طرح های جامعه شرق آفریقا برای توسعه راههای مواصلاتی

گزارش اجمالی پیش رو به موضوع «طرح های جامعه شرق آفریقا برای توسعه راه‌های مواصلاتی جهت گسترش تجارت در منطقه» پرداخته است.

جامعه شرق آفریقا 175.4 میلیون شیلینگ (1.4 میلیون دلار آمریکا) برای مطالعه امکان‌سنجی در مورد ساخت یک بزرگراه چهار بانده برای Kisumu به اوگاندا از طریق Busia در راستای تقویت یکپارچگی منطقه ای، تجارت و توسعه اقتصادی اختصاص داده است. این جاده بخشی از کریدور شمالی است که یک مسیر تجاری کلیدی در شرق آفریقا خصوصا برای کشورهای محصور در خشکی مانند اوگاندا جهت دسترسی بهتر به بندر مومباسا، محسوب می‌شود.

بانک توسعه آفریقا برای بزرگراه چهار خطه کیسومو-اوگاندا بودجه اختصاص می دهد. جامعه شرق آفریقا (EAC) مبلغ 175.4 میلیون شیلینگ (1.4 میلیون دلار آمریکا) برای مطالعه امکان‌سنجی در مورد ساخت یک بزرگراه چهار بانده برای Kisumu به اوگاندا از طریق Busia در راستای تقویت یکپارچگی منطقه ای، تجارت و توسعه اقتصادی اختصاص داده است. بودجه بانک توسعه آفریقا (AfDB) برای ارزیابی عملکرد جاده 256 کیلومتری که به Kakira (شهری در منطقه مرزی جینجا اوگاندا) ختم می‌شود، استفاده خواهد شد. این جاده بخشی از کریدور شمالی است که یک مسیر تجاری کلیدی در شرق آفریقا محسوب می‌شود، خصوصا برای کشورهای محصور در خشکی مانند اوگاندا جهت دسترسی بهتر به بندر مومباسا.

استیون مولوت، معاون دبیرکل برنامه‌ریزی و زیرساخت EAC گفت: بودجه بانک توسعه آفریقا برای انجام مطالعات امکان‌سنجی در پروژه بزرگراه چندملیتی Kisumu-Kisian-Busia/Kakira-Malaba-Busitema-Busia به طول 256 کیلومتر استفاده خواهد شد. مرحله اول این پروژه شامل احیای جاده دو بانده با آسفالت استاندارد و ارتقاء از یک باند به دو باند در طول 104 کیلومتر است. امتداد 104 کیلومتری چهار خطه نیز از Kisian در کیسومو تا شهر مرزی بوسیا خواهد بود. این پروژه همچنین شاهد ساخت یک جاده ارتباطی 11 کیلومتری بین Kisian  و کنارگذر Kisumu خواهد بود. 127 کیلومتر دیگر بین جینجا و مالابا ساخته خواهد شد که به امتداد 20 کیلومتری متصل خواهد شد که در امتداد مرز تا بوسیا امتداد خواهد داشت. این بزرگراه ادامه بزرگراه 1.48 میلیارد دلاری کامپالا-جینجا خواهد بود که انتظار می رود تا سال 2025 تکمیل شود.

یک صاحب امتیاز بخش خصوصی برای یک دوره 30 ساله شامل یک دوره ساخت‌وساز هشت ساله بر اساس طرح، ساخت، تامین مالی، بهره برداری و انتقال تحت مدل PPP آنرا خریداری می نماید و انتظار می رود رانندگان برای دسترسی به بزرگراه کامپالا عوارض بپردازند. البته هنوز مشخص نیست که بزرگراه چهار خطه از کیسومو به اوگاندا دارای عوارضی خواهد بود یا خیر. این جاده‌ها بخشی از بزرگراه مومباسا-نایروبی-کامپالا-کیگالی را تشکیل می‌دهند که در چهارمین نشست سران کشورهای EAC در مورد توسعه زیرساخت که در فوریه 2018 در کامپالا برگزار شد، با اولویت بالا به توافق سران رسید و هدف آن کاهش هزینه حمل و نقل و تقویت تجارت در منطقه است.

شرق آفریقا در حال حاضر یکی از سریعترین اقتصادهای آفریقایی به لحاظ سرعت رشد است و حمل و نقل ناکارآمد یکی از موانع اصلی برای گسترش تجارت ارزیابی می‌شود. بندر مومباسا یک دروازه تجاری بزرگ به شرق آفریقا است و وارداتی مانند سوخت برای اوگاندا، بوروندی، رواندا، سودان جنوبی و شرق جمهوری دموکراتیک کنگو از طریق آن انجام می‌شود. کنیا، که دارای ارزش رقابتی خوبی در میان سایر کشورها به دلیل وجود بندر است تلاش می‌کند به همسایگان محصور در خشکی کمک نماید تا بیشترین بهره‌وری از بندر مومباسا را داشته باشد.

در ده ماه منتهی به اکتبر 2022، اوگاندا بزرگترین بازار برای کالاهای کنیایی بود که شامل قهوه، چای و سایر محصولات خوراکی می‌شد. درآمد حاصل از صادرات به اوگاندا در این دوره به 66.1 میلیارد شیلینگ رسید که نسبت به 59.9 میلیارد شیلینگ در مدت مشابه در سال  2021 معادل 10 درصد افزایش داشت. با این حال، فهرست واردات کامپالا از کنیا در طول سال‌ها محدود شده‌است، زیرا سرمایه‌گذاران کارخانه‌هایی را در این کشور برای تولید کالاهایی که قبلاً از نایروبی خریداری می‌کردند، از جمله روغن‌های خوراکی و سیمان، راه‌اندازی کردند. کنیا به تخم مرغ های وارداتی از این کشور محصور در خشکی متکی است، جایی که قیمت ها در مقایسه با قیمت های محلی منصفانه‌تر است. فرانک توموباز، وزیر کشاورزی اوگاندا، گفت که کنیا و اوگاندا در مرحله پیشرفته ای از مذاکرات تجاری هستند که موانع تجاری غیرتعرفه‌ای در کالاهای کشاورزی را که بر تجارت بین دو کشور تأثیر گذاشته است، از بین ببرند.