اخبار اقتصادی زیمبابوه، بوتسوانا و زامبیا

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای زیمبابوه، بوتسوانا و زامبیا در هفتۀ اول اسفند ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

زیمبابوه

حسابرسی از ذخایر طلای بانک مرکزی  زیمبابوه

بر اساس حسابرسی انجام شده توسط شرکت BDO International Limited، بانک مرکزی زیمبابوه تا 31 دسامبر 2024، حدود 2.67 تن طلا به ارزش حدود 224 میلیون دلار آمریکا و 5.7  میلیارد ZIG در اختیار داشت. شرکت BDO زیمبابوه در بیانیه‌ای گفت: به نظر ما، موجودی طلا مطابق با قانون بانک مرکزی زیمبابوه و اصول حسابداری IFRS که از آن به عنوان راهنما استفاده شد، مطابقت دارد و حسابرسی مطابق بااستاندارد بین‌المللی حسابرسی (ISA) 805 انجام شده است. شرکت BDO تأکید کرد که آنها استقلال کامل را حفظ کرده و از قوانین بین المللی اخلاق برای حسابداران حرفه‌ای پیروی می‌کنند.

شرکت BDO خاطرنشان کرد: روش‌های حسابرسی ما تنها محدود به بررسی اسناد و مدارک برای تأیید حقوق مالکیت بانک مرکزی زیمبابوه بر طلا نبوده و انجام راستی‌آزمایی فیزیکی و ارزیابی و کنترل‌های موجود بر حفاظت و ثبت طلا را نیز در بر گرفته است". علاوه بر این، آنها ارزیابی‌های مستقلی را بر اساس مقادیر تأیید شده و قیمت‌های بین‌المللی طلا انجام دادند.

 https://www-herald-co-zw

https://www.zimeye.net/2025/02/16

پرتاب سومین ماهواره زیمبابوه به فضا

زیمبابوه قصد دارد در سال جاری چندین ماهواره از جمله سومین ماهواره ZimSat-3 خود را به عنوان بخشی از تلاش‌های مداوم برای مهار فناوری فضایی برای توسعه ملی به مدار زمین بفرستد. ماهواره ZimSat-3 مانند پیشینیان خود، توانایی‌های زیمبابوه را در اکتشاف مواد معدنی، نظارت بر مخاطرات زیست محیطی، بهبود ارتباطات زمینی از جمله ارائه اینترنت ماهواره‌ای ، پیش بینی خشکسالی و نقشه برداری از سکونتگاه‌های انسانی افزایش خواهد داد. زیمبابوه اولین ماهواره خود - ZimSat-1 - را در نوامبر 2022 و دومین ماهواره به نام ZimSat-2 را در نوامبر سال گذشته پرتاب کرد. این کشور با حضور در فضا به باشگاه انحصاری کشورهای آفریقایی پیوست.

https://www.sundaymail.co.zw/zim-to-launch-third-space-satellite

تاکید رئیس جمهور بر فراگیری و پذیرش فناوری‌های نوظهور       

امرسون منانگاگوا رئیس جمهور زیمبابوه در سخنرانی خود در جشن روز ملی جوان در بولاوایو گفت: جوانان در مناطق روستایی و شهری باید از فناوری‌های نوظهور برای ایجاد ثروت، ایجاد شغل و پیشبرد توسعه زیمبابوه استفاده کنند. استفاده از فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی (AI) در بخش‌های مختلف در سطح جهان، تلاش و اراده ملت‌ها به‌ویژه جوانان را می‌طلبد تا مهارت‌ها و قابلیت‌های دیجیتالی لازم را  فرا گیرند. رئیس جمهور همچنین برنامه توسعه مهارت‌های دیجیتال زیمبابوه را برای ارتقاء دانش و مهارت‌های دیجیتالی جوانان راه‌اندازی کرد و انتظار می‌رود حداقل 1.5 میلیون جوان این کشور به کسب مهارتهای لازم در این خصوص بپردازند.

