اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته دوم بهمن ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

چین مهم‌ترین شریک تجاری راهبردی عربستان سعودی

سازمان ملی آمار عربستان سعودی گزارشی از تجارت خارجی عربستان سعودی در نوامبر 2024 منتشر کرد. بر اساس داده‌های این گزارش، میزان صادرات سعودی در نوامبر 90.5 میلیارد ریال سعودی بود که 13.5 میلیارد ریال آن شامل کالاهای صادراتی عربستان به چین بوده است. همچنین بر اساس داده‌های این گزارش، میزان واردات عربستان سعودی در ماه نوامبر 73.7 میلیارد ریال سعودی بوده که 20.1 میلیارد ریال آن از مبدأ چین وارد عربستان شده است. تجهیزات الکتریکی با ارزش 20.7 میلیارد ریال سعودی مهم‌ترین کالاهای وارداتی عربستان از چین و ثروت‌های زیرزمینی نیز با ارزش 64 میلیارد ریال مهم‌ترین کالاهای صادراتی سعودی به چین است.

برگزاری نشست مجمع آینده مسکن در عربستان

سازمان ملی مسکن عربستان سعودی با انتشار اطلاعیه ای از اتمام چهارمین نشست مجمع آینده سرمایه گذاری در بخش مسکن این کشور که از 27 تا 29 ژانویه با هدف ارتقاء بخش املاک و مستغلات در دستیابی به توسعه پایدار به میزبانی «ریاض» خبرداد. عربستان سعودى قصد دارد ریاض را به مرکزی جهانی در بخش فناوری املاک و مستغلات به رهبری اداره کل املاک و مستغلات براى پیشرفت بخش املاک و مستغلات، توسعه محیط نظارتی آن و ایجاد فرصت های سرمایه گذاری تبدیل کند. این مجمع موضوعات و تحولات مربوط به توسعه پایدار شهرى را مورد بررسی قرار داد، همچنین در این آن به نقش عربستان در تحقق اهداف چشم انداز 2030، و افزایش میزان خانواده‌های سعودی که مالک مسکن مناسب شده اند پرداخته شد. روزنامه سعودی «الوطن» با بررسی داده‌های «وزارت دادگستری» عربستان در گزارشی نوشت، تعداد معاملات بخش مسکن در این کشور طی سال 2024 با رشد خوبی مواجه شد، به‌طوری‌که تعداد این معاملات با رشد 37.5 درصدی از 146,833 در سال 2023 به 201,856 معامله در 2024 افزایش یافت. بررسی این داده‌ها نشان می‌دهد، در سال 2024 روزانه 553 معامله مسکن در سعودی صورت گرفته است. بیشترین تعداد معاملات مربوط به بخش مسکن سعودی با نسبت 39.6% مربوط به استان «ریاض» است. استان «مکه» نیز که 20.6% از معاملات مسکن این پادشاهی را در سال 2024 به خود اختصاص داد، در جایگاه دوم قرار دارد. ضمنا وزارت شهرداری‌ها و مسکن عربستان سعودی اعلام کرد، در سال 2024 با رشد 33 درصدی نسبت به سال 2023 بیش از 23 هزار واحد مسکونی به متقاضیان در پروژه‌های مسکن این کشور تحویل داده شد. بر این اساس تاکنون 70 هزار واحد مسکونی جدید در 163 پروژه مسکن برای ثبت‌نام متقاضیان عرضه شده است. در سال 2024 همچنین بیش از 117 هزار خانواده عربستانی از خدمات حمایتی سامانه «سکنی» در حوزه مسکن بهره‌مند و 21 هزار خانواده نیز در قالب «برنامه توسعه مسکن» این کشور خانه‌دار شدند. این وزاتخانه گزارش داد، در بخش حمایت مالی تعداد عقود مالی حمایتی ارائه‌شده در سال 2024 به 93 هزار قرارداد رسید که با ارزشی بالغ‌بر 11.9 میلیارد ریال رشدی معادل 15% نسبت به سال 2023 را نشان می‌دهد. در بخش صدور مجوزها نیز در این مدت 276 هزار مجوز ساخت‌وساز برای متقاضیان در سامانه «بلدی» صادر شد. وزارت شهرداری‌ها و مسکن سعودی در سال 2024 همچنین مرحله دوم پروژه «بهجة» را با هدف ایجاد 357 بوستان جدید و توسعه فضاهای سبز شهری این کشور آغاز کرد. 

