اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته اول مهر ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

لغو هزینه صدور مجوز فعالیت‌های تجاری هتل‌ها، اماکن اقامتی و تفرج‌گاه‌‌ها در سعودی

آقای ماجد الحقیل وزیر «شهرداری‌ها و مسکن» عربستان سعودی از تصمیم کشور متبوع خود برای لغو هزینه‌های دریافت مجوز تجاری هتل، هتل‌آپارتمان‌ و تفرج‌گاه‌‌ها خبر داد. به گفته وی هدف از این طرح تبدیل عربستان سعودی به مقصد جهانی برای گردشگری در راستای تحقق اهداف «چشم‌انداز 2030»، تشویق سرمایه‌گذاران برای توسعه سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و افزایش سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی سعودی است.

در امان ماندن اقتصاد سعودی از آسیب‌های جنگ غزه

نشریه «میدل ایست آی» در گزارشی با بررسی آخرین داده‌های «صندوق بین‌المللی پول» نوشت، اقتصاد عربستان سعودی علی‌رغم جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه و تحولات مربوط به دریای سرخ رشد، کرده است و این نشان می‌دهد عربستان سعودی در اتخاذ رویکرد فاصله‌گرفتن از تنش‌های منطقه‌ای موفق عمل کرده است. صندوق بین‌المللی پول در آخرین گزارش خود در مورد وضعیت اقتصاد عربستان سعودی اعلام کرد: «رویدادهای ژئوپلیتیکی در غرب آسیا تاکنون هیچ تأثیر عمده‌ای بر اقتصاد عربستان سعودی نداشته است». در این گزارش آمده است صادرات نفت سعودی به دریای سرخ وابسته نیست و صنعت گردشگری سعودی هم آسیب ندیده است. همچنین بر واگرایی بین اقتصاد کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و کشورهای فقیرتر مانند مصر، لبنان و اردن تأکید می‌کند، که اقتصادهای ضعیف آن‌ها از جنگ غزه آسیب دیده است. سعودی‌های ضمن رد پیشنهاد پیوستن این کشور به ائتلاف نظامی آمریکا علیه یمن، محدودیت‌های بانکی یمنی را کاهش داده و پروازها به یمن را از سر گرفته است. بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول در پایان سال 2023 میلادی، نرخ بیکاری سعودی به پایین‌ترین حد تاریخی خود رسید که عمدتاً به دلیل رشد مشاغل بخش خصوصی بود. و تولید ناخالص داخلی غیرنفتی سعودی در سال 2023 به 3.8 درصد رسید ( و این درحالی است که این آمار در سال 2022 میلادی  به 5.3 رسیده بود ).

مصادره املاک برای توسعه محورهای جاده‌ای ریاض

شورای سلطنتی ریاض از آغاز مراحل سلب مالکیت املاک واقع در حریم راه‌ها و مسیرهای پروژه توسعه جاده اصلی در شهر ریاض خبر داد. این املاک در مسیر جاده‌های الخرج، العزیزیة، الحائر، الإمام مسلم، النفود، جده و دیراب و خیابان‌های وادی نعام‌ و وادی فاطمة واقع شده است.

آغاز اجرای پروژه عمرانی جدید در «الجوف»

«فیصل بن عبدالعزیز» امیر استان الجوف با حضور وزیر «محیط‌زیست، آب و کشاورزی» عربستان سعودی، 28 طرح زیرساختی در این منطقه را با هزینه بیش از 885 میلیون ریال سعودی کلید زد. در این روند 11 طرح عمرانی با هزینه بیش از 223 میلیون ریال سعودی و 17 طرح زیست‌محیطی با هزینه 662.4 میلیون ریال سعودی اجرا خواهد شد.

رونق بازار و کلینیک‌های زیبایی در سعودی

به گزارش «أخبار 24»، ارزش سرمایه‌گذاری در بازار زیبایی و لوازم آرایشی عربستان سعودی به 2 میلیارد ریال رسیده است و این کشور جایگاه اول غرب آسیا در تعداد کلینیک‌های زیبایی و هزینه‌های مربوط به آن را به خود اختصاص داده است. بر اساس این گزارش، «علی المجحد» سرمایه‌گذار این حوزه می‌گوید، سرمایه‌گذاران پزشکی زیبایی می‌توانند با جذب متقاضیان به توسعه «گردشگری پزشکی» کمک کنند و بر اساس داده‌های موجود 5 درصد از مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های پزشکی زیبایی از کشورهای همسایه هستند.

