مبادلات تجاری سوئد با کشورهای دارای موافقتنامه تجاری

هیات ملی تجارت سوئد در گزارشی به مبادلات تجاری این کشور با کشورهای دارای موافقتنامه تجاری پرداخته است. تمرکز گزارش به ویژه بر چهار توافقنامه تجارت آزاد است که لازم‌الاجرا شده‌اند، و همچنین بر تجارت سوئد با منتخبی از کشورهای شریک که در آن توافق‌نامه‌ها یا در حال مذاکره هستند یا در انتظار امضا یا تصویب می‌باشند.

طبق این گزارش تبادلات تجاری سوئد با کشورهای تحت پوشش قراردادهای تجاری اتحادیه اروپا نقش مهمی ایفا می‌کند، در سال 2023، 56 درصد تجارت با کشورهای ثالث تحت پوشش قراردادهای تجاری قرار گرفت، در حالی که میانگین اتحادیه اروپا 46 درصد بود. این نشان می‌دهد که شرکت‌های سوئدی در حال استفاده گسترده از قراردادهای تجاری برای تسهیل صادرات و واردات هستند.

توافقات اتحادیه اروپا با کره جنوبی، کانادا، ژاپن و ویتنام که مدرن ترین قراردادهای تجارت آزاد هستند، از زمان لازم الاجرا شدن به تغییرات متفاوتی در صادرات سوئد منجر شده است. تجارت با کره جنوبی و کانادا از زمان اجرایی شدن این توافقنامه‌ها بیش از دو برابر شده است، در حالی که صادرات به ژاپن در مدت مشابه اندکی کاهش یافته است. همچنین تجارت با ویتنام از زمان اجرایی شدن آن در سال 2020 رشد محدودی داشته است. مذاکرات در حال انجام با کشورهایی مانند استرالیا و هند و توافق با مرکوسور، جایی که مذاکرات اخیراً به نتیجه رسیده است، پتانسیل کاهش موانع تجارت را دارد. این کشورها برای صادرات سوئد مهم هستند و انتظار می رود از طریق کاهش موانع و افزایش دسترسی به بازارهای جدید به تقویت تجارت کمک کنند.

قراردادهای تجاری برای تنوع بخشیدن به تجارت سوئد و اتحادیه اروپا، کاهش وابستگی به بازارهای فردی و ایجاد یک پایه پایدارتر برای روابط اقتصادی آینده، مرکزی هستند. بنابراین، اجرا و مذاکرات توافقات جدید می‌تواند تأثیر عمده ای بر تجارت بین المللی سوئد داشته باشد.

این گزارش ادامه می دهد در ماه اکتبر، کمیسیون اروپا گزارش سالیانه خود را در مورد اجرای توافقات تجاری اتحادیه منتشر کرد. بر اساس این گزارش، در پایان سال 2023، اتحادیه اروپا 42 قرارداد تجاری با 74 کشور شریک داشته که 46 درصد از تجارت اتحادیه اروپا با کشورهای ثالث را پوشش می دهد.

برای سوئد، قراردادهای تجاری 56 درصد از کل تجارت با کشورهای ثالث را در سال 2023 پوشش می دهد که ده درصد از سهم کل اتحادیه اروپا بیشتر است. نسبت صادرات سوئد تحت پوشش کشورهای دارای قراردادهای تجاری در شکل 1 نشان داده شده است و با 55 درصد مطابقت دارد، در حالی که در سمت واردات سوئد با 58 درصد مطابقت دارد.

 

موافقت نامه‌های تجاری اجرا شده توسط اتحادیه اروپا در طرح و محدوده آنها متفاوت است. آنها از توافقنامه‌های تجارت آزاد که مزایای ویژه ای مانند تعرفه‌های پایین تر را بین طرفین ارائه می دهند و شامل فصل هایی در مورد پایداری هستند، تا توافقاتی که فقط شامل چارچوب های نظارتی مشترک برای کاهش موانع فنی تجارت هستند را شامل می‌شود. آنها ممکن است بر بخش های خاصی از تجارت تمرکز کنند یا گروه‌های خاصی از کشورها را هدف قرار دهند، مانند کشورهای در حال توسعه. در شکل 1، تمامی این نوع قراردادها متعلق به گروه «شورای قراردادهای تجاری» است.

قراردادهای تجاری با کره جنوبی، کانادا، ژاپن و ویتنام

چهار معاهده مدرن تجارت آزاد که در سال 2023 که اجرایی شده اند، با کشورهای شریک کره جنوبی، کانادا، ژاپن و ویتنام هستند. در گزارش کمیسیون، آنها چگونگی تغییر صادرات اتحادیه اروپا به این چهار کشور را از زمان لازم الاجرا شدن توافقنامه‌ها ارائه کردند. تغییر مربوطه برای صادرات سوئد به تنهایی در شکل 2 نشان داده شده است.

از زمان اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد با کره جنوبی در اواسط سال 2011، صادرات سوئد به این کشور افزایش قابل توجهی داشته است، از حدود 0.88 میلیارد یورو در سال 2010 به 1.8 میلیارد یورو در سال 2023. این افزایش معادل 103 درصد است، با میانگین سالانه 6 درصد افزایش در طول این دوره. در این گزارش، آنها این صادرات را برای اتحادیه اروپا به طور کلی در کل دوره 127 درصد با میانگین سالانه 7 درصد افزایش دادند. کره جنوبی هفتمین شریک تجاری بزرگ سوئد در خارج از اتحادیه اروپا در سال 2023 بود و گروه اصلی کالاهایی که بین این کشورها مبادله می‌شود وسایل حمل و نقل است که هم صادرات و هم واردات را در اختیار دارد.

