اخبار اقتصادی روسیه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی روسیه در هفته سوم دی ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

رویکرد جدید تجارت خارجی روسیه

شرکای اصلی روسیه در سال 2022 چین، هند، قزاقستان، ترکیه و بلاروس بودند. صادرات کالا از روسیه به 431 میلیارد دلار رسید که 25 درصد نسبت به سال 2021 افزایش داشته است. در عین حال، میزان واردات 180 میلیارد دلار بوده است که 16 درصد کمتر از سال 2021 می‌باشد. کارشناسان بر اهمیت چین برای روسیه از نظر سیاست خارجی و تجارت تاکید دارند. پیش از آغاز جنگ در اوکراین، چین حدود یک چهارم واردات کالاهای روسیه را تامین می‌کرد. کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که تا پایان سال 2022، این سهم باید "بسیار بیشتر از یک سوم و شاید 40٪" باشد. خاطرنشان می‌شود که در سال 2022، روسیه روابط اقتصادی خود را با ترکیه تقویت کرده است، در حالی که بخش قابل توجهی از کالاهایی که از آنجا به روسیه عرضه می‌شود، صادرات مجدد است.

بلاروس با کمک وام بانک های روسیه بندری در روسیه می سازد

الکسی آورامنکو، وزیر حمل و نقل و ارتباطات بلاروس گفت که این کشور قصد دارد با استفاده از وام بانک های روسیه، بندری در روسیه بسازد. وی این موضوع را به خبرگزاری «بلتا» اعلام کرد. وی خاطرنشان کرد که مینسک ورود کشتی‌ها و حمل محموله‌های صادراتی بلاروس را از طریق بنادر کنترل خواهد کرد. پیش از این سرویس خبری عمومی‌گزارش داده بود که الکساندر لوکاشنکو در نشستی در خصوص صادرات محصولات، تسریع در ساخت بنادر بلاروس در روسیه را ضروری دانست.

 

نظر یک تحلیلگر روسی درباره جایگاه روسیه در بازار گاز در سال 2023

ایگور یوشکوف، تحلیلگر صندوق امنیت ملی انرژی (NESF) ارزیابی خود را از چشم انداز روسیه در بازار گاز در سال آینده ارائه کرد. یوشکوف در مصاحبه ای با Lenta.ru در این مورد صحبت کرد. این تحلیلگر گفت که روسیه جایگاه خود را به عنوان بزرگترین صادرکننده سوخت آبی از دست داده است. بنابراین سهم گاز روسیه در بازار اروپا از 34 درصد به 8 درصد کاهش یافته است. اگر پیش از این روسیه بیش از 155 میلیارد مترمکعب به اروپا صادر می‌کرد، در حال حاضر انتظار می‌رود که 30 تا 40 میلیارد متر مکعب گاز صادر کند. همچنین مشکلاتی در جهت گیری مجدد جریان گاز به سایر بازارها وجود دارد. این یک فرآیند نسبتا طولانی است، زیرا نیاز به ساخت خطوط لوله گاز جدید یا ساخت نیروگاه‌های ویژه مایع سازی گاز و همچنین توسعه اولیه فناوری‌های مناسب دارد.

دومین نشست و مجمع اقتصادی روسیه و آفریقا از 26 تا 29 جولای در سن پترزبورگ برگزار خواهد شد.

الکساندر استوگلف، مدیر بنیاد روسکونگر گفت: «دومین اجلاس و مجمع اقتصادی روسیه و آفریقا در 26 تا 29 جولای برگزار خواهد شد.» پیش از این گزارش شده بود که این اجلاس در سن پترزبورگ برگزار می‌شود.علاوه بر این، تاریخ بزرگترین رویدادهای کنگره و نمایشگاه نیزبه ترتیب تصویب شده است: مجمع حقوقی بین المللی سنت پترزبورگ (11 تا 13 مه)، مجمع بین المللی اقتصادی سن پترزبورگ (14 تا 17 ژوئن)، مجمع اقتصادی شرق (5 تا 6 سپتامبر).

 

سازمان ملل در تلاش است تا موانع صادرات کودهای روسیه را برطرف کند

استفان دوجاریک، نماینده رسمی دبیرکل سازمان ملل گفت: «سازمان ملل به کار برای رفع موانع صادرات مواد غذایی و کودهای شیمیایی روسیه ادامه می دهد.» رئیس UNCTAD، ربکا گرینسپن، و دبیر کل سازمان ملل متحد (آنتونیو گوترش) بر تلاش برای رفع موانع بر سر راه صادرات مواد غذایی و کودهای روسیه که تحت تحریم نیستند متمرکز هستند.

جولای سال گذشته، نمایندگان روسیه، ترکیه، اوکراین و سازمان ملل متحد یک قرارداد غلات  تحت عنوان «توافقنامه محصولات غذایی» امضا کردند. که شامل صادرات غلات، مواد غذایی و کود اوکراینی از طریق دریای سیاه از سه بندر از جمله اودسا است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیشتر گفته بود که با ولادیمیر پوتین بر سر امکان ارسال غلات و کود رایگان روسیه به کشورهای قحطی زده آفریقا به توافق رسیده است.