کاهش رشد اقتصادی عربستان سعودی

صندوق بین‌المللی پول در آخرین به‌روزرسانی گزارش «چشم‌انداز اقتصاد جهانی» پیش‌بینی رشد اقتصادی عربستان سعودی را برای سال 2025 از 4.6% به 3.3% کاهش داد. این مؤسسه بین‌المللی همچنین پیش‌بینی‌اش از رشد اقتصادی این کشور در سال 2026 را نیز از 4.4% به 4.1% کاهش داد. نشریه الشرق نیز در گزارشی به این موضوع پرداخت و تأکید کرد، کاهش درآمدهای نفتی سعودی باعث شده است تا صندوق بین‌المللی پول برای سومین بار پیاپی پیش‌بینی‌اش از رشد اقتصادی عربستان را کاهش دهد. الشرق افزود، این کاهش بیشترین میزان را در میان اقتصادهای بزرگ داشته است.

توافق بر تأسیس اولین شورای تجارى عربستان و فلسطین

حسن بن معجب الحویزى رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانى سعودى، در دیدار خود با آقاى مازن محمد راتب غنیم سفیر خودگردان فلسطین در ریاض با تشکیل اولین شورای تجاری عربستان و فلسطین با هدف افزایش حجم تبادلات تجارى و سرمایه‌گذارى بین دو کشور موافقت کرد. الحویزی گفت: "بخش خصوصی سعودی از جهت‌گیری‌های رهبری در حمایت از فلسطین پیروی می‌کند، و به صاحبان کسب‌وکار فلسطینی امکان سرمایه‌گذاری و بازاریابی محصولات فلسطینی در بازارهای سعودی را می‌دهد." با تاکید بر حمایت فدراسیون از برگزاری نمایشگاه‌ها و کنفرانس های بازاریابی و معرفی محصولات فلسطینی با مشارکت اتاق های بازرگانی عربستان است. مازن غنیم در ادامه توضیح داد که این دیدار گام‌های عملی برای تقویت همکاری تجاری عربستان و فلسطین، از جمله برگزاری نمایشگاه محصولات فلسطینی در سعودی و تشکیل کمیته‌های تخصصی از دو طرف را تصویب کرد.

ابراز تمایل 40 شرکت کانادایی به سرمایه‌گذاری در بخش بهداشت در عربستان سعودی

در طی همایش مراقبت‌های بهداشتی سعودی-کانادایی که توسط فدراسیون اتاق‌های سعودی برگزار شد و با مشارکت گسترده سرمایه‌گذاران از دو کشور همراه بود، 40 شرکت کانادایی تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری در بخش بهداشت در عربستان سعودی ابراز کردند. محمد بن ناصر آل دلیم رئیس شوراى بازرگانى سعودى و کانادا اشاره کرد که شورا در افزایش تبادل تجاری و توسعه سرمایه‌گذاری بین دو کشور نقش کلیدی دارد، و از پروژه‌های چشم‌انداز 2030 و تسهیلات عربستان سعودی برای سرمایه‌گذاران خارجی صحبت کرده و بر لزوم ایجاد شراکت‌های نوعی در بخش بهداشت و درمان برای انتقال تجربه کانادایی به بازار سعودی تاکید کرد. در همین راستا، جان فیلیپ لینتو، سفیر کانادا در ریاض، از تلاش‌ها برای تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور و نقش شورای تجارى مشترک قدردانی کرده و به علاقه شرکت‌های بهداشتی کانادایی برای سرمایه‌گذاری در عربستان سعودی با توجه به توسعه بخش بهداشت اشاره کرد. در این همایش، فرصت‌های سرمایه‌گذاری موجود در بخش بهداشت و درمان عربستان سعودی بررسی شد و به اهداف افزایش مشارکت بخش خصوصی در این حوزه به 25% تا سال 2030 اشاره گردید. شایان ذکر است که عربستان سعودی و کانادا در حال تقویت روابط اقتصادی خود، به‌ویژه در بخش بهداشت، با توجه به رشد و گسترش این بخش و مشوق‌های ارائه‌شده به سرمایه‌گذاران هستند. 