برگزاری اولین دوره المپیاد بین‌المللی «هوش مصنوعی»

«سازمان داده و هوش مصنوعی» عربستان سعودی (SDAIA) اولین دوره جهانی المپیاد بین‌المللی هوش مصنوعی (IAIO) را با حضور بیش از 25 کشور و با همکاری مرکز بین‌المللی «تحقیقات و اخلاق هوش مصنوعی» (ICAIRE)، مرکز «تحقیقات بین‌المللی هوش مصنوعی» (IRCAI) در اسلوونی و حمایت «یونسکو» از هشتم لغایت دوازدهم سپتامبر برگزار کرد. براساس ادعای رسانه‌های سعودی این المپیاد برای تقویت موقعیت جهانی عربستان به عنوان یک کشور پیشرو در زمینه هوش مصنوعی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار، کشف و جذب نخبگان و افراد مستعد و کمک به کشورها برگزار ‌شد.

«المانیتور»: کاهش قیمت نفت گریبانگیر اقتصاد و ابرپروژه‌های سعودی خواهد شد

المانیتور» در گزارشی مدعی شد، بررسی فراز و فرودهای قیمت نفت و کاهش احتمالی آن در سال‌های آینده نشان می‌دهد، عربستان سعودی با چالش‌های جدیدی در تأمین منابع مالی تکمیل ابرپروژه‌های خود مواجه خواهد شد. بر اساس گزارش اخیر «صندوق بین‌المللی پول»، عربستان سعودی در بازه زمانی 5 سال آینده با کسری بودجه قابل توجه دست و پنجه نرم خواهد کرد چرا که قیمت‌های پایین نفت خام به اقتصاد این کشور و ارکان آن ضربه خواهد زد. قیمت نفت این روزها به پایین‌ترین حد خود در 14 ماه گذشته رسید و «اوپک پلاس» دستورالعمل محدودیت تولید را همچنان حفظ خواهد کرد. بر اساس پیش‌بینی‌ برخی از اقتصاددانان، قیمت نفت در سال‌های 2025 و 2026 زیر 70 دلار کاهش پیدا می‌کند و در مقابل هزینه‌ها و مخارج دولت سعودی افزایش پیدا می‌کند و این نرخ قیمت با پیش‌بینی‌های مطلوب سعودی یعنی 80 تا 85 دلار همخوانی ندارد. بنابراین با کاهش درآمد سعودی تأمین مالی پروژه‌ها با مشکل جدی مواجه خواهد شد و تجدیدنظر دولت سعودی در برخی پروژه‌ها و تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی در این کشور از تلاش‌های سعودی برای تکمیل پروژه‌های ناتمام محسوب می‌شود.

بررسی میزان تولید ناخالص داخلی سعودی

بر اساس داده‌های «سازمان آمار» سعودی، تولید ناخالص داخلی سعودی (GDP) در سه‌ماهه دوم سال 2024 نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 0.3 درصد کاهش داشته است، اما نسبت به سه ماهه اول امسال 1.4 درصد رشد داشته است. بر اساس این گزارش، فعالیت‌های غیرنفتی سعودی 4.9 درصد نسبت به سال قبل و 2.1 درصد نسبت به فصل گذشته افزایش یافته است. در مقابل فعالیت‌های نفتی در مقایسه با سال گذشته 8.9 درصد کاهش یافت اما نسبت به فصل گذشته 0.9 درصد افزایش داشته است. این گزارش می‌افزاید، اکثر فعالیت‌های اقتصادی سعودی نرخ رشد مثبت را به صورت سالانه ثبت کردند. فعالیت‌های عربستان در زمینه برق، گاز و آب بالاترین نرخ رشد را در سه‌ماهه دوم 2024 ثبت کردند (با آمار مقایسه‌ای 8.9 درصد نسبت به سال قبل و 2.7 درصد نسبت فصل گذشته) و پس از آن فعالیت‌های عربستان در عرصه خدمات مالی، بیمه و خدمات تجاری با رشد 7.1 درصدی نسبت به سال گذشته و 1.8 درصدی نسبت به فصل گذشته ثبت کرد. بر اساس داده‌های این گزارش، فعالیت‌های عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، رستوران‌ها و هتل‌ها 6.8 درصد در مقایسه با سال قبل و 1.5 درصد نسبت به فصل گذشته رشد کردند. داده‌های اقتصادی نفت خام و گاز طبیعی با 23.2 درصد، بیشترین سهم را در تولید ناخالص داخلی داشتند، پس از آن فعالیت‌های دولتی با 16 درصد و فعالیت‌های عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، رستوران‌ها و هتل‌ها با سهم 10.1 درصد در تولید ناخالص داخلی سهم داشتند.

