اخبار اقتصادی صربستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ دوم آبان 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

نرخ تورم صربستان در محدوده هدف

یورگووانکا تاباکوویچ، رئیس بانک مرکزی صربستان (NBS) اعلام کرد که طبق پیش‌بینی‌های بانک مرکزی صربستان، نرخ تورم در صربستان تا پایان سال جاری و همچنین در دو سال آینده به حرکت در محدودۀ هدف ادامه خواهد داد. وی افزود: تورم سال گذشته به نصف کاهش یافته است و از ماه می سال جاری دوباره در محدوده هدف سه درصد با بازۀ متغیر مثبت و منفی 1.5 درصد قرار دارد. همچنین بانک مرکزی صربستان پیش‌بینی می‌کند در دو سال آینده رشد تولید ناخالص داخلی به محدوده بین چهار تا پنج درصد افزایش یابد. سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی نیز به پوشش کسری حساب جاری تراز پرداخت‌ها ادامه خواهد داد و به باقی ماندن موقعیت خارجی صربستان در منطقه پایدار کمک می‌کند. ثبات بخش مالی با سهم وام های مشکل دار در پایین ترین سطح می‌باشد و در حد 2.7 درصد حفظ شد. پس انداز دیناری بیش از 170 میلیارد دینار است که تقریباً ده برابر بیشتر از سال 2012 است. این در حالی است که ورود سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به مبلغ 4.6 میلیارد یورو در سال گذشته به ثبت رسیده است. همچنین دینار در برابر یورو در سال گذشته 0.1 درصد و در سال جاری نیز به همین میزان تقویت شده است.

رئیس بانک مرکزی صربستان خاطرنشان کرد که ذخایر ارزی در پایان سپتامبر به رکورد 28.3 میلیارد یورو رسیده است که بیش از دو و نیم برابر بیشتر از سال 2012 است. امروز ذخایر طلای صربستان 47.3 تن به ارزش 3.7 میلیارد یورو و با سهم 13 درصدی از کل ذخایر ارزی است و ارزش امروز آنها بیش از پنج برابر بیشتر از ارزش آنها در پایان سال 2012 است. وی همچنین بیان کرد که ده سال پیش شرکت های داخلی صربستان بیش از 130 میلیارد دینار زیان خالص داشتند در حالی که سال گذشته 972 میلیارد دینار سود خالص ثبت کردند. وی تاکید کرد که همه این نتایج رسما  صربستان را با گروه کشورهای رتبه بندی سرمایه گذاری معرفی کرد. وی در آخر افزود که کار فشرده همچنین برای پیوستن به منطقه SEPA منطقه پرداخت واحد به یورو در حال انجام است.

https://n1info.rs/biznis/tabakovic-inflacija-ce-nastaviti-da-se-krece-u-granicama-cilja-do-kraja-ove-kao-i-u-naredne-dve-godine/

رشد اندک در فروش خودروهای سواری نو در صربستان

بر اساس تجزیه و تحلیل بازار خودروهای سواری در اتحادیه اروپا، در 9 ماهه اول سال 2024، سهم خودروهای سواری برقی یک درصد و هیبریدی‌ها 30 درصد از کل تعداد خودروهای ثبت نام شده جدید هستند. صنعت خودرو اروپا در حال حاضر 12.9 میلیون نفر کارمند دارد و سالانه 392.2 میلیارد یورو در اقتصاد اروپا مشارکت دارد که هفت درصد از کل تولید ناخالص داخلی کل اتحادیه اروپا می‌باشد. همچنین صنعت خودرو اتحادیه اروپا سالانه 59.1 میلیارد یورو برای تحقیق و توسعه هزینه می‌کند که 31 درصد از کل سرمایه گذاری اتحادیه اروپا در تحقیق و توسعه در همه صنایع را تشکیل می دهد. در بازه زمانی 2019 تا 2024، تعداد خودروهای سواری جدید فروخته شده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا از 60 میلیون دستگاه فراتر رفت.