https://www.sundaymail.co.zw/embrace-emerging-technologies-president

تحقق 99 درصدی اهداف کاشت ذرت در  زیمباوه

زیمبابوه به 99 درصد از اهداف تعیین شده خود در کاشت ذرت برای فصل زراعی تابستانی 2024/2025 دست یافته و 1,790,917 هکتار از 1,8 میلیون هکتار زیر کشت رفته است. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط خدمات مشاوره توسعه کشاورزی و روستایی (ARDAS) نشان داد که محصول ذرت کاشته شده امسال از 1209747 هکتار در فصل گذشته فراتر رفت و چندین استان از اهداف خود فراتر رفتند.  استان ماشونلند غربی با 360276 هکتار کشت بالاترین سطح کشت را به خود اختصاص داد که بالاتر از هدف گذاری 360000 هکتاری بوده است. کشاورزان در زیمبابوه به طور فزاینده‌ای از غلات سنتی مانند سورگوم، ارزن مروارید و راپوکو استقبال می‌کنند و پیشرفت قابل توجهی در کاشت این محصولات مقاوم به خشکی دیده می‌شود و کاشت این محصولات نقش حیاتی در امنیت غذایی این کشور دارد.

https://www.sundaymail.co.zw/99pc-maize-planting-target-achieved

رشد صنعت قهوه زیمبابوه

بخش قهوه زیمبابوه با راه‌اندازی مسابقه باریستا زیمبابوه (ZBT) 2025، یک رقابت سراسری برای برجسته کردن استعدادهای ملی و معرفی قهوه محلی به صحنه جهانی را  طراحی کرده است. این جشنواره که توسط شرکت Changamiri Coffee و با همکاری Artisan Empire  مستقر در امارات متحده عربی و بنیاد Living Coffee برگزار می‌شود، از آوریل تا سپتامبر 2025 به مدت شش ماه ادامه خواهد داشت .  بهترین باریستاها از هر منطقه به فینال ملی که در طول جشنواره قهوه زیمبابوه برگزار می‌شود، راه می‌یابند.

این ابتکار نشان دهنده تلاشی دوباره برای بازگرداندن شهرت زیمبابوه به عنوان تولید کننده قهوه ممتاز عربیکا است. صنعت قهوه این کشور که زمانی به خاطر دانه‌های باکیفیت خود شناخته می‌شد، به دلیل تغییرات آب و هوایی و کاهش تولید با مشکلاتی روبرو شد؛ با این حال، با پیش بینی رشد سالانه 4.22 درصدی مصرف جهانی قهوه بین سال‌های 2024 تا 2028، زیمبابوه در تلاش است خود را به عنوان یک رقیب جدی در بازار تخصصی قهوه در جهان معرفی کند. هدف ZBT 2025 ارتقای شهرت قهوه زیمبابوه، توسعه نیروی کار ماهر، ارتقای پایداری در تولید و جذب گردشگر و سرمایه گذار در این بخش است.

https://www.newsday.co.zw/local-news/article/200038540/zimbabwes-coffee-industry-eyes-massive-growth

سرمایه‌گذاری‌های جسورانه برای رسیدگی به بار مسئولیت تغذیه آفریقا

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) خواستار سرمایه‌گذاری‌های جسورانه برای رسیدگی به بار چالش برانگیز تغذیه در آفریقا است. کو دونگیو Qu Dongyu ، مدیر کل فائو، این مطلب را در حاشیه سی و هشتمین اجلاس اتحادیه آفریقا در آدیس آبابا، اتیوپی با هدف یافتن موضعی مشترک برای رسیدگی به سوء تغذیه در آفریقا عنوان نمود جایی که 298 میلیون نفر یا از هر پنج نفر یک نفر در سال 2023 با گرسنگی مواجه بودند.  بر اساس آخرین گزارش وضعیت امنیت غذایی و تغذیه در جهان، 924.8 میلیون آفریقایی توانایی پرداخت یک رژیم غذایی سالم را نداشتند، 63.1 میلیون کودک خردسال دچار کاهش رشد و 10.2 میلیون کودک اضافه وزن داشتند. علاوه بر این، 123.9 میلیون بزرگسال چاق بودند و 122.7 میلیون زن بین 15 تا 49 سال به کم خونی مبتلا بودند.