میزبانی عربستان برای نشست دوره‌ای مجمع اقتصادی جهانی

عربستان سعودی و مجمع اقتصادی جهانی در داووس خبر دادند که میزبان نشست جهانی دوره‌ای این مجمع در سطح عالیرتبه در ریاض برگزار خواهد شد و تاریخ آن به نیمه اول سال 2026 تعیین شده است. این اعلام مشترک توسط استاد فیصل بن فاضل الابراهیم وزیر اقتصاد و برنامه‌ریزی عربستان سعودی و بورگى برینده رئیس مجمع اقتصادی جهانی در آخرین روز از نشست پنجاه و پنجمین اجلاس سالانه مجمع اقتصادى جهانى در داووس خبر داد. این نشست جهانی دوره‌ای مجمع جهانی اقتصاد در ریاض، بستری برای گردهمایی رهبران جهان، کارشناسان و سیاست‌گذاران از بخش‌های دولتی و خصوصی خواهد بود.

حجم تجارت خدمات در عربستان  سعودی

ماجد بن عبدالله القصبی، وزیر تجارت عربستان، در نشستی با موضوع «تجارت خدمات» در حاشیه نشست سالانه مجمع اقتصادی جهانی در داووس سوئیس شرکت کرد. وی با اشاره به این که حجم تجارت خدمات در عربستان در سال 2023 با رشدی به میزان 7 درصد نسبت به سال قبل به رقم 540 میلیارد ریال سعودی رسیده است، بر اهمیت تسهیل تجارت خدمات در سطح جهانی تأکید کرد، زیرا این حوزه نقش مهمی در رشد اقتصادی داشته و حدود 45 درصد از تولید ناخالص جهانی، 60 درصد از سرمایه‌گذاری‌های خارجی و بزرگ‌ترین سهم اشتغال‌زایی در جهان، به‌ویژه برای زنان، را شامل می‌شود. وزیر تجارت ضمن تأکید بر لزوم همکاری جمعی برای کاهش موانع نظارتی و اجرایی در حوزه خدمات، اظهار داشت که این موانع رقابت‌پذیری اقتصاد را محدود کرده و پیچیدگی‌ها و ابهامات آن‌ها بار اضافی بر دوش کسب‌وکارهای کوچک و متوسط می‌گذارد که تأثیر منفی بر سهم اقتصادی آن‌ها در عربستان سعودی دارد.

تأیید صلاحیت 6 شرکت‌ داخلی ‌و بین‌المللی جهت اجرای پروژه‌های اکتشافات معدنی در عربستان

وزارت صنعت و منابع معدنی و وزارت سرمایه‌گذاری مشترکا اعلام کردند که شش شرکت معدنی داخلی و بین‌المللی در مرحله اول برنامه «توانمندسازی اکتشاف معدنی» توسط این دو وزارتخانه تأیید صلاحیت شده‌اند. این برنامه با هدف تسهیل سرمایه‌گذاری‌های تخصصی در بخش معدن، افزایش رقابت‌پذیری و تقویت میزان جذابیت این بخش و تسریع فرآیندهای اکتشافات معدنی در عربستان طراحی شده است. جراح بن محمد الجراح، سخنگوی وزارت صنعت و منابع معدنی توضیح داد که در تاریخ 20 اکتبر 2024، از میان 18 شرکتی که 82 درخواست ارائه داده بودند، ۶ شرکت توانستند با ارائه 49 درخواست اولیه، تأیید صلاحیت شوند. این شرکت‌ها پروژه‌های اکتشافی خود را مطابق با اهداف و معیارهای برنامه «توانمندسازی اکتشاف معدنی» طراحی کرده‌اند. این تأییدیه اولیه به منزله آماده‌سازی برای تکمیل سایر الزامات و اقدامات لازم جهت پذیرش نهایی پروژه‌ها در این برنامه است. وزارت صنعت و منابع معدنی و وزارت سرمایه‌گذاری این برنامه را در کنفرانس بین‌المللی معدن 2024 معرفی کردند. هدف این برنامه، افزایش رقابت‌پذیری و ایجاد جذابیت برای بخش معدن در عربستان، تسریع فرآیندهای اکتشاف، ارتقای قابلیت اعتماد به داده‌های فنی و زمین‌شناسی، و کاهش ریسک‌های مراحل اولیه فعالیت‌های اکتشافی در عربستان سعودی است.