روند کنار گذاشتن تدریجی موتورهای دیزلی و بنزینی به نفع مدل های برقی و هیبریدی وجود دارد. درصدهای رشد سهم خودروهای برقی و هیبریدی سال به سال بیش از پیش شده‌ است. بنابراین، سهم موتورهای بنزینی در خودروهای ثبت نام جدید در اتحادیه اروپا از 57.6 درصد به 33 درصد در پنج سال (از 2019 تا 2024) و دیزل از 31.8 درصد به تنها 11 درصد در مدت مشابه کاهش یافته است. از سوی دیگر، سهم خودروهای برقی از سهم دو درصدی به 14 درصد و خودروهای هیبریدی از 6.6 درصد به 39 درصد افزایش یافته است. از ژانویه تا سپتامبر 2024، سهم خودروهای سواری برقی در صربستان یک درصد و هیبریدی‌ها 30 درصد از تعداد کل خودروهای تازه ثبت نام شده است. البته صربستان از استاندارد تعداد دستگاه‌های عمومی‌شارژ عقب است و به ازای هر 100 هزار دستگاه تنها سه شارژر عمومی دارد و این در حالی است که نروژ با 538 شارژر عمومی‌به ازای هر 100 هزار دستگاه پیشتاز است.

https://www.politika.rs/sr/clanak/640941/Blag-rast-prodaje-novih-putnickih-automobila-u-Srbiji

مواجهۀ صربستان با کمبود 100 هزار نیروی کار در دهه آینده

طبق گزارش موسسه نوآوری و توسعه صربستان (IRI)، با وجود پتانسیل ایجاد یک بازار کار واحد در میان کشورهای بالکان غربی، مهاجرت نیروی کار در داخل منطقه بسیار کم است و اکثر مهاجرت‌ها همچنان به سمت کشورهای اتحادیه اروپا هدایت می‌شود. همچنین هشدار داده می‌شود که صربستان در دهه آینده با کمبود 80 تا 100 هزار نیروی کار مواجه خواهد شد. از ابتدای سال، تنها 174 شهروند از منطقه بالکان برای دسترسی آزاد به بازار کار از طریق مکانیسم بالکانِ باز درخواست داده‌اند که عددی بسیار پایینی است و نشان دهنده بزرگی چالش‌های پیش روی صربستان و کل منطقه است. در کنار خروج مداوم کارگران صربستان به اروپای غربی، داده‌ها نشان می دهد از ژانویه تا ژوئیه امسال، 14693 مجوز کار به افراد خارجی‌ در صربستان داده شده است که تنها 243 مورد مربوط به شهروندان کشورهای منطقه بالکان بوده است. بیشترین تعداد ویزای بلندمدت صادر شده در سال گذشته در صربستان به شهروندان چینی با تقریباً 9 هزار ویزا از مجموع 29 هزار ویزا تعلق داشت و پس از آن شهروندان هندی با 3050 ویزا بودند.

https://biznis.rs/vesti/srbija/srbiji-ce-u-narednoj-deceniji-nedostajati-100-000-radnika

