اخبار اقتصادی صربستان
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفتۀ دوم خرداد 1403 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
افزایش تعداد شاغلین در صربستان
اداره آمار صربستان (RZS) اعلام کرد در سه ماهه اول سال جاری، 2.87 میلیون نفر در صربستان شاغل بودهاند، در حالی که 299.1 هزار نفر بیکار بودهاند. نرخ اشتغال 50.9 درصد و نرخ بیکاری 9.4 درصد و تعداد افراد خارج از نیروی کار 2.47 میلیون نفر بوده است. همچنین تعداد شاغلان صربستان نسبت به مدت مشابه سال قبل 61 هزار و 600 نفر بیشتر و تعداد بیکاران و افراد خارج از نیروی کار نیز 14 هزار و 500 نفر کمتر شده است. نرخ اشتغال 1.4 واحد درصد افزایش و نرخ بیکاری و نرخ جمعیت خارج از نیروی کار 0.6 و 1.2 واحد درصد کاهش یافته است. تعداد شاغلان و بیکاران نسبت به سه ماهه چهارم سال گذشته به ترتیب 27 هزار و 500 و 14 هزار و 400 نفر افزایش و تعداد افراد خارج از نیروی کار نیز 51 هزار و 800 نفر کاهش داشته است. نرخ اشتغال 0.6 واحد درصد، نرخ بیکاری 0.3 واحد درصد بیشتر است، در حالی که نرخ جمعیت خارج از نیروی کار 0.9 درصد کمتر است. نرخ اشتغال غیررسمی 12.1 درصد بوده که نرخ اشتغال غیررسمی در بخش کشاورزی 50.5 درصد و در بخش غیرکشاورزی 6.5 درصد بوده است.
https://www.b92.net/biz/srbija/vesti/26856/broj-zaposlenih-u-srbiji-veci-za-61600/vest
انتظار کاهش نرخ بهره از ماه ژوئن
انتظار میرود بانک مرکزی اروپا (ECB) ظرف روزهای آتی، نرخ بهره را که طی دو سال گذشته روند افزایشی داشته است، کاهش دهد. در حالی که بانکداران اروپایی اطمینان میدهند که زمان ارزانتر شدن استقراض فرا رسیده است، اما برآوردهای فدرال رزرو آمریکا هشدار میدهد که فشارهای تورمیبه اندازه کافی کاهش نیافتهاست، بنابراین نرخ بهره میتواند برای مدت طولانیتر از حد انتظار، بالا باقی بماند. همچنین بانک مرکزی صربستان (NBS)، اعلام کردهاست که هزینه استقراض در صربستان به تصمیمات بانک مرکزی اروپا و عوامل داخلی بستگی دارد. یک هفته پس از تصمیمگیری بانک مرکزی اروپا، بانک مرکزی صربستان نیز در مورد کاهش نرخ بهره پایه که به مدت 10 ماه (از آگوست سال گذشته) ثابت و برابر 6.5 درصد بوده است، تصمیمگیری خواهد کرد. تصمیم در مورد کاهش نرخ بهره پایه بستگی به عوامل ملی و بینالمللی دارد که شامل تنشهای ژئوپلیتیکی، تأثیر قیمت جهانی نفت خام و محصولات کشاورزی اصلی و عوامل متعدد در کشور مانند نتایج فصل کشاورزی، تقاضای داخلی و غیره است.
https://www.rts.rs/vesti/ekonomija/5452878/da-li-ce-kamate-od-juna-u-rikverc---koliko-mogu-da-se-smanje-rate-za-kredit.html
بهبود قدرت خرید به رغم افزایش قیمتها
طبق آخرین اطلاعات منتشر شده در وبسایت وزارت تجارت داخلی و خارجی صربستان، متوسط هزینۀ سبد کالای مصرفی در ماه فوریه امسال حدود 102481 دینار بوده که نسبت به ماه فوریه سال 2023 به میزان 5.9 درصد افزایش داشته است. ارزش سبد کالای حداقلی نیز در ماه فوریه امسال 53041 دینار بوده که نسبت به سبد حداقلی در ماه فوریه سال گذشته 5.4 درصد افزایش یافته است. برای تأمین سبد کالای متوسط در ماه فوریه به 1.09 برابر حقوق متوسط و برای تأمین سبد کالای حداقلی به 0.56 برابر حقوق متوسط نیاز بوده است. این در حالی است که در همین زمان در سال گذشته، برای تأمین سبد کالای متوسط، 1.19 برابر حقوق متوسط و برای تأمین سبد حداقلی، 0.62 برابر حقوق متوسط مورد نیاز بوده است.