مدیر کل فائو گفت: "ما باید با هم کار کنیم تا به دلایل اصلی سوء تغذیه، از جمله فقر، عدم دسترسی به غذاهای سالم و سیستم‌های بهداشتی ناکافی رسیدگی کنیم".  او از حمایت بانک توسعه آفریقا، به ویژه سبد سرمایه گذاری هوشمند تغذیه آن در کشاورزی و بهداشت استقبال کرد و افزود: " ضروری است که برای سرمایه‌گذاری در امور حساس به تغذیه در کشاورزی، برنامه‌های حمایت اجتماعی و سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی که می‌توانند به ما در دسترسی به آسیب پذیرترین افراد جامعه کمک کنند، اولویت بندی کنیم و همچنین باید برای ایجاد محیطی توانمند که از رشد سیستم‌های غذایی محلی حمایت می‌کند، دسترسی به غذاهای سالم را بهبود می‌بخشد و شیوه‌های کشاورزی پایدار را ترویج می‌کند، حمایت کنیم.

https://www.newsday.co.zw/local-news/article/200038528/bold-investments-needed-to-address-africas-nutritional-burden

امضاء "تفاهم نامه تقویت یکپارچگی تجاری"

کمیسیون اقتصادی آفریقا (ECA) و دبیرخانه منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA) یک یادداشت تفاهم برای تقویت همکاری در اجرای منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA) امضا کردند . این توافقنامه در جریان مجمع تجاری آفریقا (ABF 2025) در آدیس آبابا، اتیوپی امضا شد.  هدف این مشارکت، تسریع در عملیاتی شدن AfCFTA با بهره گیری از تخصص ECA در سیاست تجاری، مدل سازی و ظرفیت سازی اقتصادی است.

توافقنامه  AfCFTA که زیمبابوه نیز آن را امضا کرده است، به دنبال حذف تعرفه بر 90 درصد کالاهای مبادله شده بین کشورهای عضو طی ده سال است. این توافقنامه که توسط سران 54 کشور آفریقایی امضا شده است، با هدف ایجاد یک بازار آفریقایی واحد با 1.3 میلیارد نفر با مجموع تولید ناخالص داخلی 3.4 (GDP) تریلیون دلار آمریکا است. پس از اجرای کامل، AfCFTA  بزرگترین منطقه تجارت آزاد جدید جهان از زمان تأسیس سازمان تجارت جهانی (WTO) در سال 1994 خواهد بود. کمیسیون ECA متشکل از 54 کشور عضو، هم به عنوان یک بازوی منطقه‌ای سازمان ملل متحد و هم به عنوان یک نهاد کلیدی در چشم‌انداز اقتصادی آفریقا عمل می‌کند.

این تفاهم نامه چارچوبی را برای ECA و دبیرخانه AfCFTA  ایجاد می‌کند تا در چندین زمینه حیاتی با یکدیگر همکاری کنند. دسترسی به بازارها و تسهیل تجارت را ترویج می‌کند، از رفع موانع تجارت حمایت می‌کند و ارتباطات اقتصادی عمیق‌تر را در میان اقتصادهای آفریقا ترویج می‌کند.

https://www.herald.co.zw/ca-and-afcfta-sign-mou-to-strengthen-trade-integration

رفع تحریم صنایع دفاعی زیمبابوه توسط اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا صنایع دفاعی زیمبابوه را از فهرست نهادهای تحت تحریم این مجموعه خارج کرد. شورای اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای که روز سه‌شنبه منتشر شد، تعدیل اقدامات محدودکننده خود در زیمبابوه را تا فوریه 2026 اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: «شورا چارچوب خود را برای اقدامات محدودکننده با توجه به وضعیت زیمبابوه برای یک سال دیگر، تا 20 فوریه 2026، تمدید کرده است».با این حال، این بلوک گفت محدودیت ها در مورد تسلیحات و تجهیزات همچنان پابرجا خواهد ماند. اتحادیه اروپا اعلام کرد که متعهد به نظارت بر تحولات زیمبابوه است و اعلام کرد که آماده است تا سیاست های خود را در پاسخ به تغییرات میدانی تنظیم کند.

بوتسوانا

رتبۀ بوتسوانا در شاخص ادراک فساد

سازمان شفافیت بین‌الملل آخرین شاخص ادراک فساد (2024) را منتشر کرد که در آن رتبه بوتسوانا کاهش یافته است. بوتسوانا از 59/100 سال گذشته به امتیاز 57/100 رسیده است که این کشور را در بین 180 کشور در رتبه 43 قرار می‌دهد که از رتبه 39 در سال 2013 کاهش یافته است. نتایج در مقیاس 0 (بسیار فاسد) تا 100 (بسیار تمیز) ارائه شده است.

