اخبار اقتصادی لبنان
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی لبنان در نیمۀ اول دی ماه 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.
تعطیلی دفاتر شرکت‌های بین‌المللی دارویی در لبنان
بنابر اعلام روزنامه الاخبار لبنان، پس از آغاز بحران اقتصادی در این کشور، به مرور تعداد زیادی از شرکت‌های داروسازی بین‌المللی، دفاتر نمایندگی خود را در لبنان تعطیل کرده‌اند و وضعیت کنونی به گونه‌ای شده است که لبنان دیگر برای آنها «بازار اولویت» نیست. قبل از بحران اقتصادی، لبنان به عنوان مرکز درمانی و بیمارستانی خاورمیانه شناخته می‌شد که ده‌ها شرکت دارویی بین‌المللی در این کشور فعال بودند.
دفتر نمایندگی هر شرکت دارویی بین‌المللی در یک کشور یا منطقه خاص، دو وظیفه اساسیِ بازاریابی و ثبت داروها در کشورمربوطه را بر عهده دارد. بیش از بیست شرکت دارویی بین‌المللی در لبنان فعال بودند و حدود 4 هزار نفر کارمند داشتند که با تعطیلی دفاتر، بیش از نیمی از آنها بیکار خواهند شد. البته از آن مهمتر، ممکن است این وضعیت پیامدهای جدی‌تری را بر موقعیت علمی لبنان و رهبری پزشکی آن داشته باشد، کشوری که تا قبل از بحران اقتصادی به «بیمارستان خاورمیانه» اشتهار داشت.
جوزف قریب، رئیس سندیکای واردکنندگان دارو در این خصوص توضیح می‌دهد که پس از بسته شدن این دفاتر، لبنان دیگر بخشی از نقشه جهانی دارو نخواهد بود و بر جایگاه لبنان به عنوان مرجع در حوزه پزشکی تأثیر خواهد گذاشت. کارول حسون، رئیس گروه داروسازی لبنان معتقد است: درحال حاضر بیش از نیمی از شرکت‌های دارویی بین‌المللی دیگر در لبنان حضور مستقیم ندارند. وی میزان تعطیلی دفاتر شرکت‌های بین‌المللی را حدود 60 درصد تخمین می‌زند. از جمله این شرکت‌های دارویی بین‌المللی که دفاتر خود را در لبنان تعطیل کرده‌اند عبارتند از: «نوارتیس»، «سانوفی»، «مدا»، «گلاکسو»، «حیکما»، «تابوک»، «فایزر» و ...
بحران مالی که چهار سال است ادامه دارد، مجموعه‌ای از دلایل را ایجاد کرده است که ماندن در لبنان را برای این شرکت‌ها غیرممکن کرده است. یکی از این دلایل، برداشته شدن یارانه تعداد زیادی دارو از سوی دولت است که موجب شده است قیمت برای همه مقرون به صرفه نباشد و بیماران نتوانند از جیب خود هزینه آن داروها را پرداخت کنند. دلیل دیگر، مطالبات معوقه شرکت‌ها از دولت است که حدود 175 میلیون دلار تخمین زده می‌شود. دلیل دیگر نیز، ورود مقادیر زیادی داروهای قاچاق و تقلبی است.
https://al-akhbar.com/Community/374828#
بحران برق در لبنان
دکتر محمود جبایی، کارشناس اقتصادی و مالی می‌گوید: مشکل برق در لبنان نه فنی بلکه ساختاری است. وی در این زمینه خاطرنشان کرد: پیشنهادات زیادی برای احیای بخش برق در لبنان ارائه شده است که مشکل را به طور ریشه‌ای حل می‌کرد، اما به دلایل مبهم رد شده‌اند. این پرونده همیشه مبهم است و ما به عنوان اقتصاددان دلیل آن را نمی‌دانیم. درحال حاضر لبنان پیشنهادات زیادی را از چندین کشور برای حل ریشه‌ای بحران برق دریافت کرده است که در این میان، پیشنهاد شرکت زیمنس که بهترین و قابل اجراترین پیشنهاد بود و با کمتر از 2 میلیارد دلار مشکل را به صورت اساسی حل می‌کرد، از سوی دولت رد شد. این پیشنهادات درحالی رد می‌شوند که همچنان شاهد فعالیت کشتی‌های تولید برق در سواحل لبنان با تحمیل هزینه‌های بالا هستیم.