 

نظر تحلیلگران روسی در خصوص رشد تولید نفت روسیه در سال 2022

 رشد تولید نفت در روسیه در سال 2022 نتیجه افزایش سهمیه‌های تولید است. ایگور یوشکوف، تحلیلگر برجسته صندوق امنیت ملی انرژی و کارشناس دانشگاه مالی فدراسیون روسیه، در 10 ژانویه به ایزوستیا توضیح داد که حجم تولید نیز به تدریج پس از محدودیت های کرونا افزایش یافت. نشریه کومرسانت به نقل از منابع گزارش داد که تا پایان سال 2022، فدراسیون روسیه تولید نفت را 2 درصد افزایش داد و به تقریبا 535 میلیون تن رساند. این تحلیلگر خاطر نشان کرد: «افزایش برای سال 2022 تا حد زیادی نتیجه افزایش سهمیه‌های تولید و این واقعیت است که ما به تدریج حجم تولید را پس از محدودیت های کووید19 و توافق 2020 تحت اوپک پلاس افزایش دادیم. به گفته وی، طی یک سال گذشته تولید ناهموار بوده است. بنابراین، در ژانویه و فوریه افزایش یافت. اما در ماه‌های مارس، آوریل، می، یک دوره بحرانی بود که روسیه مجبور شد بازارهای فروش خود را بازسازی کند. همزمان، در اوایل آوریل، آمریکا از واردات نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه منع شد. این کارشناس تصریح کرد: «علاوه بر این اروپایی‌ها که هنوز تحریم نکرده بودند از خرید نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه می ترسیدند و به همین دلیل حجم عرضه به اروپا کاهش یافت.» وی افزود: «ما باید فوراً به بازارهای آسیایی می رفتیم، نمی‌توانستیم فوراً با این همه حجم نفت این کار را انجام دهیم، بنابراین مجبور شدیم صادرات را کاهش دهیم. اما به تدریج آنها پیدا شدند و در نتیجه نفت به بازارهای آسیایی منتقل شد. بنابراین، تا ماه سپتامبر، حجم صادرات در همان سطوح ابتدای سال 2022 مانده بود.» این تحلیلگر با اشاره به اینکه تولید خیلی سریع بهبود یافت، افزود: «در ماه دسامبر، صادرات نیز در سطح نرمال قرار داشت که این امر امکان دستیابی به ارقام تولید سالانه بالاتر از سال 2021 را فراهم کرد.» یوشکوف تاکید کرد: «البته، این یک شاخص بسیار خوب است. بسیار بهتر از حد انتظار پس از شروع جنگ روسیه و اوکراین.» این کارشناس معتقد است امسال این خطر وجود دارد که صادرات و تولید کاهش یابد. از جمله با توجه به لازم الاجرا شدن سقف قیمت برای منبع انرژی روسیه، نیاز به تجدید ساختار صنعت خواهد بود. وی اذعان داشت: «در سال 2023، مشکل اصلی حتی یافتن بازار برای نفت نیست، بلکه یافتن فرصت هایی برای تحویل آن به این بازارها است. اکنون وظیفه اصلی یافتن تعداد کافی نفتکش است که بدون در نظر گرفتن هر سقفی، آماده تحویل نفت روسیه باشند.»

در 23 دسامبر، معاون نخست وزیر روسیه، الکساندر نواک، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی روسیه-24، خبر داد که تولید طلای سیاه در اوایل سال 2023 به میزان 5 تا 7 درصد کاهش خواهد یافت که در شرایط واقعی حدود 500 تا 700 هزار بشکه در روز خواهد بود. به گفته وی، این مقدار کمی است. او در عین حال ابراز عقیده کرد که منابع انرژی از فدراسیون روسیه همواره در سیستم اقتصادی جهان مورد تقاضا خواهد بود و تاکید کرد که مهمترین زمینه‌های زیرساخت جهانی به صادرات انرژی روسیه بستگی دارد.

 

رئیس جمهور روسیه درآمد اضافی غیرنفتی و گازی بودجه کشور را 200 میلیارد روبل اعلام کرد

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در 11 ژانویه اعلام کرد که درآمد اضافی بودجه روسیه از صنایع غیرنفتی و گازی بالغ بر 200 میلیارد روبل بود. رئیس دولت خاطرنشان کرد: «چنین درآمدهای اضافی به روسیه اجازه می دهد تا مسائل لازم برای کشور را هم از نظر توسعه به طور کلی و هم از نظر موقعیت های مهم فعلی در سطوح فدرال و منطقه ای حل کند. ولادیمیر پوتین در اولین نشست با اعضای دولت در سال 2023 گفت: «البته ما نیاز داریم که در آینده نزدیک به مسائل مربوط به توسعه مستقل، علیرغم هرگونه فشار و تهدید خارجی دست پیدا کنیم.» پیش از این، در 10 ژانویه، آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه گفته بود که کسری بودجه فدرال روسیه در سال 2022 به 2.3 درصد تولید ناخالص داخلی یا 3.3 تریلیون روبل رسیده است. وی خاطرنشان کرد که میزان کل درآمد تقریباً 28 تریلیون روبل است که 2.8 تریلیون روبل بیشتر از برنامه ریزی اولیه آژانس است. وزیر نفت هم گفته بود: «این امر هم از طریق درآمدهای نفتی و گازی به دلیل افزایش قیمت انرژی و هم از طریق رشد درآمدهای غیرنفتی و گازی محقق شد.» در 24 نوامبر سال گذشته، گزارش شد که دومای ایالتی فدراسیون روسیه بودجه فدرال روسیه برای 2025-2023را تصویب کرد که کاهش تدریجی کسری بودجه از 2 به 0.7٪ تولید ناخالص داخلی را پیش بینی می‌کند.