اخبار اقتصادی زیمبابوه، بوتسوانا و زامبیا

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای زیمبابوه و زامبیا در هفتۀ اول بهمن ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد:

زیمبابوه

ادامه کاهش ارزش زیگ، واحد پولی زیمبابوه

در حالی که بانک مرکزی زیمبابوه توانسته بود از آوریل تا آگوست 2024 قیمت زیگ را ثابت نگاه دارد، دو شوک قیمتی در آگوست و نوامبر ارزش زیگ را بیش از 50 درصد کاهش داد. کاهش ارزش زیگ، نه تنها به زندگی مردم عادی ضربه زیادی را وارد کرده است، بلکه تجارت هایی که مجبور بودند مبنای قیمتی خود را به زیگ تغییر دهند را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده است. به نظر می رسد زیگ هر روز بیشتر از هدف خود برای دلارزدایی از بازار زیمبابوه فاصله می‌گیرد و بانک مرکزی این کشور قادر نیست به خوبی ارزش این واحد پولی را حفظ کند. به این ترتیب، بانک مرکزی مجبور است سیاست های ریاضتی خود را ادامه دهد و نرح بهره را افزایش دهد. آقای موشاوایانو، رییس بانک مرکزی ضمن تأیید این مطلب اظهار داشت خوشبختانه در ماه دسامبر روند تورمی تا حد زیادی کنترل شد. در حالی که تورم در اکتبر 37.2 درصد بود در ماه دسامبر تورم به 3.7 درصد رسید.

موشاوایانو در پاسخی کتبی به پرسش‌ها بیان داشت: «بیانیه سیاست پولی 2025 این چشم‌اندازهای مثبت را بیشتر زمینه‌سازی و تحکیم می‌کند و سیاست‌های دقیق‌تری را برای حرکت اقتصاد از ثبات به رشد ارائه می‌دهد». زیگ آخرین ارز زیمبابوه با پشتوانه طلا - وضعیت بهتری نسبت به پیشینیان خود ندارد و ساکنان آن دلار آمریکا را به عنوان ذخیره ارزش ترجیح می دهند. حدود 90 درصد از معاملات با استفاده از دلار انجام می‌شود. بانک مرکزی برای کاهش نرخ تورم و حمایت از ارز، نرخ بهره اصلی خود را به 35 درصد افزایش داده است. وزارت خزانه داری زیمبابوه پیش بینی می‌کند که اقتصاد این کشور در سال جاری به دلیل بهبود بخش کشاورزی و رشد صنعت آهن و فولاد، 6 درصد رشد کند.

 افزایش 19 درصدی مجوزهای سرمایه گذاری در زیمبابوه

بنا بر آمارهای منتشر شده توسط سازمان سرمایه‌گذاری و توسعۀ زیمبابوه (ZIDA)، این سازمان در سه ماهه چهارم سال 2024 توانسته است 200 مجوز سرمایه گذاری را صادر کند که نسبت به سال گذشته 19 درصد بیشتر است. بنابر اظهارات مقامات زیدا، بخشی از این افزایش به امکان ثبت درخواست مجوز به صورت آنلاین است. پرتال زیدا در سال جاری این امکان را برای سرمایه گذاران فراهم نموده است تا درخواست و مدارک خود را در این سامانه بارگذاری کنند. این موضوع فرآیند ثبت درخواست را بسیار تسهیل نموده است. سرمایه گذاران به راحتی می‌توانند به سامانه زیدا مراجعه کرده و با ملاحظه مدارک مورد نیاز تمامی مراحل را به صورت آنلاین انجام دهند.

بر این اساس بیش از 90 درصد درخواست‌های ثبت شده از طریق آنلاین بوده است. البته در عین حال علی رغم افزایش تعداد مجوزهای صادره، سرمایه‌گذاری‌های پیشنهادی به لحاظ مبلغ، روند نزولی داشته‌اند و کاهش 60 درصدی نسبت به سال 2023 را نشان می‌دهند. ارقام پیشنهادی حتی 34 درصد از سال 2022 کمتر هستند. توضیح زیدا برای این موضوع این است که عمده پروژه‌های بزرگ کشور در سال 2023 معرفی شده اند و در سال جاری پروژه‌های معرفی شده به لحاظ حجم، کوچکتر بوده‌اند. بیشتر میزان سرمایه گذاری‌ها در حراره ثبت شده است، اما گران ترین سرمایه گذاری‌ها در استان ماشونالند مرکزی انجام می‌شود.

