار را محاسبه کرده و در قبض ماهانه، تخفیفی اعمال می‌کنند. در واقع، کوپن مانند یک یارانه غیرنقدی عمل می‌کند.

این پایلوت در سه شهر بزرگ آستانه، آلماتی و شیمکنتو ۱۴ منطقه از جمله آکمولا، آکتوبه، آتیراو، قزاقستان شرقی، ژامبیل، ژتی‌سو، قزاقستان غربی، کاراگاندا، کوستانای، قزل‌اوردا، منقستاو، ترکستان و اولیتاو اجرا می‌شود.

این اولین بار است که دولت قزاقستان یارانه انرژی را به شکل کوپن دیجیتال و از طریق «کیف پول اجتماعی» ارائه می‌دهد. هدف اصلی، جلوگیری از هدررفت یارانه‌ها و رساندن حمایت‌ها به افراد نیازمند واقعی است.

https://www.zakon.kz/pravo/6488933-v-kazakhstane-nachali-vydavat-vauchery-na-gaz-poluchatelyam-asp-i-zhilishchnoy-pomoshchi-proaktivno.html

تداوم سرمایه‌گذاری کارخانه تراکتورسازی کوستانای در توسعه نیروی انسانی و بومی‌سازی قطعات

در سال ۲۰۲۵ که رئیس‌جمهور قزاقستان آن را «سال مشاغل کارگری» نامیده است، کارخانه تراکتورسازی کوستانای وارد مرحله‌ای تازه از تحول و توسعه شده است. تمرکز اصلی این مجموعه بر نوسازی خطوط تولید، افزایش سهم بومی‌سازی قطعات و ارتقای نظام آموزش کارکنان قرار دارد.

در یک سال گذشته، کارخانه موفق شده صدها قطعه از جمله تیرها، براکت‌ها، قطعات کابین، دستگیره‌ها، پیچ و مهره‌ها و بخش‌های ایمنی را به‌طور کامل در داخل کشور تولید کند. گام بعدی، تولید مخازن سوخت و هیدرولیک خواهد بود؛ اقدامی‌که وابستگی به واردات را کاهش داده و تجهیزات را با شرایط خاص مزارع قزاقستان سازگارتر می‌کند.

علاوه بر این، خط مونتاژ اختصاصی تایر و دیسک نیز راه‌اندازی شده و تغییراتی در فناوری ساخت اجزای بدنه همچون گلگیرهای جلو و عقب و قطعات کابین اعمال شده است. اما نقطه کلیدی توسعه، سرمایه‌گذاری در منابع انسانی است. از سال ۲۰۲۰ کارکنان کارخانه در کارخانه تراکتورسازی سن‌پترزبورگ آموزش دیده‌اند و این روند اکنون به یک رویه سالانه تبدیل شده است. در پاییز ۲۰۲۵، گروهی از متخصصان روسی برای آموزش فناوری‌های نوین و استانداردهای کیفی مدرن به کوستانای خواهند آمد.

 آناتولی استوکالین، مهندس طراحی و عضو ذخیره مدیریتی شرکت گفت:«آموزش در سن‌پترزبورگ نقطه عطفی برای من بود؛ اولین بار بود که با چرخه کامل تولید و فناوری‌های پیشرفته آشنا شدم.»

همزمان، طرح‌های پرورش مدیران آینده در کارخانه آغاز شده و کارکنان مستعد در مسیر پذیرش مسئولیت‌های رهبری قرار گرفته‌اند. محصولات این کارخانه به‌ویژه تراکتورهای Kirovets که به موتورهای Weichai مجهز شده‌اند، اکنون با استفاده از برنامه وام‌های ترجیحی دولتی در اختیار بیش از ۱۰۰ واحد کشاورزی قرار گرفته‌اند. این ماشین‌ها علاوه بر کشاورزی، در بخش‌های خدمات شهری، ساخت‌وساز و صنایع دیگر نیز پرکاربرد هستند.

https://eldala.kz/specproekty/22762-kostanayskiy-traktornyy-zavod-prodolzhaet-investirovat-v-kadry-i-lokalizaciyu