برگزاری همایش اقتصادی تحت عنوان "فرصت من" در بریده

چهارمین دوره مجمع «فرصت من » با حضور 60 نهاد دولتی و خصوصی، بیش از 60 مشاور و 40 کارآفرین و همچنین 50 دوره و کارگاه آموزشی به پایان رسید. این همایش که با هدف ارتقای صلاحیت، توانمندسازی و توسعه توانمندی‌های کارآفرینان سعودی در زمینه‌های مختلف که توسط امیر منطقه ذیربط در عربستان و با مشارکت تعدادی از وزارتخانه‌ها و ارگان‌های مرتبط با مرکز فرهنگی ملک خالد در شهر بریده برگزار شد، فرصت مناسبی در اختیار شرکت کنندگان، کارآفرینان و علاقمندان در عربستان قرار داد. به نوشته روزنامه‌های سعودی رویداد فوق که در چاچوب دستیابی به اهداف چشم انداز 2030 عربستان برگزارشد، شاهد حضور چشمگیر بازدیدکنندگان در طى چهار روز برگزاری این رویداد بود. هدف این همایش حمایت از سرمایه انسانی، آشنایی جوانان با فرصت های موجود در منطقه قصیم، توانمندسازی آنها برای برقراری ارتباط با طرف های حامی و کمک قابل توجهی به ایجاد فرصت های شغلی برای مردان و زنان کشور و ارائه تخصص های متناسب با نیازهای بازار کار است. شایان ذکر است که این مجمع به عنوان یک بستر کیفی برای توانمندسازی جوانان عربستان سعودی و یافتن فرصت های شغلی مناسب برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است که مزیت های نسبی منطقه قصیم در عربستان را معرفى کرد.

 ائتلاف برای حمایت از روند بومی‌سازی صنعت داوری تجاری

اولین هفته قانون و داوری خلیج فارسی در مرکز جهانی نمایشگاه‌های بحرین آغاز شد. این رویداد با حضور جاسم البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، و صالح الشرقی، رئیس مرکز داوری تجاری خلیج فارس، با هدف پرداختن به چالش‌های سرمایه‌گذاری و قوانین در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، با تمرکز بر بومی‌سازی صنعت داوری تجاری و تقویت محیط کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری، به‌ویژه با کشورهای گروه G20 برگزار ‌شد که تا 30 ژانویه ادامه داشت. رویداد فوق که با همکاری چندین نهاد خلیج فارسی برگزار گردید، به دنبال تقویت همکاری میان بخش‌های دولتی و خصوصی و تبادل تجربیات حقوقی است. مسئولان شرکت کننده در این نشست تأکید کردند که این گفتگوها نقش مهمی در توسعه داوری حقوقی برای حمایت از رشد اقتصادی و اجتماعی منطقه دارد و در عین حال حکمرانی و مشارکت‌های اقتصادی پایدار را مطابق با اهداف توسعه کشورهای خلیج تقویت می‌کند.