بوتسوانا

سخنرانی دوما بوکو رییس جمهور بوتسوانا در اجلاس داووس

آقای دوما بوکو، رییس جمهور بوتسوانا در اجلاس داوود شرکت کرد. وی در این اجلاس پیرامون دو موضوع ضرورت تنوع‌بخشی به سبد تجارتی این کشور و حق غرب برای ایفای نقش بیشتر در آفریقا سخنرانی کرد.او ادامه داد بوتسوانا به تلاش های خود برای انعقاد قرارداد با شرکت دی بیرز برای توسعه صادرات الماس ادامه می دهد. اما ما به صورت جدی در تلاش هستیم تا سبد تجارتی خود را توسعه ببخشیم. او بیان کرد در حال حاضر مهمترین اولویت ما قرارداد با دی بیرز است. از این قرارداد فقط نقاط کمی‌باقی مانده که باید نهایی شود. بر اساس این قرارداد سهم دولت از صادرات الماس به تدریج به 50 درصد می‌رسد. این قرارداد نقش مهمی در وضعیت مالی دولت بوتسوانا ایفا خواهد کرد. این در حالی است که در حال حاضر 75 درصد سود صادرات الماس به دی بیرز می رسد.

زامبیا

افزایش شیوع آبله میمون در زامبیا

در حالی که تا کنون زامبیا موفق به پیشگیری از شیوع آبله میمون در این کشور شده بود، بنابر اخبار واصله تعداد افراد مبتلا به آبله میمون در این کشور در حال افزایش است. در چند ماهه گذشته تنها 1 مورد آبله میمون در این کشور گزارش شده بود که این مورد نیز، خود از شهروندان زامبیا نبود و از تانزانیا به این کشور آمده بود. با ابتلای سه نفر دیگر به آبله میمون تعداد مبتلایان به این بیماری در این کشور در ماه گذشته به هفت نفر رسید. آقای موکیما، وزیر بهداشت در یک مصاحبه مطبوعاتی بیان کرد بین 10 تا 16 ژانویه دو مورد ابتلا در لوساکا و یک مورد در استان کمربند مس داشته‌ایم. همزمان با شیوع وبا در زامبیا که خشکسالی سال گذشته آن را تشدید کرده است، افزایش شمار مبتلایان به آبله میمون نیز باعث افزایش سطح هشدارهای بهداشتی در این کشور شده است.

افزایش تولید مس در زامبیا

همراه با افزایش بارش ها و کاهش قطعی‌های برق در زامبیا، تولید مس در این کشور شروع به افزایش کرده است. با بازگشایی شرکت های معظم تولید مس در زامبیا، یعنی ودانتا و کونکولا انتظار می رود که وضعیت تولید مس در زامبیا بهبود بیشتری نیز پیدا کند. خرید شرکت معدنی موپانی توسط امارات متحده عربی در چند ماهه گذشته نیز روند تولید مس را به شدت افزایش داده است. شرکت ودانتا تحت مالکیت میلیارد هندی، آنیل آگاروال شرکت کی سی ام را مجددا با سرمایه ای بیشتر راه اندازی نموده است. شرکت های کانادایی باریک و فرست کوانتوم که در حوزه‌های مختلف در زامبیا سرمایه گذاری کرده اند، با سرمایه گذاران آمریکایی برنامه سرمایه گذاری 2 میلیارد دلاری در صنعت مس زامبیا را معرفی کرده اند.

البته برخی از شرکت ها نیز توانسته بودند علی رغم قطعی‌های مکرر برق با استفاده از انرژی خورشیدی میزان تولید مس خود را افزایش دهند و به این ترتیب از خشکسالی و قطعی برق جان سالم به در برده بودند. زامبیا بعد از کنگو بزرگ ترین تولید کننده مس در آفریقا به شمار می رود و بخش عمده ای از اقتصاد زامبیا وابسته به تولید مس است. این وضعیت موجب خوش بینی مقامات زامبیایی به سال جدید شده است. البته آن‌ها به خوبی آگاه هستند که بدون تأمین برق مورد نیاز صنایع معدنی نمی‌توانند روند سرمایه گذاری‌های خارجی را سرعت ببخشند. آقای موسوکوتوانه، وزیر امور مالی زامبیا، اظهار داشت بخش معدنی می‌تواند کشور را از شرایط وخیم ناشی از خشکسالی بیرون بکشد. معدن‌های جدیدی در حال باز شدن هستند و معدن‌های قبلی نیز احیا شده اند.