شاخص فساد در بوتسوانا از سال 1998 تا 2024 به طور میانگین 59.78 امتیاز بوده است که در سال 2012 به بالاترین حد خود یعنی 65.00 امتیاز و در سال 2007 به رکورد 54.00 امتیاز رسیده است. نیوزلند با امتیاز 83 برای اولین بار از سال 2012 از سه رتبه برتر خارج شده است، اما در کنار لوکزامبورگ (81)، نروژ (81)، سوئیس (81)، سوئد (80)، هلند (78)، استرالیا (77)، ایسلند (77) و ایسلند (77) در بین 10 رتبه برتر باقی مانده اند. بالاترین امتیازات منطقه، سیشل (امتیاز 72)، کابو ورد (62)، بوتسوانا (57) و رواندا (57). بودند.

سرمایه گذاری بوتسوانا برای بهبود شبکه ریلی

وزیر دارایی بوتسوانا اعلام کرده است که این کشور 156 میلیون رند را برای بهبود شبکه‌های ریلی خود به عنوان بخشی از بودجه پروژه‌های توسعه برای سال مالی 2025/26 هزینه خواهد کرد. ندابا گائوله طی سخنرانی بودجه خود اعلام کرد که این هزینه از بازسازی کریدور لیمپوپو، ارتقاء تجهیزات و مطالعات امکان سنجی برای گسترش شبکه تأمین می‌شود. توسعه ریلی بخشی از بودجه پیشنهادی توسعه زیرساخت های پیشنهادی 11.54 میلیاردی کشور است. گائوله بیان کرد: «زیرساخت های راه آهن ستون فقرات عملیات صنعتی و لجستیکی را تشکیل می دهد و یک روش حمل و نقل مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست است. برای این منظور، کل بودجه ای بالغ بر 156 میلیون دلار برای پروژه‌های ریلی، که شامل بازسازی کریدور لیمپوپو، تجهیزات کارگاه راه آهن بوتسوانا، و مطالعات امکان سنجی برای احداث دو خط راه آهن است تامین می‌شود.

زامبیا

تعلیق مالیات صادرات سنگ ها و فلزات قیمتی در زامبیا

وزارت دارایی زامبیا اعلام کرد که مالیات صادراتی 15 درصدی بر سنگ ها و فلزات قیمتی را به منظور افزایش رقابت در بازار جهانی و جذب سرمایه گذاری به حالت تعلیق درآورده است. این کشور جنوبی آفریقا، دومین تولیدکننده بزرگ زمرد در جهان پس از کلمبیا، پس از تعلیق آن در سال 2019، این مالیات را در ژانویه 2025 مجدداً اعمال کرد. این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد: سنگ‌ها و فلزات قیمتی زامبیا اکنون در بازار جهانی قیمت‌های رقابتی‌تری خواهند داشت و در نتیجه علاقه بیشتری از خریداران بین‌المللی را به خود جلب می‌کنند و منجر به حجم فروش بالاتر می‌شوند.

توقف کمک های مالی USAID؛ زنگ خطری برای آفریقا

رئیس‌جمهور زامبیا اظهار داشت که سازمان کمک‌های آمریکا (USAID) کمک‌های مالی به آفریقا را متوقف می‌کند تا این قاره به عنوان زنگ خطری برای تقویت ظرفیت خود برای بسیج و مدیریت منابع محلی و مؤثر عمل کند. هاکاینده هیچیلما از کشورهای آفریقایی خواست تا کارایی را در اولویت قرار دهند، هزینه‌های بیهوده را کاهش دهند و منابع را به سمت بخش های حیاتی مانند بهداشت، کشاورزی و آموزش هدایت کنند.

USAID قبلا سالانه بیش از 800 میلیون دلار به طرح های بهداشت مادر و کودک کمک می‌کرد. با توقف بودجه، یونیسف هشدار می دهد که 2.5 میلیون زن و کودک ممکن است دسترسی به خدمات پزشکی نجات دهنده را از دست بدهند. ایالات متحده همچنین بزرگترین کمک کننده به صندوق جهانی برای مبارزه با ایدز، سل و مالاریا بود که سالانه بیش از 1.5 میلیارد دلار کمک می‌کند. تحولات اخیر، تلاش هایی را که از سال 2000 تاکنون از مرگ 44 میلیون مالاریا جلوگیری کرده است، به خطر می اندازد.