برگزاری دومین نمایشگاه محصولات ملی عربستان سعودى در کویت

کشور  کویت دومین نمایشگاه محصولات ملی عربستان سعودى "SNP Expo" را با حضور بیش از 12 نهاد دولتی و 70 شرکت برجسته سعودی در زمینه‌های صنعتی، غذایی، فنی، بهداشتی و تجاری به مدت چهار روز برگزار کرد. به نوشته رسانه‌های محلی برگزارى این نمایشگاه براى ارتقای تصویر برند از صادرات عربستان سعودی، برجسته سازى موقعیت عربستان در بازارهای جهانی، و ارتباط صادرکنندگان با خریداران و شرکای بالقوه برای کمک به دستیابی به اهداف چشم‌انداز 2030 مربوط به افزایش صادرات غیرنفتی در راستای استراتژی ملی صنعت، استراتژی صادرات و استراتژی بومی‌سازی و تبدیل عربستان سعودی به کشور صنعتی پیشرو و پلت فرم لجستیک جهانی صورت مى گیرد. این نمایشگاه به عنوان یک پلت فرم بین المللی برای صنایع ملی سعودی است محسوب مى شود تا آنان را براى برجسته سازى کیفیت محصولات ملی و فرصت های آنها در بازارهای جهانی زیر یک سقف واحد گرد هم بیاورد. همچنین این نمایشگاه شامل بسیاری از رویدادها و فعالیت ها برای جذب بازدیدکنندگان و آشنایی آنان با کیفیت صنایع ملی، کارگاه‌ها و جلسات گفت‌وگو محور با عنوان «صنعت عربستان... رکن اساسی سند چشم‌انداز 2030»، «عربستان سرزمین فرصت‌های آینده است»، «چالش‌ها و فرصت‌ها در صنایع صادراتی عربستان»، «تولید محلی از ایده تا تولید محصول» و "راه به صادرات ... راهبردهای موفقیت تولیدات ملی” و “طراحی آینده صنعت در کشور عربستان” مى شود.

برگزاری سومین دوره اجلاس اولویت‌های سرمایه‌گذاری در عربستان

بنیاد کارآفرینان سرمایه‌گذاری آینده سومین دوره از اجلاس سرمایه‌گذاری اولویت‌دار عربستان را تحت عنوان "سرمایه گذاری هدفمند" در شهر میامی ایالات متحده آمریکا ، طی دوره 19 تا 21 فوریه 2025 ، با حضور رهبران جهان ، نوآوران و ... برای رسیدگی به مهم ترین چالش ها و فرصت ها در این زمینه انجام سرمایه‌گذاری ، در هتلی در میامی‌برگزار کرد. این اجلاس در مورد راه حل ها و خروجی‌های سرمایه گذاری‌های استراتژیک در نوآوری و پایداری، با توجه به تنش های ژئوپلیتیکی، افزایش هزینه‌های زندگی و چالش های مراقبت های بهداشتی و اشتغال بحث خواهد کرد. ریچارد آتیاس، مدیرعامل بنیادکارآفرینان سرمایه‌گذاری آینده، گفت: "در اجلاس اولویت دار، عربستان بیش از هزار رهبر، سرمایه گذار و مبتکر تأثیرگذار را در شهر میامی آمریکا گرد هم می آورد تا راه حل های جسورانه ای را برای مسائل حیاتی کشف نماید و این اجلاس ضمن تسریع روند تغییرات دگرگون کننده‌ای که جهان به شدت به آن نیاز دارد، گفتگوهایی که در هشتمین دوره ابتکار سرمایه گذاری آینده که در اکتبر 2024 گذشته در عربستان سعودی برگزار شد، را ادامه خواهد داد."

