هزینه‌های اکسپو 2027 برای صربستان

رئیس‌جمهور صربستان اعلام کرد که در بودجه سال 2024 در حدود 2.4 میلیارد یورو برای نمایشگاه تخصصی EXPO 2027 در نظر گرفته شده است و 15.4 میلیارد یوروی دیگر از بودجه سال‌های آینده به آن اختصاص خواهد یافت.

بیش از یک ماه پیش، رئیس‌جمهور صربستان اعلام کرد که در سه سال و نیم آینده، 17.8 میلیارد یورو برای نمایشگاه تخصصی EXPO 2027، پروژه‌های آن و هر آنچه که برای این نمایشگاه لازم است، سرمایه‌گذاری خواهد شد. رئیس‌جمهور صربستان در ادامه اعلام کرد که در بودجه سال 2024 در حدود 2.4 میلیارد یورو برای این امر در نظر گرفته شده است و 15.4 میلیارد یوروی دیگر از بودجه سال‌های آینده به آن اختصاص خواهد یافت. برای مقایسه، مجموع هزینه‌های بازی‌های المپیک تابستانی امسال در پاریس، طبق داده‌های دسامبر سال گذشته، حدود 8.8 میلیارد یورو بوده است و بازسازی استادیوم سانتیاگو برنابئو در مادرید نیز بیش از یک میلیارد یورو هزینه داشته است. اگر به بودجه صربستان توجه شود و مثلا تخصیص بودجه به عملیات و انجام وظایف اداری، وزارت دفاع و ارتش صربستان در نظر گرفته شود، ملاحظه خواهد شد که ارتش با در نظر گرفتن وضعیت فعلی، حدود 1.35 میلیارد یورو بودجه دارد که در مقایسه، 17.8 میلیارد بودجۀ EXPO 2027 بیش از 13 سال بودجه وزارت دفاع و ارتش صربستان می‌باشد.

همچنین یک ناو هواپیمابر مدرن حدود 13 میلیارد دلار هزینه دارد، در حالی که بودجه نظامی و غیرنظامی ناتو برای سال 2024 به طور قابل توجهی کمتر از هزینه‌های نمایشگاه EXPO است. بودجه عمرانی حدود 438.1 میلیون یورو و بودجه نظامی 2.03 میلیارد یورو است و هزینه ساخت برج خلیفه در دبی، بلندترین ساختمانی که تاکنون توسط بشر ساخته شده است، حدود 1.5 میلیارد دلار بوده است. با در نظر گرفتن همه این مثال‌ها، این سوال مطرح می‌شود این مقدار پول کجا می‌رود؟ البته این سرمایه‌گذاری علاوه بر ساخت مدرن‌ترین نمایشگاه و بلوک‌های مسکونی شامل موارد دیگری مانند بزرگراه لبخند شمالی که بیش از دو میلیارد هزینه خواهد داشت نیز می‌شود. علاوه بر این، هزینۀ راه آهن سریع السیر بلگراد-نیش تقریبا سه میلیارد است. فرودگاه نیش، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، زایشگاه‌ها و ماموگرافی و فهرست طولانی، دیگر موارد این هزینه است و به گفته الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان، هزینه‌های مستقیم EXPO حدود 2.5 میلیارد یورو خواهد بود.

سال گذشته قانونی به تصویب رسید که ماده 14 این قانون تصریح می‌کند که شرکت خاص و همچنین شرکت با هدف خاص برای برگزاری نمایشگاه تخصصی بین‌الملل EXPO BELGRADE 2027 فعالیت می‌کنند و مفاد قانون حاکم بر خرید و تدارکات عمومی‌بر آنها اعمال نخواهند شد. میلان کواچویچ، اقتصاددان اعلام کرد که همه چیز بدون خرید و تدارکات عمومی انجام می‌شود و این وضعیت خوبی نیست. همچنین صحبت از بازسازی زایشگاه، مدارس و ساخت جاده‌های جدید است، اما چیزی در این 17 میلیارد لحاظ نشده است. او معتقد است که همه چیز به این ترتیب انجام شده است تا دیگر نیازی به رسیدگی به خرید‌های و تدارکات عمومی نباشد.

مدیر مؤسسه FEFA و استاد دانشکده FEFA، گوران رادوساولیویچ می‌گوید که سرمایه‌گذاری سالانه در سطح کل صربستان از بودجه عمومی چیزی حدود هفت میلیارد است. در حال حاضر همه هزینه‌های صربستان از بودجه سال جاری تأمین می‌شود و تمام محصولات صربستان در یک سال تولید می‌شود بالغ بر 60 میلیارد یورو است. به طور خلاصه، صربستان را می‌توان با 17 میلیارد ساخت، به طوری که بسیار بهتر از امروز به نظر برسد و باید در نظر گرفت که مراقبت‌های بهداشتی و آموزش در وضعیت بسیار بدی قرار دارند. رادوساولیویچ معتقد است که باید در این زمینه‌ها پول خرج شود.

به گفته کارشناس اقتصادی، کواچویچ، بدهی که هزینه آن بیشتر از رشد اقتصادی است، عجله‌ای برای نابودی است. اکنون باید شش یا هفت درصد از سود بدهی را کسر کنیم و رشد اقتصادی تنها دو تا سه درصد خواهد بود. صربستان درصد زیادی از دارایی‌های خود را به مالکیت خارجی در آورد و از سوی دیگر مصرف خود را نیز کنترل نمی‌کند که تمام این موارد نمونه‌ای از آماده سازی برای EXPO می‌باشد. وقتی صحبت از تأثیر مثبت EXPo می‌شود، این نوع نمایشگاه می‌تواند شهرت یک کشور را بهبود بخشد، تجارت با جهان را آسان‌تر کند و برخی از اثرات مثبت نیز وجود دارد، اما آنها فقط کوتاه مدت هستند.