جبایی معتقد است: با وجود پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان مانند انرژی خورشیدی، انرژی بادی، استخراج انرژی از آب و سایر گزینه‌ها، بحران برق را می‌توان به راحتی حل کرد. وی افزود: بانک لبنان در ده سال گذشته 24 میلیارد دلار برای بخش برق هزینه کرده است، در حالی که تمام مناطق لبنان (به استثنای مراکز درمانی) در مجموع بیش از یک ساعت برق دولتی ندارند.
https://www.almarkazia.com/ar/news/show/525689/%D8%B3
چالش‌های اقتصادی لبنان در سال 2024
با گذشت بیش از چهار سال از بحران اقتصادی و مالی لبنان، این کشور درحالی وارد سال 2024 شده است که چالش‌های اقتصادی متعددی در سال جدید پیش روی آن قرار دارد. برخی از چالش‌ها قدیمی و برخی جدید هستند که اهم موارد مورد اشاره قرار می‌گیرند:
1- انتخاب رئیس جمهور: ممکن است برخی تصور کنند که انتخاب رئیس جمهور یک عنوان صرفاً سیاسی است، اما اینگونه نیست، زیرا این امر دارای ابعاد متعددی است که قطعاً با نوع اقتصاد آینده لبنان مرتبط است. فقدان رئیس جمهور درحال حاضر از بحران‌های اصلی لبنان است که امید می‌رود با انتخاب شخص مناسب، این کشور شاهد گشایش در حوزه سیاسی و به تبع آن گشایش اقتصادی باشد.
2- تصویب بودجه 2024: چالش در اینجا این است که دولت و مجلس بتوانند بودجه عادلانه‌ای را در پرتو خلاء ریاست جمهوری تصویب کنند که ممکن است مسائل را پیچیده کند. بودجه سال 2024 می‌باید مالیات‌های جسورانه و سودمندی را تصویب کند، مشروط بر اینکه اقتصاد محلی قادر به پذیرش و انطباق با آن باشد.
3- نرخ ارز: پرداختن به نرخ ارز و روش یکسان سازی آن در بودجه، انطباق بخش عمومی و پذیرش اقتصاد از چالش‌های اساسی است. ثبات نرخ دلار در آستانه 89500 لیر لبنانی تاکنون موجب بروز چالش‌هایی برای بانک مرکزی بوده و توقف چاپ لیر بزرگترین چالش در حفاظت از اقتصاد است. همچنین از دیگر چالش‌ها در این بخش، کنترل تورم، توقف کاهش ذخایر ارزی و حقوق سپرده‌گذاران است.
4- قانون تجدید ساختار بانک‌ها: اقتصاد لبنان نیازمند ایجاد یک نظام بانکی جدید است. مهم‌ترین سوال در این خصوص این است که آیا بانک‌ها می‌خواهند به بازارهای لبنان بازگردند که در این زمینه شاهد اختلاف بر سر شرایط و ضوابط بین صندوق بین‌المللی پول و بانک‌ها خواهیم بود.
5- برق: بحران بخش برق را می‌توان به عنوان یک چالش دائمی‌توصیف کرد.
6- حفاظت از دارایی‌های دولتی: موضوعی که در کشمکش حامیان فروش دارایی‌های دولتی و مخالفان آن در جریان است.
7- نفت و گاز: چالش نفت، گاز و اکتشاف نیز همچنان ادامه دارد از مسائل اساسی این کشور است.