با مقایسه با ماه مشابه سال قبل، متوسط حقوق ناخالص در ماه فوریه سال جاری به طور اسمی 15.8 درصد و به طور حقیقی، 9.7 درصد افزایش یافته است. همچنین متوسط حقوق خالص به طور اسمی، 15.7 درصد و به طور حقیقی، 9.6 درصد افزایش یافته است. بر اساس مقایسه با سال گذشته، قیمت مصرف کننده در ماه فوریه، 5.6 درصد افزایش یافته است متوسط حقوق خالص توانایی پوشش سبد کالای حداقلی را داشته اما برای تأمین سبد کالای متوسط کافی نبوده است.
https://www.dnevnik.rs/ekonomija/novcanik/cene-otisle-gore-kupovna-moc-dole-prosecna-potrosacka-korpa-10248077-dinara-24
سرمایهگذاری صربستان در تجهیزات معدنی
وزیر معدن و انرژی صربستان، دوبروکا جدوویچ از معدن کولوبارا (Kolubara) بازدید کرد، جایی که تولید بیشتر و پایدارتر زغال سنگ را امکانپذیر میکند. وی با اشاره به ساخت دو بیل مکانیکی در حال انجام و سیستمهای پشتیبانی در کولوبارا اعلام کرد که کل سرمایهگذاری در تجهیزات معدنی جدید در شرکت برق صربستان در حال حاضر بیش از 450 میلیون یورو است. وی افزود: این سرمایهگذاریها شامل دستیابی به تجهیزات جدید و احیای تجهیزات معدنی موجود، افتتاح ظرفیتهای تولید جایگزین و فراهم کردن پیشنیازهای لازم برای بهرهبرداری روان از معادن سطحی زغال سنگ است. راهاندازی سیستمهای جدید تولید اضافی به میزان 16 تا 19 میلیون متر مکعب را در سطح سالانه تضمین میکند.
جدوویچ تاکید کرد که انتظار ندارد در ماههای تابستان مشکلاتی در تامین برق وجود داشته باشد، اما لازم است که تعمیرات اساسی در شرکت برق صربستان انجام شود. دپوی زغال سنگ در سطح یک میلیون و 800 هزار تن است که در کنار انباشت آب خوب، باید امنیت تامین برق را در دوره آتی تضمین کند. البته در تابستان مصرف انرژی افزایش مییابد و گاهی به دلیل دمای شدید و بهرهبرداری از تاسیسات صنعتی، پیک مصرف بیشتر از زمستان است.
https://www.danas.rs/vesti/ekonomija/djedovic-handanovic-investicije-u-rudarsku-proizvodnju-trenutno-iznose-450-miliona-evra/
بدهی اقتصاد داخلی صربستان به بانکها
بر اساس دادههای بانک مرکزی صربستان، تا آوریل، اقتصاد داخلی صربستان به بانکها 1659 میلیارد دینار بدهکار است که تقریبا برابر با مبلغ آگوست سال گذشته و کمتر از دسامبر 2023 است که در آن زمان کل وامهای بانکی به اقتصاد 1688 میلیارد دینار بود. همچنین در ماه فوریه سال جاری، اقتصاد داخلی صربستان کمترین بدهی در سال گذشته را به مبلغ 1636 میلیارد دینار به بانکها داشت، اما پس از آن روند استقراض معکوس شد و فعالیت اعتباری رشد کرد. دادههای موجود نشان میدهد که در مورد وامهای دیناری، اقتصاد صربستان بیشترین بدهی را بر اساس وام نقدینگی و سرمایه در گردش دارد.
https://biznis.rs/vesti/srbija/domaca-privreda-bankama-duguje-1-659-milijardi-dinara-za-sta-se-najvise-zaduzila/
آثار لغو قانون تغییر کاربری زمین
گوران وِسیچ، وزیر ساختوساز صربستان اعلام کرد که از زمان لغو قانون تغییر کاربری زمین که کمتر از یک سال پیش رخ داده است، تعداد پروانههای ساختمانی صادرشده و ارزش پروژههای ساختمانی افزایش یافته است. وی افزود: لغو این قانون منجر به جذب 100 میلیون یورو سرمایهگذاری شده است که این رقم به طور قابل توجهی بالاتر از دورهای است که قانون مذکور اجرا نمیشد، در آن زمان سرمایهگذاری در حدود 31 میلیون یورو بوده است. اصلاحات انجام شده در این قانون، با گسترش دامنه شرکتهایی که میتوانند به صورت رایگان مالکیت زمینهای قابل ساخت را به دست آورند، فرآیند تبدیل مالکیت زمین در صربستان را تسهیل کرد.
در آوریل سال جاری تحقیقاتی منتشر شد که نشان میدهد از زمان لغو این قانون، 2169 درخواست برای تغییر کاربری رایگان زمین ارائه شده است که بیش از نیمی از آنها قبلا به طور مثبت حل و فصل شدهاند. این تحقیق نشان داد که تقریبا نیمی از شرکتهایی که درخواست تبدیل حق استفاده از زمین به حق مالکیت را ارائه کردهاند یا قصد ارائه آن را دارند، قصد سرمایهگذاری در آن مکانها را دارند، یک سوم برای مالک شدن زمینهای قابل ساخت درخواست دادهاند و 11 درصد نیز قصد فروش قطعات زمین را دارند. بر اساس این تحقیقات در مجموع 88 میلیون یورو سرمایهگذاری در زمینهای قابل ساخت به وسعت تقریبا 1.2 میلیون متر مربع برنامهریزی شده است.
https://novaekonomija.rs/vesti-iz-zemlje/ukidanje-zakona-o-konverziji-privuklo-100-miliona-evra-investicija