امضا تفاهم نامه همکاریهای توسعه‌ای میان صندوق توسعه عربستان و صندوق سپرده و وام ایتالیا

سلطان بن عبدالرحمن المرشد، مدیرعامل صندوق توسعه عربستان سعودی، با حضور خالد بن عبدالعزیز الفالح، وزیر سرمایه گذاری، با داریو اسکناپکو، مدیرعامل و مدیرکل صندوق سپرده و وام ایتالیا، یادداشت تفاهمی در مورد همکاری‌های توسعه مشترک بین دو طرف را در شهر العلا امضا کردند. هدف این تفاهم نامه ایجاد و تقویت چارچوب همکاری در توسعه اجتماعی و اقتصادی و عرصه‌های حیاتی در کشورهای شرکت کننده و تبادل تجربیات و دانش است تا گامی مهم در راستای ارتقای رشد بخش های مختلف باشد و به دستیابی به اهداف توسعه پایدار، تقویت تلاش های توسعه جهانی، بهترین شیوه‌ها در سرمایه گذاری مشترک و به حداکثر رساندن تأثیر توسعه رشد و شکوفایی کشورهای در حال توسعه در سراسر جهان کمک می‌کند. شایان ذکر است که صندوق توسعه عربستان از زمان تأسیس خود در سال 1974 برای تقویت ارکان توسعه پایدار در حوزه‌ها و اشکال مختلف آن در کشورهای در حال توسعه در سراسر جهان تلاش کرده است و بیش از 800 پروژه و برنامه توسعه ای با ارزش کل بیش از 20 میلیارد دلار در بیش از 100 کشور در حال توسعه تامین مالی کرده است و این پروژه‌ها شامل بخش های مختلف توسعه و حیاتی است .

سفر هیات سعودی به سنگاپور برای بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش آب

هیات از سازمان آب عربستان سعودی به ریاست مهندس عبدالله بن ابراهیم العبدالکریم، رئیس سازمان، سفر رسمی دو روزه‌ای به سنگاپور انجام داد. این سفر با حضور تعدادی از مدیران بخش‌های مختلف سیستم آب، در راستای تقویت همکاری‌های بین‌المللی در مدیریت منابع آبی و شرکت در کنفرانس سعودی-سنگاپوری آب و بازدید از شرکت‌های تخصصی انجام شد. در این سفر، عبدالله العبدالکریم مجموعه‌ای از نشست‌های سطح مهم با ایمی‌کور، معاون وزیر پایداری و محیط‌زیست سنگاپور، و اونگ تزی چین، مدیرعامل آژانس ملی آب سنگاپور، برگزار کرد. دو طرف در این نشست‌ها مسائل مشترک از جمله مدیریت کارآمد منابع آبی، تقویت امنیت آبی و تضمین پایداری آن را بررسی کردند. این سفر همچنین شامل بازدیدهای میدانی از تعدادی از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌های آب بود، جایی که سازمان آب سعودی با جدیدترین پژوهش‌ها و نوآوری‌ها در زمینه تصفیه آب، فناوری‌های دیجیتال و راه‌حل‌های نوآورانه برای بهبود بهره‌وری عملیاتی آشنا شد. العبدالکریم ریاست افتتاحیه کنفرانس سعودی-سنگاپوری آب را بر عهده داشت که با حضور گسترده کارشناسان، سیاست‌گذاران و کارآفرینان برگزار شد. این کنفرانس بر ارائه فرصت‌های سرمایه‌گذاری و مشوق‌هایی که عربستان برای سرمایه‌گذاران در بخش آب فراهم کرده است، تمرکز داشته و همچنین نوآوری‌ها و راه‌حل‌های پایدار این بخش را مورد بحث قرار داد. وی همچنین در نشست میزگردی که میان نوآوران، کارآفرینان و شرکت‌های نوپا برگزار شد، شرکت کرد. در این کنفرانس، 4 تفاهم‌نامه میان آکادمی آب به نمایندگی از سازمان آب سعودی، و مؤسسه نوآوری فناوری‌های آب و پژوهش‌های پیشرفته (بازوی پژوهشی سازمان) و تعدادی از شرکت‌های سنگاپوری امضا شد. این توافقات با هدف تقویت همکاری‌های استراتژیک، اجرای برنامه‌های تبادل دانش و توسعه مهارت‌های فنی، و همچنین انجام پژوهش‌های نوآورانه برای توسعه راه‌حل‌های پایدار در حوزه آب انجام شد.