قرارداد تجارت آزاد با کانادا از سپتامبر 2017 اجرا شده است. بین سال های 2016 تا 2023، صادرات سوئد به کانادا از حدود 1.1 میلیارد یورو به 2.3 میلیارد یورو افزایش یافته که افزایش 104 درصدی را نشان می دهد. میانگین افزایش سالانه 13 درصد بوده است که از کل اتحادیه اروپا بیشتر می‌باشد، جایی که افزایش سالانه به 7 درصد و کل صادرات 64 درصد افزایش یافته است. در سال 2023، کانادا نهمین شریک تجاری بزرگ سوئد در خارج از اتحادیه اروپا بود. بزرگترین گروه کالاهایی که سوئد به کانادا صادر می‌کند، محصولات پزشکی و دارویی است، در حالی که واردات تحت سلطه سنگ معدن فلزی و قراضه و همچنین نیکل است.

قرارداد تجارت آزاد با ژاپن در فوریه 2019 لازم الاجرا شد. از سال 2018 تا 2023، صادرات سوئد از حدود 2.2 میلیارد یورو به 1.9 میلیارد یورو کاهش یافته است که معادل 11 درصد کاهش است. در مقابل، صادرات اتحادیه اروپا به ژاپن در مجموع 11 درصد در این دوره با میانگین سالانه 2 درصد افزایش یافته است. با وجود کاهش، ژاپن هشتمین شریک تجاری بزرگ سوئد در خارج از اتحادیه اروپا در سال 2023 بود. در چارچوب تجارت سوئد با ژاپن، وسایل حمل و نقل مهم ترین گروه کالایی هم از نظر صادرات و هم از نظر واردات هستند.

قرارداد تجاری با ویتنام در سال 2020 لازم الاجرا شد. طی دوره زمانی 2019 تا 2023، صادرات سوئد به این کشور از 180 میلیون یورو به 250 میلیون یورو افزایش یافته که معادل 41 درصد افزایش است. در حالی که میانگین سالانه افزایش در مدت مشابه 9 درصد است. این افزایش برای اتحادیه اروپا به عنوان یک کل محدودتر بوده است، با افزایش کل تنها 3 درصد و افزایش متوسط سالانه 1 درصد. مهمترین گروه کالایی که سوئد به ویتنام صادر می‌کند، محصولات پزشکی و دارویی و کاغذ و مقوا است. در حالی که بیشترین گروه کالایی وارداتی از ویتنام تجهیزات مخابراتی و سایر تجهیزات است.

 موافقتنامه‌های در دست مذاکره

اتحادیه اروپا فعالانه در حال کار برای ایجاد توافقنامه‌های تجاری جدید است که دسترسی متقابل به بازارهای اتحادیه اروپا و کشورهای شریک را فراهم می‌کند. در ماه مه 2024، توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اروپا با نیوزلند پس از شش سال مذاکره لازم الاجرا شد. در حال حاضر مذاکرات برای توافقنامه تجارت آزاد با پنج کشور دیگر در حال انجام است: استرالیا، هند، فیلیپین، اندونزی و تایلند. دو مورد از این دو شرکای تجاری مهم سوئد، استرالیا و هند هستند که به ترتیب یازدهمین و دهمین شرکای تجاری بزرگ سوئد در خارج از اتحادیه اروپا می‌باشند.

علاوه بر موافقت‌نامه‌هایی که در حال حاضر در حال مذاکره هستند، تعدادی از موافقت‌نامه‌های تجاری وجود دارد که در آن‌ها مذاکرات به نتیجه رسیده است، اما توافق‌نامه‌ها هنوز در حال انجام و منتظر امضا یا تصویب نیستند. یکی از این موارد توافقی است که اتحادیه اروپا با مرکوسور، یک بلوک تجاری متشکل از آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه به دست آورد. پس از بیش از 20 سال مذاکره، طرفین در 6 دسامبر 2024 به یک توافق سیاسی دست یافتند. مرکوسور یک بازار عمده برای صادرات اتحادیه اروپا است و این توافق به طور قابل توجهی موانع تجاری فعلی را کاهش خواهد داد.

شکل 3 تغییر صادرات سوئد به کشورهای مذکور و همچنین نشانگرهای سالهای آغاز مذاکرات جاری را نشان می دهد.

 نتیجه گیری

این واقعیت که در مقایسه با میانگین اتحادیه اروپا، سهم بیشتری از تجارت سوئد با کشورهایی است که قراردادهای تجارت آزاد دارند، نشان می‌دهد که شرکت‌های سوئدی به طور موثری از توافق‌های تجارت آزاد اتحادیه اروپا بهره می‌برند. از زمان اجرایی شدن قراردادها با کانادا و کره جنوبی، صادرات سوئد به این کشورها بیش از دو برابر شده است. مذاکرات جاری با شرکای تجاری مهم سوئدی مانند استرالیا و هند، و همچنین توافقنامه اخیراً منعقد شده با مرکوسور، پتانسیل ساده‌سازی تجارت را دارد. برای سوئد و اتحادیه اروپا مهم است که قراردادهای تجارت آزاد بیشتری را برای تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی، رقابت و کاهش وابستگی به بازارهای معدودی منعقد و روزآمد کنند. سوئد و اتحادیه اروپا با تنوع بخشیدن به شرکای تجاری خود می‌توانند اقتصاد باثبات تری ایجاد ، زنجیره تامین امن تری بوجود آورده و برای رویارویی با چالش های جهانی مجهزتر شوند.