8- آوارگان سوری: پرونده‌ای که از سال 2011 تاکنون بالغ بر 28 میلیارد دلار هزینه بر اقتصاد لبنان تحمیل کرده است.
https://www.aljoumhouria.com/ar/news/706046/-24
تحریم برخی برندهای غربی در لبنان و کشورهای غرب آسیا
کریس کمپینسکی، مدیرعامل مک دونالد گفت: فعالیت رستوران‌های این شرکت در بسیاری از کشورهای خاورمیانه ازجمله لبنان تحت تاثیر تحریم مردم قرار گرفته است. به گفته وی، رستوران‌های مک دونالد در منطقه غرب آسیا و حتی در برخی از کشورهای خارج از این منطقه، به شدت شاهد کاهش مشتری بوده است. گفتنی است رستوران‌های زنجیره‌های فست فود (از جمله مک‌دونالد) و دیگر برندهای غربی پس از حمایت برخی از آنها از رژیم صهیونیستی در عملیات نظامی‌بر علیه مردم غزه تحت یک کمپین بایکوت گسترده مردمی قرار گرفته‌اند. طبق گزارش رویترز، برندهای غربی در منطقه غرب آسیا از کمپین‌های بایکوت و تحریم متاثر شده‌اند و نشانه‌هایی وجود دارد که این کمپین در حال گسترش در دیگر کشورهای عربی مانند کویت و مراکش است.
https://www.annahar.com/arabic/section/111
وضعیت لیر لبنان در بین ارزهای جهان
بر اساس داده‌های بلومبرگ، لیر لبنان در برابر دلار نزدیک به 90 درصد از ارزش خود را از دست داد. پس از لیر لبنان، پزو آرژانتین با افت 78 درصدی در رتبه دوم قرار گرفت. در جایگاه سوم بدترین ارز جهان در سال 2023، پزو نیجریه قرار دارد که در پایان سال گذشته حدود 50 درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد.
https://aliwaa.com.lb
صادرات 2 هزار تن موز از لبنان به ایران و ظرفیت خالی 40 هزار تنی
ایران با واردات حدود 600 هزار تن موز به ارزش 380 میلیون دلار در سال، یکی از بزرگترین بازارهای وارداتی جهان در این محصول کشاورزی به شمار می‌آید. طبق آمار گمرک ایران در سال 1401، حدود 60 درصد از نیاز وارداتی ایران در این محصول کشاورزی به ارزش 225 میلیون دلار (332 هزار تن) از کشور ترکیه تامین می‌شود. کشورهای هند با 77 میلیون دلار (130 هزار تن)، فلیپین با 44 میلیون دلار (64 هزار تن) و پاکستان با 27 میلیون دلار (43 هزار تن)، به ترتیب 21، 12 و 7 درصد از بازار وارداتی ایران را در اختیار دارند.
کشور لبنان با صادرات حدود 1.3 میلیون دلاری (2 هزار تنی) به ایران، حدود 0.3 درصد از بازار 380 میلیون دلاری موز ایران را در اختیار دارد. از سوی دیگر، در سال 2022، کل صادرات موز لبنان، 25.6 میلیون دلار (حدود 38 هزار تن) بوده است. بر اساس نشانگرهای مرکز تجارت جهانی، کل ظرفیت صادرات لبنان در محصول موز (با کد 0803)، 55 میلیون دلار (حدود 78 هزار تن) میباشد که درحال حاضر 56 درصد از ظرفیت صادراتی آن (به ارزش 30 میلیون دلار و به وزن حدود 40 تن) خالی مانده است. در سال 2022، 60 درصد از صادرات موز لبنان به ارزش 15.3 میلیون دلار به سوریه بوده و کشورهای اردن با 19 درصد (5 میلیون دلار) و ترکیه با 17.4 درصد (4.5 میلیون دلار) در رتبه‌های بعدی واردات موز از لبنان قرار دارند. مزیت همسایگی و حمل و نقل ارزان‌تر موجب شده است تا حدود 95 درصد از صادرات موز لبنان به کشورهای سوریه، اردن و ترکیه باشد. درصورت تسهیل زیرساخت‌های حمل و نقلی و مالی ایران با لبنان، می‌توان ظرفیت خالی صادراتی موجود لبنان یعنی 40 هزار تن را برای تامین بخشی از نیاز ایران به موز تعیین نمود و برای افزایش واردات موز از میزان 2 هزار تن موجود به 40 هزار تن برنامه ریزی نمود.