افزایش صادرات غیرنفتی سعودی به قطر

آمارهای رسمی سعودی نشان می‌دهد، صادرات غیرنفتی سعودی به قطر در سه‌ماهه دوم سال 2024 نسبت به سه ماه قبل 213 درصد افزایش یافته و به 1.54 میلیارد دلار رسیده است. بر اساس آخرین گزارش سازمان آمار سعودی، این افزایش عمدتاً ناشی از صادرات تجهیزات و قطعات حمل‌و‌نقل بوده است. ارزش لوازم مکانیکی و محصولات الکتریکی صادرشده به قطر 154.4 میلیون ریال بوده است. به طور کلی، مجموع صادرات سعودی به کشورهای عربی در سه‌ماهه دوم سال جاری به 12.15 میلیارد ریال رسید که 42.94 درصد بیشتر از سه‌ماهه قبل است.

میزبانی عربستان سعودی برای برگزاری مجمع سیاست صنعتی چندجانبه در سال 2024

سعودی میزبان مجمع سیاست صنعتی چندجانبه (MIPF) 2024، وابسته به سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد (UNIDO)، در ماه اکتبر خواهد بود. این رویداد که از سوی وزارت «صنعت و منابع معدنی» عربستان سعودی برگزار می‌شود کارشناسان و مدیران صنعتی را از سراسر جهان گرد هم می‌آورد تا در مورد توسعه صنعتی، نوآوری و تقویت بخش‌های صنعتی جهانی بحث و بررسی کنند.

موافقت عربستان سعودی با حضور شرکت‌های هواپیمایی جهانی در این کشور

روزنامه عربی زبان «الاقتصادیه» با انتشار گزارشی در شماره اخیر خود نوشت دولت عربستان سعودی به‌منظور تقویت حضورش در شبکه ناوگان هواپیمایی جهانی و کمک به تحقق اهداف خود در حوزه صنعت گردشگری خارجی و به منظور نیل به اهداف تاکید شده در سند چشم‌انداز 2030 خود، با حضور دفاتر شرکت‌های هواپیمایی کشورهای جهان در خاک عربستان موافقت کرده است.

رشد دارایی‌های بانک مرکزی عربستان سعودی

 روزنامه «الشرق الاوسط» به نقل از بانک مرکزی سعودی گزارش داد، مجموع دارایی‌های ذخیره بانک مرکزی در ماه جولای به صورت سالانه 6 درصد افزایش یافته و به 1.697 تریلیون ریال سعودی (452 میلیارد دلار) در مقایسه با 1.600 تریلیون ریال سعودی (426 میلیارد دلار) در ماه جولای سال گذشته رسیده است. این گزارش می‌افزاید، این افزایش در حالی است که از 1.754 تریلیون ریال (467 میلیارد دلار) در ژوئن گذشته که بالاترین سطح از نوامبر 2022 بود، 3.2 درصد به صورت ماهانه کاهش یافته است. بر اساس این گزارش آماری ارزش سرمایه‌گذاری‌های مالی خارج از کشور از 952.29 میلیارد ریال سعودی (253.7 میلیارد دلار) با هفت درصد افزایش به 1.021 تریلیون ریال سعودی (272 میلیارد دلار) رسیده است. از سوی دیگر، میزان ذخیره نزد صندوق بین‌المللی پول با کاهش 8 درصدی نسبت به ژوئن 2023 به 13.2 میلیارد ریال سعودی(3.5 میلیارد دلار) رسید. دارایی‌های ذخیره سعودی شامل سرمایه‌گذاری در اوراق‌بهادار خارج از کشور، ارز خارجی، سپرده‌های خارج از کشور، ذخایر مالی نزد صندوق بین‌المللی پول، حق برداشت ویژه و طلا است.

