حمایت صربستان از استارتاپ های مبتنی بر هوش مصنوعی

صربستان نقشی کلیدی در تدوین سیاست‌های هوش مصنوعی در منطقه ایفا می‌کند. به گزارش استارتاپ گنوم در سال ۲۰۲۵، به دلیل زیرساخت‌های استارتاپی جذاب، برنامه‌های حمایتی قوی و نیروی انسانی جوان و متنوع، صربستان در میان ده اکوسیستم برتر استارتاپی اروپای مرکزی جای گرفته‌ است. که در خط مقدم اکوسیستم نوآوری رو به رشد صربستان قرار دارند و با هدایت موجی نوین از کارآفرینی، سرمایه‌گذاری و پیشرفت‌های فناوری، خود را به عنوان پیشگامان حوزه‌های هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی معرفی کرده‌اند. در سال ۲۰۲۴، درآمد صربستان از صادرات فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به رقم بی‌سابقه ۴.۳۱ میلیارد دلار رسید که نشان‌دهنده رشدی ۲۰ درصدی نسبت به سال قبل تر است.

گفته می‌شود ۴۱ درصد از استارتاپ‌های این کشور در حوزه هوش مصنوعی، ۲۴ درصد در بیوتکنولوژی، فناوری‌های پزشکی، تولید مواد غذایی یا کشاورزی و ۱۹ درصد در پردازش و تحلیل داده‌ها فعالیت دارند. گزارش استارتاپ اسکنر ۲۰۲۵ این ابتکار می‌افزاید که علاوه بر تمرکز سنتی بر توسعه نرم‌افزار و اپلیکیشن‌ها، شاهد رشد ۱۴.۲ درصدی استفاده از فناوری هوش مصنوعی نسبت به سال ۲۰۲۲ هستیم. هوش مصنوعی، پایگاه‌های داده و مدیریت کلان‌داده‌ها، موتورهای اصلی نوآوری در این اکوسیستم هستند و هم‌راستا با روندهای جهانی حرکت می‌کنند.

طبق گزارش کرانچ‌بیس، سرمایه‌گذاری در شرکت‌های هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۸۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است که نشان‌دهنده جایگاه رو به رشد هوش مصنوعی به عنوان فناوری با پتانسیل مقیاس‌پذیری بالا است. همچنین، علاقه به توسعه سخت‌افزار با ۱۸.۲ درصد همچنان وجود دارد، هرچند نسبت به سال ۲۰۲۳ که ۲۱.۹ درصد بود، اندکی کاهش یافته است.

هوش مصنوعی، پایه استارتاپ های فناورانه

با تداوم سیاست‌های کارآفرینی، رقابت برای انتقال اکوسیستم‌های استارتاپی به سوی هوش مصنوعی شدت یافته است. گزارش استارتاپ گنوم ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌کند که ظرف پنج سال آینده، هوش مصنوعی نه‌تنها به پایه اصلی، بلکه به عنصری فراگیر در تمامی استارتاپ‌های فناوری تبدیل خواهد شد. سیلیکون‌ولی همچنان با بیشترین تعداد استارتاپ‌های جدید هوش مصنوعی، پیشتاز جهانی است و پس از آن نیویورک و لندن قرار دارند. با این حال، اکوسیستم‌های دیگر نیز در حال آماده‌سازی برای رقابت با این پیشگامان هستند. برای مثال، پکن با ثبت دومین سرمایه‌گذاری بزرگ در استارتاپ‌های هوش مصنوعی طی دو سال گذشته، خود را برای رهبری جهانی در این حوزه آماده می‌کند.

هوش مصنوعی در اکوسیستم‌های متعددی از جمله پاریس، دهلی، استانبول و سن‌دیگو نیز در حال شکوفایی است، به طوری که تعداد استارتاپ‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در این مناطق بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ بیش از دو برابر شده است. همچنین، اکوسیستم‌هایی نظیر تورنتو، واترلو، شنژن، شانگهای و بمبئی در فاصله سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ شاهد رشدی بیش از ده برابری در سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با هوش مصنوعی بوده‌اند.

برنامه جدید حمایت از استارتاپ‌های هوش مصنوعی در صربستان

صندوق نوآوری صربستان برنامه‌ای جدید به نام «کاتالیتیک» برای حمایت از استارتاپ‌هایی که محصولات و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه می‌دهند، راه‌اندازی کرده است. این برنامه با هدف تقویت کارآفرینی و اقتصاد دیجیتال در صربستان، از طریق حمایت از استارتاپ‌های هوش مصنوعی طراحی شده و با مکانیزم سرمایه‌گذاری مشترک، امکان تأمین مالی شرکت‌های نوآوری را که سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به توسعه آن‌ها هستند، فراهم می‌کند.

این برنامه برای شرکت‌های کوچک و خرد ثبت‌شده در صربستان که اکثریت سهام آن‌ها متعلق به تیم بنیان‌گذار است، کمتر از ۱۰ سال سابقه دارند و قرارداد سرمایه‌گذاری امضا شده‌ای در اختیار دارند، در دسترس است. استارتاپ‌ها در زمان درخواست باید حداقل یک نمونه اولیه از محصول یا خدمتی مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه دهند.

استارتاپ‌های واجد شرایط می‌توانند تا سقف ۲۰۰,۰۰۰ یورو کمک بلاعوض دریافت کنند، مشروط بر اینکه حداقل همین مقدار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کنند. حداقل سرمایه‌گذاری خارجی مورد نیاز برای بررسی درخواست‌ها ۵۰,۰۰۰ یورو است. علاوه بر حمایت مالی، این برنامه شامل خدمات مشاوره‌ای برای تضمین توسعه باکیفیت محصول و بهبود مدل کسب‌وکار است.

فراخوان عمومی این برنامه تا زمان اتمام بودجه ۷.۴ میلیون یورویی ادامه خواهد داشت و درخواست‌ها در دوره‌های سه تا چهار ماهه بررسی می‌شوند. اطلاعات کامل درباره شرایط برنامه و مدارک مورد نیاز در وب‌سایت رسمی صندوق نوآوری در دسترس است.

https://biznis.rs/vesti/srbija/startup-genome-srbija-lider-u-oblikovanju-politike-vestac/