اعمال مالیات بر روی ترانزیت گاز روسیه توسط بلغارستان

پارلمان بلغارستان با اکثریت آرا، مالیات جدید به ارزش 20 لوا (معادل 10.25 یورو) برای هر مگاوات ساعت گاز روسیه که از بخش بلغارستانی خط لوله ترکیه-استریم عبور می‌کند را تصویب کرد.

بلغارستان، کشوری با منابع انرژی محدود، برای اولین بار تصمیم به اعمال مالیات بر روی گاز وارداتی از روسیه گرفته است. در تاریخ 13 اکتبر، پارلمان بلغارستان با اکثریت آرا، مالیات جدید به ارزش 20 لوا (معادل 10.25 یورو) برای هر مگاوات ساعت گاز روسیه که از بخش بلغارستانی خط لوله ترکیه-استریم عبور می‌کند را تصویب کرده است. این خط لوله در سال 2020 توسط روسای جمهور روسیه و ترکیه افتتاح شد و مسیر انتقال گاز از روسیه به ترکیه و سپس به اروپا است.

بر اساس اعلام دولت بلغارستان، این تصمیم با هدف کاهش سود شرکت گازپروم روسیه اتخاذ شده است و از جمله اهداف آن جلوگیری از ایجاد تأمین مالی برای جنگ اوکراین می‌باشد. روزنامه فرانسوی لا تریبون نیز توضیح می‌دهد که اگر بلغارستان تصمیم به توقف واردات گاز از روسیه برای مصرف داخلی خود نگیرد، همچنان به عنوان «مرکز ترانزیت برای انتقال گاز از طریق خط لوله گاز ترک استریم» در نظر گرفته خواهد شد.

طبق برآوردها، این مالیات جدید منجر به درآمد سالیانه‌ای بین 1.2 تا 1.5 میلیارد یورو برای بلغارستان می‌شود و بر اساس اعلام تیم مک فی، سخنگوی کمیسیون اروپا، اقدام بلغارستان در مورد هزینه‌هایی که به عنوان مالیاتِ ترانزیت گاز روسیه به کشورهایی چون صربستان، مجارستان و مقدونیه شمالی دریافت می‌کند، به عنوان یک تصمیم ملی در نظر گرفته شده و تصمیم‌گیری در مورد نحوۀ کسب و تخصیص این درآمد بر عهدۀ خود بلغارستان گذاشته شده است. البته طبق اظهارات رسمی مقامات کشورهای همسایه، در صورتی که بلغارستان از واقعیت شرایط جغرافیایی اروپا برای افزایش منابع درآمدی خود بهره‌برداری کند، همسایگانش آن را به عنوان یک اقدام غیردوستانه می‌پندارند. در حال حاضر، بلغارستان نگرانی مجارستان و صربستان را برانگیخته است، زیرا این دو کشور به گاز روسیه وابسته هستند. الکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهور صربستان، در مصاحبه‌ای با روزنامه پولیتیکا در تاریخ 14 اکتبر اعلام کرد که این تصمیم نشان‌دهندۀ یک مشکل بزرگ است و به افزایش قیمت گاز به میزان 100 یورو به ازای هر 1000 مترمکعب منجر می‌شود. وی افزود که این موضوع نباید به ضرر صربستان باشد و اعلام کرد که با رومن رادف، رئیس‌جمهور بلغارستان، در این زمینه مذاکره خواهد کرد. نگرانی صربستان در مجارستان نیز تکرار شد و وزیر امور خارجه مجارستان، پیتر سییارتو، در تاریخ 16 اکتبر اعلام کرد: این تصمیم، غیرقابل قبول است. تهدید تأمین گاز یک کشور عضو اتحادیه اروپا توسط یک کشور عضو دیگر، بر خلاف همبستگی و قوانین اروپایی است. وی این اقدام را به عنوان تلاشی دیگر برای ضربه زدن به همکاری انرژی میان مجارستان و روسیه توصیف کرد.

دولت بلغارستان بدون ارائۀ بیانیه‌ای واضح، این تصمیم را اعلام کرده است. البته باید توجه داشت که در مورد اجرای این مالیات، انتظارات مختلفی وجود دارد. بلغارستان انتظار دارد که درآمدهای حاصل از این مالیات جدید تا تاریخ 14 نوامبر پرداخت شود، اما برخی کارشناسان انرژی در بلغارستان، در خصوص امکان دریافت این درآمد توسط بلغارستان تردید دارند. کالویان استایکوف، کارشناس انرژی، در مصاحبه با شبکه رسانه‌ای اروپایی EurActiv توضیح داد که در واقعیت، تشخیص منابع و منشأ واقعی گازی که از این خط لوله عبور می‌کند، به دلیل ترکیب مختلف منابع، مسائل پیچیده‌ای را به همراه دارد.

هنوز گازپروم نیز به طور علنی در مورد مالیات جدید انرژی اظهارنظری نکرده و مشخص نیست که قصد پرداخت کردن آن را داشته باشد. آسن واسیلوف، وزیر دارایی بلغارستان اعلام کرد که اگر گازپروم از پرداخت این مالیات خودداری کند، ضمانت‌های مالی آن از قراردادهای بلغارستان یا دارایی‌هایش در این کشور ضبط خواهد شد. یک نکته مشخص است و آن این است که بلغارستان تصمیم دارد به تدریج از وابستگی به روسیه در زمینه انرژی دست کشیده و مستقل شود. در این راستا، صوفیه در تاریخ 25 اکتبر، تصویب ساخت دو راکتور هسته‌ای از نوع AP1000 توسط شرکت Westinghouse آمریکا را اعلام کرد. البته هدف اصلی این پروژه، جایگزینی نیروگاه‌های زغال‌سنگی بلغارستان است که باید تا سال 2038 بسته شوند، اما با توجه به فشار تعهداتی که به بروکسل داده شده است، به کاهش وابستگی بلغارستان به روسیه در زمینه انرژی نیز کمک خواهد کرد.

منبع:

https://news.bg/comments/energiynoto-dzhudzhe-balgariya-izdarpa-gazovoto-kilimche-na-putin.html