برگزاری جام‌جهانی کارآفرینان ریاض

سازمان «بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط» سعودی موسوم به «منشآت» اختتامیه جام‌جهانی کارآفرینی (EWC) را با مشارکت 100 شرکت برتر استارت آپی از سراسر جهان و همچنین با مشارکت «بنیاد محمد بن سلمان» (میسک) و شبکه جهانی کارآفرینی (GEN) برگزار می‌کند. مسابقات جام‌جهانی کارآفرینی بزرگ‌ترین رویداد برای کارآفرینان بین‌المللی در عربستان سعودی است که با هدف تحریک سرمایه‌گذاری داخلی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و مغتنم‌شمردن فرصت‌های موجود طی ماه نوامبر برگزار می‌شود.

ثبت و معامله 5.3 میلیارد متر مربع از طریق بورس الکترونیکی املاک و مستغلات سعودی

مجموع مساحت املاکی که به صورت الکترونیکی از طریق بورس املاک و مستغلات سعودی ثبت و در معرض معامله قرار گرفت، در مدت یک سال پس از راه‌اندازی بورس به بیش از 5.3 میلیارد مترمربع رسید. بورس املاک و مستغلات الکترونیکی سعودی یک پلتفرم دیجیتالی است که خدمات خرید و فروش املاک ارائه می‌دهد و مجموعه‌ای از شاخص‌های روزانه املاک و مستغلات را برای ارزش معاملات املاک در شهرها و محله‌های مختلف عربستان سعودی ارائه می‌دهد.

ساخت دو پروژه‌ دریایی نفت و گاز در عربستان سعودی

 گروه مهندسی انرژی ایتالیایی سایپم اعلام کرد، بر اساس توافق بلندمدت با شرکت سعودی «آرامکو» دو قرارداد برای ساخت پروژه‌های دریایی جدید در سعودی به ارزش یک میلیارد دلار منعقد کرده است.  سایپم تأکید کرد، این دو قرارداد شامل امور مهندسی، تدارکات، ساخت و نصب زیرساخت‌ها از جمله خطوط لوله زیر دریا در میدان نفت و گاز «مرجان» و میادین نفتی «زلوف» و «السفانیه» می‌شود.  سایپم در سال 2020 قراردادی 12 ساله با آرامکو برای انجام فعالیت‌های مهندسی و ساخت‌وساز امضا کرد و میانگین سفارش سالانه حدود 1.66 میلیارد دلار بین سال‌های 2021 تا 2023 بوده است.

تعداد شرکت‌های فناوری مالی در عربستان

الجدعان در جریان برگزاری رویداد «وین‌تک 24» خبر داد، تعداد شرکت‌های فناوری مالی در عربستان تا پایان سه‌ماهه دوم سال 2024 به حدود 224 شرکت رسیده است و قصد داریم تا سال 2030 میلادی ، این تعداد را به 525 شرکت افزایش دهیم. وی افزود ارزش سرمایه‌گذاری خطرپذیر در شرکت‌های فناوری مالی در کشور عربستان سعودی به 7.1 میلیارد ریال سعودی رسید.

تراز تجاری کالاهای غیرنفتی سعودی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس

تراز تجاری کالاهای غیرنفتی عربستان سعودی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ فارس در خلال سه‌ماهه دوم سال جاری به رقم 1.8 میلیارد دلار رسید. بر اساس داده‌های آماری تجارت بین‌الملل، این رقم نشان‌دهنده رشد سالانه 600 درصدی در مقایسه با مازاد 266 میلیون دلاری ثبت‌شده در دوره مشابه سال 2023 است.