رشد تعداد شاغلین صربستان نسبت به سال گذشته

در سه ماهه سوم سال 2024 در حدود 4910 کارمند بیشتر از مدت مشابه در سال 2023 در صربستان مشغول به کار شدند. اداره آمار صربستان اعلام کرد که در سه ماهه سوم سال 2024، تعداد کل شاغلین صربستان 2 میلیون و 365 هزار و 672 نفر بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4 هزار و 910 نفر بیشتر است. یک میلیون و 896 هزار و 300 نفر در شرکت ها شاغل هستند، 420 هزار و 453 نفر کارآفرین و افراد خوداشتغال و 48 هزار و 919 نفر کشاورزان ثبت شده‌اند. در مقایسه با سه ماهه سوم سال 2023، تعداد کل شاغلان 4910 نفر یعنی 0.2 درصد و تعداد شاغلان به عنوان اشخاص حقوقی 3959 نفر یعنی 0.2 درصد افزایش داشته است. تعداد کارآفرینان، کارمندان آنها و کسانی که خوداشتغال هستند 5061 نفر معادل 1.2 درصد افزایش یافته در حالی که تعداد کشاورزان ثبت شده 4110 نفر معادل 7.8 درصد کاهش یافته است. تعداد کل شاغلان در سه ماهه سوم امسال 1498 نفر معادل 0.1 درصد کاهش داشته و تعداد شاغلان به عنوان اشخاص حقوقی نیز 2716 نفر معادل 0.1 درصد کاهش داشته است. تعداد کارآفرینان، شاغلان و افراد خوداشتغال نسبت به سه ماهه قبل 2202 نفر معادل 0.5 درصد افزایش و تعداد کشاورزان ثبت شده 984 نفر معادل دو درصد کاهش داشته است.

https://forbes.n1info.rs/vesti/u-trecem-kvartalu-u-srbiji-4-910-zaposlenih-vise-nego-u-istom-periodu-2023/

رشد تجارت خارجی صربستان در سال جاری

ارزش تجارت خارجی کالاهای صربستان در نه ماه اول سال جاری به حدود 50.5 میلیارد یورو رسید که نشان دهنده افزایش 3.6 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. کالاهایی به ارزش 21.8 میلیارد یورو صادر شد که 1.4 درصد افزایش داشته است، در حالی که واردات 5.3 درصد افزایش یافته و به 28.7 میلیارد یورو رسیده است. بدین ترتیب، کسری تجاری به حدود 6.9 میلیارد یورو رسید که 20 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است. بیشترین تجارت خارجی کالا با کشورهایی که صربستان با آنها توافقنامه تجارت آزاد دارد، ثبت شده است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا 58.7 درصد از کل تجارت صربستان را تشکیل می دهند. دومین شریک تجاری مهم صربستان کشورهای سفتا (CEFTA) با مازاد تجاری 2.14 میلیارد یورو، شامل صادرات 3.33 میلیارد یورو و واردات 1.19 میلیارد یورو می‌باشند. نسبت واردات به صادرات 76.1 درصد بود که کمتر از مدت مشابه سال گذشته است که 79.1 درصد بود.

https://novaekonomija.rs/vesti-iz-zemlje/rast-spoljnotrgovinske-razmene-srbije-za-devet-meseci-ove-godine-bio-36-odsto#google_vignette

افزایش سپرده شهروندان صربستان در بانک‌ها

بر اساس داده‌های بانک مرکزی صربستان، پس انداز شهروندان صربستان در بانک ها در آخرین روز سپتامبر 2024 به 15.5 میلیارد یورو رسیده است. از این مبلغ 14.1 میلیارد یورو ارزی و حدود یک و نیم میلیارد یورو به صورت دینار پس‌انداز شده است. بانک مرکزی صربستان خاطرنشان می‌کند که امسال سپرده دیناری 26.8 درصد یا 37 میلیارد دینار افزایش یافته است و در 12 سال گذشته، پس انداز دیناری تقریبا 10 برابر شده است. همچنین تغییرات مثبتی در ساختار پس‌انداز دیناری در قالب رشد سپرده‌های بلندمدت حاصل شد که از 1.8 میلیارد دینار در سپتامبر سال 2012 به 32.1 میلیارد دینار در ماه سپتامبر سال 2024 افزایش یافت. در این دوره پس‌اندازهای ارزی نیز رشد کردند، البته با سرعت کمتر در مقایسه با پس‌اندازهای دینار تقریباً 90 درصد این نوع سپرده‌گذاری افزایش یافته است و از 7.9 میلیارد یورو (سپتامبر 2012) به 15.1 میلیارد یورو (سپتامبر 2024) رسیده است.

https://www.danas.rs/vesti/ekonomija/stednja