طرح کشت ریز جلبک (اسپیرولین) در ماداگاسکار

چند سالی است که کشت ریزجلبک (اسپیرولین) در استان تولیار در جنوبی ترین نقطه مادگاسکار که از نقاط گرمسیری این کشور رایج شده است. با وجود مزارع وسیع در کنار دریا و تابش آفتاب دائمی‌با زاویه خاص و بودن بازار مناسب در داخل و در خارج، زمینه بسیار خوبی برای کشت فراسرزمینی این محصول و دیگر محصولات مشابه در این استان وجود دارد.

در سفر به این استان افرادی برای تولید مشترک این ریزجلبک با اختصاص زمین علاقمندی نشان دادند. بر اساس اظهارات این افراد هر چقدر هم تولید بشود در محل قابل فروش است و مشتری آن وجود دارد. در حال حاضر قیمت هر کیلو اسپرولین تا 6 یورو به صورت خرده به فروش می رود، ولی در عمده فروشی تا کیلیویی 20 یورو هم ممکن است.

لازم به ذکر است که اسپیرولین یک ریز جلبک مارپیچی به رنگ سبز است که به محض اینکه دمای آب از 30 درجه سانتیگراد بیشتر شود، خیلی سریع تکثیر می‌شود. این نوع جلبک یک ارگانیسم اتوتروف است که به طور طبیعی در آبهای گرم و کم عمق رشد می‌کند و فقط از مواد معدنی موجود در محیط آبی خود تغذیه می‌کند. این گونه جلبک معمولاً در آبهای شیرین و همچنین دریاچه‌های مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری با PH به شدت قلیایی یافت می‌شود.

در اسپرولین60٪ پروتئین، 15 تا 25٪ کربوهیدرات، 11٪ لیپید و همچنین ویتامین‌ها، مواد معدنی (به طور عمده عناصر کمیاب)، کلروفیل و phycobiliproteins یافت می‌شود. اسپرولین اثرات ضد آلرژی و ضد دیابتیک دارد و دارای ویژگی‌های غذایی و درمانی بی نظیری است. اسپرولین همچنین محصولی با کاملترین ترکیب شناخته شده در مقایسه با سایر منابع گیاهی یا حیوانی است. یک مشت اسپیرولین حاوی بسیاری از موارد زیر است: پروتئین (بیش از 500 گرم گوشت گاو) کلسیم (بیش از 3 لیوان شیر) آهن (بیشتر سه کاسه اسفناج) ، بتاکاروتن (بیش از 18 عدد هویج) ویتامین B12 (بیش از 500 گرم استیک) ویتامین E (بیش از 3 قاشق غذاخوری جوانه گندم).

این ریز جلبک همچنین در کشورهای دیگری همچون هند، آمریکا، ژاپن و... هم تولید می‌شود، اما چون این جلبک در برابر آلودگی زیستی به شدت حساس است، لذا تولیدش محدود شده است. دمای مورد نیاز برای پرورش آن بین 25 تا 32 درجه است. به همین خاطر در کشوری مثل فرانسه فقط سه ماه امکان پرورش و تولید آن هست. در منطقه تولیار ماداگاسکار در طول 12 ماه می‌توان اسپرولین تولید کرد و این نوع ریز جلبک فقط بومی این منطقه است. این محصول سرشار از آهن است و مصرف آن برای زنان بسیار توصیه شده است. اسپرولین بهترین مکمل غذایی برای انسان است و دولت چین مصرف آن را جزو برنامه غذایی خود تصویب نموده و چینی‌هایی که دسترسی دارند روزی 3 گرم از آن می خورند. همه افرادی که کار سخت انجام می دهند، خصوصا کسانی که در ناوهای اتمی هستند برای خارج شدن از فشارهای جسمی و روحی از این ریز جلبک استفاده می‌کنند. تمامی قربانیان حادثه اتمی چرنوبیل و فوکوشیما نیز از آن استفاده می‌کنند (به واسطه خاصیت سم زدا بودن و از بین برندگی فلزات سنگین و رادیواکتیو). ورزشکاران نیز از آن بعنوان یک ماده نیروزای مجاز اسفاده می‌کنند. در حال حاضر در ماداگاسکار در سال بین یک تا دو تن اسپرولین تولید و به کشورهای اروپایی صادر می‌شود. برای تولید هر تن اسپرولین، 2 تن گاز co2 مصرف می‌شود، لذا این جلبک نفش فیلتری برای تصفیه هواست و همانند درخت حِرا (مانگرو) عمل می‌کند. به همین خاطر تولید این میکروجلبک و توسعه آن مورد حمایت سازمانهای بین المللی حفاظت از محیط زیست است و از آنها یارانه می‌گیرد.